هرچند خودروهای برقی بهعنوان یک جایگزین پاک برای خودروهای بنزینی معرفی میشوند، اما این خودروها بر خلاف تصور به محیط زیست آسیب زیادی میزنند. در ادامه با آسیبهای خودروهای الکتریکی آشنا میشویم.
تولیدکنندگان خودروهای برقی این محصولات خود را جایگزینی پاک برای خودروهای بنزینی میدانند، اما بررسیها نشان میدهند تولید و دفع باتریهای لیتیومی یونی مورد استفاده در خودروهای الکتریکی بهشدت به محیط زیست آسیب میزند. در این بخش از اخبار خودرو سایت گجت نیوز با پیامدهای مخرب باتریهای لیتیوم یونی ماشین های برقی آشنا خواهیم شد.
معضل باتری های لیتیوم یونی در خودروهای برقی
تولیدکنندگان انرژی زیادی را برای استخراج مواد مورد نیاز در ساخت باتری های لیتیوم یونی صرف میکنند که باعث انتشار چشمگیر گازهای گلخانهای خواهد شد؛ برای مثال حدود 40 درصد از رد پای کربن یک باتری لیتیوم یونی به فرایند استخراج، تبدیل و پالایش مواد فعال سلولهای آن مربوط میشود. همچنین چین که مالک زنجیره تامین باتری خودروهای برقی در جهان شناخته میشود، برای تامین 60 درصد برق خود از زغال سنگ استفاده میکند.
استخراج مواد معدنی مورد نیاز برای باتریهای لیتیوم یونی شامل لیتیوم، کبالت و نیکل باعث آلودگی آب و خاک و همچنین آسیب به اکوسیستمهای بومی خواهند شد؛ مثلا برای استخراج لیتیوم از طریق استخراج آب نمک باید آب زیادی را مصرف کرد که باعث تخلیه منابع آب خواهد شد.
ضمن اینکه بیش از 50 درصد از منابع لیتیوم سیاره زمین در منقطهای به نام مثلث لیتیوم قرار دارد که مناطقی از شیلی، بولیوی و آرژانتین را شامل میشود. این در حالی است که این مناطق با بحران آب مواجه هستند و استخراج لیتیوم نیز باعث مصرف 65 درصدی آب منطقه میشود. از این رو اگر بهواسطه تقاضای بیشتر، میزان استخراج نیز افزایش پیدا کند، مشکلات شدیدی را برای این مناطق بههمراه خواهد داشت.
علاوه بر این، فرآوری مواد خام برای تولید باتریها نیز به انرژی زیادی نیاز دارد که نتیجه آن انتشار گازهای گلخانهای است؛ مثلا فرایند تولید نیکل انرژی زیادی را مصرف میکند که باعث انتشار زیاد دیاکسیدکربن میشود. ضمن اینکه برای تولید خود باتریها نیز انرژی زیادی صرف میشود و آلایندگیهای خطرناکی را بههمراه دارد؛ مثلا تولید سلولهای باتری لیتیوم یونی باعث انتشار فلزات سنگین و سایر آلایندهها خواهد شد.
پیامدهای عدم بازیافت باتریهای لیتیوم یونی
پس از اینکه عمر باتری های لیتیوم یونی به پایان رسید، باید بهشکل مناسب دفع شوند تا هیچ نوع مواد شیمایی خطرنانکی وارد محیط زیست نشود؛ اما متاسفانه بسیاری از باتری های لیتیوم یونی خودروهای برقی به محلهای دفع زبالههای معمولی فرستاده میشوند که باعث تجزیه و نشت سموم به خاک و آبهای زیرزمینی خواهد شد. همچنین وجود باتری های لیتیوم یونی در محلهای دفع زباله باعث آتشسوزیهای خطرناکی میشود.
مشکلات بازیافت باتری های لیتیوم یونی خودروهای برقی
هرچند بازیافت باتریهای لیتیوم یونی نیز راهکار موثری برای کاهش آسیبهای محیطزیستی آنها محسوب میشود؛ اما بازیافت این باتریها بسیار ساخت و هزینهبر است و به همین دلیل فعلا فقط حدود 5 درصد از باتری های لیتیومی در جهان بازیافت میشوند.
ضمن اینکه در حال حاضر فرایند بازیافت ویژهای برای باتری های لیتیوم یونی در نظر گرفته نشده و فناوری فعلی نیز علاوه بر سختیهایی که بههمراه دارد، بسیار هزینهبر است. از سوی دیگر باتری های لیتیوم یونی متشکل از موادی هستند که فرایند جداسازی را سخت میکند. بازیافت باتری های لیتیومی یونی خطراتی نظیر آتشسوزی را نیز بههمراه دارد و همچنین بازیافتکنندگان را در معرض خطر مواد شیمایی خطرناکی قرار میدهد. گزارشها حاکی از آن است که یک محل دفن زباله در شمال غربی آقیانوس آرام بین تاریخ ژوئن 2017 تا دسامبر 2020 حدود 124 بار بهدلیل باتری های لیتیوم یونی دچار حریق شده است.
روشهای کاهش پیامدهای زیست محیطی
محققان با توسعه باتری های لیتیوم یونی با مواد پایدارتر و فرایندهای تولید بهینهتر میتوانند با پیامدهای محیط زیستی باتری های لیتیوم یونی مقابله کنند. دولتها و صنعتها نیز با سرمایهگذاری در شرکتهای بازیافت و توسعه فناوریهای بازیافت جدید میتوانند باعث افزایش چشمگیر نرخ بازیافت باتری های لیتیوم یونی شوند. ضمن اینکه کمپینهای آگاهی عمومی نیز موجب افزایش آگاهی از خطرات مربوط به دفع نادرست باتریها میشود و مردم را به بازیافت باتریهای خود تشویق خواهد کرد.
بهطور کلی باتری های لیتیوم یونی خودروهای برقی نسبت به موتورهای احتراق داخلی برای محیط زیست گزینه بسیار بهتری محسوب میشوند؛ اما در حال حاضر فرایند تولید و دفع این نوع باتریها به محیط زیست آسیب میزند و باعث شده تا هدف خودروهای برقی برای حفظ سیاره زمین تحقق پیدا نکند.