به نظر میرسد آتشفشانهای قطب جنوب در حال آمادهسازی جهنمی از آب هستند. وجود آتشفشانهای نهفته تهدیدی برای بشر خواهد بود؟
یک حلقه آرام از بازخوردهای آب و هوا ممکن است در زیر صفحه وسیع یخی قطب جنوب در حال شکلگیری باشد. در حقیقت قطب جنوب را باید دو بخش شرقی و غربی دانست که به وسیله کوههای ترنس آنتراکتیک یا همان کوههای سراسری جنوبگان جدا شدهاند و شامل آتشفشانهای بزرگ ماننده کوه اربوس و دریاچه گدازه معروف آن میشود.
حداقل 100 آتشفشان دیگر در قطب جنوب وجود دارند که کمتر شناخته شده هستند و میتوان گفت بسیاری از آنها در سواحل غربی قرار گرفتهاند؛ برخی از این آتشفشانها بالای سطح زمین قرار دارند و این در حالی است که گروهی دیگر از آنها زیر صفحههای یخی بزرگ قطب جنوب قرار گرفتهاند؛ با ما در گجت نیوز همراه باشید.
وضعیت آتشفشانهای قطب جنوب در آینده چگونه است؟
تغییرهای آب و هوایی باعث ذوب شدن صفحه یخی شده و سطح دریاها را در سطح جهان، افزایش خواهد داد. ذوب شدن یخها میتواند وزن روی سنگهای زیرین را کاهش داده که این مسئله پیامدهای بیشتری را به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر ذوب شدن یخهای قطب جنوب باعث افزایش آتشفشانهای نهفته در زیر یخ خواهد شد و این مسئله به مرور زمان گستردهتر میشود.
دانشمندان 4000 شبیهسازی کامپیوتری را انجام دادهاند تا بتوانند تاثیر از بین رفتن صفحههای گسترده یخ را روی آتشفشانهای موجود در زیر یخهای قطب جنوب ارزیابی کنند. دانشمندان متوجه شدند که ذوب تدریجی میتواند باعث افزایش تعداد و اندازه فورانهای زیر یخ شود. علت این رویداد واضح است، چرا که کاهش فشار از صفحههای یخ میتواند فشار را روی اتاقکهای ماگما زیر سطح کاهش داده و بدین ترتیب ماگمای فشرده گسترش خواهد یافت.
این مسئله میتواند فشار روی دیوارههای اتاقک ماگما را افزایش داده و بدین ترتیب باعث ایجاد فوران شود. توجه داشته باشید که منظور از ماگما، سنگهای مذاب بوده و اتاقک ماگما به فضای زیر سطح زمین گفته میشود که محل جمع شدن ماگما است.
برخی از اتاقکهای ماگما مقادیر زیادی گازهای فرار را در خود نگه خواهند داشت که معمولا میتوان گفت در ماگما حل شدهاند. زمانی که ماگما کاهش دما پیدا کند و فشار بار اضافی آن هم کم شود، گازها مانند کربنات از یک بطری نوشابه تازه باز شده خارج میشوند و بدین ترتیب فشار در اتاقک ماگما را افزایش خواهند داد؛ این فشار بدین معنا است که ذوب شدن یخ میتواند باعث سریعتر شدن آغاز فوران آتشفشانهای زیر یخ شود.
فوران آتشفشانهای زیر یخ ممکن است در سطح قابل مشاهده نباشند، اما میتوانند پیامدهایی جدی برای صفحههای یخی به وجود آورند. حرارت ناشی از این فورانها میتواند ذوب یخ را به صورت عمیق در زیر سطح افزایش داده و باعث تضعیف صفحه یخ موجود در بالای آن شود؛ این اتفاق باعث کاهش فشار از سطح و بروز فورانهای آتشفشانی بیشتر شود.
دانشمندان بر این باور هستند که فرایند موردنظر، کند بوده و در طول صدها سال اتفاق خواهد افتاد، اما بدین معنا است که تلاش انسان برای کاهش گرمای جهانی هم نمیتواند مانع آن شود. صفحههای یخ قطب جنوب در دوران آخرین عصر یخبندان بسیار ضخیمتر بودند و ممکن است همان فرایند کاهش بار و گسترش ماگما و گاز به فورانهای گذشته کمک کرده باشد.