طبق اطلاعات منتشر شده، کشورهای همسایه ایران در منطقه خاورمیانه سرمایهگذاریهای هنگفتی در بخش توسعه انرژی خورشیدی انجام دادهاند.
نور خورشید، به عنوان منبعی تجدیدپذیر و پاک نقشی حیاتی در زندگی بشر داشته و دارد. از دیرباز تاکنون، خورشید منبع اصلی حیات بر روی زمین بوده است. کشورهای منطقه خاورمیانه نظیر عمان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر، با توجه به نور فراوان خورشید برای تولید حجم بالایی از انرژی پاک، سرمایهگذاری قابل توجهی در توسعه انرژی خورشیدی انجام دادهاند.
در سال گذشته شاهد آن بودیم که بزرگترین مزرعه متمرکز انرژی خورشیدی جهان در دبی افتتاح شد، اما توجیه اقتصادی و عملی چنین سرمایهگذاریهای هنگفتی، نیازمند بررسی دقیق عوامل مختلفی از جمله هزینههای اولیه، بازده انرژی، تکنولوژیهای مورد استفاده و سیاستهای حمایتی دولتی است. در ادامه این مطلب همراه گجت نیوز باشید.
توسعه انرژی خورشیدی در جهت کاهش مصرف سوخت فسیلی
اگرچه بسیاری از کشورها در منطقه خاورمیانه همچنان به سوختهای فسیلی به عنوان منبع اصلی انرژی خود وابستهاند و گاز طبیعی را برای امنیت انرژی میانمدت کلیدی میدانند، اما گرایش به سمت انرژیهای تجدیدپذیر به سرعت در حال افزایش است. این تغییر روند نه تنها به دلیل نگرانیهای زیستمحیطی، بلکه به دلیل اهداف اقتصادی و ژئوپلیتیکی نیز صورت میگیرد. لازم به ذکر است در حال حاضر حدود ۹۳ درصد برق منطقه از سوختهای فسیلی، به ویژه گاز طبیعی، تامین میشود.
طبق گزارش شرکت مشاوره «ریستاد انرژی»، تا سال ۲۰۴۰ انرژیهای سبز از سوختهای فسیلی پیشی خواهند گرفت و انرژی خورشیدی به عنوان رتبه اول منبع انرژی پاک منطقه، نقش محوری ایفا خواهد کرد. انتظار میرود سهم انرژی خورشیدی در تولید برق منطقه تا سال ۲۰۵۰ به بیش از ۵۰ درصد افزایش یابد (در حال حاضر حدود ۲ درصد است). این افزایش چشمگیر به معنای کاهش قابل توجه وابستگی به منابع انرژی فسیلی و افزایش امنیت انرژی در منطقه است.
پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، انرژیهای تجدیدپذیر در مجموع حدود ۷۰ درصد از ترکیب تولید برق منطقه را تشکیل دهند. این رشد قابل توجه در بخش انرژیهای تجدیدپذیر همزمان با افزایش قابل توجه تقاضای برق در منطقه است. همچنین پیشبینی میشود تقاضا برای برق در خاورمیانه از ۱۲۰۰ تراوات ساعت فعلی به حدود ۲۰۰۰ تراوات ساعت تا سال ۲۰۵۰ افزایش یابد.
سرمایهگذاریهای عظیم در انرژی سبز در چندین کشور منطقه، نشان از عزم جدی برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و متنوعسازی اقتصادی دارد. این سرمایهگذاریها، به عنوان بخشی از استراتژیهای توسعه ملی در چندین کشور منطقه با هدف کاهش وابستگی اقتصادی به صادرات نفت و گاز و همچنین بهبود شاخصهای زیستمحیطی دنبال میشوند.
بازیگران اصلی توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در منطقه
کشورهای خلیج فارس به سرعت در حال گذار به سمت انرژیهای تجدیدپذیر هستند و سرمایهگذاریهای هنگفتی در این زمینه انجام میدهند. این انتقال، گرچه با چالشهایی مانند هزینههای اولیه بالا و نیاز به زیرساختهای جدید روبرو است، اما مزایای اقتصادی قابل توجهی را نیز به همراه دارد و گامی مهم در جهت کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و دستیابی به آیندهای پایدار محسوب میشود.
در گجت نیوز بخوانید:
ایلان ماسک: انرژی خورشیدی میتواند تمام انرژی مورد نیاز تمدن بشری را تامین کند
دولت عمان برنامهای بلندپروازانه برای رسیدن به ۱۰۰ درصد انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۵۰ تدوین کرده است. این برنامه شامل افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر به ۳۰ درصد تا سال ۲۰۳۰، ۶۰ تا ۷۰ درصد تا سال ۲۰۴۰ و نهایتاً ۱۰۰ درصد تا سال ۲۰۵۰ میشود. افتتاح دو نیروگاه خورشیدی ۱ گیگاواتی در استان الدخیلیه، گامی مهم در این مسیر است. این نیروگاهها با بیش از دو میلیون پنل خورشیدی، سهم انرژی تجدیدپذیر را از ۶.۶ درصد به ۱۱ درصد افزایش داده و سالانه حدود ۱.۴ میلیون تن از انتشار کربن میکاهند.
کشور امارات نیز با برنامههای صدها میلیون دلاری خود در زمینه انرژیهای پاک، پیشرو در منطقه است. این کشور هدف ۷۵ درصد انرژی پاک تا سال ۲۰۵۰ را تعیین کرده است و «چشمانداز ۲۰۳۰» ابوظبی نیز تولید ۳۰ درصد انرژی تجدیدپذیر را ظرف پنج سال آینده هدفگذاری کرده است. افتتاح تاسیسات انرژی خورشیدی ۲۴ ساعته شرکت مصدر با ظرفیت ۵.۲ گیگاوات خورشیدی و ۱۹ گیگاوات ساعت ذخیره باتری، نشاندهنده پیشرفت قابل توجه در تولید انرژی تجدیدپذیر به صورت پیوسته است.
دولت قطر نیز در حال افزایش ظرفیت تولید انرژی خورشیدی خود است. شرکت قطر انرژی قصد دارد یک نیروگاه خورشیدی ۲ گیگاواتی جدید احداث کند که ظرفیت خورشیدی کشور را تا پایان دهه جاری دو برابر خواهد کرد. این پروژه در کنار نیروگاه خورشیدی ۸۰۰ مگاواتی موجود و پروژههای در دست توسعه، ظرفیت خورشیدی قطر را به چهار گیگاوات تا سال ۲۰۳۰ میرساند و حدود ۳۰ درصد از نیازهای برق این کشور را تأمین میکند.
عربستان سعودی نیز با امضای قراردادهایی برای تولید ۳۰ گیگاوات انرژی خورشیدی، نشان از تعهد خود به انرژیهای تجدیدپذیر دارد. صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان (PIF) با شرکتهای چینی قراردادهایی برای تولید انرژی خورشیدی منعقد کرده است. علاوه بر این پروژههای دیگری نیز در مراحل مختلف توسعه قرار دارند که نشان از تلاشهای گسترده این کشور در این زمینه دارد.
به طور کلی، سرمایهگذاریهای گسترده در انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای خلیج فارس نشاندهنده تحولی عظیم در بخش انرژی این منطقه است. این تحول، ضمن کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای، میتواند به ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید و توسعه پایدار در منطقه کمک کند.