گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
کووید 19 یا کرونا و آنفلوآنزا شباهت‌هایی با یکدیگر دارند، به همین دلیل تشخیص آن‌ها از یکدیگر کمی دشوار است. در این مطلب به مقایسه دو بیماری پرداخته و به تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا پی می‌بریم.
طی چند هفته اخیر، تیتر اول همه رسانه‌های خبری در سراسر دنیا ویروس کرونا نوظهور بوده است. به نظر نمی‌رسد به زودی در این روال تغییری ایجاد شود، چرا که با وجود کاهش زیاد سرعت شیوع بیماری کووید 19 در چین، کانون ظهور آن، انتشار و قربانی گرفتن در دیگر نقاط دنیا تازه آغاز شده است. از طرفی هوا در کشورهای واقع در نیم‌کره شمالی هنوز سرد بوده و به همین دلیل آن‌ها درگیر آنفلوآنزا هستند. اما تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا چیست و در بحبوحه قربانی گرفتن هر دو، از کدام یک باید بیشتر ترسید؟
تا لحظه نگارش مطلب، کووید 19 در سراسر دنیا از جمله ایران حدود 120 هزار نفر را مبتلا کرده و جان 4300 نفر را نیز گرفته است. این آمار مبتلا و کشته در مقایسه با آنفلوآنزا، فقط در سال 2019، غیر قابل مقایسه است. تنها در کشور آمریکا، در سال جاری آنفلوآنزا 34 میلیون نفر را بیمار و 350 هزار نفر از بین آن‌ها را روانه بیمارستان کرد. از این تعداد بستری شده، 20 هزار نفر جان خود را از دست دادند.
البته آنفلوآنزای فصلی از چندین دهه پیش سوژه تحقیق دانشمندان بوده است، به همین دلیل با وجود آمار مرگ و میر بالای آن در مجموع، چیزی ناشناخته محسوب نشده و اطلاعات درباره‌اش بالا است. در نتیجه جوامع مختلف، هر سال پیش از شروع فصل سرما، برای کولاکی که قرار است آنفلوآنزا ایجاد کند آماده می‌شوند. یک تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا اینجاست که دانسته‌ها درباره ویروس جدید بسیار کم بوده و دانشمندان هنوز درباره عوامل متعددی همچون دوران نهفتگی، نحوه انتقال و نرخ مرگ و میر با عدم قطعیت صحبت می‌کنند.
سال‌ها است به دیدی کلی درباره آمار مبتلایان و کشته‌ها در پی شیوع آنفلوآنزا با سرد شدن هوا دست پیدا کرده‌ایم، اما درباره آینده کروناویروس جدید و تعداد قربانیان آن در نهایت، همه چیز نامشخص است.
بر اساس گفته‌های آنتونی فاسی (Anthony Fauci)، یک مدیر بنیاد مبارزه با بیماری‌های عفونی و آلرژیک در آمریکا، آنفلوآنزا با وجود مرگ و میر بالا در مجموع، شناخته شده بوده و درباره برخی ابعاد آن به قطعیت رسیده‌ایم. این مدیر در مصاحبه‌اش با رسانه‌ها در روز سی و یکم ژانویه (دهم بهمن) گفت من می‌توانم با قاطعیت اعلام کنم با نزدیک شدن به ماه مارس و آوریل (نیمه‌های اسفند تا نیمه‌های اردیبهشت)، تعداد مبتلایان به آنفلوآنزا کاهش پیدا خواهد کرد. به شکلی مشابه می‌توان به طور دقیق، تعداد مبتلایان، افراد نیازمند بستری و تعداد افراد قربانی را تا آخر آوریل پیش‌بینی کرد. تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا اینجاست که هیچ ایده‌ای درباره آینده آن نداریم!
دانشمندان بر سر کسب اطلاعات بیشتر درباره کووید 19 مشغول رقابت با یکدیگر هستند. در مقایسه با زمان سخنرانی آنتونی فاسی، دنیای پزشکی به دید بهتری درباره ویروس عامل کووید 19 دست پیدا کرده است، اما در مقایسه با دانسته‌هایمان درباره آنفلوآنزا، آن‌ها هیچ هستند! محققان به طور مستمر دیدگاه‌ها و توصیه‌های قبلی را رد و نکات جدیدی را مطرح می‌کنند. به عنوان نمونه، تحقیقی که در مطلب «هشدار بسیار جدی: ویروس کرونا تا 4.5 متر در هوا منتقل شده و 30 دقیقه معلق می‌ماند» بررسی کردیم نشان داد چطور یک فرد بیمار، داخل اتوبوس فردی با فاصله 4.5 متر دورتر از وی را آلوده کرد، اما به شکلی عجیب، ویروس به شخص شانه به شانه نشسته کنار او انتقال پیدا نکرد! باید اعتراف کنیم هنوز کروناویروس نوظهور را به طور دقیق نمی‌شناسیم.
تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا
با در نظر گرفتن شناخت دنیای پزشکی از بیماری کووید 19 تا امروز، در ادامه قصد داریم از چند وجه به مقایسه آن با آنفلوآنزا بپردازیم.
علائم و شدت بیماری
هر دو بیماری توسط ویروس‌هایی واگیردار ایجاد شده و در دسته‌بندی بیماری‌های تنفسی قرار می‌گیرند. در حال حاضر عامل بیماری کووید 19 را ویروس کرونا SARS-COV-2 و عامل آنفلوآنزا فصلی را دو ویروس influenza A و influenza B می‌شناسند.
علائم متداول ابتلا به آنفلوآنزا شامل تب، سرفه، گرو درد، درد عضلانی و احساس خستگی، سر درد، آبریزش بینی و کیپ شدن بینی است. در برخی مواقع اسهال و استفراغ نیز بروز می‌کنند. علائم بیماری آنفلوآنزای فصلی، معمولا خیلی سریع ظاهر می‌شوند. بیشتر افراد مبتلا در کمتر از دو هفته سلامتی‌شان را به دست می‌آورند، اما در عده‌ای بسیار کم، بیماری دردسرهای زیادی ایجاد کرده و تبدیل به ذات‌الریه می‌شود. بر اساس آماری که وزارت بهداشت آمریکا ارائه کرده، از بین مبتلایان به آنفلوآنزا، 1 درصد آن‌ها نیاز به بستری شدن در مراکز درمانی پیدا می‌کنند. این نرخ طی چند سال اخیر (با نوسان بسیار کم) یکسان بوده است.
درباره کووید 19، پزشکان هنوز در تلاش برای ترسیم تصویری دقیق از بیماری شامل شدت و نشانه‌های آن هستند. بررسی پرونده بیماران مبتلا به آن نشان می‌دهد عده‌ای علائمی معمولی و ملایم داشته و در برخی دیگر، وضعیت به شدت وخیم و کشنده شده است. نشانه‌های بیماری ناشی از کروناویروس جدید می‌تواند تب، سرفه و تنگی نفس باشند.
بررسی پرونده وضعیت بیماران نیازمند بستری شدن نشان داد بین 83 الی 98 درصد آن‌ها تب کرده و 76 الی 82 درصد با سرفه‌های خشک مواجه می‌شوند. بین 11 الی 44 درصد خستگی بدن یا درد عضلانی را تجربه می‌کنند. سایر علائم مثل سر درد، گلو درد، درد شکم و اسهال نیز گزارش شده‌اند، اما درصد بروز آن‌ها به مراتب کمتر از نشانه‌های اشاره شده در بالا است.
در یک مطالعه دیگر در کشور چین، جامعه وسیع‌تری از بیماران شامل حدود به 44 هزار نفر، بین سی و یکم دسامبر (دهم دی) تا یازدهم فوریه (بیست و یکم دی) در نظر گرفته شد. بیماری 80.9 درصد آن‌ها متوسط خطاب شد. 13.8 درصد دیگر فاز فاز جدی و 4.7 درصد بقیه وارد فاز حاد و بسیار خطرناک شدند. به عبارتی از بین 44 هزار نفر، بالای 6 هزار نفر با مشکلات جدی در اثر ابتلا به کووید 19 مواجه شد که آمار بسیار نگران‌کننده‌ای است.
در مطالعه دانشمندان چینی روی 44 هزار بیمار اعلام شد منظور از بیماری حاد، از کار افتادن ریه‌ها، شوک عفونی و از کار افتادن سایر اعضای بدن به جز ریه‌ها همچون کلیه‌ها است. در مطلب «کرونا چگونه باعث مرگ می‌شود؟» رفتار ویروس کرونا در بدن و چگونگی مرگ در اثر آن در افراد وارد شده به فاز حاد بیماری را تشریح کردیم.
بر اساس گفته‌های سازمان بهداشت جهانی، از آن جایی که بیماری‌های تنفسی نشانه‌هایی تقریبا شبیه به هم در بدن انسان دارند، تنها بر اساس علائم بروز کرده، تشخیص دادن نوع بیماری کار دشواری است. در نتیجه تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا از نظر نشانه‌های بیماری چندان زیاد نیست. هنوز در فصل سرما قرار داشته و احتمال ابتلا به آنفلوآنزا و حتی سرماخوردگی بالا است. از آن جایی که 40 الی 45 درصد موارد ابتلا به کروناویروس جدید داخل بیمارستان رخ می‌دهند نباید بعد از چند مرتبه عطسه یا سرفه راهی مراکز درمانی شد و درخواست تست کرونا کرد!
نرخ مرگ و میر
تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا از نظر نرخ مرگ و میر کمی قضیه را ترسناک می‌کند. بد نیست بدانید آنفلوآنزا، که فقط در آمریکا طی سال 2019 نزدیک به 20 هزار نفر را کشته است، دارای نرخ مرگ و میر 0.1 درصدی است! از بین 1 درصدی که کارشان در اثر ابتلا به این بیماری به مراکز درمانی کشیده می‌شود، 10 درصد در نهایت فوت خواهند کرد. از طرفی سازمان جهانی بهداشت از افزایش نرخ مرگ و میر ویروس کرونا به 3.4 درصد خبر داد. به این ترتیب بیماری نوظهور، در مقایسه با آنفلوآنزا 34 برابر کشنده‌تر است!
مطالعه‌ای در کشور چین که نتیجه آن روز هجدهم فوریه (بیست و نهم بهمن) منتشر شد، مشخص کرد از بین مبتلایان به کووید 19 حدود 2.3 درصد جانشان را از دست خواهند داد. یک تحقیق دیگر که دستاوردهای آن بیست و هشتم فوریه (نهم اسفند) انتشار یافت، نشان داد بر اساس ارزیابی 1100 بیمار، نرخ و مرگ و میر بیماری ناشی از کروناویروس جدید 1.4 درصد است.
نرخ مرگ و میر در نقاط مختلف دنیا متفاوت است. به عنوان نمونه در استان هوبی جایی که شهر ووهان کانون شیوع بیماری در آن قرار دارد، نرخ 2.9 درصد اعلام شد. در سایر استان‌های کشور چین، این میزان برابر 0.4 درصد است. نکته بسیار مهم دیگر، تفاوت نرخ مرگ و میر در بازه‌های سنی متفاوت است. اعداد اعلام شده با در نظر گرفتن کل جامعه مبتلایان است، اما با جدا کردن افراد بر اساس سن آن‌ها، تفاوت‌های فاحشی را شاهد خواهیم بود؛ احتمال مرگ در اثر کرونا با افزایش سن افزایش پیدا می‌کند. افراد با سن بالاتر از 80 سال، به احتمال 14.8 درصد بعد از ابتلا به کووید 19 جانشان را از دست خواهند داد.
یکی از نکاتی که درباره بیماری تنفسی جدید کاملا مبهم و غیر شفاف باقی مانده، نرخ مرگ و میر آن است. نرخ مرگ و میر بر اساس افرادی که تاکنون به کووید 19 مبتلا شده و سپس جانشان را از دست داده‌اند ارزیابی می‌شود. هنوز وضعیت تعداد زیادی از بیماران بستری شده در بیمارستان‌ها مشخص نیست. در صورت مرگ آن‌ها به جای رهایی یافتن از بیماری، این نرخ باز هم افزایش پیدا خواهد کرد.
تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا از نظر سرعت شیوع
دانشمندان معیار عددی مشخصی برای ارزیابی سرعت شیوع هر بیماری ویروسی دارند. این عدد، بر اساس متوسط تعداد افرادی که یک بیمار آن‌ها را درگیر خواهد کرد، بیان می‌شود. تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا از این نظر نیز ترسناک می‌شود. برای آنفلوآنزا نرخ گسترش برابر 1.3 است، اما برای بیماری نوظهور به حدود دو برابر افزایش پیدا می‌کند. با در نظر گرفتن نرخ تصاعدی و زنجیروار پیشروی بیماری، در نهایت آماری وحشتناک به دست می‌آید.
همانند دیگر ابعاد کووید 19، سرعت شیوع آن نیز هنوز به طور دقیق مشخص نیست، اما مطالعات متعدد تا امروز، آن را بین 2 الی 3 بیان می‌کنند. هر بیمار آنفلوآنزا به طور متوسط 1.3 نفر دیگر را مبتلا می‌کند، اما مبتلا به کووید 19 حداقل 2 و در برخی موارد 3 نفر دیگر را درگیر بیمار خواهد کرد. این آمار می‌تواند در برخی شرایط به شکلی وحشتناک افزایش پیدا کند. مطالعات گروهی از اپیدمیولوژیست‌های چینی نشان داد چطور یک فرد بیمار در اتوبوس، سیزده نفر دیگر شامل فردی 4.5 متر دور از خود را بیمار کرد!
تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا از نظر ریسک ابتلا
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در ایالات متحده آمریکا (CDC) پیش‌بینی کرده با ورود به فصل سرما، در هر سال به طور متوسط 8 درصد ساکنان سراسر این کشور به آنفلوآنزا مبتلا می‌شوند.
تا روز انتشار مطالب، 1040 مبتلا به کووید 19 در آمریکا رویت شد. تعدادی از آن‌ها با نظارت شدید تشخیص داده شده و حدود 50 نفر دیگر، از سایر کشورهای مخصوصا چین به کشور برگشته بودند. بیماری‌های ویروسی این چنینی بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها آمریکا، همیشه سبب نگرانی می‌شوند، چرا که آینده آن‌ها مشخص نیست.
ریسک ابتلا به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. به عنوان نمونه باید به میزان شیوع بیماری در منطقه محل زندگی فرد، میزان رعایت بهداشت توسط عموم مردم و شغل فرد اشاره کرد. کارکنان مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، مخصوصا آن‌هایی که به طور ویژه تبدیل به محل نگهداری بیماران مبتلا به کووید 19 شده‌اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
اکنون در کشورهای ایران و ایتالیا ریسک ابتلا بسیار بالا است. پیشتر کره جنوبی نیز در کنار این دو قرار می‌گرفت، اما مدتی است آمار مبتلایان در آن کاهشی شده و دولت وضعیت را به خوبی مدیریت کرده است. با در نظر گرفتن قرنطینه سفت و سخت اعمال شده در سرتاسر ایتالیا انتظار داریم به زودی وضعیت افزایشی آمار مبتلایان در آنجا نیز کاهشی شود. متاسفانه درباره ایران نمی‌توان اظهار نظری داشت.
پاندمیک (گستردش در سراسر جهان)
در این مطلب به بررسی تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا فصلی می‌پردازیم. این بیماری که عامل آن دو نوع ویروس influenza A و influenza B است را باید از آنفلوآنزاهای خطرناکی که هر چند سال یکبار سر و کله‌شان پیدا شده و قربانیان زیادی می‌گیرند، متفاوت دانست. به عنوان نمونه‌ای از آن‌ها باید به آنفلوآنزای خوکی و مرغی اشاره کرد.
آنفلوآنزای خوکی در سال 2009 و 2010 به تعداد بسیار زیادی کشور راه یافت و کشتههای زیادی بر جای گذاشت. گسترش شدید بیماری سبب شد سازمان بهداشت جهانی آن را پاندمیک اعلام کند. آمار کشتههای آنفلوآنزای خوکی بین 2009 و 2010 بین 151 الی 575 هزار نفر تخمین زده می‌شود. در حال حاضر خبری از یک نوع آنفلوآنزای پاندمیک نیست.
کووید 19 هنوز پاندمیک اعلام نشده است، هر چند یک ماه قبل، سازمان بهداشت جهانی به خاطر سرعت گرفتن شیوع این بیماری اعلام وضعیت اضطراری کرد. دلیل اعلام این وضعیت، ترس سازمان بهداشت جهانی از گسترش بیماری به کشورهای دارای سیستم بهداشتی و درمانی ضعیف بود.
یکی از مدیران ارشد سازمان بهداشت جهانی، در روز بیست و چهارم فوریه (پنجم اسفند) اعلام کرد بیماری کروناویروس هنوز پاندمیک نشده اما خطر این اتفاق وجود دارد! با در نظر گرفتن گسترش سریع بیماری در سایر کشورهای دنیا با وجود فروکش کردن آن در چین به میزانی قابل توجه، به نظر باید خود را برای مواجهه با یک پاندمیک جدید آماده کنیم.
پیشگیری از ابتلا
برخلاف آنفلوآنزای فصلی، واکسنی برای کووید 19 وجود ندارد. این تفاوت ویروس کرونا و آنفلوآنزا بسیار حائز اهمیت است، چرا که اکنون فقط باید در پی کاهش خطر ابتلا در جوامع مختلف و سپس درمان آن‌ها بود. شرکت‌های متعددی بر سر دستیابی به واکسن کووید 19 با یکدیگر رقابت می‌کنند، اما تا رسیدن یک واکسن به فاز استفاده توسط عموم مردم در سراسر دنیا، بین هجده الی بیست و چهار ماه زمان زمان نیاز است.
آمریکا برای تست اولین واکسن ویروس کرونا داوطلب می‌خواهد! تلاش یک شرکت آمریکایی فعال در حوزه بیوتکنولوژی سبب شد شیوه‌ای جدید برای ساخت سریع واکسن در مقایسه با روش‌های مرسوم اختراع شود، اما حتی به سرانجام رسیدن این تلاش نیز به ماه‌ها زمان نیاز دارد.
