بمب های هوشمند نیروی هوایی آمریکا در آزمایشی که اخیرا انجام شد با یکدیگر صحبت کرده و درباره انتخاب اهداف تصمیم میگیرند!
نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا اخیرا قدمی کوچک اما با اهمیت به سوی آینده برداشت که در آن مهمات قادرند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و از آخرین اطلاعات بدست از میدان نبرد استفاده کنند. آزمایشی که اخیرا با دو بمب هدایتی کم قطر SDB انجام شد، اثباتگر طرح مفهومی «دسته طلایی» نیروی هوایی است که در آن با استفاده از سنسورها میدان نبرد به خوبی بررسی شده و اهداف بزرگتر و مهمتر در اولویت حمله قرار میگیرند.
از زمان جنگ جهانی دوم و بمبارانهای سنگینش، که با شمار بسیار زیادی بمب افکن صورت میگرفت، زمان بسیاری گذشته است. میدانهای نبرد نوین دستخوش تغییر شدهاند و یک فروند جنگنده مدرن همچون F-35 لایتنینگ 2 – Lightning II که به مهمات هوشمند و هدایتپذیر جدید مسلح است میتواند اثرگذارتر از چند ده بمب افکن B-17 فلایینگ فورترس – Flying Fortress متعلق به جنگ جهانی دوم باشد که به مهمات سقوط آزاد غیرهدایتی مسلح هستند.
با این حال یک مشکل همچنان پابرجا مانده و آن فاصله بین اهدافی است که توسط طراحان نقشه بمباران انتخاب شده و حمله علیه آنها میگیرد. بهبود سیستمهای ارتباطی و اطلاعاتی که به خلبان امکان انتخاب مجدد هدف را میدهد تا حد چشمگیری سبب برطرف شدن این مشکل شده است.
در حال حاضر به محض این که بمب رها شد، معمولا امکان دریافت اطلاعات بدست آمده توسط سنسورهای قدرتمند موجود در بمب وجود ندارد؛ اطلاعاتی که بمب درست تا لحظه برخورد به هدف و نابودی آن ضبط میکند. اما در مفهوم دسته طلایی بمب های هوشمند با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند و اطلاعاتی که حین شیرجه به سمت هدف ضبط میشود را با یکدیگر به اشتراک میگذارند تا خود تصمیم گیری کنند.
با چنین فناوریای مهمات با یکدیگر اتصال برقرار کرده و طبق قوانینی که طراحان نقشه حمله طرح کردهاند بازی میکنند. بدین ترتیب که خود آنالیزهای لازم را انجام داده و در صورت لزوم با تغییر مسیر به سمت هدف دیگری میروند. مهمات آینده چنین قابلیتی خواهند داشت و میتوانند هنگام پرواز تغییر مسیر بدهند. این توانمند جدیدی به نیروی هوایی امکان آن را میدهد تا اهداف با اهمیتتری که به تازگی وارد میدان نبرد شدهاند را نیز نابود کند.
در آزمایش که اخیرا انجام شد نیز یک فروند جنگنده F-16 فایتینگ فالکون – Fighting Falcon دو بمب هدایتی SDB را بر فراز اهداف رها کرد. مهمات SDB بمبهایی فاقد موتور هستند که از سیستم هدایت داخلی و ماهوارهای بهره برده و به جستجوگرهای لیزری، راداری و فروسرخ مجهزند. این بمبها پس از رهاسازی بالهای خود را باز کرده و همچون یک گلایدر به سمت هدف پرواز میکنند. برد آنها نیز تا 110 کیلومتر و وزن سرجنگیشان تا 50 کیلوگرم است.
و اما به آزمایش بازگردیم؛ این دو بمب با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و متوجه حضور یک اخلالگر GPS متعلق به دشمن در منطقه شدند. طبیعتا چنین هدفی بسیار با اهمیت است و بمبها نیز پس از شناسایی و همفکری چنین تصمیمی اتخاذ کردند که اخلالگر اهمیت بالایی داشته بایستی پیش از دیگر اهداف از بازی خارج شود. گرچه هدف با ارزشتر انتخاب و تصمیم به نابودی آن پیش از دیگر اهداف گرفته شد، اما به دلیل بروز مشکل نرم افزاری فرامین به سیستم هدایتی بمب منتقل نشد و بمب به محل از پیش تعیین شده ابتدایی خود برخورد کرد. این باگ به زودی برطرف و بمب مجددا مورد ارزیابی قرار میگیرد.
برخلاف انتظار در مفهوم دسته طلایی خبری از هوش مصنوعی نیست، بلکه یک الگوریتم شرطی کامپیوتری مشابه if…then دخیل است. نیروی هوایی برای تشریح بهتر چگونگی عملکرد این الگوریتم این مثال را میزند که اگر یک بمب به سمت یک تاسیسات راداری رها شود، اما سنسور فروسرخ آن یک موشک بالستیک اتمی را کشف کند، پس آن را به عنوان هدف انتخاب و به سویش میرود. در این مفهوم یک بمب پس از رهاسازی به دیگر بمبها میگوید که هنگام پرواز چه چیزهایی کشف کرده و بدین ترتیب همه بمبها به این نتیجه میرسند که سکوی پرتاب موشک مهمتر از اهداف اولیه است و از نابودی آن اطمینان حاصل میکنند.