روزنامه والاسترست به تازگی و به نقل از یک مقام ارشد اروپایی خبر داده است که آمریکا قصد لغو تحریم صنعت خودرو و سایر صنایع ایران را دارد.
در حالی که ایران و آمریکا هنوز نتیجه مذاکرات وین و برنامه خود برای بازگشت به توافق هستهای و برجام را اعلام نکردهاند، رسانههای خارجی خبر از احتمال لغو بعضی از تحریمها از جمله تحریم صنعت خودرو دادهاند.
به تازگی روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از یک مقام اروپایی عنوان کرده است که آمریکا قصد لغو تحریم صنعت خودرو و دیگر صنایع ایران را دارد. بر اساس گزارش این روزنامه، لغو تحریم علیه بانک مرکزی و نفت ایران هم بخشی از برنامههای آمریکا در صورت بازگشت به برجام است. با فرض صحیح بودن این موضوع، صنعت خودروی کشور میتواند بعد از 3 سال مبارزه سخت با تحریمها و محدودیتهای بینالمللی، از انزوا خارج و ضمن پیوستن به جهان خودروسازی، مشارکتهای خارجی را مجددا آغاز کند. در سال 2018 که کشور آمریکا از توافق هستهای و برجام خارج شد، صنعت خودرو جزو نخستین بخشهای تحریمی بود و گویا اکنون نیز در لیست نخستین حوزههایی است که قرار است تحریمهایش لغو شود.
قطع ارتباط خودروسازان و قطعهسازان با خارجیها
نزدیک به 3 سال قبل بود که دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا اعلام کرد که کشورش از توافق هستهای و برجام خارج و دشوارترین تحریمها را علیه ایران وضع میکند. سه ماه بعد، صنعت خودرو ایران به صورت رسمی تحریم شد تا بار دیگر ارتباطات خودروسازان و قطعهسازان کشور با خارجیها قطع شود. همچنین شرکای خارجی هم از ترس تنبیههای آمریکا تصمیم به ترک ایران گرفتند و علاوه بر اروپاییها، بعضی از شرکتهای چینی نیز به موج تحریم ملحق شدند. در آن زمان مقامات صنعتی کشور اعلام کردند زیرساختهای لازم برای مقابله با تحریم صنعت خودرو مهیا شده است، اما گذشت زمان ثابت کرد وابستگی صنعت خودرو به خارجیها بیشتر از آن است که در کوتاهمدت جبرانپذیر باشد.
بازگشت خارجیها به ایران در صورت لغو تحریم صنعت خودرو
از طرفی فاصله گرفتن از مشارکتها و ارتباطات خارجی ضربه غیر قابل جبرانی هم در بخش کیفی و هم در بخش کمی به این صنعت وارد میکند. مدتی بعد از تحریم، روند نزولی تولید آغاز و کوهی از تعهدات معوق روی دست خودروسازان باقی ماند. خودروسازان و قطعه سازان با چالش تأمین مواد اولیه و قطعات از خارج روبهرو شدهاند، ضمن آن که در داخل هم مشکلات مالی و رشد چشمگیر هزینههای تولید، گریبان آنها را گرفت. در نتیجه تولید خودرو در سال 97 و در مقایسه با سال 96 تا 40 درصد کاهش یافت. ضمن آن که در سالهای 98 و 99 تعدادی از خودروهای مونتاژی نیز از خطوط تولید خارج شدند. هرچند در این مدت زمان بعضی از قطعات مورد نیاز داخلی سازی شد، اما این مسئله منجر به بینیازی از قطعات خارجی نشد. اکنون با توجه به سیگنالهای مثبتی که در خصوص احیای برجام و لغو تحریم صنعت خودرو و سایر صنایع کشور ارسال میشود، خودروسازان و قطعهسازان ایرانی به ارتباط مجدد با خارجیها و تامین قطعات امیدوار شدهاند. در صورت لغو تحریمها خودروسازان خارجی هم میتوانند به ایران بازگردند و مشارکتی تازه را با شرکتهای داخلی شروع کنند. هرچند از همین الان مخالفتهایی با بازگشت بعضی از خودروسازان صورت گرفته، اما به نظر میرسد اراده جمعی و تصمیم مسئولان صنعتی کشور، ارتباطگیری مجدد با خارجیها در صنعت خودرو است.