اکسپریا زد با ویژگیهای خاص خود نگاهها را متوجه سونی کرد. اکسپریا Z به همراه اکسپریا ZL و اکسپریا Z ultra بنیانگذار پرچمداران جدید سونی بودند.
سری اکسپریا گوشیهای سونی تاریخچه پر فراز و فرودی داشته است؛ از شروع با ویندوز موبایل گرفته تا روی آوردن به اندروید و ایجاد سری کامپکت. همهی اینها در نهایت به سری اکسپریا ۱ و ۵ ختم شدند که جدیدترین اعضاء آنها همین چند وقت پیش معرفی شدند. امروز در این مقاله میخواهیم نگاهی به سونی اکسپریا زد بیاندازیم، دستگاهی که بنیانگذار زبان طراحی مورد استفاده سونی در گوشیهای کنونیاش شد. پیش از آن اکسپریا اس به عنوان اولین گوشی سونی پس از جدایی از اریکسون عرضه شده بود.
اکسپریا اس یکی از اولین دستگاههایی بود که به صفحه نمایش 720p مجهز شده بود. درگاه micro-HDMI و لانچر اختصاصی تلویزیون نیز در آن قرار گرفته بود. پلی استیشن استور برای تجربه بازیهای PSX به صورت شبیهسازیشده بر روی تراشه اسنپدراگون اس ۳ اکسپریا اس بهینهسازی شده بود. علاوه بر این، دوربین ۱۲ مگاپیکسلی با قابلیت فیلمبرداری ۱۰۸۰ خود، عملکرد امیدوارکنندهای داشت. اکسپریا اس فروش خوبی را تجربه کرد، اما بخش موبایل همچنان با مشکل روبرو بود.
در CES 2013 اکسپریا زد به همراه زبان طراحی آمنی-بالانس رونمایی شد. Xperia Z با طراحی چهارگوش به همراه بدنه پشتی شیشهای مسطح خود، نسبت به بدنه پشتی خمیده اکسپریا اس متفاوت بود. تقارن مؤلفه اصلی این زبان طراحی بود و دکمه پاور ساخته شده از آلومینیوم نیز به امضای آن بدل شد.
جنس شاسی این گوشی شیشه ساخته شده از الیاف پلی آمید بود که در میان دو قاب شیشهای قرار گرفته بود: دراگون تریل شرکت آساهی در جلوی دستگاه و گوریلا گلس شرکت کورنینگ در پنل پشتی.
اکسپریا زد توانسته بود گواهی IP57 را برای مقاومت در برابر نفوذ آب و گردوغبار به دست آورد و میتوانست بدون هیچ مشکلی به مدت ۳۰ دقیقه در عمق یک متری آب قرار گیرد. هرچند برای دستیابی به این مهم، سونی مجبور شده بود تمامی درگاههای گوشی را به پوششهای به خصوصی بپوشاند و هر بار که گوشی خود را از شارژ میکشیدید، دستگاه به شما یادآوری میکرد که آنها را ببندید.
البته شما میتوانستید با استفاده از یک پایه شارژ از انجام این کار رهایی پیدا کنید. باید در نظر داشت که در آن روزها ضد آب بودن ویژگی نبود که در یک پرچمدار باریک یافت شود و بیشتر در گوشیهای زمخت و حجیم دیده میشد. هرچند حالا به یک ویژگی بدیهی تبدیل شده که تا حدودی آن را مدیون سونی هستیم.
سونی همچنین یکی از اولین تولیدکنندگان بزرگ گوشی بود که به استفاده از صفحه نمایش با رزولوشن ۱۰۸۰ روی آورد. با وجود اینکه پنل ۵ اینچی اکسپریا زد در زمان خود نسبتاً بزرگ تلقی میشد، اما عرض این گوشی تنها یک میلیمتر از پرچمداران سال گذشته بیشتر بود. صفحه نمایش بسیار شارپ و دقیق بود و از موتور تصویر براویا ۲ بهره میبرد. علاقه سونی به استفاده از پنل های با رزولوشن بالا تغییری نکرده و همچنان تنها تولیدکننده موبایل با صفحه 4K است (اکسپریا ۱ مارک ۳ به زودی با صفحه اولد 4K و نرخ تازهسازی ۱۲۰ هرتز در بازار موبایل عرضه خواهد شد).
علیرغم استفاده از نام معتبر براویا، کیفیت صفحه نمایش Xperia Z کمی ناامیدکننده بود. زاویه دید محدود بود و صفحه کنتراست پایینی داشت. همچنین رنگها نیز آنچنان تعریفی نبودند. البته همهی اینها پیش از روی آوردن سونی به فناوری تریلومینوس در صفحه نمایش گوشیهایش بود.
دوربین ۱۳ مگاپیکسلی اکسپریا زد به حالت تصویربرداری خودکار برتر (Superior Auto) مجهز شده بود، که برگرفته از قابلیت دوربینهای دیجیتال سونی در انتخاب خودکار بهترین تنظیمات بود. تصاویر گرفته شده در این حالت خوشایند و کمی اغراق شده بودند. گستره داینامیک تصاویر فوقالعاده بود ولی شارپ بودن و میزان نویز همچنان جای پیشرفت داشت.
در رابطه با فیلمبرداری نیز اکسپریا Z یکی از اولین گوشیها با پشتیبانی از فیلمبرداری HDR بود (اوپو فایند ۵ اولین گوشی در این زمینه بود) و بر خلاف تصاویر ثابت، فیلمبرداری با نرخ ۳۰ فریم بر ثانیه جزئیات را به زیبایی به تصویر میکشید. البته قابلیت HDR آنچنان که ما امیدوار بودیم، سبب تغییر در کیفیت کار نشد، اما به هر صورت تأثیرگذار بود.
پردازنده اسنپدراگون اس ۴ پرو سریعترین پردازنده موجود برای گوشیهای اندرویدی در اوایل سال ۲۰۱۳ بود. ۴ هسته کریت (Krait) عملکرد فوقالعادهای داشتند و پردازنده گرافیکی نیز به راحتی از پس اجرای بازیهای ۱۰۸۰ بر میآمد. تست اپیک سیتادل، که در واقع دمویی از موتور Unreal Engine 3 بود به ۵۵.۶ فریم بر ثانیه در حالت کیفیت بالا رسید.
اکسپریا زد کیفیت صدای تحسینبرانگیزی را از طریق جک ۳.۵ میلیمتری خود تحویل کاربر میداد. صدای خروجی بلند و نسبتاً شفاف بود. این گوشی به همراه پخشکننده واکمن و برخی دیگر از فناوریهای بهبود کیفیت صدا که متعلق به سایر محصولات سونی بودند، عرضه شده بود. هرچند صدای بلندگوی گوشی نسبتاً ضعیف بود، که البته این مورد نیز پیش از روی آوردن سونی به استفاده از اسپیکرهای استریو بود. از قابلیتهای جذاب این گوشی میتوان به استفاده از قابلیت Track ID برای آهنگهای در حال پخش از رادیو اشاره کرد.
حالا که صحبت از شناسایی خودکار شد، باید گفت که ویدیو پلیر اکسپریا زد قادر به شناسایی فیلمها و نشان دادن اطلاعات مربوط به آنها بود. همچنین اگر شما یک آداپتور MHL به HDMI داشتید، میتوانستید از گوشی خود به عنوان یک تی وی باکس استفاده کنید (درگاه microHDMI اکسپریا اس احتمالاً به منظور جلوگیری از افزودن یک پوشش درگاه اضافی در این گوشی حذف شده بود).
سونی اکسپریا زد گوشی توانمندی بود و این موضوع از چشم کاربران و رسانهها دور نماند و حتی در CES 2013 جایزه بهترین گوشی و بهترین محصول معرفی شده را به خود اختصاص داد. علیرغم قابلیتهای بالای آن، این گوشی به تنهایی نمیتوانست با فروش خوب خود شرایط سونی موبایل را به کلی دگرگون کند.
به همین خاطر و برای اینکه این بار به تنهایی روی دوش اکسپریا زد نباشد؛ یک ماه پس از عرضه پرچمدار سونی در فروشگاهها، سونی از اکسپریا زد ال رونمایی کرد. سونی این بار قابلیت ضد آب را کنار گذاشت و همین کار سبب کاهش چشمگیر حاشیههای گوشی شد. ابعاد اکسپریا زد ال ۱۳۱.۶×۶۹.۳×۹.۸ میلیمتر بود در حالی که این ارقام برای اکسپریا زد برابر با ۱۳۹×۷۱×۷.۹ میلیمتر بود. این در حالی بود که زد ال به همان صفحه نمایش ۵ اینچی مجهز شده بود، که یعنی نرخ صفحه نمایش به بدنه آن برای سال ۲۰۱۳ فوقالعاده بود.
اکسپریا ZL گوشی باریکی نبود و دوربین سلفی نیز به طرز عجیبی در پایین صفحه قرار گرفته بود. این گوشی فاقد گواهی IP بود و در ازای آن به فرستنده مادونقرمز و دکمه فیزیکی دوربین (که بعدها به استانداردی در گوشیهای اکسپریا بدل شد) مجهز شده بود.
در بدنه پشتی گوشی از پلاستیک بافتدار استفاده شده بود، که البته یک مزیت به حساب نمیآمد، زیرا با فشار دست خم میشد، علاوه بر این پوشش درگاههای گوشی نیز زیبا نبودند.
وقتی گفتیم که اکسپریا ZL از همان صفحه نمایش ۵ اینچی استفاده میکند، فقط منظورمان اندازه آن بود. زیرا پنل مورد استفاده با کنتراست بسیار بالاتر خود واقعاً بهتر از نمونه مورد استفاده در اکسپریا زد بود. زوایای دید نیز کمی بهبود یافته بود، هرچند همچنان از رقبای خود در این زمینه عقب بود.
برخلاف Xperia ZL، مدل اولترا با صفحه نمایش ۶.۴ اینچی خود، گوشی بزرگی محسوب میشد. در هنگام عرضه این گوشی نسبت تصویر موبایلها هنوز ۱۶ به ۹ بود، بنابراین عرض گوشی به ۹۲.۲ میلیمتر میرسید. ما حتی مطمئن نیستیم که گوشی کلمه مناسبی برای توصیف این دستگاه باشد. در واقع بیشتر یک تبلت کوچک بود. اکسپریا زد اولترا ۶.۵ میلیمتر پهنا، فوقالعاده باریک بود، ولی در عین حال در دست راحت نبود.
زد اولترا تنها چند ماه پس از Z و ZL عرضه شده بود، ولی نسبت به این دو مدل، با پیشرفتهای چشمگیری همراه شده بود. اول از همه، اسنپدراگون ۸۰۰ جایگزین مدل قدیمیتر شده بود. اما بهبودها فقط به پردازنده خلاصه نمیشد. صفحه نمایش ۶.۴ اینچی در واقع یک پنل تریلومینوس به همراه موتور تصویر X-Reality بود. زوایای دید بسیار بهتر شده بودند و رنگها نیز خیلی خوب و گیرا بودند. کنتراست تصویر نیز نسبتاً خوب بود. به طور کلی این صفحه نمایش جدید برای یک تجربه بصری فوقالعاده ساخته شده بود. و علیرغم اینکه باتری ۳۰۵۰ میلیآمپری مجبور بود انرژی مورد نیاز یک صفحه ۶.۴ اینچی را تأمین کند، ولی عمر باتری بهتری در مقایسه با دو گوشی دیگر ارائه میداد.
صفحه نمایش اکسپریا Z Ultra یک ویژگی جالب داشت. شما میتوانستید از هر مداد یا خودکاری به عنوان قلم استایلوس استفاده کنید. نظر گلکسی نوت در این مورد چیست؟
Xperia Z Ultra در یک بسته حداقلی ارائه شده بود و سونی فقط یک شارژر و پایه شارژ در آن قرار داده بود. هیچ خبری هم از کابل USB یا هدست نبود. پایه شارژ در هنگام سفر گزینه ایده آلی به حساب نمیآمد ولی برای استفاده از صفحه بزرگ گوشی مناسب بود. اگر سونی از اسپیکرهای استریو در محصول خود استفاده میکرد، تجربه تماشای فیلم حتی بهتر نیز میشد.
زد اولترا دارای طراحی مسطح و چهارگوش بود و همانند اکسپریا زد از شیشه ساخته شده بود. قابلیت مقاومت در برابر آب با دریافت گواهی IP58 ارتقا یافته بود و حالا میتوانستید به مدت ۳۰ دقیقه در عمق ۱.۵ متری از گوشی استفاده کنید. میتوان گفت که پیشرفت خوبی در عرض چند ماه به دست آمده بود.
البته همه چیز خوب نبود، دوربین پسرفت کرده بود و از یک حسگر ۸ مگاپیکسلی استفاده میکرد که تصاویر چشمنوازی ثبت نمیکرد. همچنین خبری از ویژگی خاص HDR نیز نبود. علاوه بر این تراشه اسنپدراگون ۸۰۰ از فیلمبرداری ۱۰۸۰ با نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه پشتیبانی میکرد اما این قابلیت در زد اولترا وجود نداشت.
نسل اول سری گوشیهای اکسپریا زد هرکدام به نوعی خاص بودند و با نگاه به گذشته میتوان شاخصههای ابتدایی مدلهای جدیدتری همچون اکسپریا ۱ مارک ۳ را در آنها مشاهده کرد. در آن هنگام سونی هنوز برای دریافت سهم بیشتری از بازار میجنگید. اما این شرکت امروزه جایگاه ثابتی در بازار پیدا کرده است و خشنود است که میتواند محصولات خود را برای مجموعه کمی از طرفداران وفادار خود که تصمیمات سونی در حوزه طراحی را درک میکند، عرضه کند.