سایپا شاهین به عنوان یکی از جدیدترین محصولات گروه خودروسازی سایپا محسوب میشود، در بررسی این سدان ملی، به مزایا و معایب آن اشاره میکنیم.
گروه خودروسازی سایپا در اواخر تیر ماه سال 1397 از خودرویی جدید و متفاوت با سایر محصولات خود در نمایشگاه شیراز پرده برداشت؛ خودرویی که سایپا قصد داشت با آن بگوید تحریمهای بینالمللی در فعالیت این خودروساز بزرگ کشور تاثیری نداشته است، اما بعدها مشخص شد تحریمها اجازه نداد سایپا بتواند این خودرو را آنگونه که برنامهریزی کرده بود روانه بازار کند.
در واقع سایپا قصد داشت این سدان را با موتورهایی نظیر 1.6 لیتری توربوشارژ گروه PSA با کد THP16 یا موتور 1.6 لیتری تنفس طبیعی برند برلیانس در کنار امکاناتی نظیر رادار نقطه کور، صندلیهای برقی راننده و سرنشین، سامانه کنترل پایداری و سیستم کروز کنترل به بازار عرضه کند، اما به دلیل تحریمها و عدم همکاری برخی برندهای خارجی، رهام که بعدها به شاهین تغییر نام داد با امکانات و مشخصاتی پایینتر از آنچه سایپا انتظار داشت روانه بازار شد. از آنجایی که سایپا شاهین چند ماهی است که به بازار ایران عرضه شده در این مقاله قصد داریم تیپ G آن را مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
نقد و بررسی خودرو سایپا شاهین
طراحی ظاهری
سایپا شاهین جزو معدود خودروهای داخلی محسوب میشود که از طراحی بدنه اصولی بهره میبرد، هرچند که طراحی این خودرو به 6 سال گذشته مربوط میشود و انتظار میرفت سایپا هنگام عرضه برای آن تغییراتی را در نظر بگیرد، اما باز هم باید این خودرو را یکی از محصولات زیبای بازار ایران در نظر گرفت. همچنین برخی کارشناسان بر این باورند که این خودرو از سبک طراحی بهتر و زیباتری نسبت به رقیب خود یعنی ایران خودرو تارا بهره میبرد.
در نمای جلو سایپا شاهین یک جلوپنجره شش ضلعی به چشم میخورد که در نمونههای اولیه از حاشیههای کرومی نیز بهره میبرد، اما در نمونه نهایی که به دست مشتریان رسیده، سایپا این حاشیههای کرومی را حذف کرده است. هرچند این کرومکاریها در رنگهای روشن سایپا شاهین تغییرات چندانی ایجاد نمیکرد، اما در رنگهای تیره حذف کروم دور جلوپنجره نمای بدی را به وجود آورده است. دی لایتها و چراغهای موسوم به ابرویی نیز هنگام روشن بودن نمای بهروزی ایجاد خواهند کرد، اما عدم وجود لنز و عدسی در چراغهای اصلی برای یک خودرو با چنین قیمتی کمی عجیب به نظر میرسد.
در پروفیل جانبی سایپا شاهین نیز طراحان از خطوط متنوع و دستگیرههایی با رنگ مشابه بدنه استفاده کردند که توانسته نمای منطقیتری را به وجود آورد؛ استفاده از این سبک طراحی در خودروهای آسیایی به ویژه در محصولات چینی بسیار مرسوم است. سایپا شاهین از رینگهای 15 اینچی و تایرهایی با سایز 185 بهره میبرد که باعث شدند سواری خودرو نرمتر شود، اما به طور کلی کمی کوچک دیده میشوند.
در این بخش میتوان به طراحی آیینههای بغل ایراد گرفت؛ هرچند که از داخل کابین آینههای بغل بزرگ باعث میشوند تا راننده به دید خوبی دست پیدا کند، اما از بیرون خودرو دارای طراحی کشیده بوده و با فرم کلی خودرو هماهنگی ندارد. رینگهای سایپا شاهین مشابه رینگهای آلومینیومی رنو ساندرو است که البته نسبت به رینگهای 15 اینچی که سایپا برنامه نصب آن روی شاهین را داشت، از طرح بهتری بهره میبرند.
در نمای عقب تعداد ایرادهایی که میتوان به این خودرو وارد کرد افزایش پیدا میکند. منبع اگزوز آن در نگاه اول به دلیل ناهماهنگی در طراحی کاملا به چشم میآید؛ چرا که با وجود کشیده بودن قسمت سپر و ديفيوزر، منبع اگزوز پایینتر نصب شده و در هماهنگ بودن طراحی این بخش اختلال ایجاد کرده است. به جز این موارد، سایر اجزای نمای عقب سایپا شاهین دارای طراحی مناسبی هستند و میتوان از طراحی کلی این خودرو رضایت داشت.
ظرفیت صندوق عقب سایپا شاهین حدود 420 لیتر اعلام شده که از لحاظ فضا برای این سدان بسیار مناسب است. هرچند انتظار میرفت که طراحان کانالی را از صندوق به داخل کابین ایجاد میکردند تا علاوه بر این که سرنشینان عقب بتوانند از زیردستی برخوردار شوند، سایپا بتواند از آن به عنوان یک قابلیت مهم برای محصول خود نام ببرد.
طراحی کابین
هنگام ورود به کابین، طراحی این بخش شما را شگفتزده نخواهد کرد؛ چرا که تمام اجزای داشبورد از پلاستیک خشک بوده و متاسفانه سایپا از قالب مناسبی با سطوح بهتر برای تولید این بخش استفاده نکرده است؛ برای مثال با وجود این که ایران خودرو تارا و فردا 511 شرکت خودروسازی فردا از داشبوردی با متریال خشک بهره میبرند، اما به دلیل استفاده از قالبهایی با سطوح بهتر باعث شده تا نمایی بهتر در این بخشها به وجود آید. هرچند استفاده از چنین متریالی برای خودروهایی که در جایگاهی پایینتر از شاهین قرار دارند یک ایراد مهم بهشمار نمیرود، اما برای خودرو ملی سایپا شاهین با چنین قیمتی یک ایراد محسوب میشود.
دستگیرههای در داخل کابین و محفظههای آن نیز یکی دیگر از ایرادهای این خودرو محسوب میشوند؛ چرا که از کیفیت مطلوبی بهره نمیبرند و هنگام باز کردن درها باید کمی مراقب آنها بود. همچنین محفظه دستگیرهها نیز به دلیل کیفیت پایین روی آنها خط و خش زیادی ایجاد میشود. ضمن این که کرومهایی که روی خروجی دریچههای هوا نیز استفاده شده از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند؛ برای مثال داخل آنها حبابهای متعددی وجود دارد که با لمس دست ممکن است جدا شوند.
در ادامه بررسی کابین به مولتی مدیای مرکزی این سدان میرسیم که مانیتور استفاده شده در این نسخه از شرکت کروز تامین شده و نسبت به مانیتور اصطلاحا سراتویی از فرم و ظاهر بهتری بهره میبرد و در داشبورد نیز نمای جذابی به وجود آورده است. هنگام فشردن دکمه استارت خودرو این مانیتور لمسی فعال میشود و قابل استفاده خواهد بود. همچنین رابط کاربری این سیستم نیز مناسب بوده و میتواند به نیاز کاربران پاسخ دهد.
مانیتور سایپا شاهین از لحاظ لمس نیز دارای عملکرد قابل قبولی است. از سایر امکانات این بخش میتوان به نویگیشنهاي گوگل و نشان، قابلیت نشان دادن فشارهای باد لاستیکها (TPMS)، باز و بسته بودن درها، میرور لینک و اتصال آن به اینترنت (در صورت دور زدن محدودیتها) اشاره کرد.
گفتنی است مولتی مدیا و مانیتورهای شرکت کروز که در سایپا شاهین استفاده شده به قابلیت SDVC نیز مجهز هستند؛ قابلیتی که طبق سرعت خودرو میتوان صدای خارج شده از بلندگوها را کم و زیاد کرد که برای شاهینهای کروزدار قابلیت مناسبی محسوب میشود.
در کنار مزایای این مانیتور، در آن معایبی نیز وجود دارد که از مهمترین آنها میتوان به نبودن اپلیکیشنی برای ورود مستقیم به اینترنت اشاره کرد؛ البته با دور زدن برخی محدودیتها با مراجعه به بخش مپ گوگل و جستجوی برنامههایی نظیر تلوبیون و نمایش لینک میتوان به موتورهای جستجو دسترسی پیدا کرد، اما با دور زدن و رسیدن به نصب برنامه، امکان نصب برنامه و استفاده از آن وجود نخواهد داشت.
تجربه رانندگی
پیش از شروع این بخش در ابتدا باید از امکانات سایپا شاهین در تیپ G به مواردی چون سامانه ورود به خودرو بدون کلید و استارت دکمهای، سانروف، نمایشگر لمسی همراه با نویگیشن، دوربین دید دنده عقب به همراه سنسورهای هشدار دهنده موانع در قسمت عقب خودرو، سنسور نور، رینگهای آلومینیومی، ادوات کنترل سیستم صوتی روی فرمان، صندلیهای چرمی، باز و بسته کردن برقی آینههای جانبی، تهویه مطبوع اتوماتیک به همراه نمایشگر جداگانه، فرمان برقی، دی لایت، تریم چرمی صندلیها و سامانه GSI اشاره کرد.
هنگام رانندگی با این خودرو در دنده یک صدای زیادی از موتور خارج نخواهد شد؛ هرچند انتظار میرفت به دلیل وارد نشدن سامانه توربوشارژ به مدار و همچنین زیاد نبودن حجم موتور به پیشرانه فشار زیادی برای حرکت وارد شود که باعث تولید صدای زیاد میشد، اما موتور با فشار و صدای بسیار کمی حرکت کرد.
البته صندلیهای سایپا شاهین از لحاظ دربرگیرندگی بدن راننده و سرنشینان در وضعیت قابل قبولی قرار دارد و هنگام رانندگی باعث خستگی نمیشود، اما به دلیل چرمی بودن صندلیها سرنشینان و راننده با مشکل تعریق فراوان مواجه خواهند بود. غربیلک فرمان خودرو نیز چرمی بوده که نمای بهتری را به وجود آورده است، اما نبود کروز کنترل برای این بخش یک ایراد محسوب میشود.
البته بهتر بود طراحان سایپا بخش کنترلی سیستم صوتی روی فرمان را دو تکه کرده و یک تکه را به سمت راست منتقل میکردند تا زیبایی آن افزایش پیدا کند. سیستم EPS یا همان برقی بودن فرمان نیز یکی دیگر از ویژگیهای مثبت سایپا شاهین محسوب میشود که باعث شده فرمان از نرمی زیادی برخوردار شود.
هنگام فشار آوردن به پیشرانه نیز نرم بود تعویض دندهها توجه ما را به خود جلب کرد. گفتنی است گیربکس سایپا شاهین اکنون کابلی شده و احتمالا از ساختاری مشابه گیربکس منوآل خودروهای برلیانس بهره میبرد. در تعویض دندهها گیربکس دارای عملکرد نرمی بوده و به همین دلیل میتوان عملکرد آن را در سطح گیربکس محصولات مونتاژی رنو در ایران دانست.
البته باید توجه داشت به نظر میرسد ضرایب گیربکس این خودرو اصلا با پیشرانه تطبیق نشده و از ضرایبی مشابه گیربکس محصولات X200 سایپا بهره میبرد. در واقع دنده دو این گیربکس مفهوم چندانی ندارد. ضمن این که هنگام رانندگی در بزرگراهها و جادههای بین شهری عدم وجود دنده ششم نیز باعث اعتراض راننده خواهد شد. امیدواریم سایپا برنامهای برای اصلاح ضرایب گیربکس در نظر بگیرد یا در آینده دنده ششم را نیز به پیشرانه این خودرو اضافه کند. علاوه بر این، سیستم GSI نیز عملکرد دقیقی را به همراه نداشت.
این خودرو از موتور 1497 سیسی توربوشارژ 8 سوپاپ بهره میبرد و با توجه به این که گشتاور حدود 178 نیوتنمتر را به تولید میرساند، باید گفت شتاب خودرو توانسته در سطح رضایتبخشی قرار بگیرد. البته ایرادهایی به این پیشرانه 8 سوپاپه نیز وارد است؛ برای مثال میتوان قدیمی بودن تکنولوژی این پیشرانهها را یک نقطه ضعف دانست، اما نمیتوان این پیشرانه را یک موتور منسوخ محسوب کرد، چرا که محصولاتی از برندهایی نظیر فیات و لادا نیز همچنان از پیشرانههای 8 سوپاپه بهره میبرند.
شتاب سایپا شاهین در اواخر ضرایب دنده دوم و در دور موتور 2200 هنگامی که سامانه توربوشارژ به مدار وارد میشود، به چشم میآید و میتواند باعث خوشحالی راننده شود. گفتنی است سایپا شاهین که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته از جدیدترین آپدیتهای سایپا بهره میبرد و به همین دلیل بهروزترین نسخه شاهین محسوب میشود.
از آنجایی که این خودرو در تابستان بررسی شده، عملکرد کولر نیز مورد بررسی قرار گرفته که کارایی آن برای مالکان این خودرو بسیار رضایتبخش خواهد بود؛ چرا که کولر در زمان کوتاهی توانست کابین را کاملا سرد کند. البته این خودرو از تهویه مطبوع اتوماتیک نیز بهره میبرد، اما فنی که برای کولر انتخاب شده آنچنان کیفیت مناسب را ندارد؛ در واقع صدای فن بسیار زیاد بوده و برخی تصور میکنند که صدای ایجاد شده به موتور سایپا شاهین مربوط میشود، اما این صدای آزاردهنده از صدای فن ناشی میشود. البته عایقکاری خوب اتاق نیز یکی دیگر از ویژگیهای مثبت این خودرو بهشمار میرود.
شتاب شاهین را با کولر روشن مورد بررسی قرار دادیم و سرعت را تا 120 کیلومتر بر ساعت نیز رساندیم. در ادامه هنگام رسیدن به سربالاییها شاهد شروع تقههای موتور بودیم؛ برخی این تقهزدنها را ریپ و برخی نیز آن را ناک موتور میدانند، اما تشخیص این که این تقهها مربوط به کدام یک از آن دو بود کمی دشوار است. به دلیل این که این خودرو از ترمزهای چهار چرخ دیسکی بهره میبرد، شاهد عملکرد مناسب در بخش ترمزگیری بودیم.
سیستم تعلیق سایپا شاهین در جلو از نوع مک فرسون و در عقب نیز از تعليق تورشن بیم بهره میبرد. استفاده از تعلیق تورشن بیم در محور عقب باعث میشود احساس کنید تعلیق این خودرو خشک است، اما به دلیل استفاده از لاستیکهایی با سایز 185، باید گفت شاهین در میان خودروهای ایرانی از نرمترین تعلیق بهره میبرد.
جمعبندی
سایپا شاهین یک خودرو زیبا و با امکانات قابل قبول است، اما در بخش متریال داخلی میتوانست بهتر از اینها باشد و ایرادهایی که به آن وارد شد کاملا منطقی است؛ چرا که سایپا با کشیدن یک لایه چرم روی داشبورد و رودریها میتوانست نمای جذابی را به وجود آورد که البته همین تغییرات افزایش قیمت چند میلیون تومانی را به همراه خواهد داشت.
در خصوص پیشرانه سایپا شاهین نیز باید گفت هنگامی که سامانه توربوشارژ به مدار وارد میشود، شاهد عملکرد مناسبی هستیم. با وجود این که در فضای مجازی خبرهای متعددی مربوط به ایرادهای این خودرو نظیر خاموشیهای ناگهانی منتشر میشود، اما باید پذیرفت سایپا شاهین یک محصول ایرانی قابل قبول است، اما اقدامات و کوتاهیهایی که از سوی شرکت سایپا در تولید این خودرو به وجود آمده باعث شده تا این حواشی پیرامون این سدان ملی شکل بگیرد.