«دیوید جولیوس» و «آردم پاتاپوتیان» به دلیل کشفیات خود در مورد اینکه چگونه گرما، سرما و لامسه میتوانند سیگنالهایی را در سیستم عصبی ایجاد کنند، برنده جایزه نوبل پزشکی سال 2021 شدند.
جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی روز دوشنبه به طور مشترک به دیوید جولیوس و آردم پاتاپوتیان اعطا شد. تلاشهای این دو دانشمند در زمینه تشخیص چگونگی احساس گرما، سرما، لامسه و همچنین حرکات بدن خود راه را برای توسعه مسکنهای غیر اپیوئید یا غیر افیونی باز کرده است.
دکتر جولیوس، استاد فیزیولوژی در دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو، از یک جزء کلیدی در فلفل قرمز تند استفاده کرد تا پروتئینی را روی سلولهای عصبی شناسایی کند که به دماهای بالای واکنش نشان میدهد.
دکتر پاتاپوتیان زیستشناس مولکولی در موسسه تحقیقاتی اسکریپس واقع در لایوها، کالیفرنیا تیمی را رهبری کرد که با فشار بر روی سلولهای واحد توسط یک پیپت کوچک، یک گیرندهای را شناسایی کردند که به فشار، لامسه و موضعگیری اجزای بدن واکنش نشان میدهد.
کمیته نوبل در بیانیهای اعلام کرد: «از این آگاهی برای توسعه درمانهای طیف گستردهای از بیماریها، از جمله درد مزمن استفاده میشود.»
دستیابی اعضای نوبل به هر دو این دانشمند قبل از اعلام برندهشدن در ساعت 2:30 بامداد به وقت کالیفرنیا آسان نبود. دکتر جولیوس در مصاحبهای اظهار داشت که پیامکی از طرف خواهر همسرش دریافت کرده که وی در آن پیامک به دکتر جولیوس گفت دبیر کل مجمع نوبل با او تماس گرفته ولی نخواست که شماره دکتر جولیوس را به آن شخص بدهد. دکتر پاتاپوتیان نیز اعلام کرد این کمیته سرانجام با پدر 94 سالهاش از طریق تلفن ثابت تماس گرفت و او به نوبه خود با دکتر پاتاپوتیان تماس گرفت و به او گفت: «فکر کنم برنده جایزه نوبل شدی.»
چرا این دو نفر برنده جایزه نوبل شدند؟
این دو به کشفهای بزرگی دست یافتند که باعث آغاز فعالیتهای تحقیقاتی شدیدی میشود که به نوبه خود منجر به افزایش سریع درک ما از نحوه احساس گرما، سرما و محرکهای مکانیکی توسط سیستم عصبی ما خواهد شد. این دانشمندان موفق به تشخیص پیوندهای گمشده حیاتی در درک ما از فعل و انفعال پیچیده بین حواس ما و محیط شدند.
دکتر جولیوس از کپسایسین ، یک ترکیب تند که در فلفلهای تند موجود است و باعث ایجاد احساس سوزش میشود ، برای شناسایی یک حسگر در پایانههای عصبی پوست که به گرما واکنش نشان میدهند ، استفاده کرد. دکتر پاتاپوتیان با استفاده از سلولهای حساس به فشار، دسته جدیدی از حسگرها را کشف کرد که به محرکهای مکانیکی پوست و اندامهای داخلی واکنش نشان میدهند.
چرا کشفیات آنها مهم است؟
کمیته نوبل اعلام کردند که این دو دانشمند به یکی از بزرگترین سوالات مربوط به وضعیت انسان پاسخ دادند؛ چگونه محیط خود را احساس میکنیم؟ این کمیته عنوان کرد:
مکانیسمهایی که در حواس ما نهفته هستند هزاران سال است که کنجکاوی ما را برانگیختهاند؛ به عنوان مثال، چگونه نور توسط چشمها تشخیص داده میشود، چگونه امواج صوتی بر گوشهای داخلی ما تأثیر میگذارد و چگونه ترکیبات شیمیایی مختلف با گیرندههای بینی و دهان ما بو و طعم را ایجاد میکنند.
در قرن هفدهم، فیلسوف «رنه دکارت»، رشتههایی را در نظر گرفت که قسمتهای مختلف پوست را با مغز متصل میکند. به این ترتیب، هنگامی که شعلهای پا را لمس میکند، سیگنالی به مغز ارسال میشود. تحقیقات بعدی نشان داد که نورونهای حسی تغییرات را در محیط ما ثبت میکنند.
در سال 1944، «جوزف ارلانگر» و «هربرت گاسر» به دلیل کشف انواع مختلف فیبرهای عصبی حسی که به محرکهای مجزا واکنش نشان میدهند ، به عنوان مثال واکنش به به یک لمس دردناک یا غیر دردناک، جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را دریافت کردند. اما یک سوال اساسی باقی مانده است. چگونه دما و محرکهای مکانیکی به تکانههای الکتریکی در سیستم عصبی تبدیل میشوند؟
کار دکتر جولیوس و دکتر پاتاپوتیان، برای اولین بار به ما این امکان را میدهد تا بفهمیم که چگونه گرما، سرما و نیروی مکانیکی میتوانند تکانههای عصبی را ایجاد کنند که به ما اجازه میدهد دنیای اطراف خود را درک کرده و با آن سازگار شویم. همانطور که کمیته نوبل عنوان کرد، کار آنها در حال حاضر تحقیقات گستردهای را در زمینه توسعه درمان برای طیف وسیعی از بیماری ها، از جمله درد مزمن، ایجاد کرده است.
برندگان جایزه نوبل پزشکی سال 2021 چه کسانی هستند؟
دکتر پاتاپوتیان، که اصالتاً ارمنیست، در طول جنگ داخلی طولانی و فاجعه بار در لبنان بزرگ شد تا اینکه در سال 1986 در 18 سالگی به همراه برادرش به ایالات متحده گریخت. دکتر پاتاپوتیان که نیاز به اقامت در کالیفرنیا داشت تا بتواند از پس هزینه دانشگاه برآید، یک سال مشاغل متنوعی را کار میکرد، پیک پیتزا بود و طالع بینی هفتگی را برای روزنامه ارمنی مینوشت.
در دانشگاه کالیفرنیا لس آنجلس، در حین آماده شدن برای ورود به دانشکده پزشکی، به آزمایشگاه تحقیقاتی پیوست تا پروفسور آنجا توصیهنامه خوبی برای وی بنویسد. دکتر پاتاپوتیان در مصاحبهای گفت:« من عاشق انجام تحقیقات اولیه شدم. این مسیر زندگی شغلی من را تغییر داد.» وی در ادامه افزود:« در لبنان که بودم، من حتی نمیدانستم که دانشمند یک شغل محسوب میشود.»
دکتر پاتاپوتیان گفت که در ابتدا به سیستم عصبی علاقهمند بوده اما اما به مطالعه حس لامسه و احساس درد پرداخت؛ زیرا گفت که به نظر میرسید این هدفی آسانتر از خود مغز است. وی گفت که این سوال که نورونهای حسی چگونه بر نیروهای فیزیکی مانند فشار و دما تأثیر میگذارند، به خوبی درک نشده بود. وی در این مورد گفت:« هنگامی که حوزهای را پیدا کردید که هنوز به خوبی درک نشده، این فرصت خوبی برای ورود به آن است.»
دکتر جولیوس نیز بر این سوال که گیرندههای حسی بدن چگونه کار میکنند ، متمرکز شد. او که ساکن برایتون بیچ، بروکلین است، عنوان کرد در حالی که در دبیرستان آبراهام لینکلن مشغول به کار شد، علوم و دانشمندی را به عنوان شغل اصلی خودش در نظر گرفت. در آن دبیرستان یک معلم فیزیک که در دوران نوجوانیاش بازیکن بیسبال بود، با دانشآموزان درمورد مصاحبه مسیر توپ بیسبال صحبت میکرد. دکتر جولیوس گفت:« آن معلم کسی بود که مرا به این فکر واداشت که شاید من باید دانشمند شوم.»
به عنوان دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی و بعداً فوق دکترا در دانشگاه کلمبیا، دکتر جولیوس عنوان کرد که به نحوه عملکرد قارچ جادویی و LSD و به طور گستردهتر به نحوه تعامل اشیا از طبیعت با گیرندههای انسانی علاقهمند شده بود.
او گفت هیچ سیستم حسی برای زنده ماندن بیشتر از درد اهمیت ندارد؛ و به ندرت کسی آن را به خوبی درک کرده بود. بنابراین آزمایشگاه وی تحقیق بر روی عملکرد طیف وسیعی از مواد طبیعی ناخوشایند را آغاز کرد. موادی مانند سموم رتیل و مارهای مرجانی، کپسایسین از فلفل چیلی و مواد شیمیایی که ترب کوهی و واسابی را بسیار تند میکنند.
در سال 2020 ، دکتر جولیوس و دکتر پاتاپوتیان جایزه کاولی در علوم اعصاب که به ریاست دولت نروژ میباشد را به به دلیل کشف پیشگامانه پروتئینهایی که به بدن در احساس فشار کمک میکنند، دریافت کردند.
برندگان جایزه نوبل پزشکی در سال 2020 چه کسانی بودند؟
«دکتر هاروی جی آلتر»، «مایکل هاوتون» و «چارلز ام رایس» این جایزه را برای کشف ویروس هپاتیت C دریافت کردند. کمیته نوبل گفت که این سه دانشمند آزمایشهای خون و داروهای جدیدی که جان میلیونها نفر را نجات دادهاند ، ممکن کردهاند.
دیگر چه کسانی جایزه نوبل در بخش علوم را دریافت کردند؟
- جایزه نوبل فیزیک به «راجر پنروز»، «راینهارد جنزل» و «آندریا قزم» به خاطر اکتشافاتشان، از جمله کار بر روی سیاهچاله ها، که درک از جهان را بهبود بخشیده بودند، تعلق گرفت.
- جایزه نوبل شیمی به طور مشترک به «امانوئل چارپنتیر» و «جنیفر آ. دودنا» برای کارشان در توسعه «کریسپر/کاس۹» (CRISPR/Cas9)، روشی برای درمان بیماریهای ارثی و سرطان از طریق ویرایش ژنوم، تعلق گرفت.
دیگر برندگان جایزه نوبل چه زمانی معرفی میشوند؟
- دو جایزه علمی دیگر نیز وجود دارد. فیزیک سه شنبه و شیمی چهارشنبه هر دو در استکهلم اعلام می شوند.
- جایزه ادبیات روز پنجشنبه در استکهلم اعلام میشود.
- جایزه صلح نوبل روز جمعه در اسلو اعلام میشود.
- جایزه نوبل علوم اقتصادی نیز در تاریخ 11 اکتبر در استکهلم اعلام میشود. جایزه سال گذشته به «پل آر. میلگروم» و «روبرت بی ویلسون» رسید.