در این مطلب از سری فلشبک میخواهیم به بررسی سونی اکسپریا Z5 پریمیوم بپردازیم. Xperia Z5 Premium اولین گوشی جهان بود که از یک نمایشگر بینظیر 4K استفاده میکرد.
سونی اخیرا تصمیم گرفته است که جایگاه اختصاصی خود را در بازار گوشیهای هوشمند تثبیت کند و به همین خاطر از دو گوشی سونی اکسپریا پرو و اکسپریا PRO-I رونمایی کرده است. این دو گوشی جزء معدود گوشیهای همراه شده با پسوند Pro هستند که واقعا میتوان آنها را شایسته عنوان حرفهای دانست.
مدل پرو بیشتر در پخش ویدیو زنده به کمک کاربر میآید و مدل پرو آی نیز همچون یک دوربین حرفهای عمل میکند و یک گزینه ایدهآل برای ولاگرها است. هر دو گوشی از نمایشگرهای اولد 4K بهره میبرند که برای اولین بار شاهد استفاده از آنها در اکسپریا 1 بودیم و در نسلهای آينده نیز بهبود پیدا کردند.
البته با رزولوشن 3840 در 1644 پیکسل، نمیتوان این نمایشگر را 4K کامل نامید، بلکه بهتر است بگوییم با یک نمایشگر 4K مواجه هستیم که برای رسیدن به نسبت تصویر ۲۱ به ۹ کراپ شده است؛ اما چندین سال پیش سونی اولین نمایشگر 4K واقعی گوشی موبایل را در اکسپریا Z5 پریمیوم به نمایش گذاشت. اکسپریا زد 5 پریمیوم را میتوان به نوعی جد اکسپریا پروهای امروزی دانست.
اکسپریا Z پریمیوم؛ گام بلند سونی برای اثبات بهترین بودن
سونی اکسپریا Z5 Premium (عرضه شده در اواخر سال 2015) نقطه اوج سری اکسپریا زد بود که در سال 2013 متولد با مدل اکسپریا Z وارد بازار شد. در ساخت این گوشی از زبان طراحی آمنی بالانس استفاده شده بود که در آن زمان به عنوان امضای گوشیهای سری اکسپریا Z شناخته میشد. هرچند که اکسپریاهای مدرن نیز چندان از نظر طراحی از پیشینیان خود فاصله نگرفتهاند. طراحی چهارگوش این گوشیها هنوز هم جذاب است.
نمایشگر اکسپریا Z5 پریمیوم میتوانست با اختلاف کمی رکورد بیشترین تراکم پیکسلی در دنیای گوشیهای هوشمند را به نام خود ثبت کند؛ اما این عنوان به خاطر نمایشگر اندکی کوچکتر به اکسپریا XZ Premium رسیده است. هر دو گوشی دارای رزولوشن 4K هستند؛ اما زد 5 پریمویم با نمایشگر ۵.۵۰ اینچی اندکی از ایکس زد پریمیوم با نمایشگر ۵.۴۶ اینچی بزرگتر است.
هرچند که با تراکم پیکسلی دیوانهوار ۸۰۶ پیکسل در اینچ نیز هیچ گوشی دیگری حتی یارای نزدیک شدن ندارد. سونی در مدلهای اکسپریا پریمیوم بعدی اندازه نمایشگر را افزایش داد و به همین خاطر دیگر شاهد چنین تراکمی نبودیم. حتی تراکم پیکسلی سری اکسپریا 1 نیز در بهترین حالت به ۶۴۳ پیکسل در اینچ میرسد.
البته فراموش نکنید سونی در مدلهای اکسپریا پریمیوم خود از نمایشگرهای LCD استفاده کرده بود و در آنها به حدی ساب پیکسلهای RGB را به صورت فشرده در کنار هم قرار داده بود که بیشتر از آن متصور نبود.
اما چه شد که سونی تصمیم گرفت از یک گوشی با نمایشگر 4K رونمایی کند؟ شرکت ژاپنی همیشه به خود به خاطر ارائه بهترین کیفیت ممکن چه در ویدیو و صدا و چه در هر چیزی که به آن دست زده، افتخار میکند. سونی میخواهد در همه عرصهها بهترین باشد.
دوربین گوشیهای هوشمند چندین سال بود که میتوانستند با کیفیت 4K فیلمبرداری کنند؛ اما کاربران مجبور بودند برای تماشای این ویدیوها در بالاترین کیفیت ممکن از یک نمایشگر اکسترنال استفاده کنند. به همین خاطر گوشیهای اکسپریا از DLNA و کانکتور MHL 3.0 پشتیبانی ميکردند.
در واقع سونی اکسپریا Z5 پریمیوم اولین گوشی هوشمند دنیا بود که میتوانست ویدیوهای 4K را به صورت کامل نمایش دهد. این نمایشگر برای تماشای تصاویر نیز فوقالعاده بود.
حالا بیایید کمی به دوربین بپردازیم. سونی در حسگر دوربین این گوشی کار جالبی انجام داد. شرکت ژاپنی این کار را به دلایلی دیگر در مدل PRO-I نیز تکرار کرد. حسگر دارای رزولوشن ۲۵ مگاپیکسل بود؛ اما لنز به طور کامل آن را پوشش نمیداد.
در حقیقت این دو در حالتی قرار گرفته بودند که بیشترین رزولوشن (۲۲.۸۵ مگاپیکسل) را در نسبت تصویر ۴ به ۳ ارائه دهند. البته در حالت ۱۶ به ۹ نیز کاربر رزولوشن بالایی (۲۰.۱۴ مگاپیکسل) در اختیار کاربر قرار میگرفت.
تصویر فوق میتواند کمی موضوع را بهتر توضیح دهد. اکثر گوشیها از حداکثر ظرفیت دوربین برای ثبت تصویر با نسبت ۴ به ۳ استفاده میکنند و سپس با کراپ کردن آن به ۱۶ به ۹ یا ۱۸ به ۹ بخشی زیادی از رزولوشن را از دست میدهند. در واقع اکسپریا Z5 پریمیوم برای ثبت تصاویر و ویدیوهای ۱۶ به ۹ بهینه شده بود که کاملا برای نمایشگر آن مناسب بود.
دلیل دیگری نیز برای انتخاب رزولوشن 4K وجود داشت. این رزولوشن ۴ برابر 1080p است و گوشی به راحتی میتواند رزولوشن را از 1080p به 4K افزایش دهد. سونی اکسپریا زد 5 پریمیوم در اکثر مواقع محتوا را با رزولوشن 1080p نشان میداد. اکثر برنامهها رو رابط کاربری نیز با این رزولوشن کار میکردند.
تنها تعداد کمی از برنامهها مجوز دسترسی به رزولوشن 4K را داشتند. یکی از این برنامهها آلبوم بود که تصاویر را به صورت تکی با کیفیت 4K نشان میداد و وقتی از یک تصویر خارج میشدید، گوشی مجددا به رزولوشن 1080p باز میگشت.
برنامه آلبوم سونی حقیقتا برنامه خوبی بود و حتی میتوانست تصاویر آلبومهای آنلاین (فیسبوک، پیکاسا، فلیکر) کاربر را نیز نشان دهد. بنابراین برای لذت بردن از نمایشگر باکیفیت خود تنها محدود به حافظه داخلی گوشی نبودید.
Movies دیگر برنامهای که میتوانست از رزولوشن 4K استفاده کند. با تراشه قدرتمند اسنپدراگون 810، دیکد کردن ویدیوها هم همچون آب خوردن بود. البته اسنپدراگون 810 کمی داغ میشد؛ اما تراشه سریعی بود. برنامه موویز نه تنها میتوانست فایلهای ویدیویی داخل گوشی را پخش کند، بلکه در پخش یک پوشه اشتراکی از یک شبکه محلی نیز هیچ مشکلی نداشت. این برنامه حتی از استریم ویدیو پلی استیشن نیز پشتیبانی میکرد.
علیرغم رزولوشن خیرهکننده، نمایشگر اکسپریا Z5 پریمیوم معایبی نیز داشت. اول از همه اینکه حداکثر روشنایی صفحه نمایش به ۵۶۶ نیت میرسید که خیلی روشن نبود. وقتی که روشنایی را روی حداکثر میزان ممکن تنظیم میکردید هم کیفیت نمایش رنگ مشکی کاهش پیدا میکرد. ترکیب این دو سبب شد که نرخ کنتراست به کمتر از 1000:1 برسد. دقت رنگ نیز در حد گوشیهای پرچمدار آن دوره نبود.
سونی میتوانست از این نمایشگر برای واقعیت مجازی استفاده کند و نتیجه نیز قطعا بسیار خوب میشد؛ اما علیرغم اینکه توجه برخی از تولیدکنندگان گوشیهای اندرویدی در آن زمان به واقعیت مجازی جلب شده بود، هرگز هدستهای واقعیت مجازی سونی به صورت رسمی از گوشیهای 4K این شرکت پشتیبانی نکردند.
متاسفانه این موضوع تا به امروز بدون تغییر باقی مانده است. البته برخی شایعات به احتمال تغییر رویکرد سونی در آينده نزدیک اشاره دارند، ولی هنوز هیچ چیز به صورت رسمی تایید نشده است.
البته نمایشگر 4K اکسپریا Z5 پریمیوم دارای نرخ تازهسازی ۶۰ هرتز بود و تنها با معرفی اکسپریا 1 مارک 3 بود که اولین گوشی 4K دنیا با نرخ تازهسازی ۱۲۰ هرتز در دسترس کاربران قرار گرفت.
میتوان گفت که تا حدودی سونی مسیر را اشتباه رفت. این رفرش ریت بالا بود که به عاملی تاثیرگذار در نمایشگر گوشیهای هوشمند بدل شد و رزولوشن به حاشیه رفت. این روزها رزولوشن 1080p همچنان در اکثر گوشیها و حتی در مدلهای پرچمدار دیده میشود؛ اما داشتن رفرش ریت ۹۰ یا ۱۲۰ هرتز به یک قابلیت ضروری بدل شده است و حتی برخی گوشیها به نرخ تازهسازی ۱۶۵ هرتز نیز رسیدهاند.
امروزه نمایشگرهای 4K کاربردهای متنوعی دارند. به عنوان مثال میتوان از اکسپریا پرو به عنوان نمایشگر اکسترنال یک دوربین حرفهای استفاده کرد. البته از اکسپریا 1 مارک 3 نیز میتواند برای این کار استفاده کرد؛ هرچند که تفاوت در استفاده از درگاه USB-C به جای HDMI است.
سونی اکسپریا Z5 پریمیوم را در نسخهای با بدنه پشتی آينهای نیز روانه بازار کرده بود. اگرچه چنین نسخهای در بازار گوشیهای هوشمند معمول نبود؛ اما سبب میشد که گوشی خاص به نظر برسد. اگر با پاک کردن اثر انگشت زیادی که جذب میکرد، مشکلی نداشتید؛ این نسخه از سایر رنگهای اکسپریا زیباتر بود.