محققان الماسی را کشف کردهاند که در آن ماده ناشناختهای به نام دیومائویت وجود دارد که یافتن آن در سطح زمین را غیر ممکن میدانستند.
دانشمندان در داخل الماسی که از اعماق زیر سطح زمین بیرون کشیده شده است، اولین نمونه از یک ماده معدنی را کشف کردهاند که تا به حال دیده نشده است.
این ماده معدنی که به نام ژئوفیزیکدان برجسته «هو کوانگ دیو مائو»، «دیومائویت» نام گذاری شده است، اولین نمونه از پروسکایت سیلیکات کلسیم فشار بالا، CaSiO3، است که در زمین یافت میشود. شکل دیگری از CaSiO3، معروف به «ولاستونیت»، معمولاً در سرتاسر کره زمین یافت میشود، اما دیومائویت ساختار بلوری دارد که تنها تحت فشار بالا و دمای بالا در گوشته زمین، لایه عمدتاً جامد زمین که بین هسته خارجی و پوسته به دام افتاده است، تشکیل میشود.
خیلی وقت است که انتظار میرود دیومائویت یک ماده معدنی فراوان و مهم ژئوشیمیایی در گوشته زمین باشد. اما دانشمندان هرگز هیچ مدرک مستقیمی مبنی بر وجود آن پیدا نکردند زیرا وقتی به سمت سطح حرکت میکند و فشار کاهش مییابد به مواد معدنی دیگر تجزیه میشود. با این حال، تجزیه و تحلیل یک الماس که در بوتسوانا پیدا شد، این الماس در گوشته در حدود 660 کیلومتر زیر سطح زمین تشکیل شده است، نمونهای از دیومائویت دست نخورده را نشان میدهد که در داخل این الماس به دام افتاده است. در نتیجه، انجمن بین المللی کانی شناسی اکنون دیومائویت را به عنوان یک کانی جدید تایید کرده است.
همچنین بخوانید:
«اولیور تشاونر»، محقق و کانی شناس در دانشگاه نوادا، لاس وگاس، به وب سایت «لایو ساینس» (Live Science) گفت:«کشف دیومائویت غافلگیرکننده بود».
تشاونر و همکارانش نمونه داومائوئیت را با تکنیکی به نام انکسار اشعه ایکس سنکروترون کشف کردند که پرتو پر انرژی اشعه ایکس را روی نقاط خاصی در الماس با دقت میکروسکوپی متمرکز میکند. تشاونر گفت:«با اندازه گیری زاویه و شدت نور برگشتی، محققان میتوانند آنچه در داخل است را رمزگشایی کنند». وی افزود که نمونه دیومائویت درون الماس فقط چند میکرومتر، ۱/۱۰۰۰ میلیمتر، اندازه داشت، بنابراین تکنیکهای نمونهبرداری کمقدرت نمیتوانست کاری انجام دهد.
اعتقاد بر این است که دیومائویت نقش ژئوشیمیایی مهمی در گوشته زمین دارد. دانشمندان بر این باورند که این ماده معدنی ممکن است حاوی عناصر کمیاب دیگری از جمله اورانیوم و توریم باشد که از طریق واپاشی رادیواکتیو گرما را آزاد میکنند. بنابراین، دیومائویت ممکن است به تولید مقدار قابل توجهی گرما در گوشته کمک کند.
در یک مقاله انجام شده سال 2014 که در نشریه دانش منتشر گردید، محققان یک ماده معدنی دیگر با فشار بالا را از گوشته توصیف کردند که به نام بریگمانیت شناخته میشود. با این حال، نمونه بریگمانیت از گوشته نبوده، بلکه در داخل یک شهاب سنگ است. کشف دیومائویت نشان میدهد که الماسها میتوانند خیلی پایینتر از آنچه قبلاً تصور میشد در گوشته شکل بگیرند، و این نشان میدهد که ممکن است بهترین مکان برای جستجوی مواد معدنی جدید بیشتر، از گوشته باشد.
«ئینگ وی فی»، ژئوفیزیکدان مؤسسه علوم کارنگی در واشنگتن دی سی، که در این تحقیق شرکت نداشت، در مقاله علمی مرتبط با این زمینه گفت:« کاری که تشاونر و همکارانش انجام دادند، در زمینه کشف فازهای با فشار بالا موجود در طبیعت، الهام بخش است». وی در ادامه افزود:« چنین نمونهبرداری مستقیم از گوشته پایینی غیرقابل دسترس، شکافی که در دانایی ما از ترکیب شیمیایی کل گوشته سیاره ما وجود دارد را پر میکند».