با آنکه گوگل کروم پر استفاده ترین مرورگرهای حال حاضر است. اما این دلیل نمیشود که بهترین باشد و دلایل زیادی برای کنار گذاشتن آن وجود دارد.
گوگل یک شرکت اینترنتی است که با دهها محصول و خدماتی که حول حوزه فناوری میچرخد، سالهاست که ما را به فضای اینترنتی متصل کرده است. در واقع برای اکثر افراد، گوگل دروازه ورود به اینترنت است. گوگل کروم یکی از سرویسهای شرکت Google است که سهم بزرگی از بازار مرورگرها را به خود اختصاص داده است. با توجه به میزان استفاده از آن در هر دستگاه محاسباتی، میتوان گفت که Google Chrome پراستفادهترین نرم افزار جهان است. اما این بدان معنا نیست که کروم بهترین نرم افزار برای استفاده از وب است، علاوه بر این دلایل زیادی وجود دارد که بیخیال استفاده گوگل کروم شوید.
۱- عملکرد و ثبات
اینکه مرورگر Chrome پر استفادهترین نرم افزار است، دلیل نمیشود که آن را بهترین دانست. تا کنون عوامل مختلفی در موفقیت کروم در بازار نقش داشتهاند، پس با آنکه باید به برخی از ویژگیهایی که در فروش مرورگر به کاربران کمک کردند، اعتبار داده شود، اما مشکل در عملکرد و پایداری آن باعث میشود که بیخیال استفاده از گوگل کروم شویم. در واقع حتی برخی از کاربران اعتراف میکنند که علی رغم وجود دردسرها و مشکل در عملکرد آن، مجبور به استفاده از این مرورگر هستند.
در اینترنت منابع و مطالب معتبر زیادی وجود دارند که نشان میدهند گوگل کروم حجم زیادی از رم و باتری دستگاه را میخورد. در زمانی که مردم اغلب به لپ تاپهایی با منابع سخت افزاری نسبتا محدود و وب برای انجام کارها، مطالعه یا سرگرمی وابسته هستند، احتمالا استفاده از یک مرورگر وبی که چنین مشکلی دارد، کار عقلانی نیست. زیرا هنگام استفاده از آن ممکن است کروم یا کرش کند یا دچار یک باگ از طرف یکی از افزونههای خود شود.
اگر منصف باشیم، گوگل سعی کرده که عملکرد کروم را بهتر کند، در درجه اول این کار را با محدود کردن عملکرد جاوا اسکریپت در پس زمینه انجام داده است. با این حال، ممکن است این امر باعث شود تا گاهی اوقات کاربر با مشکل مواجه شود که از این رو گوگل سعی دارد از آن اجتناب کند.
۲- امنیت افزونهها
زمانی مرورگرهای وب در تعداد افزونهها با هم رقابت میکردند و تعداد آنها انگشت شمار بود. سیستم افزونه به مرورگر اجازه میدهد حداقل در مقایسه با مرورگرهای قدیمی مثل اینترنت اکسپلورر غنیتر و کاربردیتر باشند، اما در حالیکه خود توسعه دهندگان هم فکرش را نمیکردند، افزونهها باعث باز شدن روزنههای جدیدی شدند. البته این امر مستلزم آن بود که نرم افزارها قلابهایی داشته باشند که افزونهها بتوانند برای پیادهسازی آن ویژگیها به آنها متصل شوند.
متاسفانه افزونهها نیز در دراز مدت منبع یک سری مشکلات شدهاند و ثبات مرورگر و همچنین امنیت کاربران را به خطر میاندازند. مسئله پیچیدهای که وجود دارد این است که گوگل چگونه Chrome Web Store خود را که حتی بیشتر از Google Play Store اندروید بازدید میخورد، مدیریت میکند. متاسفانه مدیریت این افزونهها از کنترل گوگل خارج شده و دیگر نمیتواند آن کیفیت لازم را داشته باشد. به گونهای که میتوان گفت این افزونهها شامل بدافزارهایی هستند که حتی از سوی توسعه دهندگان معتبر منتشر میشوند.
گوگل در تلاش است تا آن شکاف بزرگ را مسدود کند، اما استراتژی آن همانند یک شمشیر دو لبه بوده است. یعنی گوگل برای کاهش اثرات جانبی منفی افزونههای مضر، دسترسی به همه آنها را محدود کرده، اما همچنین عملکردی که برخی از افزونهها به آن نیاز دارند را نیز حذف کرده است. متاسفانه این کار نیز عملی نشده و هنوز برخی از extentions مشکل ساز وجود دارند که از نظارت و مدیریت گوگل خارج شدهاند.
۳- تنظیمات گمراه کننده
قرار بود که افزونهها کار و استفاده از مرورگرها را سادهتر و سریعتر کنند، اما همیشه همه چیز آنطور که باید پیش نمیرود. گوگل کروم علاوه بر آنکه به منابع زیادی نیازمند است، بلکه یک نرم افزار پیچیده نیز هست و پیچیدگیاش در گزینههای پیکربندی آن نقش دارند. همانند سایر خدمات و محصولات گوگل، کروم به قدری تنظیمات پیچیدهای دارد که در صفحه تنظیمات خود نیز یک نوار جستجو دارد.
با وجود مزایای زیاد، این تنظیمات خالی از عیب و اشکال هم نیست. زیرا به این صورت کاربران میتوانند هر تنظیماتی که میخواهند را نادانسته دستکاری کنند و به همه آنها دسترسی داشته باشند. حتی شاید آنها به طور اتفاقی تنظیمات مهم حریم خصوصی یا امنیتی را تغییر دهند. پس توصیه میشود تا از تنظیمات گوگل کروم دستگاه خود اطلاعاتی ندارید آن را دستکاری نکنید و بدانید که برای دسترسی و تغییر تنظیماتی در وهله اول باید از آن آگاهی داشته باشید.
۴- کندی سرعت توسعه گوگل کروم
با وجود آنکه کروم نرم افزار سنگینی در نظر گرفته میشود، اما از قضا این مرورگر در مقایسه با مرورگرهایی نظیر مایکروسافت اج یا حتی اپرا در توسعه و افزودن ویژگیهای جدید کمی کند عمل میکند. تقریبا هر ماه یک نسخه جدید کروم منتشر میشود، اما این نرخ به این معنی اضافه شدن ویژگیهای جدید و تغییرات بزرگ نیست و غالبا تغییرات کوچکی در آن رخ میدهد و به جای افزودن ویژگیهای جدید و بزرگ، بیشتر روی اصلاحات آن تمرکز دارد.
این بدان معناست که کروم همیشه با آخرین روندها یا خواستههای کاربران پیش نمیرود، اما ممکن است برای برخی از افراد خوب باشد. با توجه به بدنامی کروم در استفاده از منابع سیستم، ممکن است کاربران ترجیح بدهند که گوگل به جای موارد اضافی، بیشتر روی بهبود عملکرد مرورگر خودش تمرکز کند. امکانات اضافی را میتوان با افزونهها به مرورگر اضافه کرد، اما روندی که گوگل پیش گرفته، ممکن است باعث شده باشد که برخی از توسعه دهندگان به طور کامل از گوگل کروم دور شوند.
۵- اکوسیستم انحصاری گوگل
کروم یکی از فراگیرترین روشهای استفاده از اینترنت است که اکثر سرویسها و محصولات پولساز گوگل را میتوان در آن یافت. به عبارت دیگر، کروم پورتالی برای ورود به خدمات گوگل است و بدیهیست که گوگل در حال افزایش ارزش آن باشد. برخی از بهترین ویژگیهای کروم را تنها در صورتی میتوان تجربه کرد که قبلا از سایر محصولات گوگل استفاده کرده باشید.
در ماههای گذشته تعداد امکانات و ویژگیهایی که سایر محصولات گوگل را در کروم ادغام میکنند، رو به افزایش بوده است. در حالیکه این امر ممکن است از نظر تجاری منطقی بهنظر برسد، اما هنگامی که صحبت از شیوههای تجاری ضد رقابتی و انحصاری به میان میآید، پرچم قرمز نظارتی را نیز بالا میبرد. وقتی شما از گوگل کروم استفاده میکنید، به طور غیر مستقیم در حال استفاده از سایر محصولات گوگل نیز هستید که این نقض حقوق ضد انحصار را در پی دارد.
۶- ردیابی و حریم خصوصی
گوگل هرگز ارتباط مثبتی با حریم خصوصی نداشته و این شرکت سخت در تلاش است که این تصور را نسبت به خودش تغییر دهد. این شرکت در بخش وب تلاشهای خود را برای خلاص کردن جهان از کوکیهای ردیابی متفرقه مضر میکند که این تلاش قابل ستایش است. سایر سازندگان مرورگر نیز به این امر پیوستهاند، اما همهی آنها با پیشنهادهای اخیر گوگل در مورد نحوه انجام آن موافق نیستند.
گرچه ممکن است گوگل تا حد زیادی به عنوان یک ابزار اینترنتی یا جستجو در اینترنت شناخته شده باشد، اما بیشترین سود گوگل از تبلیغات آن به دست میآید. تبلیغات اینترنتی همیشه به نوعی ردیابی نیاز دارد و هدف گوگل این است که با ترویج روشهای ردیابی «آگهیهای خوب» و «احترام به حریم خصوصی کاربران» تبلیغات و فعالیتهای خودش را ادامه دهد. اما اکثر اینها شعارهای تبلیغاتی بیش نیست.
با این حال، کروم در این میان به عنوان بستر آزمایشی تلاشهای گوگل برای حفظ حریم خصوصی، به ویژه فناوریهای جدیدی که برای مسدود کردن تبلیغات و ردیابهای مخرب و در عین حال حمایت از تبلیغات خوب طراحی شدهاند، استفاده میشود. با این حال، این مورد هنوز در دست انجام است و باید بررسیهای نظارتی و بازار را پشت سر بگذارد، به ویژه با توجه به اینکه برخی تردید دارند که واقعا به نفع حریم خصوصی کاربران عمل کند.
۷- احساس امنیت کاذب
کروم حتی بدون ویژگیهایی مانند فلاک (FLoc) که درآینده قرار است به آن اضافه شوند، اقداماتی برای محافظت از حریم خصوصی کاربران در نظر گرفته است. برخی از آنها شبیه ویژگیهای معمولی مرورگر شما هستند، مانند حذف دسترسی سایت به سخت افزار خاص یا حالت ناشناس. سایر موارد ممکن این مختص کروم باشند یا ابتدا در کروم پیاده سازی شده باشند، مانند مسدود کردن سایتهای غیر HTTPS یا حذف عملکرد FTP.
با این حال، گاهی اوقات ممکن است این ویژگیها آنطور که کاربران فکر میکنند کار نکنند یا ممکن است هشدار یا خطاهایی داشته باشند که گوگل دقیقا توضیح نداده است. یکی از جدیدترین و پرطرفدارترین موارد در این زمینه، حالت ناشناس کروم است که آنقدرها هم که انتظار میرفت و تصور میشد ناشناس نیست. اخیرا گوگل تایید کرد که این وب گردی ایمن پس از سالها حمایت از استفاده از آن، امنیت بسیار پایینی دارد.
حالت ناشناس فقط فعالیت شما را از افراد دیگری که از همان دستگاه و نمایه مرورگر مشابهی که استفاده میکنند، پنهان میکند. در واقع این حالت به طور کامل فعالیتهای شما را از وب سایتهایی که از روشهای دیگری برای ردیابی حضور شما استفاده میکنند، پنهان نمیکند. همچنین میتوان گفت که این حالت شما را از گوگل نیز پنهان نمیکند، زیرا کروم همچنان برخی از دادهها را برای اهداف اندازه گیری از دور به سرورهای گوگل ارسال میکند.
۸- امتیاز انحصاری گوگل
گرچه میتوان گوگل را به خاطر تلاش برای حذف کوکیها و ردیابهای مضر از کروم و وب تحسین کرد، اما در مورد انگیزههای پنهان این شرکت تردیدهایی وجود دارد. در واقع از آنجا که این کوکیها بیشتر از هر شرکت یا شخصی به درد گوگل میخورند، مشخص نیست که آیا راهکار جایگزین گوگل برای کوکیها فقط منفعت گوگل را در نظر گرفته یا به منفعت کاربران هم اهمیت میدهد.
برای مثال FLoC مورد بحث برانگیزی است، زیرا گوگل و کروم را در خط مقدم قرار میدهد. برای مثال، فقط با Chrome کار میکند و تبلیغ کنندگان باید از پلتفرم گوگل برای بررسی استفاده کنند. این ویژگی برای شما یک پیام ارسال میکند که در این دنیای جدید تنها راه ایمن بودن در وب، گوگل و کروم است. به طور طبیعی، این مورد با دیگر سازندگان مرورگرها و همچنین بسیاری از حامیان حریم خصوصی و تنظیم کنندههای صنعت خوشایند نبود.
۹- خطر از دست رفتن نوآوری
اگر کروم هیچ یک از مشکلات نام برده را نداشت، یک مورد منفی دیگری در این میان وجود داشت و آن هم استفاده از گوگل کروم در تمامی دیوایسها است. نبود رقابت برای کروم نه تنها برای گوگل بلکه برای کل وب خطرناک خواهد بود و باعث از دست رفتن خلاقیت، نوآوری و توسعه خواهد شد.
همانطور که گفتیم خطر از دست رفتن نوآوری بسیار خطرناک است. اما تنوع و رقابت حداقل در محدوده قابل قبول همیشه به نوآوری حتی در حوزه نرم افزار نیز کمک کرده است. ممکن است دیگران آن را کپی کردن بنامند، اما ویژگیهای جدید زمانی استاندارد شدهاند که رقبا شروع به اجرای آنها میکنند. دیتا بیس منبع باز کرومیوم به پایه و اساس کار بسیاری از مرورگرهای وب رقیب تبدیل شده است. این مرورگرها مانند مایکروسافت اج، اپرا و بریو در حال معرفی ویژگیهای جدیدی هستند که وضعیت موجود را به چالش میکشد و در برخی مواقع مسیر کروم را نیز تغییر میدهد.
۱۰- دیکته کردن مسیر وب
شاید بزرگترین مشکل یا سهم بزرگ کروم در بازار و دلیل اینکه کاربران باید به سراغ مرورگرهای بهتری بروند، این است که گوگل بیش از حد به مسیری که وب در آن حرکت میکند، نفوذ کرده است. اگر گوگل تصمیم بگیرد که کروم چه سایتهایی را مسدود کند یا از سایتها بخواهد ویژگی جدیدی را پیاده سازی کنند، آنوقت بیشتر وب سایتها باید برای پاسخگویی به خواستههای گوگل خود را تنظیم کنند. گاهی اوقات این کار به نفع وب است (برای مثال تبدیل HTTPS به پروتکل استاندارد). گرچه در سایر مواقع بنظر میرسد که گوگل تنها شرکتی است که در نهایت سود واقعی را میبرد، مانند زمانی که وب سایتها را به استفاده از AMP تشویق کرد.
با این حال، وب متعلق به گوگل نیست و بسیاری از شرکتهای دیگر نیز از آن سود و بهره میبرند، حتی اگر از نظر سهم بازار کروم و گوگل ناتوان باشند. اگر سازندگان سایر مرورگرها و تنظیم کنندهها مراقب نباشند و حواسشان را جمع نکنند، گوگل مانند زمانی که FLoC را به همه تحمیل کرد راه خود را پیش برود، ریسک و خطر بزرگی وجود خواهد داشت. با آنکه ممکن است کاربران و مردم عادی حرف زیادی در این زمینه نداشته و کاری از دستشان برنیاید، اما میتوانند با حمایت از مرورگرهای دیگر حتی مرورگرهایی که مبتنی بر کرومیوم هستند از مالکیت Google در وب جلوگیری کنند و در عین حال تجربه بهتری از وب گردی نصیبشان شود.