ماشینهای فرمول یک، سریعترین ماشینهای مسابقهای جهان هستند و در طول یک رقابت F1، اصلا بنزین نمیزنند؛ اما چرا؟ در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم و وحشتناکترین ویدیوهای آتش گرفتن ماشینهای فرمول 1 در اثر سوخت گیری را خواهیم دید.
رکورد سریعترین دور در تمام پیستهای اتومبیل رانی جهان، در اختیار ماشینهای فرمول یک است (حداقل آن دسته از پیستهایی که شرایط رانندگی با خودروهای F1 را دارند). این وسایل نقلیهی عجیب و غریب، شاید در حداکثر سرعت یا شتاب 0-100، حرف اول را نزنند اما زمانی که پای هندلینگ و حرکت با سرعت 300 کیلومتر در ساعت، آن هم در پیچهای U شکل به میان میآید، این ماشینهای فرمول یک هستند که تاچ پادشاهی را بر سر دارند. اما تا به حال به این سوال فکر کردید که ماشینهای فرمول یک چقدر بنزین دارند و چرا در طول مسابقه اصلا سوخت گیری نمیکنند؟ در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم.
آیا ماشینهای فرمول یک در زمان مسابقه F1 بنزین میزنند؟
قوانین ورزش فرمول یک از سال 1950 (اولین رقابت رسمی) تا به امروز، هزاران بار تغییر کرده و شیوه و نحوه استفاده از سوخت هم یکی از همین موارد است. در حال حاضر (رقابتهای فصل 2022)، خودروهای فرمول یک با 110 لیتر بنزین از نوع E10 راهی رقابت اصلی میشوند و اجازه سوخت گیری مجدد هم ندارند.
این سوخت پیشرفتهی بدون سرب، ترکیبی از 90 درصد بنزین اکتان بالا با 10 درصد اتانول است که توسط شرکت نفتی شل (Shell)، اسپانسر رسمی بنزین F1، در اختیار تیمها قرار میگیرد. همچنین یکی از المانهای موثر در طراحی پیشرانه ماشینهای فرمول یک هم هماهنگی با سوخت E10 است.
اما چرا تیمها، رقابت را با سوخت کمتری آغاز نمیکنند تا در طول مسابقه، وزن کمتر و در نتیجه سرعت بیشتری داشته باشند؟ این در حالی است که با انجام این کار، استراتژیهای زیادی وارد مسابقه میشود و استراتژیستها باید حجم بنزین هر تیم را به صورت جداگانه حدس بزنند؛ در نتیجه، رقابتهای فوق العاده هیجان انگیزتری را خواهیم داشت! این سوال پاسخهای زیادی دارد که در ادامه به سراغ تمامی آنها خواهیم رفت.
1- اولین تیمی که در طول مسابقه فرمول یک بنزین زد و تاریخ ممنوع شدن قانون بنزین زدن در بین رقابت
کار خود را از سال 1982 شروع میکنیم. فرمول یک اتریش 1982، دقیقا جایی بود که تیم برابام (Brabham) تصمیم گرفت تا رقابت خود را با باک نیمه پر شروع کند. در نتیجه استارت سریعتری را هم تجربه کردند. همین موضوع باعث شدن تا بقیه تیمها هم به فکر سوخت گیری مجدد در طول مسابقه بیفتند. این کار به صورت یک استراتژی تا سال 2010 ادامه پیدا کرد اما سرانجام سازمان بین المللی FIA در این سال تصمیم گرفت تا قطعات تعویضی در پیت استاپ فقط به دو مورد ختم شوند: 1- قطعاتی مثل باله جلویی یا به طور کلی قطعات قابل تعمیر کوچک 2- لاستیکها
2- هزینههای جانبی بنزین زدن ماشینهای فرمول یک در طول مسابقه!
تقریبا از اوایل سال 2009 بود که قانون جدیدی به رقابتهای فرمول 1 اضافه شد. طبق این قانون، تمام تیمها باید به سقف بودجهی ثابت F1 احترام بگذارند و بیشتر از آن خرج نکنند. یعنی دیگر فرقی ندارد که تیم شما مرسدس بنزِ ثروتمند باشد یا ویلیامزی که در مشکلات مالی خود دست و پا میزند، همه و همه باید به یک اندازه خرج کنند. طبق محاسبات آنالیزورها، هزینه نگهداری تجهیزات سوخت گیری و انتقال بنزین در ماشینهای فرمول یک در طول رقابت (فصل 2009)، به عدد سرسام آور یک میلیون یورو میرسید؛ آن هم فقط برای یک سال! طبق برآوردها گفته میشود که این عدد برای رقابتهای فصل 2022، ممکن بود به عدد 5 میلیون دلار هم برسد.
3- ایمنی و خطرناکترین حادثههایی که بر اثر سوخت گیری در فرمول 1 رخ دادند
به رقابتهای هیجان انگیز تقویم 1994 و مسابقه گرند پری آلمان برویم. جوز ورشتپن، پدر مکس ورشتپن (راننده تیم ردبول و قهرمان جهان در سال 2021)، در سال 1994 به عنوان راننده ذخیره برای تیم بنتون (Benetton) مسابقه میداد تا اینکه همه چیز در رقابت فرمول یک 1994 آلمان به یک فاجعه تبدیل شد. او برای سوخت گیری مجدد به پیت استاپ آمد اما جدا شدن لوله بنزین از ماشین فرمول یک او و دمای بالای لاستیکها، ناگهان همه چیز را به آتش کشید. خوشبختانه تمام اعضای گاراژ و جوز ورشتپن از لباسهای ضد آتش استفاده میکردند و آسیب شدیدی ندیدند اما همین موضوع کافی بود تا FIA کمی نگران شود!
در ادامه میتوانید فیلم این حادثه دلخراش را تماشا کنید. همچنین بد نیست بدانید که مایکل شوماخر هم دقیقا در همین فصل، راننده اصلی تیم بنتون بوده است.
فیلیپه مسا (راننده افسانهای فراری) در رقابت سنگاپور 2008 هم دچار چنین حادثهای شد که خوشبختانه به آتش سوزی نرسید.
او پیت استاپ خود را طی این حادثه، زودتر از اعلامِ چراغ سبزِ گاراژ ترک کرد و به همین علت، لولهی بنزینِ متصل به ماشین او از تانکر منبع جدا شد و تمام محوطهی پیت لین را آغشته کرد. در تصاویر بالا میتوانید لولهی سوختِ متصل به خودرو فراری F2008 (اسم ماشین فرمول 1 فراری در فصل 2008) را مشاهده کنید یا فیلم این حادثه را از طریق این لینک دنبال کنید.
4- سریعترین پیت استاپ تاریخ فرمول 1 و تاثیر سوخت گیری
کار تعویض لاسیتکها در ماشینهای فرمول یک، معمولا زیر 3 ثانیه زمان میبرد اما گاهی هم میشود که تیمها با ترفندهای خاص خود و به لطف تمرینهای پر فشار تعویض لاستیک، طرفداران را هیجان زده کنند. برای مثال گاراژ ردبول در رقابت فرمول یک برزیل 2019 با ثبت زمان 1.82 ثانیه برای تعویض لاسیتکهای مکس ورشتپن، یک رکورد جهانی را ثبت کرد که در ادامه میتوانید ویدیو این رکورد هیجان انگیز و دور از دسترس را مشاهده کنید.
حال فکر کنید که بنزین زدن در طول رقابت، دوباره به ماشینهای فرمول 1 اضافه شود؛ آیا باز هم چنین صحنههای را خواهیم دید؟ البته که خیر!