گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
صنعت خودروسازی ترکیه شباهت های زیادی به صنعت خودروی کشور ما داشته، اما 25 میلیارد دلار صادرات خودرویی ترکیه نشان دهنده پیشرفت این کشور است.
اگر بخواهیم صنعت خودروسازی کشورمان را با دیگر کشورهای همسایه مقایسه کنیم در برخی موارد حرفی برای گفتن نداریم. برای مثال کشور ترکیه سابقه خودروسازی‌اش مشابه سرنوشت بازار ما است ولی موفق شده طی دوازده ماه اخیر نزدیک به 25 میلیارد دلار صادرات خودرو و قطعات داشته باشد! راز و رمز پیشرفت صنعت خودروسازی ترکیه در چیست؟
25 میلیارد دلار صادرات خودرویی ترکیه!
طی روزهای اخیر تصاویر رئیس جمهور ترکیه سوار بر یک کراس اوور تماماً الکتریکی در فضای مجازی منتشر شد و گفته شد که «توگ» اولین خودروی ملی و برقی این کشور محسوب می‌شود. عده‌ای معلوم نیست از کجا و به چه علت می‌گویند که تولید چنین خودرویی در ترکیه صرفاً از سر انگیزه‌های سیاسی و به خاطر عقاید ملی‌گرایانه است، اما برخی معتقدند که پیشرفت صنعت خودروسازی ترکیه ربطی به این حرف‌ها ندارد و ترکیه با آینده‌نگری خود می‌خواهد در حوزه تولید خودرو پیشرفت کند.
گفتیم که پیشینه خودروسازی ترکیه دقیقا مشابه صنعت خودروی ایران است، ولی با این حال همسایه شمال غربی کشورمان موفق شده دو سال پیش و قبل از این که پاندمی کرونا جهان را درگیر خود کند، نزدیک به 30 میلیارد دلار سود از صادرات خودرو و قطعه به دست آورد. رقم صادرات ترکیه حدود 5200 برابر میزان کل صادرات ایران است.
اگرچه ایران و ترکیه در یک دوره صنعت خودروسازی خود را راه‌اندازی کرده‌اند، اما امروز شاهد رشد و پیشرفت عمیق ترکیه هستیم. در ادامه هم به مقایسه صادرات خودرو در ایران و ترکیه می‌پردازیم و هم تاریخچه صنعت این کشور را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ترکیه 5200 برابر ایران صادرات خودرو دارد!
چند هفته پیش مدیرعامل شرکت ایران خودرو، مهدی خطیبی اعلام کرد که به زودی 15 هزار خودرو صادر خواهد شد که از این تعداد، حدود 5 هزار دستگاه دنا پلاس اتوماتیک به کشور ونزوئلا صادر می‌شود. همچنین وی توضیح داد که قرار است در بازار روسیه هم ورود کنیم و در حال مهیا کردن مقدمات سرمایه‌گذاری در این کشور هستیم.
همچنین چند روز پیش سفیر کوبا در ایران، گونزالس کاسالس اعلام کرد که کشور کوبا خواهان راه‌اندازی خط تولید تراکتور ایرانی در این کشور است. کاسالس همچنین توضیح داد که تراکتورهای ایرانی می‌توانند ابتدا وارد کوبا شوند و سپس از دروازه‌های این کشور به تمام کشورهای آمریکای لاتین صادر شوند.
در صورتی که قیمت خودروهای ایرانی را 15 هزار دلار و بالاتر از قیمت جهانی در نظر بگیریم، ایران 200 میلیون دلار درآمد از صادرات خواهد داشت و این در حالی است که کشور ترکیه طی سال 2019 روزانه 82 میلیون دلار سود کسب کرده است. آمار گمرک کشور نشان می‌دهد که صنعت خودروسازی ما طی سال 98 تنها 1300 دستگاه خودرو به 9 کشور دیگر صادر کرده که جمع همه آنها به 5 میلیون و 722 هزار دلار می‌رسد.
این در حالی است که دقیقا در همان سال که ایران حدود 6 میلیون دلار درآمد صادراتی داشته، ترکیه 30 میلیارد دلار صادرات خودرو و قطعه داشته است. همچنین سال گذشته میلادی، ترکیه موفق شده 25 میلیارد دلار از صادرات خودرو و قطعه سود به دست آورد.
پیشینه صنعت خودروی ترکیه
همان‌طور که گفتیم، تاریخچه صنعت خودروی ترکیه با پیشینه صنعت خودروی ایران مو نمی‌زند و سیر تکاملی آنها یکسان بوده است. در سال 1960 میلادی شرکت‌های خودروسازی ترکیه مشغول مونتاژ محصولات شرکت فورد شدند. همچنین در کشور ما نخستین گروه خودروها، جیپ بودند که در کارخانه جیپ تولید و مونتاژ می‌شدند.
از اینجا داستان تولیدات خودرویی ترکیه اندکی متفاوت می‌شود. حدود شش دهه پیش ترکیه به این نتیجه مهم رسید که در حال حاضر نمی‌تواند خودروساز خوبی شود و اگر روند خودروسازی را ادامه دهد تنها به اقتصاد کشورش ضرر زده و بس! البته به جای تمرکز روی خودروسازی تمام هم و غم خود را روی صنعت قطعه‌سازی گذاشت.
اما ماجرای 60 سال پیش چه بود که ترکیه را وادار به تعطیلی کارخانه‌های خودروسازی کرد؟ در آن زمان قرار بود از اولین خودروی ملی ترکیه با نام دوریم رونمایی شود. این رونمایی با حضور جمال گورسل و دیگران انجام شد، ولی خودرو وقتی روشن شد تنها صد متر حرکت کرد و پس از آن خاموش شد و دیگر روشن نشد.
این رسوایی تاریخی برای ترکیه سنگین و کمرشکن بود و به همین دلیل دولت آن زمان تصمیم گرفت تا مدتی به سراغ خودروسازی نرود. ترکیه خودروساز نشد، اما موفق شد در راستای تولید محصولات با کیفیت، اقدامات موثر و مفیدی انجام دهد. اوایل سال 2000 بود که همسایه شمال غربی ایران مونتاژ محصولات خارجی را آغاز کرد.
تجربه ترکیه در صنعت خودرو
گفتیم که صنعت خودروی ترکیه از سال 2000 به سمت مونتاژ محصولات کشورهای دیگر رفت. یکی از خوش‌شانسی‌های ترکیه موقعیت ژئواستراتژیکی است که دارد. به دلیل وجود چنین موقعیتی، ترکیه در مرز آسیا و اروپا واقع شده و می‌تواند سرمایه‌گذاران کلانی برای صنعت خودروی خود جذب کند.
در حال حاضر بزرگترین سایت‌های مونتاژ خودروسازان بین المللی در این سرزمین راه‌اندازی شده و عده‌ای از روی تجربه ترکیه می‌گویند که برای خودروساز شدن باید ابتدا روی صنعت قطعه سازی و سپس مونتاژ خودروهای مختلف کار کرد. بعد از این که تمام فوت و فن‌های این صنعت را آموخت باید به سمت طراحی و تولید خودروی ملی برود. بنابراین یکی از فرمول‌های پیشرفت ترکیه در صنعت خودرو همین است.
علاوه بر این که ترکیه تبدیل به مونتاژکار خوبی شد، در صنعت قطعه‌سازی رشد کرد و توانست تبدیل به یکی از برترین قطعه‌سازان شود. با این حساب، ترکیه به جای حمایت کردن صنعت خودروسازی به مونتاژ محصولات کشورهای دیگر پرداخت تا این که در تولید قطعه پیشرفت کند.
شرکت‌های خودروسازی بین المللی در ترکیه
بر اساس آمار موجود شرکت فیات هر ساله نزدیک به 450 هزار دستگاه از محصولات خود را در سایت‌های مونتاژی ترکیه تولید می‌کند که رقم شگفت‌انگیزی است. همچنین کمپانی مرسدس بنز طی سال‌های اخیر نزدیک به یک میلیارد یورو در صنعت خودروسازی ترکیه سرمایه‌گذاری کرده و هم‌اکنون ترکیه یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های مرسدس بنز محسوب می‌شود.
یکی دیگر از خودروسازان مطرح آلمان، شرکت مان است که در زمینه تولید اتوبوس فعالیت می‌کند. این شرکت آلمانی بزرگترین واحد اتوبوس‌سازی خود را نه در آلمان که در ترکیه تأسیس کرده است و هر ساله نزدیک به 2000 اتوبوس در آنجا تولید می‌کند. از طرف دیگر کره‌ای‌ها هم در بازار ترکیه حضور دارند و برای این که بتوانند محصولات خود را به اروپا برسانند از خاک ترکیه استفاده می‌کنند.
شرکت ژاپنی تویوتا سالانه 250 هزار دستگاه خودرو و شرکت هوندا با تولید سالانه 50 هزار دستگاه در ترکیه از دیگر خودروسازان خوشنامی هستند که در این بازار بزرگ حضور دارند. آمریکایی‌ها نیز با برند فورد در بازار ترکیه حاضر شده‌اند و این برند قادر است سالیانه حدود 415 هزار دستگاه خودرو تولید نماید.
