آیین نامه واردات خودرو هنوز به طور رسمی تصویب نشده و به نظر میرسد که واردات خودرو فقط روی کاغذ آزاد شده است!
برخی از مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بودند که از اول شهریور ماه سال جاری (دو روز پیش) واردات خودرو رسما آغاز میشود، ولی حالا به نظر میرسد تاریخ واردات به آذر ماه موکول شده است. سوالی که این روزها زیاد پرسیده میشود این است: «آیا دولت میخواهد واردات را آزاد کند یا صرفا وقت کشی میکند؟»
آزادسازی واردات خودرو روی کاغذ؟
در حال سپری کردن چندین ماه از سال 1401 هستیم و دولت همچنان درگیر مسئله واردات خودرو است و به نظر نمیرسد به این زودی این موضوع مهم صنعت خودروی کشور را به سرانجامی مطلوب برساند. دولت وعده داده بود که در نیمه اول سال جاری خودروهای خارجی وارد کشور میشوند، اما آیین نامه واردات همچنان معلق بین زمین و آسمان مانده است. آیا ماشین خارجی های 180 تا 300 میلیون تومانی به ایران میآیند؟
همین اخباری هم که امروزه منتشر میشود مربوط به نمایندگانی است که در جلسات وزارت صمت حضور دارند. از جمله جدیدترین اخباری که به بیرون درز کرده مربوط به واردات یک میلیارد دلاری خودرو است. همچنین گفته شده اغلب خودروها در بازههای قیمتی 10 و 20 هزار دلار خواهند بود و آذر ماه وارد کشور میشوند.
به گفته جلال رشیدی کوچی، در تنظیم آیین نامه واردات خودرو با تکیه بر کلمه خودروی اقتصادی دو شرط در نظر گرفته شده؛ سقف قیمت هفت هزار دلار و حجم موتور 1000 سی سی. البته این گفته کوچی مربوط به اردیبهشت ماه سال جاری بود.
واردات خودروهای کاغذی یعنی چه؟
برخی از کارشناسان معتقدند که دولت از اوایل سال جاری واردات خودرو را آزاد کرده، اما فقط روی کاغذ! به عقیده آنها واردات خودرو قرار نیست به این زودیها آزاد شود و دولت هم انگیزهای برای این کار ندارد. همچنین رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس گویا از جزئیات بیشتری اطلاع دارد، چرا که اعلام کرده:
پیش کشیدن مسئله واردات خودرو تنها تلنگری به خودروسازان بود تا کیفیت خودروهای خود را بالا ببرند.
همچنین نکته دیگری که باید بدان توجه کرد، وضع بند و تبصرههای جدید برای واردات خودرو است. از روز اول که ماجرای واردات مطرح شد، هر روز ماجرای تازهای پیش میآید؛ برای مثال از روز اول گفته شد که واردات تنها در صورتی که منشأ ارز مشخص باشد، مجاز است. همچنین شرط دیگری که برای واردات خودرو مطرح شد، واردات در ازای صادرات و قطعات خودرو خواهد بود.
شروط عجیب واردات خودرو
یکی از شروط عجیب و غریبی که برای واردات خودرو مطرح شده این است که صادرکنندگان فرش در صورتی میتوانند خودروی خارجی وارد کشور کنند که بتوانند 70 میلیون صادرات داشته باشند. این گفته در حالی است که سازمان توسعه تجارت کل صادرات فرش ایران در سال گذشته را 60 میلیون دلار اعلام کرده است.
همچنین شرط بعدی دولت برای واردات، خرید خودروهایی است که ارزان قیمت یا اقتصادی محسوب میشوند. در واقع دولت تأکید کرده واردکنندگان باید محصولاتی وارد کشور کنند که اقشار کمدرآمد هم بتوانند آنها را بخرند. مشکل مهم این است که در حال حاضر خودروسازان داخلی هم قادر به تولید محصولات ارزان قیمت نیستند، چه برسد به خودروهای خارجی با دلار 30 هزار تومانی!
اصولا در سراسر جهان به خودرویی عنوان اقتصادی و ارزان قیمت میدهند که مردم بتوانند با نهایتا 6 ماه کار کردن خریداری کنند؛ در صورتی که ارزانترین خودرویی که وارد ایران شود، 300 میلیون تومان خواهد بود. بنابراین طی ماههای اخیر نه خودرویی وارد کشور شده و نه توضیح دقیقی درباره اوضاع و شرایط آن داده شده است.
تنها نتیجه مهمی که واردات خودرو داشته، رکود سراسری بازار از اوایل سال جاری بوده است. هماکنون خریداران خودرو منتظر فرصتی مناسب برای خریدی معقول هستند و نه خودرو میخرند و نه میفروشند. واقعیت این است که حتی واردات هم نمیتواند پاسخگوی نیازهای بازار باشد.