براساس جدیدترین شواهد بهدست آمده توسط پژوهشگران، سیاه چاله های فضایی عامل پیدایش انرژی تاریک هستند.
انرژی تاریک که امروزه در زمره اسرار آمیزترین موضوعات به حساب میآید، میتواند کمی پس از بیگ بنگ از سیاهچاله های اولیه جهان شکل گرفته باشد.
مفهوم و عامل پیدایش انرژی تاریک ذهن دانشمندان و کیهان شناسان را برای دههها درگیر کرده است. در کیهانشناسی، انرژی تاریک (Dark energy) شکل ناشناختهای از انرژی است که همه فضای گیتی را بهصورت فرضی در بر میگیرد و سرعت انبساط جهان را میافزاید.
بهطور کلی، انرژی تاریک حدود هفتاد درصد از جهان را تشکیل میدهد و رابطهای تنگاتنگ با نسبیت عام انیشتین دارد و نقش آن ایجاد گرانش دافعهای با شتاب مثبت است. ماده تاریک و ماده معمولی که در دانش کنونی ما معنا دارد، تشکیل دهنده بقیه حجم و اجزای جهان هستند.
طبق بررسی دانشمندان، انرژی تاریک مقبولترین فرضیه برای توضیح دادن مشاهدات اخیر است که میگویند جهان با آهنگ رو به افزایشی درحال منبسط شدن است. با این وجود، تاکنون هیچ مشاهده مستقیمی از این انرژی صورت نگرفته و عامل پیدایش انرژی تاریک نیز ناشناخته باقی مانده است.
نخستین شواهد معتبر از منشأ این انرژی عجیب
در یک پژوهش جدید، گروهی از پژوهشگران شواهدی در مورد عامل پیدایش انرژی تاریک کشف کرده و براساس آن ادعا میکنند این منشأ سیاهچاله ها هستند.
این کشف شگفتانگیز از سوی کارشناسان دانشگاه هاوایی و امپریال کالج لندن مطرح شده است و از تجزیه و تحلیل دادههای تکامل سیاهچاله ها بدست آمده که میلیاردها سال در تاریخ کیهانی آنها را در بر میگیرد.
این تیم تحقیق خود را با تمرکز بر روی نوع خاصی از اجرام کیهانی به نام کهکشانهای بیضوی غولپیکر آغاز کرد.
سیاهچاله ها با افزایش گاز و ادغام با سیاهچالههای دیگر گسترش مییابند. پژوهشگران با مطالعه روند تکاملی سیاهچاله ها در کهکشانهای بیضوی غولپیکر (که در حال حاضر غیرفعال و خفته هستند) متوجه شدند برخی سیاهچاله ها بسیار بزرگتر از آن چیزی هستند که انتظار میرفت.
این مطالعه نشان میدهد که سیاهچاله ها باید از راهی دیگر بهجرم خود افزوده باشند. پژوهشگران معتقدند انرژی تاریک به شکل انرژی خلأ باعث رشد این سیاهچاله ها شده است (نوعی انرژی که در فضا-زمان گنجانده شده و انبساط را سرعت میبخشد).
ایده تشکیل انرژی تاریک از سیاهچاله ها موضوع جدیدی نیست!
در واقع این کشف بخشی از نظریه نسبیت عام انیشتین به شمار میرود. نکته حائز اهمیت در مورد کشف جدید این است که ستارهشناسان برای اولین بار شواهد رصدی را برای حمایت از این نظریه بهدست آوردهاند.
تاکنون، کارشناسان نظریههای مختلفی را در مورد انرژی تاریک ارائه کردهاند. اولین میگوید که انرژی تاریک یک ویژگی جداییناپذیر از خود فضاست و دقیقاً در تار و پود فضا-زمان بافته میشود.
ایده دیگر از نظریه گرانش انیشتین الهام گرفته و ادعا میکند که فضای خالی میتواند انرژی خود را حمل کند، اما تنها پس از فاکتورگیری در مفهومی به نام ثابت کیهانی. توضیحات کوانتومی نیز وجود دارد که میگوید انرژی تاریک در واقع مانند یک فضای پر کننده سیال عمل میکند.
از زمانی که دانشمندان کشف کردند جهان در حال انبساط است، فرآیند ناشناختهای که به آن انرژی میدهد باعث سردرگمی آنها شده بود.
در ابتدا تصور میشد از آنجایی که نیروی گرانشی بین اجسام کیهانی اشیاء را در کنار هم نگهمیدارد، پس در حالت ایدهآل باید بهجای ایجاد انبساط، در برابر انبساط کیهان مقاومت کند. اما این جدیدترین کشف نشان میدهد که سیاهچاله ها اساساً با انبساط جهان مرتبط هستند، پدیدهای که به آن «زوج کیهانی» گفته میشود.