غول تکنولوژی چینی به نام هوآوی و برخی دیگر از برندهای این کشور اجازه فروش محصول در آمریکا ندارند. آمریکایی ها حق انتخاب محدودی برای خرید دارند.
یکی از جنبههای جالب توجه در بازار موبایل آمریکا، رقابت کم جان میان برندها است. این موضوع بیشتر از همه به مصرف کننده آسیب میرساند. وقتی گزینههای زیادی در دسترس نباشد، مجبور هستند بالاخره یکی از همان محصولات محدود را صرفاً به خاطر در دسترس بودن خریداری کنند. مهمترین رقابت سطح بالا احتمالاً میان سامسونگ و اپل جریان دارد و پس از آن برندهای قابل توجه دیگری مانند گوگل، وان پلاس و موتورولا با هم رقابت میکنند.
اما صرفنظر از بازه قیمتی در این رقابت موبایلی، نمیتوان انکار کرد که خریداران هم به اندازه هزینه پرداختی خود ارزش دریافت نمیکنند یا به عبارتی ارزش خرید هر دستگاه موبایلی در بازار آمریکا کمتر از چیزی است که باید باشد. گوشیهای هوشمند در بازار آمریکا از گوشیهای موجود در سایر بازارها چند قدم عقبتر هستند؛ برای مثال میتوانیم به تفاوت چشمگیر در نرخ رفرش بالا و امکان شارژ پر سرعت تا دوربینهایی با وضوح تصویر بالاتر اشاره کنیم.
کارشناسان صنعت موبایل و تحلیل گران زنجیره تأمین بارها در این باره صحبت کرده و نظرات خود را عنوان کردهاند که چرا گوشیهای چینی ارزش محور با آن ویژگیهای فوق العاده به بازار آمریکا راه پیدا نمیکنند. از نبود قرارداد همکاری با اپراتورها تا مساعد نبودن فضای تجاری آن سوی اقیانوس با فرمول سود خیلی کم برای برندهای چینی، دلایل زیاد و معتبری وجود دارد که گوشیهای موبایل چینی به خاک آمریکا وارد نمیشوند.
شرایط جغرافی سیاسی فعلی و مشکلات پیش آمده میان آمریکا و چین باعث شده که بهبود اوضاع میان این دو کشور فعلاً آشوب باشد. البته هیچ تصویری از شرایط فعلی نمیتواند بدون توجه به داستان پر پیچ و خم هوآوی و محصولاتش ترسیم شود. در این مطلب قصد داریم به طور خلاصه به همه عوامل دخیل بپردازیم که باعث شدهاند گوشیهای چینی از آمریکا دور بمانند. با ما در گجتنیوز همراه باشید تا به شما توضیح دهیم که چرا فکر میکنیم در آینده نزدیک هم این شرایط تغییر نخواهد کرد.
هزینه و شرایط
بر اساس گزارش Counterpoint در خلال چهار فصل مالی گذشته و مخصوصاً با بیشترین سهم در سه ماهه سوم، سهم اپل در بازار جهانی موبایل با کاهشی پیوسته از 23 درصد به 16 درصد رسیده است. انتظار میرود در سه ماهه جاری کمی اوضاع اپل بهتر شود و شاهد افزایش سهمش در بازار جهانی باشیم. البته این تغییر هم گذرا است و اپل باید بپذیرد که جایگاه محکم قبلی خود را به عنوان حاکم قطعی بازار موبایل جهان از دست داده. در همین حال، سایر غولهای تکنولوژی چینی از جمله شیائومی و اوپو پیشرفتی مداوم از خود نشان دادهاند.
اگر اخبار تکنولوژی را دنبال میکنید، حتماً میدانید که برندهای مذکور گوشیهای هوشمند خود را با طراحی و قابلیتهای چشمگیر اما قیمت منصفانه عرضه میکنند؛ هرچند سازندگان تنها در بخش قیمت موفق عمل نکردهاند. درواقع، این دو کمپانی روحیه ماجراجویانه خود را همچنان حفظ کرده و تلاش میکنند در قالب کلی توانمندیهای گوشی موبایل و اختراعات جدید از رقیبانی نظیر سامسونگ و اپل پیش بگیرند. با این حال هیچکدامشان در سالهای اخیر نتوانستهاند یک دستگاه در خاک آمریکا به فروش برسانند.
در سال 2019 آلن وو، مدیر ارشد فروش برند اوپو، به خبرگزاریها اعلام کرد شرکتهای ارائه دهنده خدمات تلفنی (که 90 درصد از بازار را تحت کنترل دارند) نیازمندیهای سخت گیرانه و سطح بالایی را برای همکاری اعلام کردهاند. همچنین بازار آمریکا را در نظر بگیرید که احتمالاً دشوارترین بازار موبایلی در سطح جهان است.
درباره شیائومی باید بگوییم جدا شدنش از بازار آمریکا احتمالاً به عواملی مانند مدل سود سازنده بستگی دارد. نکته شایان ذکر درباره شیائومی اینکه غول تکنولوژی مذکور، روی مدلی فعالیت میکند که سود 5 درصد را بر ارزش خالص هر محصول در نظر میگیرد. این مدل به شیائومی مزیت رقابتی میدهد و سازنده را به عنوان برندی مطرح کرده است که محصولاتش نصف قیمت آیفونها را دارند، اما ابداع و طراحی آنها اپل را شکست میدهد.
مسئله اپراتورهای تلفن
یکی از واضحترین دلایل عدم تمایل سازندگان چینی برای همکاری با شبکههای ارائه دهنده خدمات تلفنی این است که در صورت همکاری باید تقسیم درآمد کنند و این میزان سود را کاهش میدهد. اگر سازنده چینی بخواهد به سود اولیه برسد هم مجبور میشود قیمت محصولات را افزایش دهد. البته یک موضوع مهم دیگر هم مطرح است که اجازه نمیدهد اپراتورهای سلولار آمریکایی با سازندگان چینی دست همکاری بدهند.
حالا همه میدانیم که میان چین و آمریکا مشکلات جغرافیایی سیاسی مطرح است. دقیقاً به خاطر همین مسائل بود که نام بسیاری از کمپانیهای چینی در فهرست سیاه همکاری تجاری قرار گرفت. ZTE آمریکایی و هوآوی چینی به خاطر همکاری مشکلاتی در دنیای ارتباطات به وجود آوردند که از نظر دولت آمریکا، باعث بروز تهدید امنیتی شده بود. علاوه بر این، شایعههای بسیاری مبنی بر همکاری نزدیک میان دولت چین و سازندگانی مانند هوآوی و شیائومی وجود دارد که بر اساس آن آمریکا هراس دارد چینیها به راحتی اطلاعات را از کشورشان بدزدند.
قرار بود وضعیت بازار موبایل در سال 2018 تغییر کند. اپراتور AT&T با هوآوی قرارداد همکاری امضا کرد و قصد داشت پرچمداران خانواده Mate این غول تکنولوژی چینی را در آمریکا عرضه کند. در آن زمان و پیش از عقد قرارداد هم این غول تکنولوژی نسخههای آنلاک گوشیهای خود را در آمریکا به فروش میرساند، اما میزان عرضه به شکل چشمگیری کم بود. در بازار مبتنی بر اپراتور مانند آمریکا، عقد قرارداد همکاری با اپراتور بزرگی همچون AT&T قدم بزرگی به سوی پیشرفت برای هم سازنده موبایل به حساب میرفت.
اما اپراتور مذکور در آخرین لحظات از قرارداد سر باز زد و پس از این اتفاق گزارش شد که دلیل اصلی، فشار وارده از سوی تالارهای سیاست گذاری بر AT&T بوده است. به گزارش بلومبرگ، اپراتور معروف دیگری به نام Verizon در همان ماه و تحت فشار دولت آمریکا قرارداد خود را با هوآوی فسخ کرد. شیائومی که در سال 2021 توانست اپل را در عرصه رقابت جهانی گوشی موبایل پشت سر بگذارد هم چنین جایگاهی در بازار آمریکا دارد.
همچنین بخوانید: هواوی با معرفی ۲ پردازنده جدید، به تحریمهای آمریکا دهن کجی کرد
فهرستهای سیاه و برندسازی
U.S Mobile در سال 2016 تعدادی گوشی از برند شیائومی را به فروش گذاشت؛ اما شیائومی کمی بعدتر توضیح داد که اپراتور مذکور اصلاً نماینده رسمی این برند در بازار آمریکا نبوده است. این غول تکنولوژی چینی در گذشته بارها تأکید کرده که حاضر است برای کسب مجوز، پروتکلهای سخت گیرانه اپراتورها را دقیق اجرا کرده و همچنین قوانین پتنت را هم رعایت کند.
دولت آمریکا در سال 2021 کمپانی شیائومی را در فهرست سیاه نظامی قرار داد و این سازنده چینی هم در دفاع از خود شکایت کرد. البته ممنوعیت فهرست سیاه به سرعت برداشته شد؛ اما تا کنون هیچ اپراتوری برای همکاری با شیائومی و فروش گوشیهای آن اعلام تمایل نکرده است. شرایط در سالهای اخیر برای شیائومی هیچ بهبودی پیدا نکرد. اگر انقلاب هوش مصنوعی و رقابت بر سر سلطه در این بخش بازار همچنان ادامه پیدا کند، امید برای حضور سازندگان چینی در بازار آمریکا هر روز کمتر خواهد شد.
بهترین مثال برای این موضوع، قضیه کمبود صفحههای نیمه رساناها برای ساخت محصولات هوشمند است که در دوران پاندمی کرونا به اوج خود رسید. از غولهای تکنولوژی و سازندگان خودرو تا بزرگترین سازندگان صنعت دفاع، همه و همه متوجه شدند که برای تولید هر محصولشان چقدر به این قطعه نیاز دارند و بدون آن قادر نیستند چیزی تولید کنند. ظهور هوش مصنوعی باعث افزایش نیاز سازندگان به پردازندههای گرافیکی قدرتمند شد. تهیه این نوع پردازندهها چنان در صدر قرار گرفت که سازندهای همچون Nvidia توانست با توجه به تقاضای بازار به یک شرکت چند صد میلیارد دلاری تبدیل شود.
افزایش سریع تقاضا در بخش هوش مصنوعی همچنین در بخش دیگری خطر آفرین شد. دولت آمریکا در سال 2020 بار دیگر سخت گیریهایش را در رابطه با همکاری با کمپانیهای موجود در فهرست سیاه از سر گرفت. در نتیجه به هوآوی که قبلاً در سال 2019 به فهرست سیاه اضافه کرده بود، حساسیت بیشتری نشان داد. محدودیتها علیه هوآوی در سالهای بعدی و در خلال ریاست جمهوری بایدن سختتر هم شد.
پتنتها و ترجیحات
مجوزهای اپراتورها، مدلهای غیر قابل اجرای اپراتورهای در تقسیم درآمد و همچنین نابهنجاری بازار در استفاده از گوشی چینی برخی از دلایل عمدهای شناخته میشود که بازیگران اصلی بازار را به عدم استفاده از برندهای چینی ترغیب میکند. از طرفی جنبه مهم دیگری که بر اشتیاق یک برند برای ورود به بازارهای جدید تحکم میکند، مسئله قانونی پتنت است.
وقتی لنوو کمپانی موتورولا ( که گوشی در بازار آمریکا به فروش میرساند) را در سال 2019 خرید، توانست همچنین صاحب بیش از 2000 پتنت از پیش ثبت شده بشود. این در حالی است که کمپانی گوگل پس از امضای قرارداد فروش موتورولا به قیمت 2.91 میلیارد دلار همچنان امتیاز بخش قابل توجهی از پتنتهای قبلی این برند آشنا را در اختیار دارد. یانگ یوانکین، مدیر عامل کمپانی لنوو، در یادداشتی اذعان کرد هدف اصلی سازنده مذکور از خرید موتورولا نه تنها ورود رسمی به بازار پرسود آمریکا در زمینه موبایل، بلکه امکان دسترسی قانونی و کامل لنوو به تعداد زیادی از پتنتهای قبلی موتورولا بوده است.
در اختیار گرفتن پتنتها تنها راه مطمئن برای کسب حقوق و امتیازهای آن نیست. درواقع این کار اجازه میدهد که دو برند رقیب همه مخالفتهای مبتنی بر پتنت میان خود را به جای مراجعه به قانون و سیر روند طولانی و پر هزینه دادگاهی، با استفاده از قراردادهای میان مجوزی برطرف سازند. اختلافهای پتنتی مخصوصاً میان برندهای چند ملیتی معمولاً با توجه به قوانین منطقهای و کپی رایت چندین سال به شکل فرسایشی ادامه دارند و هزینه زیادی بر دست آنها میگذارند.
از زمانی که دولت آمریکا قوانین تحریم خود را به خصوص در بخشهای نیمه رساناها و هوش مصنوعی سخت گیرانهتر اجرا کرد، دولت چین هم میلیاردها دلار بودجه به کمپانیهای خودش مانند هوآوی تزریق کرد. این اقدام در جهت توانمندسازی برندهای داخلی چینی در زمینه توسعه تکنولوژیهای اصلی و کاهش وابستگی به برندهای خارجی صورت گرفت. این کشور همچنین از مصرف کنندگان داخلی درخواست کرد تا بیشتر از برندهای داخلی چینی حمایت کنند که نشان میدهد گوشی محبوب و پرچمدار هوآوی به نام Mate 60 Pro که از پردازنده بومی هم قدرت میگرفت، چرا و چطور به سرعت به فروش رسید و در بازار چین ناموجود شد.
عامل هوآوی
حالا که درباره کمپانی هوآوی و توانمندیاش در زمینه توسعه چیپستهای قدرتمند 7 نانومتری صحبت میکنیم، شاید بهتر باشد به این نکته مهم هم درباره تحریمهای علیه آن اشاره کنیم. به نظر میرسد که این غول تکنولوژی چینی توانسته است برخی از تحریمهای جدی دولت آمریکا علیه خودش را دور بزند. بر اساس گزارش خبرگزاری بلومبرگ، انجمن صنایع نیمه رسانا در واشنگتن ادعا میکند که کمپانی هوآوی توانسته است چندین مزرعه پنهانی ساخت چیپست تحت عناوین متفاوت در آمریکا بر پا کرده تا بتواند به دور از قوانین تحریمی به فعالیت تولیدی خود بپردازد.
این نگرانیها به خصوص پس از افزایش تحریم علیه هوآوی ایجاد شد. آمریکا به تازگی در اقدام سخت گیرانه علیه غول تکنولوژی چینی، همچنین امکان دسترسی به چیپست 5G، نرم افزارهای گوگل روی گوشیها و از همه مهمتر هر گونه همکاری تکنولوژی را با این سازنده از سوی هر کمپانی آمریکایی دیگری به شدت محدود کرد. دولت جو بایدن در اواخر سال گذشته با اقدامی دیگر، فروش چیپستهای هوش مصنوعی را توسط تولید کنندگان برجسته مانند Nvidia به چینیها را ممنوع اعلام کرد. این تولید کننده در سطح جهانی معروف است و میتوانست به چینیها در توسعه و تولید ابرکامپیوترهای هوش مصنوعی کمک شایانی کند.
همچنین بخوانید: اوپو فایند X7 اولترا با دوربین شگفتانگیز رونمایی شد؛ سر تعظیم دوربینهای DSLR به یک موبایل چینی
درواقع دولت آمریکا میخواهد سر در بیاورد که کمپانی هوآوی چطور توانسته با SMIC که خودش هم در فهرست سیاه قرار دارد، در تولید چیپستهای بومی همکاری کند. از طرف دیگر، چین در کشور خودش شروع به سخت گیری و محدودیت کرده و برای مثال، مقامات رسمی و کارمندان ارگانهای دولتی را از استفاده دستگاههای خارجی منع کرده. منظور از این دستگاههای خارجی، گوشیهای اپل آیفون است. دولت چین به طور مداوم مردم را به حمایت و خرید محصولات داخلی و تولید کاملاً چینی تشویق میکند. هوآوی، غول تکنولوژی چینی هم در مرکز این تغییرات و حمایتها قرار دارد.
با توجه به عوامل مؤثر درباره امنیت ملی، مسائل جغرافیایی سیاسی و رقابت نزدیک بر سر تکنولوژی هوش مصنوعی، بعید به نظر میرسد که برندهای چینی دیگری بتوانند حداقل در آینده نزدیک وارد بازار آمریکا شوند. از طرفی هم سابقه هوآوی و داستانهای که درباره آن جریان دارد، برای هر کمپانی، اپراتور یا فروشنده آمریکایی دیگری بازدارنده عمل میکند و تعداد برندهای چینی که آمریکاییها دیگر با آنها همکاری نمیکنند به تدریج افزایش مییابد.