پهپاد انتحاری شاهد ۲۳۸ بهعنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای بزرگ نظامی ایران حرفهای زیادی برای گفتن در برابر رقبا دارد.
اولین با در سال ۲۰۲۳ بود که چند عکس با عنوان رزمایش پهپادی ایران منتشر شد. در این رزمایش با دشمن فرضی، کشورمان از یک پهپاد انتحاری شبیه به شاهد ۱۳۶ اما متفاوت از آن استفاده کرده بود که نام آن پهپاد شاهد ۲۳۸ است؛ یک پهپاد ارتقا یافته با کالبد نسخه قبلی که قرار است دشمنان را حسابی اذیت کند. در این بخش از اخبار نظامی در بررسی این پهپاد با ما همراه باشید.
پهپاد انتحاری شاهد ۲۳۸
استفاده از پهپادهای انتحاری یکی از راههای دقیق و البته کمریسک برای مقابله با مواضع دشمن است. پهپاد ۲۳۸ نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما بزرگترین تفاوت شاهد ۲۳۸ با نسخه ۱۳۶ آن، استفاده از موتور توربو جت روی آن است. بگذارید تا قبل از معرفی شاهد ۲۳۸ از نحوه به شهرت رسیدن پهپادهای شاهد بگوییم. جنگ روسیه و اوکراین بازتاب بسیار زیادی در سرتاسر جهان داشته و بهعنوان یکی از بزرگترین جنگها پس از جنگ جهانی دوم شناخته میشود. در این درگیری روسیه از نسخه ۱۳۶ پهپاد شاهد برای حمله به مواضع مختلف اوکراین استفاده کرده بود؛ پهپادی که کارایی زیادی از خود ارائه میدهد، اما معایبی نیز دارد.
صدای بسیار زیاد تولید شده توسط موتور پیستونی این پهپاد باعث آگاهی مواضع دشمن از نزدیک شدن این پهپاد میشود. علاوه بر این، سرعت شاهد ۱۳۶ از مرز ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت فراتر نمیرود و خود این نیز عاملی بر کند بودن این پهپاد انتحاری بوده است. اما بهواسطه همه این معایب بهعنوان یکی از پرکاربردترین پهپادهای انتحاری ساخته شده تا به امروز شناخته میشود.
با تلاش متخصصان صنایع نظامی ایران، پهپاد شاهد ۲۳۸ بهعنوان یک نسخه بهروز شده از پهپاد شاهد ۱۳۶ معرفی شد. پلتفرم ساخت این پهپاد مشابه شاهد ۱۳۶، دارای بال پیوسته دلتا شکل، فاقد دم و سکان عمودی است.
موتور قرار گرفته شده روی این پهپاد، طلوع ۱۰ نام دارد که در اصل نمونه مهندسی شده موتور توربوجت تی جی ۱۰۰ (TG100) ساخت کشور یونان است. این پیشرانه در هواپیماهای سبک جت یا مسابقهای بدون سرنشین استفاده میشود و وزن آن تنها ۱۷ کیلوگرم است. این مشخصات باعث میشود تا این پهپاد با بیشینه سرعت حدود ۳ برابری نسبت به شاهد ۱۳۶ و با سرعت ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت بهسمت اهداف خود یورش ببرد.
گرمای تولید شده توسط این پهپاد بهواسطه وجود موتورجت بسیار بالا خواهد بود و کار موشکهای هدایت شونده فروسرخ را برای انهدام آن راحتتر خواهد کرد؛ اما نکته مهم وزن سبک این پهپاد و قابلیت مانورپذیری بالای آن است که برتری بیشتری نسبت به نسل قبلی به آن اعطا میکند. بدنه این پهپاد ترکیبی از فلز، چوب و کامپوزیت است که برای سبکسازی و همچنین دیر شناسایی شدن آن کاربرد دارد. وزن کلاهک انتحاری آن نیز ۳۰ کیلوگرم عنوان شده است.
سیستمهای هدایتی پهپاد شاهد ۲۳۸
طبق تصاویر منتشر شده از رونمایی پیشین این پهپاد، شاهد ۲۳۸ با سه نوع سیستم هدایتی متنوع مستقر در نوک این پهپاد ساخته شده است.
اولین نسخه از این پهپاد دارای سیستم هدایتی درون ماهوارهای است که بیشتر برای انهدام اهداف ثابت دشمن کاربرد دارد. دومین نسخه این پهپاد از سیستم هدایت اپتیک دید حرارتی بهره میبرد. در واقع در این نسخه پهپاد مانند نسخه اول و با کمک ماهواره تا نزدیکی محدوده هدف پیشروی میکند و پس از آن با فعالسازی سیستم اپتیک حرارتی روی هدف نهایی قفل کرده و سپس به آن اصابت میکند.
سومین نسخه این پهپاد نیز سیستم ضد راداری دارد. در این نسخه شاهد ۲۳۸ با دریافت امواج راداری دشمن یا ایستگاههای رادیویی آنها، بهسمت آنان حمله و سپس اهداف را نابود میکند. پهپاد شاهد ۱۳۶ با داشتن یک موتور پیستونی دارای برد حداکثری ۲۰۰۰ کیلومتر بود. اما پهپاد شاهد ۲۳۸ با داشتن یک موتور مینی جت برد حداکثری ۶۰۰ الی ۱۰۰۰ کیلومتر از خود ارائه میدهد.