در این مطلب با تفحص در شگفتی های جهان، به معرفی 11 راز بزرگ جهان هستی خواهیم پرداخت که با وجود علم امروز پاسخی برای آنها وجود ندارد.
جهان هستی با گستردگی بیهمتای خود بهعنوان بزرگترین منبع الهام بشر شناخته میشود. گستردگی و پیچیدگی این عالم آنچنان زیاد است که با وجود کشف کهکشانها، سیاهچالهها و سیارات متفاوت در نقاط دور و نزدیک، اما همچنان تخمین زده میشود که حدود ۱۰۰ میلیارد ستاره تنها در کهکشان راه شیری وجود دارد. این یعنی مجموع یافتههای بشر از جهان هستی به اندازه یک قطره آب درون دریاست.
۱۱ راز بزرگ جهان هستی چه هستند؟
حال بیایید تا برخی از بزرگترین رازهای بی پاسخ جهان هستی با یکدیگر مورد بررسی قرار دهیم.
۱. بیگانگان کجا هستند؟
یکی از بزرگترین، هیجانانگیزترین و البته ترسناکترین سوالات بشر همیشه وجود بیگانگان و موجودات فضایی بوده است. با توجه به اینکه منظومه شمسی حدود ۴.۵ میلیارد سال سن دارد، در مقایسه با کل کهکشان راه شیری با حدود ۱۳.۸ میلیارد سال سن بسیار جوان بهنظر میرسد. در سال ۱۹۵۰ فردی به نام انریکو فرمی که برنده جایزه نوبل نیز شده است، با مقایسه سن کهکشان راه شیری و منظومه شمسی، سفر و بازدید بیگانگان از این منظومه را امری محتمل خواند که به نظریه پارادوکس فرمی مشهور شد. عمده سوالی که در این پارادوکس مطرح است به جستجوی بیگانگان و موجودات هوشمند فضایی میپردازد.
با توجه به اینکه حدود ۴۰۰ میلیارد ستاره در کهکشان راه شیری وجود دارد و حدود ۲۰ میلیارد از این ستارهها به خورشید شباهت دارند، پس برآورد میشود حدود یکپنجم این ستارهها میزبان سیارهای مانند زمین باشند. بنابراین حتی اگر با این ملاک محاسبه تنها ۰.۱ درصد این سیارات قابلیت سکونت و حیات داشته باشند، حدود یک میلیون سیاره با قابلیت حیات در کهکشان ما وجود دارد و بیشتر این سیارات باید دارای تمدن پیشرفتهای نیز باشند.
۲. قبل از مه بانگ چه اتفاقی افتاد؟
مه بانگ در واقع همان پدیده تبدیل نیستی به جهان امروز است. از دید دانشمندان در ابتدا یک توپ بینهایت متراکم و کوچک از ماده وجود داشت و پس از آن همهچیز به انفجار تبدیل شد و باعث پیدایش اتمها، مولکولها، ستارهها و کهکشانهایی شد که امروزه میبینیم. امروزه دانشمندان با طرح نظریه ریسمان، این فرضیه را مطرح میکنند که جهان ما در واقع یکی از جهانهای بیپایانی است که بهوجود آمده است.
دکتر نیل دگراس تایسون (Neil deGrasse Tyson) بهعنوان یکی از مشهورترین اخترشناسان فیزیک در زمان حیات استیون هاوکینگ در مورد این پدیده از او سوال پرسید و هاوکینگ معتقد بود قبل از مه بانگ هیچ چیزی وجود نداشته است. از نظر استیون هاوکینگ، جهان هیچ مرز و انتهایی ندارد و نقطه ابتدا تا انتهای جهان مانند یک جسم کروی دائما در حال حرکت و بیانتها است. هاوکینگ معتقد بود میتوان زمان معمولی و واقعی را از قطب جنوب آغاز کرد. قطب جنوب تنها نقطهای روی کره زمین است که در آن قوانین عادی فیزیک برقرار است.
۳. انرژی تاریک چیست؟
در دهه ۱۹۲۰ میلادی، دانشمندانی چون ادوین هابل معتقد بودند که جهان در حال انبساط است. بعدها دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این انبساط بهدلیل اثرات گرانشی در حال کند شدن است. در سال ۱۹۹۸ میلادی مطالعات تکمیلی نشان داد که در واقع این انبساط شتاب گرفته است. این نیروی نامرئی بهوجود آورنده شتاب، انرژی تاریک نام داشت.
بهنظر میرسد که حدود ۶۸ درصد از جهان را انرژی تاریک تشکیل میدهد. اما راز این انرژی آن است که هیچکس نمیداند منشأ قدرت آن از کجا سرچشمه میگیرد. انرژی تاریک برای همه تلسکوپها نامرئی است و نور مرئی یا هر شکل دیگری از تشعشعات الکترومغناطیسی را ساطع یا جذب نمیکند.
۴. ماده تاریک چیست؟
اطلاعات دقیقی از ماده تاریک در دست نیست و نسبت به انرژی تاریک تا حدود زیادی ناشناختهتر است؛ اما تخمین زده میشود این ماده حدود ۲۷ درصد از جهان هستی را شامل میشود و به همین دلیل تاثیر گرانش آن بر ستارهها و کهکشانها وجود دارد.
طبق نظر دانشمندان، در آینده این ماده توسط رصدخانههای فضایی مانند تلسکوپ اقلیدس و تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن کشف خواهد شد و اطلاعات دقیقتری از آن ارائه میشود. تلسکوپ فضایی اقلیدس نقشهای سهبعدی از کیهان، شامل یکسوم آسمان شب و حدود دو میلیارد کهکشان را ترسیم خواهد کرد. این نقشه تا حدود ۱۰ میلیارد سال نوری از زمین امتداد خواهد یافت. دانشمندان امیدوارند تا این نقشههای سهبعدی اطلاعات جدیدی از مورد تکامل جهان ۱۳.۸ میلیارد ساله و نقش ماده تاریک و انرژی تاریک ارائه دهد.
۵. ماه چگونه شکل گرفته است؟
تجزیه و تحلیل نمونههایی که از ماموریتهای آپولو ناسا بهدست آمده است، نشان میدهد که زمین و ماه در نتیجه برخورد غول پیکر یک پیش سیاره اولیه و یک جسم نجومی به نام تیا (Theia) بهوجود آماده است؛ اما آیا این نظریه درست است؟
ماه با انجام عمل جزر و مد اقیانوس و دریاهای سطح زمین، نقش کلیدی در تکامل حیات کره زمین داشته است. تخمین زده میشود که موجودیت ماه به ۱۰۰ میلیون سال قبل از شکلگیری منظومه شمسی برمیگردد و چندین نظریه در مورد منشأ آن وجود دارد که هیچکدام اثبات نشده است.
در گجت نیوز بخوانید:
حیرتانگیزترین اکتشافات منظومه شمسی در سال ۲۰۲۳ که مغز شما را منفجر میکنند
۶. آیا منشأ حیات در زمین بوده است؟
یکی از رازهای جهان هستی منشأ حیات روی زمین است. دانشمندان در طول این سالها هنوز به جمعبندی دقیقی در مورد این سوال نرسیدهاند. از نظر آنها ممکن است حیات از روی زمین آغاز نشده باشد و سیارکها و همچنین شهاب سنگها ممکن است چندین سال پیش پایههای تشکیلدهنده حیات را به سوی کره زمین آورده باشند. سال ۲۰۲۳ دانشمندان اطلاعاتی را از نمونه DNA و RNA شهابسنگهای موجود کشف کردند. این نمونهها نشان میدهد که تمام بخشها و عناصر ژنتیک مورد نیاز برای تشکیل DNA در این شهاب سنگها وجود دارد و این بدان معنی است که بلوکهای سازنده حیات توسط سنگهای فضایی به زمین منتقل شده است.
در سال ۲۰۱۰ میلادی در پی ماموریت هایابوسا (Hayabusa) آژانس فضایی کشور ژاپن، نمونههایی از روی یک سیارک کشف شد که وجود آب و مواد آلی را روی سنگهای فضایی تصدیق میکند.
۷. فورانهای رادیویی سریع چه هستند؟
فورانهای رادیویی سریع (Fast Radio Bursts) انفجارهای شدید امواج رادیویی هستند که میتوانند به اندازه خورشید، انرژی ساطع کنند. این فوران تابش شدید و درخشانی از نور را در نقاط دور کیهان نشان میدهد و میتواند همان مقدار که خورشید در سه روز انرژی تولید میکند را یکجا تولید کند؛ اما تنها بهمدت هزارم ثانیه. اگرچه فورانهای رادیویی سریع فوقالعاده درخشان هستند، اما دوام چندانی ندارند. دانشمندان معتقدند که روزانه حدود ۱۰ هزار فوران رادیویی سریع از آسمان به زمین قابل مشاهده است؛ اما اکثر آنها شناسایی نمیشوند. از نظر دانشمندان ناسا منشأ این امواج به هیچ عنوان قابل شناسایی نیست. اگرچه گزینههای احتمالی شامل مگنتارها، ستارههای نوترونی در حال فروپاشی و کهکشانهای در حال برخورد هستند. در موارد نادر، برخی از این فورانها سیگنالهای تکراری ارسال میکنند که توجه موسسه جستجوی هوش فرازمینی SETI را نیز به خود جلب کرده است.
۸. حباب فرمی چیست؟
حبابهای فرمی دو ساختار بزرگ هستند که در مرکز کهکشان راه شیری کشف شدهاند. این پدیدهها تقریباً ۲۰ هزار سال نوری است که در بالا و پایین Plate کهکشانی امتداد دارند. این حبابها در سال ۲۰۱۰ برای اولین بار کشف شدند و از پرتوی گاما و اشعه ایکس با انرژی بسیار بالا تشکیل شدهاند.
از نظر دانشمندان، این امواج ممکن است بهعنوان یک شوک از ستارههای دیگر سرچشمه بگیرند که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. این پدیده توسط یک سیاهچاله که در مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد فروپاشیده میشود.
۹. میدان مغناطیسی کره ماه
یکی از بزرگترین رازهای جهان هستی علاوه بر نیمه تاریک ماه که در فیلمهایی نظیر تبدیل شوندگان (Transformers) به آن پرداخته شده است، میدان مغناطیسی ماه است. این معما حول این واقعیت میچرخد که فقط بخشهایی از پوسته ماه دارای میدان مغناطیسی است. دانشمندان دلیل این پدیده را برخورد سیارکهایی که مواد مغناطیسی را در نقاطی از سطح ماه پراکنده میکنند میدانند.
۱۰. چرا تپ اخترها بهطور مداوم چشمک میزنند؟
اولین تپ اختر توسط دانشمندان در سال ۱۹۶۷ کشف شد. تپ اخترها ستارگان نوترونی هستند که با سرعت بسیار زیاد میچرخند. آنها همچنین پرتویی از تابش الکترومغناطیسی را در فواصل زمانی منظم ساطع میکنند که آنچنان این فواصل منظم و دقیق هستند که با دقت یک ساعت اتمیک رقابت میکنند. این موضوع آنها را به ابزاری ارزشمند برای اندازهگیری فواصل در فضا که مورد استفاده ستارهشناسان و اختر فیزیکدانان است تبدیل میکند.
در سال ۲۰۰۸ میلادی ستارهشناسان مشاهده کردند که یک تپ اختر خاص پس از ۵۸۰ روز، ناگهان تابش خود را متوقف کرد. در طول مشاهدات، آنها متوجه شدند که این موضوع به جریانهای مغناطیسی مربوط میشود که چرخش ستارگان را کاهش میدهد.
۱۱. آیا جهان ما یکی از بسیار موردها است؟
نظریه ریسمان بیان میکند که ذرات اتمی واحدهای اساسی سازنده ماه نیستند. در عوض همه چیز از رشتههای فوقالعاده ریزی تشکیل شدهاند که ارتعاشات آنها اثراتی ایجاد میکند که ما آنها را بهعنوان اتم، الکترون و کوارک تفسیر میکنیم. این نظریه امکان وجود تعداد نامتناهی از ابعاد را فراهم میکند که نشان میدهد جهان ما یکی از بسیاری از موارد است.
اگر نظریه ریسمان اثبات شود، به دانشمندان این امکان را میدهد که قوانین نظریه نسبیت و مکانیک کوانتوم را متحد کنند. البته چالش بزرگ این نظریه، اثبات آن است. نظریه ریسمان اولین بار در دهه ۱۹۶۰ مطرح شد؛ اما تا به حال دانشمندان نتوانستهاند مدرک مشخصی برای اثبات آن ارائه دهند.