تانک M2 بردلی، خودروی زرهی قدرتمند ارتش آمریکا، از سال ۱۹۸۱ تاکنون در میدانهای نبرد میدرخشد. اما چه چیزی باعث این درخشش شده است؟
خودروی زرهی جنگی بردلی، بهعنوان سیستم استاندارد جابجایی پیادهنظام و شناسایی ارتش ایالات متحده شناخته میشود. بردلی که برای مقابله با زرهپوش جنگی پیادهنظام BMP-۱ شوروی سابق توسعه یافته و در سال ۱۹۸۱ معرفی شد، کارنامهای درخشان از خود به جای گذاشته است. از زمان معرفی، بیش از ۶۷۰۰ دستگاه بردلی از خطوط تولید خارج شدهاند و پیشرفتها و گونههای مختلف آن، خانواده بردلی را به نیرویی غالب در میدانهای نبرد جهان تبدیل کردهاند.
بردلی در دو گونه اصلی تولید میشود: خودروی رزمی پیادهنظام M2 و خودروی رزمی سوارهنظام M3. ارتش آمریکا از تانک بردلی برای اهداف مختلفی از جمله پشتیبانی از مهندسی رزمی، حمل سامانههای توپخانهای، آتش پشتیبان، عملیات آمبولانس، جابجایی فرماندهی و موارد دیگر استفاده میکند. این خودرو از زمان معرفی، در عملیاتهای رزمی جهانی در چندین کشور حضور داشتهاند. یکی از آخرین موارد، کشور اوکراین است که نیروهای محدودی از بردلی را در اختیار دارد.
از زمان معرفی بردلی، تلاشهای متعددی برای جایگزینی این خانواده با سیستمهای مشابه یا پیشرفتهتر صورت گرفته است، اما هیچکدام موفق نبودهاند. این امر باعث تداوم بردلی در عملیات رزمی شده است و همچنان به جابجایی نیروها در شرایط پرخطر ادامه میدهد. عوامل متعددی باعث شدهاند تا بردلی به یکی از برجستهترین خودروهای زرهپوش جنگی در حال فعالیت در سراسر جهان تبدیل شود.
این خودرو دارای نقاط قوت و ضعف متعددی است که آن را به گزینهای مرگبار برای میدان نبرد تبدیل میکند و در عین حال، نیاز به پیشرفتهای آتی را نیز گوشزد میکند. همچنین، بهتازگی نسل جدید تانک بردلی M2A4E1 نیز بهتازگی رونمایی شده که پیشرفتهترین و قدرتمندترین نسخه Bradley تاکنون نیز محسوب میشود.
تانک M2 بردلی: حاکم میدان نبرد از ۱۹۸۱ تاکنون
در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی، توسعه خودروی زرهپوش جنگی بردلی با هدف ایجاد یک نفربر زنجیری جدید آغاز شد که بتواند ضمن برابری سرعت با تانک اصلی میدان نبرد ام 1 آبرامز، توانایی انهدام تانکهای دشمن را نیز داشته باشد. هرچند این هدف بسیار بلندپروازانه به نظر میرسید، اما بردلی در بسیاری از زمینهها موفق عمل کرد.
مدل M2 بردلی به برجکی مجهز است که توپ خودکار M242 بوشماستر 25 میلیمتری را در خود جای داده است. این توپ توان نفوذ به بیشتر پلتفرمهای زرهی، از جمله تانکها را داراست.
پس از تحویل تعدادی بردلی به اوکراین، این خودرو در انهدام تانک T-90 روسی که دقیقاً همان هدفی بود که برای آن طراحی شده بود، نقش مؤثری ایفا کرد. با وجود اینکه گلوله 25 میلیمتری، کالیبر رایجی برای نابودی تانکها به شمار نمیرود، اما توانایی بردلی در شلیک مداوم گلوله با سرعت ۱۰۰ تا ۵۰۰ گلوله در دقیقه آن را تا فاصله دو کیلومتری از هدف به گزینهای مرگبار تبدیل میکند.
بردلی همچنین به سامانه موشک تاو مجهز است که توانایی مقابله با اکثر خودروهای زرهپوش را دارد. علاوه بر این، یک قبضه مسلسل M240C و سایر تسلیحات دفاعی از جمله پرتابگر نارنجک دودزا نیز روی بردلی تعبیه شده است.
مرگباری بودن، تنها کارکرد تانک M2 بردلی نیست. این خودرو در درجه اول برای جابجایی نیروها طراحی شده است. Bradley بسته به نوع خودرو، توانایی حمل ۳ تا ۷ نیروی رزمی کاملاً مجهز را دارد. با یک مخزن سوخت دیزل، شعاع عملیاتی حدود ۵٠٠ کیلومتری داشته و میتواند تا سرعت ۶۶ کیلومتر بر ساعت روی سطوح مختلف زمین حرکت کند.
سابقه عملیاتی طولانیمدت این خودرو نشاندهنده کارکرد موفق آن در انواع محیطهای مختلف در سراسر جهان است. در مورد زره بردلی نیز باید گفت که این خودرو در برابر سلاحهای سبک و آتش توپخانه از نفرات خود محافظت میکند. با وجود تمام ویژگیهای مثبت، بردلی نقاط ضعفی نیز دارد که در بخش بعدی به آنها خواهیم پرداخت.
نقاط ضعف بردلی: هزینه و سایر محدودیتها
یکی از مهمترین نقاط ضعف تانک M2 بردلی، ماندگاری طولانیمدت آن در ارتش است که منجر به تلاشهای متعدد برای جایگزینی آن شده است. بردلی در بسیاری از محیطها خودرویی مؤثر است، اما پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) دهههاست که در تلاش برای جایگزینی آن است. یکی از پرهزینهترین تلاشها، برنامه سامانههای رزمی آینده ارتش آمریکا (FCS) بود که جانشینهای ایدهآلی برای بردلی و تانک M1 در نظر گرفته میشد.
در حالی که شاید به نظر برسد این موضوع یک نقطه قوت برای بردلی است (اینکه به این زودی جایگزین نخواهد داشت)، اما هزینهها را هم نباید فراموش کرد. طبق گزارش مؤسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، ایالات متحده تاکنون برای جایگزینی بردلی ۲۴ میلیارد دلار هزینه کرده است.
این مبلغ چشمگیری است و از همه بدتر اینکه هر تلاشی برای توسعه یک جایگزین مناسب برای آن به شکست انجامیده تا بردلی را همچنان در فهرست تجهیزات فعال ارتش باقی بماند. گذشته از هزینه جایگزینی، حفرههای امنیتی متعددی وجود دارد که بردلی را در برابر نابودی آسیبپذیر میکند.
این موارد شامل فقدان دفاع در برابر آتش ضدزره، موشکهای هدایتشونده، حملات هلیکوپتر، مینهای ضدتانک و در برخی موارد وسایل انفجاری دستساز است که میتواند یک تانک M2 بردلی را از کار انداخته یا سرنشینان آن را کشته و زخمی کند.
مانند اکثر تانکهای زنجیری با وزن بیش از ۲۷ تن، بردلی نیز سروصدای زیادی ایجاد میکند و ورود پنهانی به یک منطقه با این خودرو تقریباً غیرممکن است. همچنین در مناطق توسعهیافته با مشکلاتی در ارتباطات رادیویی مواجه است و برای عبور از آب هم ایدهآل نیست؛ البته فقط تعداد محدودی از خودروهای زرهپوش برای عبور از آب ساخته شدهاند و این نمیتواند نقطه ضعف خیلی بزرگی برای تانک Bradley بهحساب آید.
با وجود این محدودیتها و علیرغم تلاشهای پنتاگون برای پیدا کردن یک جایگزین مناسب، نمیتوان اثربخشی رزمی و ماندگاری بردلی را انکار کرد. بردلی صرفنظر از آینده خود، خودروی رزمی کارآمدی است که ارزش وزن زرهاش را دارد.