در طول چند دهه گذشته فناوری های جذابی معرفی شدند که میتوانستند حتی زندگی انسان را بهطور کلی متحول کنند؛ اما در نهایت موفق نشدند. از آسانسور فضایی گرفته تا هاوربرد و دستگاه ترجمه گربه همگی روح نوآوری را در خود داشتند؛ ولی کافی نبود.
ما معمولا عاشق ایدههای نوآورانه و عجیب هستیم. در پس این ایدهها افراد و شرکتهایی قرار دارند که حاضر هستند با ریسک کردن تغییری بزرگ را ایجاد کنند. در طول قرن اخیر دستگاهها و گجتهای جدید زیادی معرفی شدهاند و هرکدام توانستهاند بهنحوی زندگی انسانها را متحول کنند. هرچند نمیتوان انکار کرد که دهها ایده مختلف شکست خوردهاند تا اینکه یک ایده موفق شود.
اما چه دلایلی سبب میشوند که یک فناوری عجیب و نوآورانه موفق نشود؟ گاهی اوقات زمانبندی اشتباه سبب میشود که یک ایده موفق نشود. گاهی هم افراد یا شرکتها در ارزیابی بازار هدف با مشکل مواجه میشوند. در برخی موارد همهچیز درست است؛ اما یک اتفاق پیشبینی نشده کار را خراب میکند.
نگاهی به 15 مورد از فناوری های هیجانانگیزی که موفق نشدند
ماسکهای بلوتوثی
نمایشگاه CES همیشه میزبان جدیدترین و جذابترین فناوری های روز است. در سال ۲۰۲۲ همهگیری کرونا کل دنیا را تحتتاثیر قرار داده بود. بههمینخاطر نمیتوانستید در CES قدم بزنید و محصولات فراوانی را نبینید که برای جلوگیری از گسترش کرونا ساخته شده بودند. تعدادی از شرکتها بهاین نتیجه رسیده بودند که ماسکهای بلوتوثی در آینده فوقالعاده موفق خواهند شد.
شما میتوانستید با استفاده از این ماسکها تماس بگیرید، آهنگ گوش کنید و البته از بیماری در امان بمانید. معروفترین نمونه نیز ماسک Zephyr شرکت ریزر بود. این ماسک با چراغهای RGB همراه شده بود و از فیلترهای قابل تعویض بهره میبرد. شرکت سازنده نیز برای ماسک عجیب خود ۹۹ دلار را درخواست میکرد. هرچند در نهایت ماسکهای بلوتوثی در زمره فناوری های عجیبی قرار گرفتند که هرگز موفق نشدند.
فناوری هایی که موفق نشدند: هاوربرد
هاوربردها کاملا واقعی هستند و حدود یک دهه پیش نیز میتوانستید یکی از آنها را از شرکتهای ARCA Space و Hendo خریداری کنید. افراد نیز واقعا عاشق ایده هاوربرد بودند. اما چند دلیل سبب شد که هاوربردها در لیست فناوری های جذابی که موفق نشدند، قرار بگیرند.
اولین مشکل مدت زمان کوتاه پرواز بود. مسئله دیگر قیمت فوقالعاده بالای این دستگاهها بود. در واقع کاربران مجبور میشدند برای چند دقیقه پرواز چند ده هزار دلار هزینه کنند. بدتر از همه اینکه احتمال سقوط از هاوربرد نیز فوقالعاده بالا بود.
دستگاههای استیم
در سال ۲۰۱۳ ولو، شرکت مادر پلتفرم گیمینگ استیم متوجه یک شکاف در بازار کنسولهای بازی شد. آنها میخواستند کاربران مجبور به خرید تعداد محدودی بازی گران برای پلیاستیشن و ایکسباکس نباشند. در عوض کاربران Valve قصد داشتند یک پلتفرم باز را در اختیار کاربران قرار دهد تا از تمامی بازیهای متعلق به استیم استفاده کنند. جالب اینجاست که نامهای بزرگی همچون گیگابایت و الینور نیز پشتیبان دستگاههای استیم بودند؛ اما در نهایت این ایده نیز در میان فناوریهایی که موفق نشدند جا گرفت.
مشکل اینجا بود که از زمان اعلام رسمی ایده تا تولید سختافزار دو سال طول کشید. این فاصله باعث شد که کاربران چندان تمایلی به خرید دستگاههای استیم نداشته باشند. جالب است بدانید که استیم نتوانست حتی به رکورد فروش یک میلیون دستگاه برسد؛ اما سونی ۸۷ میلیون دستگاه پلیاستیشن ۳ را فروخت. شاید اگر شرایط متفاوت پیش میرفت روزی شاهد رقابت استیم با پلی استیشن 6 میبودیم.
فناوری هایی که موفق نشدند: روزنامههای رادیویی
امروزه شما میتوانید بهراحتی حجم فوقالعاده زیادی از اخبار را در گوشی خود ببینید. هرچند در گذشته اینگونه نبود و روزنامه نقش بسیار پررنگی را در زندگی افراد ایفا میکرد. بههمینخاطر در دهه ۱۹۳۰ شخصی بهنام ویلیام فینچ تصمیم گرفت گیرندههای ۱۲۵ دلاری خاص خود را عرضه کند. بدینترتیب ایستگاههای رادیویی اطلاعات را شبانه به خانههای افراد ارسال میکردند. پرینت هر صفحه نیز با این فناوری حدود ۱۵ دقیقه طول میکشید.
اما چرا روزنامههای رادیویی در لیست فناوری های منحصربهفردی که موفق نشدند، جای گرفتند؟ در مواقع زیادی گیر کردن کاغذ سبب میشود اطلاعات از دست بروند. همچنین هزینههای زیاد نیز مشکلساز میشدند. در نهایت کار بهجایی رسید که فینچ در سال ۱۹۵۲ ورشکست شد.
تلویزیونهای سهبعدی
در سال ۲۰۱۰ الجی، سامسونگ و سونی سیلی از تلویزیونهای سهبعدی را روانه بازار کردند. هرچند از همان ابتدا این تلویزیونها محکوم بهشکست بودند. اول از همه اینکه کاربران تلویزیون را برای لحظات استراحت خود میخواستند؛ اما تلویزیونهای سهبعدی باعث سردرد میشدند. دوم اینکه تعداد فیلمهای سهبعدی مطرح جهان از انگشتهای دست نیز فراتر نمیرفت.
همین موارد نیز سبب شده بود که کاربران علاقه چندانی به خرید این تلویزیونها نداشته باشند.
دستگاه مترجم گربه
بعید بهنظر میرسید که چنین ایده جذابی در میان فناوری های خاصی که موفق نشدند، قرار بگیرد؛ اما در نهایت اینگونه شد. سال 2003 یک شرکت ژاپنی دستگاهی بهنام Meowlingual را عرضه کرد. کافی بود دستگاه را روی به صورت گربه خود بگیرید و اجازه بدهید که صدای آن را بشنود. پس از مدت کوتاهی حالت روحی گربه در کنار عبارتی مثل «من گرسنهام» روی صفحه نمایان میشد.
دستگاه مترجم گربه از فناوری تحلیل صدای دانشگاه توکیو بهره میبرد و ۷۵ دلار قیمت داشت.
گوشیهای ماژولار
گوگل فناوری های عجیب زیادی داشته که هرگز موفق نشدند. یکی از آنها نیز Ara نام داشت. غول فناوری قصد داشت دنیای گوشیها را کاملا متحول کند. بهاینصورت که شما یک گوشی را خریداری میکردید و بعدها بهمیل خود پردازنده، حافظه، دوربین و یا بخشهای دیگر را ارتقا میدادید. متاسفانه این پروژه هرگز به واقعیت تبدیل نشد.
درست است که گوشیهایی همچون آیفون 15 فروش فوقالعاده زیادی را در بازار تجربه میکنند؛ اما هنوز ایده گوشیهای ماژولار برای افراد زیادی جذابیت دارد. بههمینخاطر ممکن است در سالهای آینده مجددا این ایده توسط شرکت دیگری زنده شود.
فناوری هایی که موفق نشدند: بشقاب پرنده
ایده بشقاب پرنده همیشه جذابیت زیادی داشته است. مخصوصا اینکه بهلطف فیلمهای علمیتخیلی گمان میکنیم تمدنهای پیشرفته فضایی با بشقاب پرنده به قسمتهای مختلف کهکشان سفر میکنند. در سال ۱۹۷۵ یک طراح بریتانیایی بهنام جان وست تصمیم گرفت که پیش از موجودات فضایی ایده بشقاب پرنده را عملی کند.
بشقاب پرنده وست با هلیم پر میشود و از چندین پیشرانه برای حرکتکردن بهره میبرد. او یک نسخه اولیه را با قطر ۹ متر ساخته بود و میتوانست آن را با امواج رادیویی کنترل کند. متاسفانه وست نتوانست بودجه لازم را برای ساخت نمونه اصلی با قطر ۶۱ متر دریافت کند. بههمینخاطر بشقاب پرنده نیز در میان فناوری های جذابی که موفق نشدند قرار گرفت. در صورتی که نسخه نهایی بشقاب پرنده ساخته میشد، قادر بود ۹ تن وزن را با سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت تا ۱۶۰۰ کیلومتر جابهجا کند.
یخچالهای هوشمند
زمانی ایده جذاب یخچالهای هوشمند مطرح شد و قرار بود آشپزخانهای رویایی را بسازند. البته امروز نیز شرکتهای مختلف از عنوان یخچال هوشمند استفاده میکنند؛ اما چیزی که این محصولات ارائه میدهند با وعدهها بسیار تفاوت دارد. در ابتدا قرار بود یخچالها بهصورت خودکار میزان خوراکیهای موجود را بررسی کرده و مواد مورد نیاز را سفارش دهند. هرچند چنین چیزی هرگز عملی نشد.
در عوض یخچالهای مثلا هوشمند میتوانند روی دما نظارت داشته باشند و هنگام نبودن شما حالت ذخیره انرژی را فعال کنند. همچنین برخی یخچالها از نمایشگرهای لمسی بهره میبرند و میتوانند محتویات داخل را نشان دهند. بهنظر میرسد که یخچالهای هوشمند واقعی را باید در لیست فناوری های جذابی که هرگز موفق نشدند قرار داد.
تکچرخ
چرا روی دوچرخه بنشینید، وقتی میتوان درون یک چرخ نشست و از موتور موتورسیکلت هم بهره برد. اگر تکچرخ یا مونوویل را خریداری میکردید، میتوانستید با سرعت ۹۸ کیلومتر بر ساعت حرکت کنید. هرچند هدایت این وسیله و ترمز کردن با آن خیلی سخت بود. به همینخاطر این ایده نتوانست موفق شود.
لباس کاغذی
ایده لباسهای کاغذی نخستینبار در قرن دوم میلادی در چین مطرح شد. هرچند بعدها ژاپنیها از این ایده استقبال کرده و لباسهای کاغذی کامیکو را روانه بازار کردند. لباسهای کامیکو از قرن دهم میلادی تا قرن نوزدهم بهدلایل اقتصادی محبوبیت بسیار بالایی داشتند. این لباسها در اصل از پوست یکنوع درخت ساخته میشدند.
جالب اینجاست که ایده لباس کاغذی در دهه ۱۹۶۰ بین آمریکاییها و بریتانیاییها هم مطرح شد. در آن زمان برخی گمان میکردند که این لباسها در آینده فوقالعاده محبوب خواهند شد. اما خب چنین اتفاقی رخ نداد.
آسانسور فضایی
ایده آسانسور فضایی به سال ۱۸۹۵ مربوط میشود. در آن زمان یک دانشمند موشکی روس بهنام Konstantin Tsiolkovsky احتمال ارسال لوازم گوناگون را بهفضا بررسی کرد. طبیعتا در آن زمان ایده آسانسور فضایی فاصله زیادی تا واقعیت داشت؛ اما در سال ۲۰۰۰ شرایط تغییر کرد. در گزارشی از ناسا مشخص شد که آنها در حال بررسی یک سازه خاص هستند.
ناسا میخواست لولههای فوقالعاده مستحکم کربنی را آماده کرده و در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری زمین قرار دهد. سپس ماهوارهها از طریق این لولهها در مدار زمین قرار میگرفتند. متاسفانه محدودیتهای مالی سبب شده که ناسا این پروژه با فوقالعاده آهسته پیش ببرد. با وجود این، میتوان امیدوار بود که روزی تغییری بسیار مهم در سفرهای فضایی ایجاد شود و این ایده دیگر در لیست فناوری های خاصی که موفق نشدند قرار نگیرد.
تیزمید
نمیتوان انکار کرد که Teasmade یک ایده بریتانیایی جذاب بوده است. شما میتوانستنید ترکیبی از یک ساعت رومیزی و چراغخواب را داشته باشید. همچنین تیزمید میتوانست برای زمانی که شما از خواب بیدار میشوید، یک فنجان چای تازه آماده کند. تیزمید در طول دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ فوقالعاده در انگلستان محبوب بود و هنوز نیز چند مدل از آن وجود دارد. اما در کمال تعجب، این ایده هرگز بیرون از بریتانیا محبوب نشد.
برخی از کاربران معتقد هستند که اگر سازندگان بهجای چای قهوه را به این دستگاه اضافه میکردند و استارباکس نیز وارد ماجرا میشد، قطعا تیزمید شهرتی جهانی کسب میکرد.
فناوری هایی که موفق نشدند: ویندوز RT
مایکروسافت نیز همانند گوگل مجموعه زیادی از فناوری های جذاب را دارد که هرگز موفق نشدند. یکی از آنها ویندوز RT بود. نسخهای از ویندوز را تصور کنید که مشکل امنیتی ندارد، از رابط کاربری جذابی بهره میبرد و میتواند از نظر غنیبودن برنامهها با آيپد رقابت کند. حداقل این چیزی بود که ردموندیها ۱۲ سال پیش هنگام عرضه ویندوز RT تصور میکردند.
هرچند ایده مایکروسافت به سه دلیل موفق نشد. اول اینکه توسعهدهندگان نرمافزار با مایکروسافت همنظر نبودند و برنامههای خود را برای این نسخه از ویندوز توسعه ندادند. مسئله دوم اینکه بسیاری از کاربران از کاشیهای رابطکاربری مایکروسافت خوششان نمیآمد. مشکل سوم اینکه ویندوز RT از نرمافزارهای عادی ویندوز پشتیبانی نمیکرد.
فناوری هایی که موفق نشدند: کشتی هوایی
زمانی افراد و شرکتهای زیادی به آینده کشتیهای هوایی باور داشتند. آنها گمان میکردند که تجربه کشتیهای دریایی در آسمان نیز تکرار خواهد شد. بههمینخاطر شرکتها بهشدت تلاش میکردند کشتیهای هوایی بزرگتر و پیچیدهتری بسازند. در آن زمان رقابت شدیدی بین هواپیما و کشتی هوایی در گرفته بود. برخلاف نسخههای اولیه هواپیما، کشتیهای هوایی میتوانستند بدون نیاز به سوختگیری از عرض اقیانوسها بگذرند. مسافران نیز از یک پرواز آرام و بدون صدا لذت میبردند.
هرچند یک مشکل مهم جریان تاریخ را عوض کرد و باعث شد کشتی هوایی در لیست فناوری های جالبی که موفق نشدند، قرار بگیرد. کشتیهای هوایی با هیدروژن پر میشدند که فوقالعاده قابل اشتعال بود. فاجعه هیدنبورگ نیز این مسئله را بهخوبی نشان داد. در سال ۱۹۳۷ کشتی هوایی هیدنبورگ در آسمان نیوجرسی منفجر شد و در تنها ۴۰ ثانیه ۳۶ نفر را زندهزنده سوزاند. این اتفاق باعث شد که مردم و شرکتها به توسعه هواپیما علاقه نشان دهند.
در حال حاضر کشتیهای هوایی از نظر مسافربری چندان بهصرفه نیستند؛ ولی اخیرا توانستهاند در میان برخی از افراد جذابیت پیدا کنند. تصور اینکه در یک کشتی هوایی قرار دارید و میخواهید در سفری آرام عرض اقیانوس را طی کنید، واقعا آرامشبخش است.
آیا فناوری های خاص دیگری را میشناسید که علیرغم جذابیت موفق نشدند؟ نظر خود را با ما در کامنتها به اشتراک بگذارید.