هر چه هوش مصنوعی که نرم افزارها از آن استفاده میکنند زیرکتر شده و قدرت درک بهتری پیدا میکند، ذهنهای خلاق عصر کنونی نیز شکل ترسناکتری به خود گرفته و ایدههای وهم آورتری را به کمک آنها پیاده سازی میکنند. همانطور که بارها شنیدهایم، همیشه این ترس وجود دارد که تکنولوژی به اندازهای پیشرفت کند که کنترل آن از دست بشر خارج شده و همان وسیلهای که قصد داشت تا سبب زندگی آسوده وی شود، اسباب لازم تبدیل شدن زندگی به جهنم را فراهم آورد. کابوس های وحشتناک غیرقابل کنترل شدن تکنولوژی ساخت بشر، میتواند گاهی خارج از حد تصور باشد.
کابوس های وحشتناک
الون ماسک (Elon Musk) به عنوان یک فرد موفق در عصر تکنولوژی و موسس شرکت اسپیس ایکسل و تسلا موتورز (SpaceX and Tesla Motors)، در سال 2014 طی یکی از سخنرانیهای خود گفت: “ما در حال احضار شیطان با تکنولوژی هستیم”. همچنین هفته گذشته، استیون هاوکینگ (Stephen Hawking) به عنوان مغز متفکر فیزیک کنونی دنیا در جریان بازگشایی مرکز لاورهولم (Leverhulme) برای آینده هوش مصنوعی، از ترس خود از قدرت کنونی الگوریتمهای هوش مصنوعی کامپیوتر سخن گفت. سخن این دسته از افرادِ آگاه به علم روز میتواند خبر از پیشرفت بسیار زیاد ذهن مصنوعی داده و نشان دهد که کابوس های وحشتناک میتوانند به دست خودمان در دنیای واقعی تولید شوند. استیون هاوکینگ همچنین در این باره گفته:
به طور خلاصه، ظهور این چنین قدرتمند مغز مصنوعی میتواند یا بسیار خوب و یا بسیار بد برای جامعه بشری تمام شود؛ هنوز نمیتوانیم تشخیص دهیم که کدام نتیجه از این پیشرفت به دست خواهد آمد.
در ادامه جستجو برای کابوسهای وحشتناک ممکنی که از تکنولوژی برای ما آورده میشوند، سه محقق موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT = Massachusetts Institute of Technology) در آزمایشگاه رسانه این دانشگاه یک صفحه از آینه مشکی (Black Mirror) گرفته و ماشینی را تولید کردند که میتواند از این پس سازنده کابوسهای وحشتناک افراد در دنیای واقعی باشد.
بد نیست بدانید که آینه مشکی، یک سری تلویزیونی وهمآور با موضوعیت تاریکی تکنولوژیهای روز و همچنین یک بازی ویدیویی ماجراجویانه است که در دستهبندی ترسناک (Horror) قرار میگیرد. شروع کابوس های وحشتناک حادث شده از داستان بازی از اینجا است که بزرگ خانواده گوردونها (ویلیام گوردون) به خاطر یک اتفاق (سقوط مرموز از پنجرهی اتاقش در بالاترین قسمت قلعه) از دنیا میرود و ساموئل گوردون به عنوان جوانترین عضو خانواده و نوه گوردون بزرگ، به خانهای که سالها پیش آن را ترک کرده بود، باز میگردد (خانهای که در گذشته خاطرات تلخی را برای وی رقم زده است) در حالی که همه مرگ گوردون را خودکشی میدانند، ساموئل گوردون در جستجوی برای کشف دلیل مرگ، هر روز به یک جنازه برخورد میکند.
پاینر یانارداگ (Pınar Yanardağ) به عنوان یکی از اعضای این تیم سه نفره گفته:
میدانیم که هوش مصنوعی ما را به شکلی مبهم وحشتزده میکند، اما ما نمیدانیم که آیا آن میتواند واکنش غیر ارادی ناشی از ترس قدرتمندی را استخراج کند یا خیر، شبیه به آن چه که فیلمهای ترسناک انجام میدهند (و کابوس های وحشناک شبانه و حتی روزانه ما را رقم میزنند). ما نمیدانیم آیا هوش مصنوعی به صورت خلاقانه میتوند چیزهایی را که ما خوفناک تلقی میکنیم، تصور کند یا خیر.
در ادامه خواهید دید که این تیم چگونه نرم افزار ترسناک خود را توسعه داده و چه عکسها و انیمیشنهایی شبیه به کابوسهای وحشتناک ما به وسیله آن تولید کرده است. این تیم پیش از همه، از الگوریتمی استفاده کرد که قادر بود تا تصاویر عادی و معمولی را به استایل و سبک کار هنرمندان معروف تاریخ ببرد.
الگوریتم در برخی منابع میتواند آموزش ببیند، سپس عناصر هنری گسسته از یکدیگر را تشخیص داده و آنها را به چندین لایه بشکند.
تیم تحقیقاتی MIT در آزمایشگاه خود با اقتباس از این الگوریتم و تغییر دادن برخی از کدهای هستهای و مرکزی آن، به نحوی کد منبع آن را با کمی خوف و ترس همراه کردند تا بلکه بتوانند کابوس های وحشتناک ما را به واقعیت تبدیل کند. آنها با اعمال این کار برای چند دفعه پیاپی، فیلترهای مختلفی را تولید کردند.
به تصویر زیر نگاه کنید. حس طراوت و شادی بسیار زیادی در محیط سرسبز آن در زیر آسمان آبی نیمه ابری حس میشود:
اما اگر چنین منظرهای را به یک ماشین شیطانی سپرده و فیلتر شهر سمی (Toxic City) را برای آن برگزینیم، چه بلایی بر سر این فضای شاد خواهد آمد؟ حاصل واقعا حس ترس و هراس سنگینی را در دل خود حمل میکند و اگر که موفقیت این پروژه را در هر چه نزدیک شدن نتیجه به کابوس های وحشتناک یک انسان بدانیم، واقعا قدرت این الگوریتم را نمایان میکند:
تصویر دستکاریشدهی بعدی متعلق به یک از عجایب هفتگانه است. همه ما با تاج محل آشنایی داریم، یکی از پرآوازهترین بناهای جهان و آرامگاهی زیبا و باشکوه که در نزدیکی شهر آگره و در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند واقع شدهاست و یکی از عجایب هفتگانهی جدید دنیا بهشمار میآید:
اما اگر تصویر این بنای باشکوه را به یک ذهن مصنوعی شیطانی بسپاریم، چه نتیجهای به ما برخواهد گرداند؟ تصویر زیر بعد از انتخاب فیلتر کشتارگاه (Slaughterhouse) به دست آمده است:
از آنجایی که ماشین سازنده کابوس های وحشتناک، پردازش تصاویر را به صورت لایه لایه انجام میدهد، میتوان مرحله به مرحله هنر خلاقانه آن را مشاهده کرد. در ادامه نحوه تغییر ظاهر کلیسای جامع سنت باسیل شهر مسکو را مشاهده میکنید. در این تصویر با اعمال افکت خانه شبحزده (haunted house)، این مکان مذهبی تبدیل به یکی از مکانهایی شده که ممکن است ما در کابوس های وحشتناک خود ببینیم:
در پایین نیز اعمال فیلتر خانه شبحزده را به تصویر یک قلعه در آلمان میبینید:
محققین همچنین با استفاده از این الگوریتم فیلترهایی نیز برای اعمال به تصاویر صورت انسانها ساختهاند که به راستی بدترین ایدهای بود که میتوانستند پیادهسازی کنند! آیا حتی در بدترین کابوس های وحشتناک نیز چنین صورتهای هراسناکی دیده میشوند؟