بیماری سرخک ؛ علائم و روش های درمان

آیا درباره بیماری سرخک و روش های درمان آن، اطلاعاتی دارید؟ در این مقاله قصد داریم علائم ، روش های درمان و واکسیناسیون بیماری سرخک را مورد بررسی قرار دهیم.

سرخک یا روبئولا یک نوع عفونت ویروسی بوده که می‌توان آن را به عنوان شدیدترین بیماری عفونی‌ در جهان معرفی کرد؛ این بیماری با علائمی شبیه به سرماخوردگی و بثورات پوستی قرمز ظاهر می‌شود. بر اساس گزارش منتشر‌شده در مجله The Lancet، بین سال‌های 2000 و 2010 میلادی، میزان بروز سرخک در جهان با 66 درصد کاهش یافته و مرگ و میر ناشی از بیماری هم 74 درصد کاهش داشته است. بد نیست بدانید که بیماری سرخک کمتر از دو دهه قبل در ایالات متحده آمریکا از بین رفت، اما اخیرا دوباره این ویروس ظاهر شده است؛ بر اساس آمارهای جهانی، این بیماری به طور کلی با 30 درصد افزایش مواجه بوده و دلیل مهم آن هم تردید افراد در زمینه انجام واکسیناسیون است.

بر اساس اعلام دکتر Deepa Mukundan، متخصص بیماری های عفونی کودکان در دانشکده پزشکی دانشگاه Toledo واقع در اوهایو، بیش از 760 مورد بیماری سرخک بین 1 ژانویه تا 3 می سال 2019 میلادی در ایالات متحده آمریکا گزارش شده است. آمار اعلام شده بر اساس اعلامیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تعداد 372 مورد بیشتر از سال 2018 میلادی و 120 مورد هم بیشتر از سال 2017 میلادی است.

بیماری سرخک چگونه انتقال می‌یابد؟

سرخک توسط ویروس موربیلی که یک ویروس در خانواده پارامیکسوویریده است، ایجاد می‌شود. بر اساس گزارش CDC، ویروس سرخک در انتهای بینی و گلوی یک فرد آلوده قرار گرفته و زمانی که فرد مبتلا به ویروس، سرفه یا عطسه کند، ویروس وارد هوا شده و می‌تواند به دیگران منتقل شود.

دکتر Mukundan اظهار داشت:

این ویروس می‌تواند مدت زمان قابل توجهی در هوا باقی بماند، بدین شکل که تا 2 ساعت پس از خارج شدن فرد مبتلا به سرخک از اتاق، باز هم سرخک در آن محیط قابل انتقال است.

در واقع این ویروس بسیار مسری بوده و حدود 90 درصد از افرادی که در برابر بیماری سرخک واکسینه نشده‌اند، با قرار گرفتن در فضای مشترک با فرد آلوده، به سرخک مبتلا می‌شوند.

دکتر جنیفر لایتر (Jennifer Lighter)، متخصص بیماری های عفونی کودکان در دانشکده لانگون دانشگاه پزشکی نیویورک بیان کرد:

در صورتی که بیماری به یک فرد دیگر منتقل شده باشد، خارش و بثورات ظرف چند روز خود را نشان خواهند داد. بنابراین افراد آلوده تا چند روز قبل از گسترش بیماری، می‌توانند ویروس را درون خود نگه دارند. اینطور که پیداست، دوره مسری در حدود چهار روز قبل و چهار روز بعد از ظهور بثورات است. طبق بررسی‌های انجام شده سال 2019 در مجله بیماری های عفونی، فرد مبتلا به سرخک می‌تواند بین 5 تا 18 نفر از افراد واکسینه نشده را آلوده کند.

علائم و تشخیص بیماری سرخک

دکتر Aileen M. Marty پروفسور بیماری های عفونی در دانشگاه بین‌المللی پزشکی Herbert Wertheim واقع در میامی بیان کرد که در اکثر موارد، سرخک باعث ایجاد ترکیبی از علائمی همانند سرفه، آبریزش بینی، قرمزی چشم، تب بالا و دانه‌های کوچک سفید رنگ مایل به آبی در دهان خواهد شد. بهتر است بدانید با پیشرفت عفونت، بثورات پوستی هم گسترش خواهد یافت.

پزشکان علائم گوارشی همانند لکه‌های داخل دهان و بثورات پوستی را به منظور تشخیص بیماری سرخک مورد بررسی قرار خواهند داد. بر اساس اعلام کلینیک مایو، چنانچه پزشکان نسبت به تشخیص این بیماری دچار تردید شوند، ممکن است یک آزمایش خون جهت تایید وجود عفونت انجام دهند.

روش‌هایی جهت درمان و بهبودی

تقریبا همه افراد پس از ابتلا به این بیماری، باید به پزشک مراجعه کنند. بیماری سرخک دارای عوارضی همانند عفونت گوش، اسهال، پنومونی، کم آبی بدن، انسفالیت و حتی مرگ است، بنابراین باید آن را جدی تلقی کرد. در ایالات متحده آمریکا از هر 1000 فرد آلوده به عفونت سرخک، 1 تا 3 نفر جان خود را از دست می‌دهند، اما این آمار نسبت به کشورهای جهان سوم بسیار بهتر است، زیرا در کشورهای جهان سوم از هر 100 فرد آلوده به عفونت سرخک، 2 تا 15 نفر بر اثر عوارض آن، جان خود را از دست خواهند داد.

کودکان نسبت به این ویروس، بسیار حساس هستند. بر اساس اعلام کلینیک مایو، سرخک در هر سال جان 100،000 نفر را می‌گیرد که بیشتر آن‌ها را کودکان زیر 5 سال تشکیل می‌دهند. زنان باردار و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند هم در معرض خطر عوارض شدید قرار دارند.

داروی خاصی برای درمان سرخک وجود ندارد، اما پزشکان می‌توانند علائم آن را درمان کنند. دکتر Marty اظهار داشت:

ما هیدراتاسیون و داروهایی همانند استامینوفن را برای آرامش و کاهش تب توصیه می‌کنیم، همچنین پیشنهاد می‌شود از رطوبت هوا برای افراد مبتلا به مشکلات تنفسی هم استفاده شود.

او افزود:

اگرچه این روش‌ها در ایالات متحده آمریکا برای درمان بیماری سرخک مجوز نگرفته‌اند، اما برخی متخصصان اطفال از داروهای ضد ویروسی برای درمان پنومونی شدید ناشی از سرخک استفاده کرده‌اند.

پزشکان ممکن است برای محافظت از کسانی که در معرض ویروس سرخک قرار دارند، اما واکسینه نشده‌اند، انجام واکسیناسیون را تجویز کنند. در صورتی که افراد ظرف مدت زمان 72 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، واکسیناسیون شوند، ممکن است از ایجاد سرخک جلوگیری کرد. بر اساس اعلام کلینیک مایو، حتی اگر با وجود این شرایط هم از بیماری جلوگیری نشود، بیمار تنها نوع خفیفی از ویروس را تجربه خواهد کرد. یکی دیگر از روش‌های محافظت از افرادی که در معرض خطر قرار دارند را می‌توان تزریق ایمنوگلوبولین دانست؛ البته به افرادی که فقط 6 روز است در معرض ویرویس قرار گرفته‌اند. تزریق ایمنوگلوبولین هم همانند واکسیناسیون می‌تواند از ایجاد سرخک جلوگیری کرده و شدت بیماری را کاهش دهد.

افراد باید تا زمان کاهش علائم، در خانه استراحت کنند. افراد مبتلا به سرخک باید مایعات زیادی مصرف کرده تا به هنگام تب، دچار مشکل نشوند. بر اساس اعلام Lighter، سیستم ایمنی بدن ممکن است تا 2 سال پس از بهبودی سرخک به طور قابل توجهی ضعیف شود. با گذشت زمان، افراد می‌توانند بیشتر به عفونت های ویروسی و باکتریایی ثانویه حساس باشند که در این شرایط ممکن است عواقب بیشتری نسبت به عفونت اولیه سرخک ایجاد شود.

واکسن سرخک

بهترین روش جلوگیری از بیماری سرخک، انجام واکسیناسیون است. CDC توصیه می‌کند که افراد باید دو بار در بازه‌های زمانی 12 تا 15 ماهگی و 4 تا 6 سالگی واکسیناسیون را انجام دهند. تاثیر واکسیناسیون در افرادی که این واکسن را 2 بار دریافت می‌کنند، 97 درصد بوده و در سایر افراد، 93 درصد است. واکسیناسیون نه تنها از افرادی که واکسینه می‌شوند، محافظت می‌کند، بلکه از افرادی که نمی‌توانند واکسینه شوند هم محافظت خواهد کرد.

دکتر Scott Lillibridge، متخصص بیماری های عفونی و استاد دانشکده بهداشت و درمان مرکز تحقیقات تگزاس، اظهار داشت:

یکی از موثرترین روش‌ها برای حفاظت از سلامت عمومی و جلوگیری از مرگ و میر در سراسر جهان، واکسن است.

بر اساس اعلام دکتر Mukundan، حدود 94 درصد از جمعیت ایالات متحده آمریکا در برابر سرخک واکسینه شده‌اند و این در حالی‌ست که برخی از آن‌ها انجام واکسیناسیون را به تعویق می‌اندازند.

او افزود:

افرادی که از واکسیناسیون دوری می‌کنند، در حقیقت کنترل گسترش بیماری سرخک را دشوارتر خواهند کرد.

Mukundan در ادامه اظهار داشت:

شیوع بیماری سرخک در ایالات متحده از سفرهای بین‌المللی یا اقامت دائم مسافرانی که به سرخک مبتلا هستند، شروع شده و پس از آن، عفونت در بین مردم گسترش می‌یابد.

بر اساس آمارهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا (CDC)، در بیشتر موارد، سرخک در افرادی که واکسینه نمی‌شوند، رخ خواهد داد. مخالفت کنونی افراد با انجام واکسیناسیون، عمدتا به اعتقادات مذهبی مردم و نگرانی ناعادلانه آن‌ها درباره ارتباط واکسینه شدن با بیماری اوتیسم، مرتبط است. بر اساس گزارش CDC، پیش از تایید واکسن سرخک در سال 1963 میلادی، سالانه حدود 3 تا 4 میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا به این بیماری مبتلا می‌شدند و از این میان 400 تا 500 نفر جان خود را از دست می‌دادند. با معرفی واکسن سرخک، شاهد کاهش بیش از 99 درصدی ابتلا به بیماری سرخک در ایالات متحده آمریکا بودیم. نتایج تحقیقات گسترده‌ای که انجام شده‌اند، نشان داده‌اند که هیچ رابطه‌ای بین واکسن و اوتیسم وجود ندارد و ایمنی واکسن سرخک، بارها مورد تایید قرار گرفته است.

دکتر Mukundan یادآور شد:

با زدن واکسن سرخک از خود و عزیزانتان محافظت کنید. به یاد داشته باشید که همیشه پیشگیری (انجام واکسیناسیون) بهتر از درمان است.