محققان آلمانی توانستند کوچکترین واحد زمان را اندازهگیری کنند که برابر با مدت زمان حرکت ذره نور در یک مولکول هیدروژن است.
محققان موفق شدند بر اساس حرکت نور در مولکول هیدروژن کوچکترین واحد زمان را اندازهگیری کنند. از این رو کوتاهترین واحد زمانی حدود 247 زپتو ثانیه بوده که در واقع معادل مدت زمان حرکت ذره نور در یک مولکول هیدروژن است. همچنین باید بدانید یک زپتوثانیه معادل ۰/۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ ثانیه است.
جزئیات اندزهگیری کوچکترین واحد زمان
محققان در گذشته نیز در مقیاس زپتوثانیه پژوهشهایی را به انجام رساندهاند. در پژوهشی که در سال 2016 توسط نشریه نیچر فیزیکس منتشر شد، محققان از یک لیزر برای اندازهگیری زمان تا 850 زپتو ثانیه استفاده کرده بودند. دقت این اندازهگیری محققان نسبت به پژوهشی که در سال 1999 میلادی به انجام رسیده و طی آن زمان در واحد فمتوثانیه اندازهگیری شده بود، بسیار بیشتر بود. در واقع تشکیل پیوندهای شیمیایی و جدا شدن آنها چند فمتوثانیه به طول میانجامد، اما حرکت نور در یک مولکول هیدروژن فقط چند زپتو ثانیه است.
رینهارد دورنر از دانشگاه گوته آلمان و همکارانش برای اندازهگیری این مدت زمان از ابزار PERTRA III برای تاباندن پرتو اشعه ایکس در یک شتابدهنده ذرات استفاده کردند. این محققان انرژی اشعه ایکس را به گونهای تنظیم کردند که یک فوتون (ذره نور) به دو الکترون در مولکول هیدروژن برخورد کرد. گفتنی است یک مولکول هیدروژن حاوی ۲ پروتون و ۲ الکترون است.
این فوتون همانند برخورد سنگریزهای به سطح آب دریاچه باعث جنبش این دو الکترون یکی پس از دیگری شد. این کنش و واکنشها نوعی طرح موج ایجاد کردند که آن را به عنوان طرح تداخل میشناسند و رینهارد دورنر و همکارانش توانستند به کمک میکروسکوپ COLTRIMS آن را اندزهگیری کنند. میکروسکوپ COLTRIMS یک ردیاب بسیار دقیق ذرات محسوب میشود که قادر است واکنشهای بسیار سریع در سطح اتم و مولکول را به ثبت برساند.
سون گروندمن، یکی از مولفان ارشد این پژوهش از دانشگاه راستاک آلمان عنوان کرد با توجه به شناختی که از موقعیت فضایی مولکول هیدروژن داشتیم، برای محاسبه دقیق زمان رسیدن فوتون به اولین و دومین اتم هیدروژن از تداخل دو موج الکترون استفاده کردیم. این مدت زمان با توجه به فاصله میان اتمهای هیدروژن داخل یک مولکول در زمان برخورد فوتون با آنها حدود 247 زپتوثانیه است. به طور کلی این اندازهگیری نشاندهنده سرعت نورد یک مولکول است.