برخورد ماهواره ها در فضا

دلیل عدم برخورد ماهواره ها در فضا چیست؟

در حال حاضر هزاران ماهواره در فضا وجود دارند که توسط سازمان‌ها و کشورهای مختلف به مدار زمین فرستاده شدند، اما دلیل عدم برخورد این ماهواره ها چیست؟

از چندین سال گذشته تا به امروز سازمان‌ها و کشورهای مختلف با اهداف گوناگون خود هزاران ماهواره را به مدار زمین فرستادند و هر سال نیز به تعداد آنها افزوده می‌شود. این ماهواره ها هر کدام از یک مسیر ویژه‌ای بهره می‌برند و بدون برخورد با سایر ماهواره ها در حال حرکت در مدار زمین هستند، اما چرا این ماهواره ها در فضا با یکدیگر برخورد نمی‌کنند؟ در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

چرا ماهواره ها در فضا با هم برخورد نمی‌کنند؟

برای پاسخ به این سوال در ابتدا باید بدانید از سال 1976 میلادی سازمانی تحت نام نهاد نظارتی اشیا فرستاده شده به فضا در سازمان ملل مسئول کنترل مکان پرتاب ماهواره ها به فضا انتخاب شد و حرکت تمام ماهواره ها به صورت دقیق توسط این نهاد رصد می‌شود. همچنین دفتر امور فضای بیرونی سازمان ملل نیز مسئول نگهداری یک ثبت نام از ماهواره ها و این که هر نوع پرتاب برنامه‌ریزی شده آنها به اندازه کافی از هم تفکیک شده باشد، است. علاوه بر این قرار است به زودی با هدف جلوگیری از برخورد احتمالی ماهواره با یکدیگر برای آنها سیستم کنترل ترافیک ویژه در نظر گرفته شود.

ماهواره ها در فضا

دکتر آلاستر گان، یک فیزیکدان نجومی در این خصوص عنوان کرد با توجه به این که هر ساله به تعداد ماهواره ها در فضا افزوده می‌شود، باید برای جلوگیری از برخورد آنها تغییرات جدیدی مانند سیستم کنترل ترافیک ویژه در نظر گرفته شود. گفتنی است تاکنون بیش از 86 درصد از کل ماهواره ها، کاوشگرها، لندرها و فضاپیماهای سرنشین‌دار پرتاب شده به مدار زمین یا فراتر از آن در سازمان ملل به ثبت رسیده‌اند.

طبق آخرین آمارها، در حال حاضر حدود 6 هزار و 250 ماهواره در مدار زمین قرار دارد که از این تعداد حدود 3 هزار ماهواره همچنان مشغول فعالیت هستند، اما باید بدانید در محیط فضایی زمین حدود 28 هزار و 210 قطعه زباله فضایی و حدود 129 میلیون قطعه کوچک‌تر متعلق به ماهواره ها و فضاپیماها قرار دارد که نمی‌توان آنها را ردیابی کرد. البته آژانس‌های مختلف به کمک سنسورهای نوری یا با رادار این موارد را کنترل می‌کنند، اما در آینده نزدیک جلوگیری از برخورد‌های فاحعه‌بار برای ماهواره ها بسیار ساخت خواهد بود و به همین دلیل باید تغییراتی در رویه کنترل آنها اعمال شود.

ماهواره ها در فضا

گفتنی است طی سال‌های گذشته نیز شاهد برخورد برخی از ماهواره ها با یکدیگر بوده‌ایم؛ برای مثال در سال 2009 میلادی در فضای آسمان سیبری ماهواره ایریدیوم ۳۳ و کاسموس ۲۲۵۱ با یکدیگر برخورد کردند. علاوه بر این در آوریل سال 2021 نیز یک ماهواره ناپدید شد و امکان ردیابی آن دیگر برای نهادهای مسئول وجود ندارد.

در همین راستا کارشناسان اعلام کردند طی چند دهه آینده با حجم انبوهی از زباله‌های فضایی در مدار زمین مواجه خواهیم شد که به دلیل عدم کنترل این زباله‌ها، برخورد آنها با ماهواره‌های مستقر در مدار زمین باعث خسارت‌های زیادی به سازمان‌های مختلف خواهد شد. با وجود این که از بین بردن زباله‌های فضایی کار دشواری است، محققان قصد دارند یک سیستم کنترل ترافیک فضایی ایجاد کنند و همچنین برای ماهواره‌ها نیز سیستم‌های خودکار جلوگیری از برخورد در نظر بگیرند.