مواضع اخیر چین در برابر ایران، واکنش هایی مختلفی را بهدنبال داشته که یکی از آنها احتمال ممنوعیت واردات خودرو از چین است.
چین در دوران ممنوعیت واردات خودرو هم بازار کشورمان در اختیارش بود و در حال حاضر شرکتهای خصوصی، محصولات خودروسازان این کشور را مونتاژ میکنند. چند روز پیش رئیس جمهوری چین با مقامات ارشد کشورهای عربی ملاقات کرد و نتیجه این دیدار زیاد خوشایند ایران نبوده است.
ممنوعیت واردات خودرو از چین
در چنین شرایطی که قرار است واردات خودرو از هفته آینده آغاز شود، این سوال مطرح میشود که آیا روابط سیاسی میان چین و ایران باعث خواهد شد خودروسازان چینی مثل فرانسویها بایکوت شوند؟ چندی پیش امید قالیباف اعلام کرده بود که واردات خودرو از فرانسه به دلیل بدعهدی کردن آنها ممنوع است؛ ولی سپس مشخص شد اگر آنها نسبت به پرداخت غرامت و جبران خسارت اقدام نمایند، منعی برای ورود خودروهای این کشور وجود نخواهد داشت.
میدانیم که چین یکی از شرکای اصلی ایران به حساب میآید و متاسفانه خودروسازان چینی بخش بزرگی از بازار کشورمان را تحت سیطره خود در آوردهاند. البته آمارها نشان میدهد که ورود محصولات چینی به ایران در نهایت به سود آنها بوده، ولی در کل همین که در اوج تحریمهای جهانی پشت خودروسازان ما ماندند جای امیدواری دارد.
در مجموع چینیها دو رفتار با صنعت خودروی ایران داشتهاند. نخستین برخورد آنها به پیش از برجام و تحریمها مربوط است؛ زیرا در آن دوره هم خودروسازان آمریکایی راه بازار خودروی کشورمان برایشان باز بود و هم خودروسازان اروپایی، در حالی که شرکتهای چینی با اقبال امروز مواجه نبودند. در آن زمان مردم جنس چینی را بنجل میدانستند.
طی آن سالها چینیها تمام تلاش خود را کردند تا حضورشان بیشتر از قبل احساس شود. در هر حال به این هدف مهم دست نیافتند و تصمیم گرفتند پس از اعمال تحریمها دوباره با طرحی نو وارد صنعت خودروسازی کشور شوند. البته همزمان با آغاز دور جدید تحریمهای غرب، رفتار چینیها عوض شد و بازار ایران را ترک کردند.
مردم به خروج خودروسازان چینی واکنش نشان دادند و اعتراضاتی به دنبال آن به وجود آمد؛ ولی چون قواعد و مقررات صنعتی-اقتصادی اینگونه ایجاب میکرد، نمیتوان گفت آنها واکنش نادرستی نشان دادهاند. بههرحال صحبت این است که چین نباید بهعنوان شریک عمده ایران چنین رفتاری علیه کشورمان نشان میداد.
همچنین بخوانید:
تنها یک هفته دیگر، خودروهای وارداتی به ایران میآیند
هماکنون سوال مهم دیگری پیش میآید: آیا واردات خودرو از چین ممنوع میشود و چینیها مثل فرانسویها سرنوشت مشابهی خواهند داشت یا این که سیاستهای دولت ایران در قبال چین با فرانسه متفاوت است؟ مسئله مهمی در رابطه با خودروسازان چینی وجود دارد. خطوط تولید خودروی بخشهای خصوصی در ایران مجهز به دستگاههایی شدهاند که فقط خودروی چینی با آنها مونتاژ میشود.
روزگاری وضعیت الان ما با چین، با فرانسه نیز تکرار شد، ولی چون امروز فرانسویها با دولت ایران مخالفت کردند، تصمیم گرفته شد واردات از آنجا ممنوع شود. ممکن است که چین هم دنبالهروی فرانسه باشد و چنین رفتاری را تکرار کند؟ در شرایط کنونی بازار با موج گرانیها مواجه شده و تقاضا برای خرید خودرو نیز بهشدت بالاست. از طرف دیگر کشورمان با سایر کشورهای دیگر ارتباط خوبی ندارد و همین باعث شده دستمان زیر سنگ باشد.
بهنظر میرسد چین همچنان گزینه فعالی برای واردات خودرو خواهد بود. در شرایط فعلی سرمایهگذاری بسیاری روی تولید و مونتاژ محصولات چینی شده و نمیتوان از حجم عظیم بودجهای که صرف این کشور شده چشمپوشی کرد. بنابراین دولت تصمیم به روی برگرداندن از چشم بادامیها نخواهد گرفت و روابط مربوط به صنعت خودرو همینطور ادامهدار خواهد بود.
در واقع راه یا گزینه دیگری برای انتخاب کردن نیست. اگر میشد روی کشور دیگری حساب باز کرد، شاید میتوانستیم همکاریهای بخش خودرویی را با چینیها قطع کنیم؛ ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاده است. نتیجه میگیریم که چینیها مثل فرانسویها نخواهند شد و با از سر گرفتن واردات، محصولات این کشور روانه بازار داخلیمان میشود.