یکی از پروژههای موفق دنیای کریپتو، Polkadot است که آپدیت آن بهزودی منتشر میشود. با به روزرسانی جدید پولکادات آشنا شوید.
پس از حمله پهپادی و راکتی ایران به اسرائیل در نیمهشب 25 فروردین ماه 1403 شمسی، بازار ارزهای دیجیتال دچار یک شوک مقطعی و ناگهانی شد. پس از سقوط بیت کوین به سطح قیمتی 61 هزار دلار، سایر آلت کوینها به پیروی از پادشاه رمزارزها قرمزپوش شدند و ضربه نسبتا سنگینی به کیف پول سرمایهگذاران وارد کردند.
به روزرسانی جدید پولکادات
با مقدمه فوق قصد داریم به بررسی ابعاد یک خبر مهم پیرامون پروژه پولکادات بپردازیم و زوایای به روزرسانی جدید این ارز دیجیتال را بررسی کنیم. اخیرا یکی از بنیانگذاران اتریوم بهنام گوین وود، خبر از انتشار نسخه جدید پولکادات داد. نسخه جدید این پروژه آپدیت قابل توجهی برای شبکه بهحساب میآید و بهطور چشمگیری منابع آن را دگرگون خواهد کرد.
همانطور که اعضای جامعه Polkadot میدانند، بر بستر پروتکل این رمزارز، چندین برنامه مبتنی بر وب 3.0 ایجاد شده و توسعهدهندگان آن بهطور مداوم در حال بهروزرسانی، ارتقا و توسعه شبکه هستند. مهمترین آپدیتی که برای این پروتکل تا به این لحظه منتشر شده، Polkadot 2.0 بوده که نسخه پیشرفتهتر و نوآورانهتر این ارز دیجیتال است.
در مطلب پیش رو تصمیم گرفتهایم به معرفی بلاک چین پولکادات 2 بپردازیم و جزئیات آن را بررسی کنیم. البته برای آن دسته از خوانندگانی که آشنایی با لایه صفر این پروتکل ندارند، مقدمهای راجع به ماهیت، اهداف و کاربردهای آن ذکر خواهیم کرد. تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
معرفی پروژه پولکادات
در دنیای کریپتو پروژههای فراوانی وجود دارند که با اهداف و کاربردهای عملی خود گوشهای از چالشهای بازار مالی دیجیتال را حل میکنند. یکی از این پروتکلهای مفید برای مارکت، پولکادات است که بلاک چین چندزنجیرهای متن باز دارد و با بهرهگیری از همین بلاک چینهای اختصاصی میتواند ارتباطات و تراکنشهای میان زنجیرهای را تسهیل کرده و محدودیتهای تعاملپذیری در فناوری بلاک چین را حل کند.
نمیتوان رشد سریع شبکه پولکادات طی سالهای اخیر را نادیده گرفت. این رمزارز برجسته به علت مقیاس پذیری بالایی که دارد، یک سر و گردن از سایر بلاک چینها بالاتر است و میتواند تعداد زیادی تراکنش را در زنجیرههای موازی خود به نام پاراچین، پردازش کند.
پولکادات یک بلاک چین لایه صفر است
شبکه پولکادات ویژگیهای منحصربهفرد و مهمی دارد که یکی از آنها لایه صفر بودن بلاک چین این ارز دیجیتال است. لایه صفر بودن به این معنی است که سایر پروتکلها میتوانند از زیرساختها و تواناییهای این شبکه در راستای ایجاد بلاک چینهای اختصاصی خود بهره بگیرند.
بهعبارت دقیقتر، Polkadot ایفاگر نقش یک فریم ورک یا چارچوب اساسی برای سایر پروژههای دنیای کریپتو است. توسعهدهندگان با استفاده از ابزارهای این شبکه سعی میکنند بلاک چین اختصاصی خودشان را بسازند و در عین حال اطمینان داشته باشند که پروتکل آنها تعاملپذیری بالایی دارد و با سایر بلاک چینها میتواند همکاری کند.
بنابراین بلاک چینهای مختلف صرف نظر از اینکه تفاوتهای تکنولوژیکی دارند یا نه، میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و در بستر پولکادات تعامل سازندهای داشته باشند. به چنین ویژگی در عالم ارزهای دیجیتال، تعاملپذیری گفته میشود. باید توجه داشته باشید که بلاک چینهای لایه اول مخالف این سطح از تعاملپذیری هستند؛ آنها از یکدیگر مجزا بوده و علاقهای به ارتباط برقرار کردن با یکدیگر ندارند.
علاوه بر این، توسعهدهندگان پروژههای غیرمتمرکز علاقه زیادی به پولکادات دارند؛ چرا که بهکمک این پروتکل میتوانند برنامههای دیفای خود را گسترش دهند و از دادههای بلاک چینهای مختلف در راستای رسیدن به مقصود خود بهره بگیرند. خوشبختانه شبکه Polkadot بهعنوان یک زیرساخت بنیادین جاافتاده و چالشهای بسیاری از توسعهدهندگان را از بین برده است.
با معماری پولکادات آشنا شوید
اگر بخواهیم به سادهترین شکل ممکن هدف بلاک چین پولکادات را توضیح دهیم باید بگوییم شبکهای است که برقراری اتصال و ارتباط بلاک چینهای مختلف را با یکدیگر فراهم میکند. بهلطف این پروژه موفق، بلاک چینها با یکدیگر همکاری خواهند کرد و اطلاعات خود را به اشتراک میگذارند. در ادامه با اجزای اصلی این شبکه آشنا خواهید شد:
1. ریلی چین – Relay Chain
هسته اصلی شبکه پولکادات را ریلی چین میگویند که وظیفه دارد تمام بلاک چینهای دیگر را به یکدیگر متصل کند. این هسته منحصربهفرد و حیاتی موظف است امنیت شبکه را حفظ کرده و بین زنجیرههای مختلف ارتباط برقرار کند.
2. پاراچین – Parachains
به بلاک چینهای مجزایی که به ریلی چین متصل میشوند، پاراچین میگویند. بهطور کلی پاراچینها تابع ریلی چین نیستند و میتوانند قوانین، حاکمیت و عملکرد خاص خود را داشته باشند. توسعهدهندگان پاراچینها را به دلایل مختلفی ایجاد میکنند که از جمله آنها میتوان به قراردادهای هوشمند، تأیید هویت دیجیتال یا امور مالی غیرمتمرکز اشاره کرد.
3. اعتبارسنجها – Validators
تراکنشهای هر بلاک چینی نیازمند به تأیید و اضافه شدن به آن بلاک چین است و باید این فرآیند با امنیت زیادی صورت بگیرد. اعتبارسنجها این وظیفه را به نحو احسن انجام میدهند. آنها از طریق مکانیزم اثبات سهام نامزد شده (NPoS) انتخاب میشوند که در آن دارندگان توکن به اعتبارسنجهایی که به آنها اعتماد دارند، رأی میدهند. اعتبارسنجها برای انجام وظیفه خود پاداش دریافت خواهند کرد و در صورتی که اهمال کاری کنند، جریمه خواهند شد.
4. نودهای رابط – Collators
در شبکه پولکادات نودهای رابط وظیفه دارند تراکنشها را جمعآوری کرده و آنها را برای ارائه و گنجاندن در بلاکهای زنجیره فراهم کنند. این نودهای رابط نقش مهمی در اکوسیستم پاراچین ایفا میکنند و با جمعآوری تراکنشهای کاربران آنها را به اعتبارسنجها میدهد تا به بلاک چین اضافه گردند.
5. پلها – Bridges
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، یکی از ویژگیهای منحصربهفردی که پولکادات دارد، امکان برقراری ارتباط با بلاک چینهایی است که خارج از شبکه آن قرار دارند. پلها وظیفه برقراری تعامل و ارتباط را بر عهده خواهند داشت. با این ویژگی میتوان داراییها و دادهها را بین بلاک چینهای مختلف بهصورت یکپارچه انتقال داد.
پولکادات 2.0 چطور متولد شد؟
نخستین بار در سال 2020 میلادی بود که یکی از همبنیانگذاران اتریوم بهنام گوین وود تصمیم به راهاندازی شبکه پولکادات گرفت. این پروتکل پیشگام از لحظه آغاز به کار خود تلاش کرد تا مفهوم تعاملپذیری و مقیاسپذیری را در بازار کریپتو جا بیندازد. در واقع Polkadot به بلاک چینهای مختلف اجازه میدهد با یکدیگر بهصورت یکپارچه ارتباط برقرار کنند.
هدف نخستین و اصلی پولکادات این بود که در اکوسیستم هدفمند خود، سابر بلاک چینها را توانمند سازد تا بتوانند در محیطی منسجم و مقیاس پذیر با هم فعالیت کنند و داراییها و دادههایشان را به اشتراک بگذارند. همچنین بتوانند موارد استفاده از برنامههای غیر متمرکز و خدمات وب 3.0 را ارتقا دهند.
گفتیم که گوین وود در سال 2023 از پولکادات 2.0 رونمایی کرد. به روزرسانی قابل توجه این شبکه باعث خوشحالی توسعهدهندگان بلاک چین شد و منابع بیشتری در اختیار آنها قرار داد. هماینک میتوان با قطعیت گفت که اکوسیستم Polkadot توسعه یافته و قابلیتها و پتانسیلهای آن گسترش رو به جلویی داشته است.
هدف اصلی و غایی پولکادات 2.0 ارتقای همان قابلیتهای پیشین بهمنظور اجرای دقیقتر و بهتر عملکردهای چندزنجیرهای و همه کاره برای برنامههای وب 3.0 است. گوین وود قرار بود از این آپدیت جدید در اواخر سال گذشته رونمایی بهعمل آورد؛ اما بنا به دلایلی تصمیم گرفت در سه ماهه سال جاری این اقدام را عملی سازد.
در حال حاضر توسعهدهندگان میتوانند به کمک این بهروزرسانی جدید پروژههایشان را سادهتر از محبط وب 2.0 به وب 3.0 منتقل کنند. با این اوصاف در آینده انتظار میرود که پروژههای جدیدی جذب این اکوسیستم شوند. بهگفته گوین وود، Polkadot 2.0 سیستم جدیدی برای تخصیص فضای بلاک راهاندازی کرده است که در قیاس با سیستم فعلی انعطاف بیشتری دارد و این امکان را به توسعهدهندگان میدهد تا فضای بلاک را در صورت نیاز به صورت انبوه یا به وقت تقاضا خریداری کنند.
وود بر این باور است که سیستم نوین پولکادات شرایط پیوستن پروژههای جدید به این بلاک چین را تسهیل خواهد کرد. وی همچنین خاطرنشان کرد که کسب و کارهایی که قصد مهاجرت از وب 2.0 به وب 3.0 دارند بهنحو موثری میتوانند از پولکادات 2.0 استفاده کنند.
تغییرات پولکادات 2.0 چه خواهد بود؟
پولکادات 2.0 ارتباط تنگاتنگی با هستههای کشسانی دارد؛ یعنی قابلیتها و توان محاسباتی شبکه آن میتواند در صورت نیاز تغییر پیدا کند یا سازگار شود. هماکنون پاراچینها حکم هستههای ثابت پردازنده ابررایانهای به اسم پولکادات را دارند که توان محاسباتی ثابت ارائه میدهد.
منتها قرار شده در آینده پولکادات 2.0 منابعی نظیر امنیت ریلی چین را بهصورت انعطافپذیر توزیع کرده و به نیاز کاربران بهطور سریع و در لحظه پاسخ دهد. چنین خلاقیت و نوآوری باعث خواهد شد کارایی شبکه این ارز دیجیتال افزایش یابد. از دیگر تغییرات مهم این پروتکل میتوان به استراتژی تغییر زمان هسته یا کرتایم اشاره کرد.
کُرتایم (Coretime) مجموع زمان لازم برای اعتبارسنجی تراکنشها و رسیدن به اجماع و رأی در ریلی چین است. در آپدیت جدید Polkadot میتوانید زمان هسته را بهعنوان زمان بلاک خریداری کنید (دقیقا شبیه پرداخت قبض آب و برق)، نرخ خرید کرتایم ثابت و مشخص است.
گوین وود معتقد است که سیستم جدید آنها طوری طراحی شده تا از بروز چالشها و مشکلات برای توسعهدهندگان جلوگیری بهعمل آورد. در حال حاضر سیستم جدید این شبکه قادر است نقدینگی توکنهای پولکادات را با کاهش زمان قفل شدن این توکن افزایش دهد.
پاراچین فعلی که شبکه Polkadot 1.0 ارائه میدهد مبتنی بر اجاره یا خرید بلوک از طریق مزایده است و Polkadot 2.0 قصد دارد این مدل را بهکلی تغییر دهد. به هر حال انتظار ما این است که آپدیت این پروتکل بتواند بهنفع توسعهدهندگان و مقرونبهصرفه و آسانتر باشد.
پیشرفتهای شبکه پولکادات 2.0 چه بوده؟
بیایید نگاهی به پیشرفتهای آپدیت Polkadot بیندازیم:
1. پاراچینها و پاراتردها – Parachains & Parathreads
در مورد پاراچینها صحبت کردیم و گفتیم که بلاکچینهای اختصاصی هستند که به ریلی چین متصل میشوند و میتوانند قوانین خاص خود را داشته باشند. از ویژگیهای جذاب آپدیت این شبکه میتوان به پاراتردها در کنار پاراچینها اشاره کرد. این دو بلاک چین اختصاصی قادرند به زنجیره اصلی Polkadot ملحق شوند.
باید گفت که پاراچینها زنجیرههای دائمی و ایمن هستند در حالی که پاراتردها انعطاف بیشتری دارند و به پروژههایی که سرمایه و بودجه کمتری دارند امکان شرکت در اکوسیستم این ارز دیجیتال را میدهند. این ویژگی منحصربهفرد سازگاری بالای پولکادات را با انواع بلاک چینها نشان خواهد داد.
2. مکانیزم اجماع اثبات سهام نامزدشده – NPoS
از همان زمانی که پولکادات در سال 2020 راهاندازی شد، قرار بود که به مکانیزم اثبات سهام نامزد شده انتقال داده شود، ولی مجبور بود اوایل فعالیت خود با مکانیزم اثبات اعتبار راه خود را ادامه دهد. با این مکانیزم دارندگان توکن Polkadot میتوانند اعتبارسنجها را شخصا انتخاب کنند و بدین ترتیب حاکمیت و امنیت شبکه را افزایش دهند.
3. تعامل پذیری با زنجیرههای دیگر – Interoperability
گفتیم که هدف اصلی پولکادات، برقراری ارتباط و تعامل بین بلاکچینهای مختلف است و این هدف در آپدیت جدید شبکه ارتقا یافته و روی آن مانور بیشتری داده شده است. هماکنون داراییها و دادهها بهصورت یکپارچه بین پاراچینها و سایر بلاکچینها در جریان هستند.
بهعبارت دیگر در به روزرسانی جدید Polkadot میتوانید با شبکههایی نظیر اتریوم، بیت کوین و غیره تعامل داشته باشید. این سطح از سازگاری میان زنجیرهای باعث خواهد شد که توسعه برنامهها و خدمات غیر متمرکز افزایش یابد.
4. حاکمیت درون زنجیرهای – On-chain Governance
یکی از مهمترین پیشرفتهای پولکادات 2.0 حاکمیتی است که به اعضای جامعه اختصاص دارد. بهعبارت دیگر فرآیندهای تصمیم گیری کارآمدتر شده و حالا اعضای جامعه بهطور مستقیم با مشارکت در بلاک چین، راجع به ارتقا و تغییرات رأی میدهند. با این اوصاف سیستم شفاف و غیرمتمرکز این پروتکل تضمین میکند که شبکه با توافق همگانی توسعه یابد.
از توکن DOT برای چه اموری استفاده میشود؟
همانطور که میدانید، پروژه پولکادات یک توکن بومی با نماد DOT دارد که نقشهای اساسی در اکوسیستم این ارز دیجیتال ایفا میکند. در ادامه با موارد استفاده این توکن آشنا خواهید شد:
1. حاکمیت
گفتیم که یکی از پیشرفتهای قابل توجه پولکادات به روزرسانی شده، افزایش حاکمیت اعضای جامعه و نقش موثر آنها در آینده و ارتقای شبکه است. در واقع توکن پولکادات به دارندگان اجازه میدهد در پیشنهادات مربوط به حاکمیت شرکت کرده و راجع به تصمیمات مهمی نظیر ارتقای شبکه و تعدیل هزینهها نظر بدهند.
مشارکت اعضا در تصمیمگیریهای مهم منجر به دوام بلندمدت شبکه خواهد شد. نقش موثر دارندگان توکن در تصمیمگیریها پولکادات را تبدیل به یک پروژه با حاکمیت شفاف، دموکراتیک و منصفانه کرده است.
2. سهام گذاری
یکی دیگر از نقشهای حیاتی که توکن DOT ایفا میکند، تقویت امنیت شبکه و پردازش تراکنشها از طریق فرآیند سهامگذاری است. دارندگان این توکن میتوانند برای اعتبارسنجی تراکنشها، نامزدهای پیشنهادی خود را اعلام کنند که در این صورت به آنها نامیناتور و به این اقدام مکانیزم اثبات سهام نامزد شده گفته میشود.
بعد از انتخاب، اعتبارسنجها باید تراکنشها را تأیید کرده و سپس آنها را در بلاک چین جای دهند و در ازای این کار پاداش دریافت خواهند کرد. بدین ترتیب بلاک چین پولکادات ایمن و کارآمد میشود؛ البته ممکن است اعتبارسنجها نمره منفی بگیرند.
3. مزایده اسلات
سومین کاربرد و نقش توکن پولکادات، استفاده در مزایده اسلات است. در این مزایدهها تعیین میشود که کدام پروژه فضای یک پاراچین در اکوسیستم Polkadot را دریافت خواهد کرد.
پیش بینی آینده پولکادات و توکن بومی DOT
بدون شک با روی کار آمدن پولکادات 2.0 کاربران و توسعهدهندگان توجه خاصی به آن نشان خواهند داد و ارزش توکن آن افزایش مییابد. علاوه بر این یکی از دلایل افزایش قیمت این ارز دیجیتال، تمایل پروژههای جانبی به خرید کرتایم و شرکت در مزایده اسلات است که باید برای آن توکن DOT بخرند.
همچنین سیستمهایی که زمان هسته یا کرتایم اضافی دارند، میتوانند آن را بفروشند و با این اوصاف ارزش بازار ثانویه این رمزارز را افزایش دهند. خدمات مالی غیر متمرکز به دارندگان این توکن اجازه کسب درآمد خواهد داد و ارزش آن را بالا میبرد. مجموع درآمدهایی که از فروش کرتایمها بهدست میآید به خزانه پولکادات واریز خواهد شد.
بعد از آن دارندگان این ارز دیجیتال درباره نحوه توزیع درآمدها از طریق پلتفرم حاکمیت تصمیمگیری میکنند. مخارج خزانه متغیر است و توکنهایی که برای پروژه صرف نمیشوند، سوزانده خواهند شد. توکنسوزی در پولکادات سازوکاری ضد تورمی است در حالی که توکن DOT سازوکار تورمی دارد.
سخن پایانی
فلسفه اصلی و بنیادین پولکادات، ایجاد پلی میان بلاکچینهای مختلف و افزایش تعاملپذیری است. توسعهدهندگان این شبکه موفق وعده میدهند که اکوسیستم آن پویا است و ضمن ترویج تعاملپذیری سعی میکند استفاده بهینهای از پاراچینها ارائه دهد و با اعطای حاکمیت به اعضای جامعه، شفافیت و کارآمدی را بالا ببرد.
با معرفی Polkadot 2.0 ارزش توکن آن افزایش مییابد؛ چرا که ویژگیهای اصلی این بهروزرسانی میتواند توسعهدهندگان جدیدی را به شبکه جذب کند و درآمدهای آن را افزایش دهد. نظر شما راجع به آپدیت این ارز دیجیتال چیست؟