در این مطلب با سریع ترین تانک های جنگی جهان آشنا میشوید. غولهای زرهی و توانمندی که میدان نبرد را به تسخیر سرعت خود در میآورند.
وقتی به تانکها فکر میکنید، احتمالاً «سریع» اولین کلمهای نیست که به ذهنتان خطور میکند. این غولهای فولادی که به توپهای عظیمالجثه و زرههای ضخیم مجهز شدهاند، نه برای سرعت، بلکه برای تسلط بر میدان نبرد طراحی شدهاند. تانکها با اتکا به تسمهای که به جای چرخ در زیرشان تعبیه شده میتوانند روی هر نوع زمین ناهمواری حرکت کنند و با عبور از موانع و خاکریزها، قلب خطوط دشمن را هدف قرار دهند. وظیفه اصلی تانکها، پشتیبانی از نیروهای پیادهنظام و ایجاد رعب و وحشت در میان دشمن است.
قدرت آتش تانکها به حدی است که میتوانند با شلیک گلولههای سهمگین خود، سنگرهای دشمن را ویران و مسیر را برای پیشروی سربازان هموار کنند. زره ضخیم تانکها نیز همچون سپر محکمی در برابر گلولهها و موشکهای ضدتانک عمل میکند و از جان سرنشینان آن محافظت خواهد کرد. با وجود ابعاد عظیم و حرکت نسبتاً کند، تانکها نقش حیاتی در نبردهای زمینی ایفا میکنند و بهعنوان ستونهای استوار ارتشها در میدان نبرد شناخته میشوند.
اما برخلاف تصور رایج، تانکها فقط ماشینهایی کُند و سنگین نیستند. در راس هرم زرهی ارتشهای مدرن، تانکهای میدان نبرد اصلی قرار دارند که تلفیقی از قدرت آتش سهمگین و زره ضخیم تانکهای سنگین با چابکی و تحرک تانکهای سبک هستند. این هیولاهای فولادی نه تنها میتوانند حجم زیادی از آتش دشمن را تحمل کنند و خسارات سنگینی وارد آورند، بلکه قادرند با سرعت بالا در میدان نبرد جابجا شوند.
سریع ترین تانک های جنگی جهان
در دنیای پرهیاهوی نبردهای امروزی که تحرک و واکنش سریع حرف اول را میزند، رسیدن سریع به موقعیت و پاسخگویی به تهدیدات دشمن امری حیاتی است. برخی از این تانک های پیشرفته میتوانند با سرعتی بیش از ۶۰ کیلومتر بر ساعت حرکت کنند و حتی تانکهایی وجود دارند که از این سرعت نیز فراتر میروند. در ادامه به بررسی ۱۰ مورد از سریع ترین تانک های جنگی جهان بر اساس حداکثر سرعت آنها میپردازیم.
۱. تانک چلنجر ۲ – سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت
در دنیای تانکهای جنگی، نامهای بزرگی مانند لئوپارد ۲ آلمانی و ام ۱ آبرامز آمریکایی خودنمایی میکنند. اما بریتانیا نیز با تانک چلنجر ۲، غول زرهی خود، در این عرصه حضور دارد.
چلنجر ۲ که از نسل پیشین خود یعنی چلنجر ۱ تکامل یافته است، در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی تولید شد و در سال ۱۹۹۸ به میدان نبرد راه یافت. این تانک در طول سالها، در جبهههای مختلفی از جمله جنگ کوزوو، جنگ عراق و اخیراً در اوکراین، قدرت خود را به اثبات رسانده است.
بیش از ۴۰۰ دستگاه چلنجر ۲ ساخته شده که اکثر آنها در اختیار ارتش بریتانیا هستند. عمان نیز تعدادی از این تانکها را برای ارتش خود سفارش داده است. با قیمتی حدود ۵ میلیون دلار، چلنجر ۲ در مقایسه با سایر تانکهای اصلی میدان نبرد، نسبتاً ارزانتر است. اما این قیمت پایینتر به معنای ضعیف بودنش نیست.
ویژگیهای متعددی چلنجر ۲ را خاص کرده است. تا پیش از استفاده توسط اوکراین، هیچکدام از این تانکها در میدان نبرد توسط دشمن نابود نشده بودند.
۲. تانک لئوپارد 2A7 – سرعت ۶۷ کیلومتر بر ساعت
در بحبوحه جنگ سرد و در حالی که اروپا در سایه تهدید بلوک شرق قرار داشت، تانک لئوپارد 2 متولد شد. این غول زرهی آلمانی، پاسخی قدرتمند به لشکرهای زرهی انبوه شرق بود و به سرعت جایگاه خود را به عنوان تانک جنگی اصلی در قلب اروپا تثبیت کرد.
امروزه لئوپارد 2 با سابقهای درخشان در میادین نبرد، به نمادی از قدرت نظامی اروپا تبدیل شده است. این تانک که به دهها کشور در سراسر جهان صادر شده، با ابهت در میدان نبرد حاضر میشود و رعب را در دل دشمنان میاندازد.
با قیمتی بیش از 30 میلیون دلار برای جدیدترین مدل لئوپارد 2A8، این تانک بدون شک یکی از گرانترین تانکهای جنگی در جهان به شمار میرود. اما این هزینه هنگفت، چندان بیدلیل هم نیست. لئوپارد 2 به فناوریهای پیشرفتهای مجهز شده که آن را به یک هیولای واقعی در نبردهای بزرگ تبدیل میکند.
توپ اصلی 120 میلیمتری این تانک با سیستم تثبیتکننده منحصربهفرد خود به لئوپارد 2 اجازه میدهد تا بدون نیاز به توقف یا کاهش سرعت، با دقت مرگباری به اهداف دشمن شلیک کند. دو مسلسل 7.62 میلیمتری نیز قدرت آتش فوقالعادهای را در نبردهای نزدیک به این تانک میبخشد.
علاوه بر این، تانک لئوپارد 2 از چندین سیستم دیجیتال پیشرفته برای هدفگیری دقیقتر دشمنان و همچنین سیستمهای حفاظت فعال برای مقابله با موشکها و سلاحهای ضد تانک بهره میبرد.
موتور 1500 اسب بخاری MTU V12 دو توربوشارژ، قلب تپنده لئوپارد 2 است. این موتور قدرتمند، به این غول زرهی اجازه میدهد تا در زمینهای هموار به سرعت 67 کیلومتر بر ساعت برسد و برد عملیاتی حداقل 274 کیلومتری را پشت سر بگذارد.
لئوپارد 2 با ترکیب قدرت، سرعت، دقت و فناوریهای پیشرفته بهعنوان یکی از بهترین و سریع ترین تانک های جنگی در جهان شناخته میشود. این تانک، ستون فقرات قدرت نظامی اروپا است و نقش مهمی در حفظ صلح و ثبات در قاره سبز ایفا میکند.
۳. تانک ام ۱ آبرامز – سرعت ۶۷ کیلومتر بر ساعت
تانک M1 آبرامز که بیش از 4 دهه است در خط مقدم ارتش ایالات متحده قرار دارد، بهعنوان یکی از موفقترین و بهترین تانکهای جنگی اصلی در دوران مدرن شناخته میشود. این غول زرهی در هر کجایی که پرچم آمریکا و متحدانش به اهتزاز درآمده، حضور داشته و نقش کلیدی در پیروزیها ایفا کرده است. بههمین خاطر هم یکی از بهترین تانک های ارتش آمریکا لقب گرفته است.
M1A2 SEP آبرامز، جدیدترین نسل از این تانک افسانهای، با بهروزرسانیهای متعدد، قدرت و چابکی را به سطحی جدید ارتقا داده است. سیستم حفاظت فعال Trophy، زره پوشیده شده با گرافیت و سیستم مدیریت میدان نبرد دیجیتال، این تانک را به یک هیولای واقعی در میدان نبرد تبدیل کردهاند.
توپ 120 میلیمتری با خان صاف، قدرت آتش ویرانگری را به ارمغان میآورد، در حالی که تیربار سنگین کالیبر 50 و دو تیربار 7.62 میلیمتری، پشتیبانی نزدیک را تضمین میکنند. تانک M1 آبرامز، با قیمتی تا 19 میلیون دلار برای هر فروند، به دهها کشور در سراسر جهان صادر شده و به نمادی از قدرت نظامی آمریکا تبدیل شده است.
موتور توربین چند سوخت Honeywell AGT1500، قلب تپنده M1 آبرامز است. این موتور قدرتمند، با تولید 1500 اسب بخار، به این تانک 60 تا 70 تنی اجازه میدهد تا در سطوح صاف با حداکثر سرعت 67 کیلومتر بر ساعت و در زمینهای ناهموار با سرعتی کمتر به پیش بتازد. این پیشرانه، تانک ام ۱ آبرامز را به یکی از سریع ترین تانک های جنگی جهان تبدیل کرده است. ما در مقالهای به مقایسه تانک ام ۱ آبرامز با لئوپارد ۲ نیز پرداختهایم که اگر به دنیای تانکها علاقهمندید، خواندن آن خالی از لطف نیست.
۴. تانک K2 بلک پانتر – سرعت ۶۹ کیلومتر بر ساعت
کی ۲ بلک پانتر، یکی از مدرنترین تانکهای جنگی اصلی در حال خدمت، به عنوان پاسخ کره جنوبی به رقبایی مانند M1 آبرامز، لئوپارد 2 و چلنجر 2، خود را در میدان نبرد به اثبات رسانده است. این تانک که در سال 2014 پس از بیش از یک دهه توسعه توسط شرکت هیوندای روتم وارد خدمت شد، برای مقابله با تهدیدات نوظهور در صورت درگیری با کره شمالی طراحی شده است.
کی ۲ بلک پانتر با یکپارچهسازی مجموعهای از سیستمهای مبتنی بر شبکه، به اشتراکگذاری سریع اطلاعات در میان واحدهای مختلف را به سطحی جدید ارتقا داده است. سیستم KSTAM-II به این تانک اجازه میدهد تا به طور خودکار نیروهای دشمن را در بردی بیش از هشت کیلومتر هدف قرار دهد. سامانه C4I و سیستم مدیریت نبرد نیز در هماهنگی کامل با توپ خودکار 120 میلیمتری با لولهی L/55 عمل میکنند و ترکیب مرگبار قدرت و دقت را به ارمغان میآورند.
موتور دیزل Tognum MT 833 با توان تولید تا 1500 اسب بخار، نیروی محرکهی این تانک 60 تنی را تامین میکند. این موتور در ترکیب با سیستم تعلیق هیدروپنوماتیک، به پلنگ سیاه K2 اجازه میدهد تا در جاده به سرعت حداکثر 69 کیلومتر در ساعت و در زمینهای ناهموار به سرعتی بیش از 48 کیلومتر در ساعت دست یابد. این چابکی و سرعت، به تانک امکان میدهد تا به سرعت در میدان نبرد مانور دهد و از چنگ دشمن فرار کند.
مجموعه ویژگیهای پیشرفته و فناوریهای نوین به کار رفته در تانک کی ۲ بلک پنتر، آن را به یکی از گران ترین تانک های ساخته شده تا به امروز تبدیل کرده است. هزینه هر فروند این تانک برای دولت کره جنوبی به 8.5 میلیون دلار میرسد.
۵. تانک آ ام ایکس-۵۶ لِکلِر – سرعت ۷۲ کیلومتر بر ساعت
تانک AMX-56 لکلر، محصول فرانسه، با وجود سن و سال نسبتاً زیادش در مقایسه با بسیاری از تانکهای مدرن، همچنان عضوی ارزشمند از ارتش این کشور به شمار میرود. این تانک در طول تاریخ خود در عملیات مختلفی در سراسر جهان حضور داشته که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد: مأموریتهای حفظ صلح در کوزوو و لبنان و همچنین جنگ داخلی یمن به عنوان بخشی از ائتلاف سعودی علیه حوثیها.
از زمان ورود لکلر به میدان نبرد در سال 1992، حدود 800 دستگاه از این تانک تولید شده است. با این حال، فرانسه در حال برنامهریزی برای جایگزینی این مدل با تانک جدیدتر لکلر XLR است.
در قلب تپنده AMX-56 لکلر، توپ 120 میلیمتری مدل F1 با خان صاف است که از سیستم خودکار پرکن بهره میبرد. این ویژگی به خودرو زرهی اجازه میدهد تا با سرعتی بسیار بالاتر از تانکهای دارای سیستم پرکن دستی شلیک کند و به خدمه کمتری برای استفاده نیاز داشته باشد. در واقع، تنها سه نفر برای هدایت این تانک قدرتمند کافی هستند. AMX-56 با قابلیت شلیک 9 گلوله در دقیقه و استفاده از گلولههای استاندارد ناتو، میتواند در زمان کوتاهی حجم آتش سنگینی را به سمت دشمن روانه کند.
طراحان لکلر با در نظر گرفتن فلسفهای مبتنی بر تحرک و قدرت بالا در ازای توان دفاعی کمتر، بر قابلیت مانور و سرعت این تانک تأکید کردهاند. لکلر با زرهی سبکتر از بسیاری از تانکهای جنگی اصلی مدرن، چابکی فوقالعادهای دارد و میتواند در جاده با سرعت 72 کیلومتر در ساعت حرکت کند.
۶. تانک بی ام پی-۳ – سرعت ۷۲ کیلومتر بر ساعت
BMP-3 که به عنوان سومین نسل از تانکهای BMP روسیه شناخته میشود، بیشتر از یک نفربر زرهپوش معمولی است. این غول زرهی که در اواخر دهه 1970 توسعه یافته و در دهه 1980 وارد خدمت شده، شباهت زیادی به تانکهای جنگی اصلی دارد و به عنوان یکی از مرگبارترین و کارآمدترین نفربرهای پیاده نظام در میدان نبرد شناخته میشود.
قلب تپنده تانک BMP-3، توپ پرتابهگر 100 میلیمتری 2A70 است که میتواند طیف گستردهای از مهمات، از جمله گلولههای انفجاری و موشکهای ضد تانک را شلیک کند. این توپ در کنار توپ جنگی خودکار 30 میلیمتری 2A72، پرتاب نارنجک و سه مسلسل 7.62 میلیمتری، BMP-3 را به یک کابوس برای دشمن در میدان نبرد تبدیل میکند.
با وجود قدرت آتش فوقالعاده، BMP-3 چابکی و تحرک خود را نیز حفظ کرده است. این نفربر که توسط موتور دیزل UTD-29M با 500 اسب بخار به حرکت در میآید، میتواند با حداکثر سرعت 72 کیلومتر در ساعت در جاده و 10 کیلومتر در ساعت روی آب حرکت کند. قابلیت حمل 7 سرباز و نیاز به خدمهای 3 نفره، BMP-3 را به گزینهای ایدهآل برای یگانهای پیاده نظام تبدیل کرده است.
BMP-3 در طول تاریخ خود در میادین نبرد مختلفی از جمله جنگ داخلی یوگسلاوی، جنگ دوم چچن و جنگ داخلی سوریه حضور داشته و به اثبات کارایی و قدرت خود در برابر دشمنان پرداخته است.
۷. تانک ام ۱۸ هلکت – سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت
M18 هلکت، تانک ضد زره کلاسیک آمریکایی، از میدانهای نبرد جنگ جهانی دوم تا جنگهای یوگسلاوی و فراتر از آن، رد پای خود را به جا گذاشته است. این تانک که از همان ابتدا برای سرعت و چابکی طراحی شده بود، میتوانست به سرعت در میدان نبرد ظاهر شود، با سلاح قدرتمند خود به دشمن ضربه بزند و سپس ناپدید شود.
هلکت با وجود زره نازک، به لطف موتور قدرتمند هواپیمای رایت آر-۹۷۵ نُه سیلندر، چابکی فوقالعادهای داشت. این تانک در جادههای صاف میتوانست به سرعت 80 کیلومتر در ساعت و در زمینهای ناهموار تا 42 کیلومتر در ساعت حرکت کند. سرعت تانک هلکت آن را به یکی از سریع ترین تانک های جنگی زمان خود تبدیل کرده بود.
قلب تپنده این تانک، توپ 76 میلیمتری ام۱ بود که میتوانست با دقت و قدرت بالایی به دشمن ضربه بزند. هِلکت همچنین به یک مسلسل کالیبر 50 و دو مسلسل کالیبر 30 مجهز بود که توان آتش آن را در برابر سربازان دشمن و تانکهای سبک افزایش میداد.
تانک M18 Hellcat با وجود سرعت و قدرت آتش بالا، تانک سنگینی بود و وزنی بیش از 17 تن داشت. این وزن عمدتاً به دلیل توپ بزرگ، زره ضخیم و خدمهی پنج نفره آن بود. با این حال، طراحی محکم هلکت به آن اجازه میداد تا از زمینهای ناهموار عبور کند و به موانع برخورد کند بدون اینکه آسیب جدی ببیند.
این تانک اولین بار در جنگ جهانی دوم توسط ایالات متحده به کار گرفته شد و نقش مهمی در نبردهای مختلف از جمله نبرد آرلنس و نبرد نرماندی ایفا کرد. پس از جنگ، ام ۱۸ هلکت به تعدادی از کشورهای اروپایی مانند اتریش، فرانسه و ایتالیا صادر شد و در جنگهای یوگسلاوی و سایر درگیریها مورد استفاده قرار گرفت.
۸. تانک سیوی ۹۰ آرمادیلو – سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت
در دنیای پر هیاهوی تانکها، غول زرهی اسکاندیناوی CV90، جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است. این تانک سوئدی، محصول همکاری مشترک غولهای صنعت دفاعی، از جمله اداره مواد دفاعی سوئد، هگلوندز، BAE Systems AB و بوفورس، حماسهای از قدرت و مانور را در میدان نبرد رقم میزند.
داستان CV90 در دهه 1980 آغاز شد، زمانی که سوئد در جستجوی تانکی بود که بتواند در پهنههای ناهموار اسکاندیناوی، با سرعت و چابکی، دشمن را غافلگیر کند. پس از سالها تلاش و آزمایشهای طاقتفرسا، CV90 در سال 1994 متولد شد و به سرعت به ستارهای درخشان در میان تانکهای اروپایی تبدیل شد. تاکنون، بیش از 1400 دستگاه از این تانک قدرتمند به دانمارک، فنلاند، هلند و چند کشور دیگر صادر شده و در انواع مختلفی برای انجام وظایف گوناگون در میدان نبرد به کار گرفته میشود.
این تانک با وزنی در حدود 30 تن، از یک موتور دیزل V8 مدل DC16 با ظرفیت 16 لیتر بهره میبرد که گویی روحی سرکش در کالبد این غول زرهی دمیده است. این موتور پرقدرت، قلب تپنده CV90 را به حرکت در میآورد و آن را قادر میسازد تا با سرعتی معادل 80 کیلومتر در ساعت، در دشتها و ناهمواریها بتازد.
سیوی ۹۰ آرمادیلو به سیستمی هوشمندانه مجهز شده که ناهمواریهای زمین را به چالش میکشد. سیستم تعلیق فعال این تانک، گویی بالهایی به آن میبخشد تا در هر شرایطی، تعادل و فرمانپذیری خود را حفظ کند و با چابکی، دشمن را غافلگیر سازد.
تانک CV90 به یک توپ اتوماتیک 40 میلیمتری Bofors L/70 مجهز شده که وحشت را در دل دشمنان میاندازد. این تانک همچنین از یک مسلسل و نارنجک انداز نیز بهره میبرد تا در برابر هر نوع تهدیدی، از پیاده نظام تا اهداف هوایی، آمادگی کامل داشته باشد.
این خودرو زرهی در انواع مختلفی تولید شده است که هر کدام برای انجام وظایف خاص طراحی شدهاند. از مدلهای شناسایی و پشتیبانی آتش گرفته تا نسخههای مهندسی رزمی، CV90 در هر زمین و هر نبردی، سربازی وفادار و کارآمد است.
۹. تانک تی-۱۴ آرماتا – سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت
در دنیای تانکهای جنگی مدرن، عبور از سرعت 64 کیلومتر بر ساعت خیلی هم تعجببرانگیز نیست؛ اما تعداد انگشت شماری از این غولهای فولادی توانستهاند از مرز 80 کیلومتر بر ساعت (50 مایل بر ساعت) عبور کنند.
یکی از این تانکهای استثنایی، تانک T-14 آرماتا نام دارد که محصول کشور روسیه است. این تانک نسل بعدی ارتش روسیه محسوب میشود و هدف از ساخت آن، جایگزینی تانکهای منسوخ دوران شوروی است که هنوز هم بخش اعظمی از زرهپوشهای روسی را تشکیل میدهند.
اما رساندن یک تانک 55 تنی به سرعتی معادل 80 کیلومتر بر ساعت کار آسانی نیست. نیروی محرکه این غول زرهی را یک موتور دیزل توربوشارژ A-85-3A تأمین میکند که به اندازه کافی قدرتمند است تا T-14 را تا مسافت 480 کیلومتر (300 مایل) قبل از نیاز به سوختگیری و سرویس، در میدان نبرد نگه دارد.
T-14 آرماتا بر پایه پلتفرم رزمی جهانی آرماتا ساخته شده و توسعه اولیه آن در سال 2014 آغاز شد. تولید انبوه این تانک در سال 2021 آغاز شد، اما تاکنون تعداد محدودی از آن وارد خدمت فعال شده است. در بالای سر این تانک، یک توپ اصلی 152 میلیمتری خودنمایی میکند که قادر به شلیک نوع خاصی از گلولههای ضد زره باله دار دوربر (APFSDS) به نام وکیوم-1 است.
علاوه بر این توپ قدرتمند، یک مسلسل سنگین 12.7 میلیمتری و یک مسلسل 7.62 میلیمتری نیز به عنوان سلاحهای ثانویه در T-14 آرماتا تعبیه شدهاند. زره فولادی و ترکیبی این تانک نیز وظیفه حفاظت از آن در برابر آتش دشمن را بر عهده دارد.
۱۰. تانک اف وی ۱۰۱ اسکورپیون – سرعت ۸۲ کیلومتر بر ساعت
در میان تمام تانکهایی که تا به حال ساخته شدهاند، FV101 اسکورپیون بیشک پادشاه سرعت به شمار میرود. این غول جنگی بریتانیایی با ثبت سرعت خیرهکننده 82.23 کیلومتر بر ساعت (51 مایل بر ساعت) در کتاب رکوردهای گینس، عنوان سریع ترین تانک جنگی جهان را از آن خود کرده است.
این شاهکار مهندسی، از هر تانک دیگری در میدان نبرد پیشی میگیرد و سرعتی به مراتب بالاتر از تانکهای اصلی میدان نبرد و سایر غولهای زرهی امروزی دارد. جالب است بدانید که اسکورپیون اولین بار در سال 1973 به میدان نبرد قدم گذاشت، تولید آن در سال 1994 متوقف شد و از اواخر دهه 1990 عملاً بازنشسته شده است. با این وجود، همچنان رکورد سرعت را در اختیار دارد و گویی زمان بر این ابرقدرت فولادی غلبه نکرده است.
نیاز ارتش بریتانیا به یک تانک سبک قابل حمل با هواپیما، نقش کلیدی در طراحی اسکورپیون ایفا کرد. جزیرهای بودن این کشور، اهمیت این ویژگی را دوچندان میکرد. این اسب جنگی توسط شرکت Alvis Vehicles ساخته شده و به یک توپ 76 میلیمتری L23A1 و یک مسلسل هممحور 7.62 میلیمتری مجهز شده است. قلب تپنده اسکورپیون، یک موتور 5.9 لیتری با قدرت 190 اسب بخار است که به این تانک چابک، برد عملیاتی 756 کیلومتری (470 مایلی) اعطا میکند.
اسکورپیون در طول دوران خدمت خود، افتخار حضور در میدانهای نبردی مانند جنگ فالکلند و جنگ خلیج فارس را داشته و رشادت خود را به اثبات رسانده است.