در سالهای اخیر مسئولان کشور برای بومی کردن جویشگرها، پیام رسانها و ایمیلها تلاش بسیاری کردند. این بومی سازی با استقبال تعداد کمی از کاربران مواجه شد و ایمیل های بومی هم نتوانست نقش تاثیرگذاری را ایفا کند.
وعدههای مسئولان عرصه فناوری اطلاعات کشور در مورد ایمیل های بومی محقق نشد و کاربران این سرویسها هنوز هم بسیار اندک هستند. از دلایل این اتفاق میتوان به تمایل به تکروی و استقلال سرویسهای ایمیلی اشاره کرد. نگهداری خدماتی مانند ایمیل های بومی با هزینههای زیادی همراه است و به همین دلیل باید آنها را با سرویسهایی مانند جویشگرها پیوند زد.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات کشور معتقد است که نگهداری و پشتیبانی سرویس ایمیل، پرهزینه بوده و لازم است ارائهی آن با خدمات دیگری همراه شود تا بتوان هزینهها را مدیریت کرد. نصرالله جهانگرد در خصوص علت موفق نشدن ایمیل های ایرانی و برنامه دولت برای بهبود آن گفت:
ایمیل های بومی در آینده بهتر خواهد شد اما هزینههای نگهداری و پشتیبانی از این فضا بسیار زیاد است. بیشتر گزینههایی که به عنوان ایمیل بومی مطرح میشود مایل هستند به طور مستقل تنها سرویس ایمیل را ارائه کنند و به همین دلیل برای اجرای این کار باید از طرحهای تجاری بهتری استفاده شود و این اتفاق نیز به تدریج رخ خواهد داد.
رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بر حمایت از ایمیل بومی تاکید کرد و گفت که امیدواریم ایمیلها به شرکتهای جویشگر متنی متصل شده و مشتریان افزایش پیدا کنند. هم اکنون ایمیلها به جویشگرها وابسته نیستند و کم کم باید این فرهنگ سازی ایجاد شود که سرویسها در کنار هم قرار بگیرند و به این ترتیب به موفقیت برسند.
به گفته علیرضا یاری، سرویسهای جانبی مانند ایمیلها، شبکههای اجتماعی و پیام رسانها یکی از بعدهای جویشگر بومی است. وی همچنین افزود:
طرح ایمیل های بومی از صفر شروع نشد. افراد توانا شناسایی شدند و حمایت لازم از آنها صورت گرفت. به عبارت دیگر ما به دنبال ایجاد رایانامه (ایمیل) نیستیم چرا که در گذشته انجام گرفته است؛ ما دنبال این هستیم که به بهبود این سرویس کمک کنیم و آنها را در کنار جویشگرها قرار بدهیم.
دبیر شورای راهبردی طرح جویشگر بومی نیز اعتقاد دارد که ضعف اصلی در این طرح، عدم شناسایی بازار است. برای آگاهی از ظرفیت بازار باید اطلاعاتی را به دست آورد و آنالیز کرد. اطلاعاتی مانند اینکه چند نفر در روز به گوگل مراجعه میکنند؟ چه جستجوهایی انجام میشود؟ چند درصد از جستجوها با جویشگر بومی انجام میشود؟ و چند نفر از ایمیل های بومی استفاده میکنند؟ بسیار با اهمیت است.
سرویس چاپار با کمتر از 300 هزار کاربر فعال، بیشترین آمار را در بین ایمیل های بومی در اختیار دارد
هم اکنون سه رایانامه متعلق به شرکتهای النون، چاپار و بیان مورد حمایت قرار میگیرد اما هنوز بازار زیادی ندارند. سرویس چاپار با حدود یک میلیون کاربر ثبت شده و 200 تا 300 هزار کاربر فعال، بیشترین بازار را در بین ایمیل های بومی در اختیار دارد.
سرویسهای ایمیل بومی برای جذب مشتری موفق نبودند و به نظر میرسد که بهترین راهکار برای افزایش تعداد کاربران، پیوستن به خدمات دیگر مانند جویشگرهای متنی است. در ارائهی خدمات ایمیل بومی، تاکید بر آن است که دادهها و اطلاعات مردم و کشور در فضای داخلی مستقر شده و جلوی خطرات امنیتی شود. به این ترتیب حتی سرویسهایی که در برخی از شرکتها برای کارمندان ارائه میشود هم میتواند موثر واقع شود و از خروج اطلاعات از کشور جلوگیری کند.
خسرو سلجوقی، عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات نیز در مورد پیام رسان های بومی و سازمانی اظهار کرد که تا کنون پیام رسانهای بسیاری ساخته شده که به جای پوشش جمعیت میلیونی، به عنوان پیام رسان سازمانی استفاده میشود. این پیام رسانها در اندازههای کوچک ساخته شده که بیشتر برای پیام رسانهای سازمانی و موضوعی کاربرد دارد.
اگرچه ایمیل های سازمانی این چنینی از بازار کمی برخوردار هستند؛ اما مزیتشان این است که مانع از خروج اطلاعات از کشور میشود. البته این مزیت به هیچ وجه کافی نیست و لازم است که با بالا بردن کیفیت جویشگرها، پیام رسانها و ایمیل های بومی، کاربران را به استفاده از این سرویسها تشویق کرد.