مدیران تلگرام ادعا میکنند تا یک ماه آینده، این پیام رسان با فناوری Blockchain غیر قابل فیلتر خواهد شد. اما فناوری بلاک چین یا زنجیره بلوکی چیست و مدیران تلگرام در حال راهاندازی چه پلتفرمی هستند؟ آیا ادعای غیر قابل فیلتر شدن تلگرام حقیقت دارد؟
در حالی که این روزها پیام رسان روسی تلگرام در ایران توسط مقامات فیلتر شده، مدیران این شبکه اجتماعی به دنبال راهکاری هستند که هیچ کشوری نتواند اپلیکیشن تلگرام را فیلتر کند. این راهکار، همان فناوری Blockchain است که گفته میشود با استفاده از آن، تلگرام غیر قابل فیلتر خواهد بود. در ادامه این مقاله به بررسی فناوری بلاک چین یا زنجیره بلوکی میپردازیم. آیا ادعای مدیران تلگرام مبنی بر غیر قابل فیلتر شدن این اپلیکیشن صحت دارد؟
تلگرام، پیام رسانی است که از محبوبیت و گستردگی زیادی بین کاربران ایرانی برخوردار بود، اما پس از اتفاقات اخیر در کشور ما، مقامات ایرانی تصمیم گرفتند تا این اپلیکیشن پیام رسان را فیلتر کنند؛ تصمیمی که البته با انتقادات زیادی همراه بود و به خصوص کسانی که در این شبکه اجتماعی، کسب و کاری برای خود به راه انداخته بودند و درآمدزایی میکردند، فیلتر شدن تلگرام را اتفاقی ناخوشایند و تصمیمی اشتباه میدانستند.
اما پس از فیلتر شدن تلگرام در ایران و تیره و تار شدن روابط بین پاول دوروف، مدیر روسی تلگرام و مسئولان ایرانی، دوروف اعلام کرد که به زودی این پیام رسان با پلتفرم مبتنی بر فناوری Blockchain مخصوص به خود عرضه خواهد شد که در این صورت، دیگر هیچ دولتی نمیتواند تلگرام را فیلتر کند. این پلتفرم جدید با نام شبکه باز تلگرام (Telegram Open Network) یا به اختصار TON شناخته میشود و قرار است نسخهای ارتقا یافته از تکنولوژی بلاک چین برای شبکه اجتماعی تلگرام باشد.
آنتوان روزنبرگ، یکی از کارکنان سابق بخش نشر تلگرام در یک ویدیوی تبلیغاتی اعلام کرد شبکه باز تلگرام برای کسانی طراحی شده که نمیتوانند به راحتی به ارزهای رمزپایه دسترسی داشته باشند و با راهاندازی TON قادر خواهند بود پول خود را از طریق پیام رسان تلگرام و بدون تحت کنترل بودن، انتقال دهند. پاول دوروف نیز عنوان کرد که در حال حاضر تمام جامعه ارزهای دیجیتالی و بلاک چین در حال انتقال به تلگرام هستند. گفته میشود ارز مورد استفاده در این پلتفرم جدید GRAM نام گرفته و قرار است این پلتفرم با چند پیام رسان دیگر نیز ادغام شود. همچنین این پلتفرم از کیف پولهای سبک بهره میبرد تا کاربران نیازی به دانلود بلاک چینهای سنگین نداشته باشند.
تلگرام غیر قابل فیلتر میشود؟
پاول دوروف پیش از این نیز توسط مقامات کشور روسیه برای دادن اطلاعات کاربران تحت فشار قرار گرفته اما از این کار سرباز زد و حالا پس از فیلتر شدن تلگرام در ایران اعلام کرد که کاربران کمی صبر کنند تا با فناوری Blockchain ، دیگر هیچ کشوری نتواند این اپلکیشن را فیلتر کند یا به اطلاعات کاربران دسترسی داشته باشد. مدیر تلگرام به تازگی نیز خبر داده که با کمک تکنولوژی بلاک چین، حداکثر تا یک ماه آینده، فیلترینگ تلگرام غیر ممکن خواهد شد. البته در این بین مشکلی وجود دارد و آن به SMS فعالسازی تلگرام مربوط میشود. اگر ایران، تلگرام را برای همیشه فیلتر کند، آنگاه جلوی اس ام اسهای فعالسازی اکانت تلگرام را خواهد گرفت و کسی نمیتواند حساب کاربری خود را اکتیو کند. باید دید ادعای مدیران تلگرام در مورد بلاک چین و غیر قابل فیلتر شدن این پیام رسان تا چه حد درست خواهد بود و مسئولان کشورمان چه برنامه ای برای جلوگیری از این اقدام در سر دارند. شاید حداکثر تا یک ماه دیگر، تکلیف پلتفرم جدید تلگرام و سرنوشت این پیام رسان در ایران مشخص شود.
فناوری Blockchain چیست؟
بلاک چین همان فناوریای است که بیت کوین و ارزهای دیجیتالی دیگر را قادر به فعالیت میکند و گفته میشود در آینده نزدیک، صنایع دیگر مانند املاک، قراردادها و اینترنت را حسابی تحت تاثیر خود قرار خواهد داد. در واقع با کمک این فناوری، تراکنشهای صورت گرفته بین افراد بدون دخالت واسطهها در فضایی ایمن و شفاف انجام میشود. دان و الکس تاپ اسکات، نویسندگان کتاب «انقلاب بلاک چین» در تعریف این تکنولوژی میگویند:
بلاک چین، یک دفتر کل فسادناپذیر و شفاف مالی است که نه تنها برای ثبت تراکنشهای مالی برنامهریزی میشود بلکه تقریبا برای ثبت هر چیزی که یک ارزش یا خدمات است مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در فناوری Blockchain با وجود کاربران متعدد که به طور همزمان دادهها را ثبت میکنند، شبکه قادر به جلوگیری از تداخل دادهها و حفظ یکپارچگی محتوای پایگاه دادهها است. با توجه به ساختار دادهای رمزنگاری شده بلاک چین، این یکپارچگی بدون نظارت و کنترل مرکزی حفظ خواهد شد. اولین بار در سال 1991 میلادی بود که استوارت هابر و اسکات استورنتا، کار بر روی زنجیره بلوکی رمزنگاری شده را آغاز کردند، اما اولین زنجیره بلوک توسط یک فرد یا گروه مرموز به نام ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 معرفی و به عنوان یک جزو اصلی از بیت کوین اجرا شد.