فاش شدن اسرار سیاره سرخ همچنان ادامه دارد. به تازگی ناسا تصاویر دیده نشدهای را از سطح این همسایه مرموز ما منتشر کرده است؛ عکسهایی که تپه های شنی مریخ و ظاهر عجیب آنها را نمایش میدهند.
تصاویر تپه های شنی مریخ که به وسیله دوربین هایرایز (HiRISE) نصب شده روی مدارگرد شناسایی مریخ شکار شدهاند، جزئیات تازهای را درباره سطح این سیاره آشکار کردهاند. طبق گفتههای دانشمندان، این عکسها فرسایش سطحی ناشی از بادهای مریخی را در ابعاد و جزئیاتی که تاکنون دیده نشده بود، به تصویر میکشند.
در عکس زیر تعدادی از تپه های شنی مریخ را میبینیم که در کنار یکدیگر، ساختاری عظیم و هلالی شکل را تشکیل دادهاند؛ ساختارهایی که از آنها به عنوان تپه های شنی بارخان (Barchan dunes) یاد میشود. این تپه های هلالی شکل در شرایطی به وجود میآیند که باد به طور مداوم، در یک جهت بوزد. حالا دانشمندان با علم بر این موضوع، درک بهتری از بادهای مریخی پیدا کردهاند.
بر اساس توضیحات دانشمندان، جهت تپه های شنی مریخ حاکی از آن است که بادهای غالب در سطح سیاره، از راست به چپ (شرق به غرب) میوزند. تداوم وزش این بادها موجب میشود که دانههای شن، در طول تپهها به سمت بالا حرکت کنند؛ ظاهر موجدار تپهها نیز به همین علت است.
پس از اینکه دانههای شن به بالاترین نقطه رسیدند، از شیب تندی به پایین سرازیر میشوند و به همین دلیل است که این سمت تپههای شنی، موجدار نیست. همچنین طبق اعلام ناسا این جابهجایی دانههای شن، حرکت آهستهی تپهها در طول زمان را در پی دارد.
در دیگر تصویر ثبت شده با دوربین هایرایز، میتوان دید که فرسایش موجب نمایان شدن لایههایی با رنگ روشن در سطح مریخ شده است که احتمالا، رسوبات تهنشین شده هستند. همچنین تپههای شنی باریک و پراکندهای نیز دیده میشوند.
ناگفته نماند که عملکرد دوربین HiRISE، به طول موجهای مرئی نور وابسته است و به نوعی، مشابه چشم انسان کار میکند. البته یک لنز تلسکوپی دارد که امکان ثبت عکسهایی را با رزولوشن بسیار بالا ممکن میسازد؛ به طوری که در ماموریتهای اکتشافی سیارهای، نظیر این تصاویر پیدا نمیشود.
وضوح عکسها به حدی است که به دانشمندان امکان میدهد، اجسام یک متری موجود در سطح مریخ را از یکدیگر تشخیص داده و مرفولوژی آنها را به شکلی بیسابقه مورد مطالعه قرار دهند.
همچنین بخوانید:
مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) در تاریخ 12 آگوست 2005، سوار بر راکت اطلس V-401 عازم سفر فضایی خود شد. مدت ماموریت ابتدایی این مدارگرد، تنها دو سال بود؛ اما تاکنون بیش از 12 سال و 11 ماه از عمر خود را به شناسایی مریخ گذرانده است. دوربین هایرایز MRO، یک تلسکوپ بازتابی 0.5 متری و بزرگترین دوربین تلسکوپی حمل شده به عمق فضا در تاریخ ماموریتهای فضایی است.