کاوشگر روزتا فضاپیمای تحقیقاتیای است که سازمان فضایی اروپا به منظور مطالعه و بررسی دقیق دنبالهدار ۶۷ پی / چریموف-گراسیمنکو «۶۷P/Churyumov-Gerasimenko »، ساخته و در مدار قرار داده است.اين کاوشگر امروز پس از 31 ماه انتظار وارد مرحله اصلي ماموريت خود شد.
۴۵ دقیقه اضطراب (بنا بر گزارشی از بی.بی.سی نیوز)
- لحظات دلهرهانگیزی در اتاق فرمان سپری میشود…
- همهی چشمها به مانیتور دوخته شده است…
- گرهارد شُوِیم مدیر ماموریت جهت حفظ آرامش خود و حاضرین: «پس از ۳۱ ماه انتظار ۴۵ دقیقه دیگر چیزی نیست…»
- آندریا اکومازو مدیر عملیات پرواز: «این طولانیترین ساعت عمر من است…»
- در مانیتور، الگوی موج نشاندهندهی سیگنال دریافتی همچنان بدون تغییر است…
- سکوت سنگینی در سالن جولان میدهد…
- سر انجام سیگنال سرنوشتساز پس از سفری ۸۰۰ میلیون کیلومتری دریافت میشود و الگوی موج سبز موجود در صفحه نمایش دوباره میتپد!
- رزتــا: من زندهام!
- همه با خوشحالی به هوا میپرند و اشک شوق…
- کاوشگر رزتــــــا با موفقیت دوباره فعال شده و در سلامت کامل به سر میبرد.
در ویدئوی کوتاه ۲۷ ثانیهای زیر لحظهی به یاد ماندی دریافت سیگنال تایید و ابراز احساسات کارشناسان مرکز کنترل را مشاهده کنید.
بیوگرافی رزتا
کاوشگر روزتا فضاپیمای تحقیقاتیای است که سازمان فضایی اروپا به منظور مطالعه و بررسی دقیق دنباله دار ۶۷ پی / چریموف-گراسیمنکو «۶۷P/Churyumov-Gerasimenko »، ساخته و در مدار قرار داده است.
این کاوشگر در تاریخ دوم مارس ۲۰۰۴ / اسفند ۸۲ از پایگاه پرتاب گویان فرانسه با پرتابگر آریـــان-۵ زمین را ترک گفت و پس از مدتی در مدار مربوطه تزریق شد تا طی چند مانور مداری طولانی مدت در تاریخ آگوست ۲۰۱۴ / مرداد ۹۳ به ملاقات با دنبالهدار مورد هدف برسد. رزتا نخستین کاوشگری به شمار میرود که در دو اقدام متوالی هم دنبالهدار را در مدار تعقیب میکند و هم ماژول سطحنشین به سوی آن میفرستد.
کاوشگر روبوتیک رزتا از دو بخش اصلی ماژول مدارگرد و ماژول سطحنشین به ترتیب مجهز به ۱۲ و ۹ ابزار جهت پیشبرد اهداف تحقیقاتی تشکیل شده است که ماژول سطحنشین آن ملقب به «Philae» در یک کار گروهی موفق با مشارکت ۱۰ کشور ایتالیا، فرانسه، آلمان، فلاند، اتریش، مجارستان، بریتانیا، ایرلند و لهستان ساخته شده است.
خواب اجباری برای کاوشگر روزتا
مانور پیچیدهای برای کاوشگر روزتا در نظر گرفته شده بود که اوج مداری آن را در ورای مدار مشتری تعریف میکرد، در آن فاصله از خورشید _حدود ۸۰۰ میلیون کیلومتر یا ۴۵ دقیقهی نوری_ مقدار نور دریافتی صفحات خورشیدیاش به میزان توجهپذیری کاهش مییافت و نمیتوانست انرژی کافی برای روشن نگه داشتن سیستمهای مخابراتی جهت ارتباط با مرکز کنترل در زمین را تامین نماید. از این رو کارشناسان ناچار بودند تمام بخشهای کاوشگر را به مدت ۳۱ ماه _حدود دوسال و نیم_ تا پس از بازگشتش از اوج مداری خاموش کنند.
به این ترتیب در مِی۲۰۱۱ / ادیبهشت ۱۳۹۰ مرکز کنترل در آلمان، به جز دو بخش ساعت _ زمانسنج _ هشدار و سیستم حرارتی، تمام دستگاههای دیگر کاوشگر را خاموش کردند.
در تمام مدت این دوسال و نیم هیچ نوع پیامی از کاوشگر به زمین مخابره نمیشد «حتی یک بوق اطمینان بخش!» و تنها بخش فعال، سیستم حرارتی بود که با فراهم کردن دمای استاندارد و لازم از خراب شدن سختافزارها و اجزای داخلی جلوگیری میکرد. به این ترتیب ارتباط روزتای ۱/۷ میلیارد دلاری به طور کامل با مزکز کنترل قطع شد و انتظاری ۲/۵ ساله آغاز گشت.
سرانجام در تاریخ دوشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ / ۳۰ دی ۱۳۹۲ ساعت ۱۸:۱۸ GMT طبق برنامهریزی قبلی گیرندههای ناسا در دو ایستگاه گلداستون و کانبرا موفق شدند پاسخ سیگنال ارسالی به روزتا را دریافت و ثبت کنند. اطلاعات دریافتی به مرکز کنترل کاوشگر رزتا در شهر «دارمشتات» آلمان فرستاده شد. پس از تایید اطلاعات، پیامی زیبا با متن زیر از صفحهی رسمی کاوشگر رزتا در تویتر توییت شد:
«ســـــــــــــــــــــلام جهـــــــــــــــــــــــــــــان!»
خوشحالی مسئولین و حاضرین در اتاق فرمان کاوشگر روزتا
آندریا اکومازو مدیر عملیات پرواز خاطر نشان کرد از هماکنون تا اواسط ماه مارس ۲۰۱۴/اسفند ۱۳۹۲ عملاً هیچ برنامهای برای رزتا در نظر گرفته نشده است و از تاریخ مذکور تا پایان ماه آوریل ۲۰۱۴/فروردین ۱۳۹۳ به بررسی و روش نمودن سختافزارها، دستگاهها و به روزرسانی نرمافزارهای آنها پرداخته خواهد شد. در ادامهی ماموریت از ماه مِی ۲۰۱۴/اردیبهشت ۱۳۹۳ کاوشگر رزتا به طور مستقیم به سوی دنبالهدار ۶۷P خواهد شتافت.
هماکنون فاصلهی کاوشگر تا دنبالهدار حدود ۹ میلیون کیلومتر است اما از آنجایی که در طول مسیر به هنگام عبور از نزدیکی سیارات داخلی با اعمال چند مانور اصلاحی در مدار به طور ماهرانهای با استفاده از گرانش این سیارات سرعت خود را افزایش داده است در اواسط سپتامبر/شهریور خود را به فاصلهی ۱۰ کیلومتری دنبالهدار ۶۷P خواهد رساند.
اینفوگرافی تمامی مراحل ماموریت کاوشگر رزتا
کاوشگر رزتا به دنبال پاسخ
سطوح تقریباً بکر و دستنخوردهی هستهی دنبالهدارها از ۶/۴ میلیارد سال پیش تا کنون حاوی اطلاعات ارزشمندی از چگونگی نحوهی شکلگیری منظومهی شمسی هستند و از طرفی کشف بلوکهای سازندهی حیات در هستهی دنبالهدارها کمک بزرگی به ردیابی سرنخهای شکلگیری حیات در تاریخ سیاره ما خواهد بود. همان طور که میدانید بررسی بهتر و موشکافانهی هر دو مورد فوق نیازمند تجزیه تحلیل شیمیایی مستقیم در سطح هستهی دنبالهدارها است که تا پیش از این ممکن نبود، اکنون پس از ۱۰ سال برنامهریزی و انتظار، طی ماههای آینده کاوشگر رزتا رسالت خود را انجام خواهد داد و با فرود ماژول سطحنشین «Philae» بر هستهی دنبالهدار ۶۷P نخستین تجربهی بشر در کاوش دقیق سطحی و زیر سطحی هستهی یک دنبالهدار رقم خواهد خورد و ابزارهای علمی کارآمد آن، داشمندان را در پاسخ به پرسشهای بنیادین یاری خواهند کرد.
دنبالهدار P67
دو ستارهشناس اتحادیهی جماهیر شوروی سابق به نامهای «Klim Churyumov» که هماکنون مدیریت یک آسماننما در شهر کیف کشور اکراین را به عهده دارد و «Svetlana Gerasimenko» که هماکنون در مجارستان به سر میبرد، حدود ۴۴ سال پیش در سال ۱۹۶۹ / ۱۳۴۸ موفق به کشف دنبالهدار ۶۷ پی/ چریموف-گراسیمنکو «۶۷P/Churyumov-Gerasimenko» شدند و جالب است بدانید جهت تقدیر و قدردانی، هنگام پرتاب کاوشگر رزتا در سال ۲۰۰۴ هر دوی آنها را به پایگاه پرتاب در گویان فرانسه دعوت کردند تا از نزدیک شاهد پرتاب کاوشگر ملاقات کننده با همان دنبالهداری باشند که حدود نیم قرن پیش با زحمت شکار کرده بودند.
همچنین لازم به اشاره است این دنبالهدار یکی از دنبالهدار خانوادهی مشتری محسوب میشود که تناوب مداری ۶/۵۵ ساله دارد و با آهنگ چرخش حدود هر ۱۲/۷ ساعت یک بار، به دور محود خود میچرخد.
منابع : bbc | foxnews | bbc | esa | spaceflightnow | wikipedia