گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا هوای کویر در شب سرد است و در روز گرمای وحشتناکی دارد؟ دلیل این تغییر گسترده دما چیست و چه چیزی باعث آن می‌شود؟
اگر در حال برنامه‌ریزی برای سفر به کویر هستید احتمالاً مقدار زیادی آب و البته کرم ضد آفتاب را هم با خود برداشته‌اید. اما اگر می‌خواهید شب را هم در صحرا سر کنید، باید حتماً یک کیسه خواب خوب را هم با خودتان بردارید. ناسا می‌گوید دمای هوای کویر در شب می‌تواند از بالای ۳۸ درجه به کمتر از منفی ۴ درجه سانتی‌گراد کاهس پیدا کند.
اما دلیل این تغییر دمای وحشتناک در صحراها چیست و حیوانات و جانورانی که در این مناطق زندگی می‌کنند چگونه با این اختلاف دما کنار میایند؟
گرما و رطوبت؛ دو عامل سردی هوای کویر در شب
دلیل گرم شدن بیابان‌های خشک (مناطق خشکی که ۳۵ درصد کل کره زمین را تشکیل می‌دهند) و این افزایش و کاهش دمای وحشتناک دو عامل مهم است: ماسه و رطوبت.
شن و ماسه گرما را به خوبی حفظ نمی‌کنند. بر اساس گزارش سال 2008 آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، وقتی گرما و نور خورشید به یک صحرای شنی برخورد می‌کند، دانه‌های شن و ماسه در لایه بالایی کویر تحلیل می‌روند و گرما را در هوا آزاد می‌کنند.
طبق تحقیقات صورت گرفته در پاسادنا کالیفرنیا، در طول روز تابش نور خورشید روی شن و ماسه باعث گرم شدن بیش از حد دمای هوا می‌شود. اما در طول شب انرژی ذخیره شده در شن و ماسه در هوا آزاد می‌شود و از آنجا که دیگر در طول شب نور آفتابی نمی‌تابد، محیط سرد خواهد شد.
اما این پدیده تنها دلیل سردی بیش از حد هوای کویر در شب نیست. به فرض مثال در شرایطی مشابه با کویر، چرا شب کنار ساحل دریا هوا به این میزان سرد نمی‌شود؟ دلیل اصلی این تغییر دمای خیلی شدید، خشکی بیش از حد کویر است. در بیابان‌های خشک مانند صحرای آفریقا و صحرای آتاکاما در شیلی، رطوبت (مقدار بخار آب در هوا) عملاً صفر است و بر خلاف شن و ماسه، آب ظرفیت زیادی برای ذخیره گرما دارد.
بر اساس اطلاعات اطلس جهان، بخار آب موجود در هوا مثل یک پتو عظیم نامرئی گرما را در نزدیکی سطح زمین به دام میندازد و جلوی پخش شدن آن در جو را می‌گیرد. هوایی که رطوبت بالایی داشته باشد هم برای گرم شدن به انرژی زیادی نیاز دارد. این یعنی زمان بیشتری نیاز است تا انرژی پراکنده شود و محیط خنک شود. به همین خاطر است که کمبود رطوبت در بیابان‌ها باعث می‌شود خیلی سریع گرم شوند، اما در عین حال سریعاً سرد هم خواهند شد.
سازگاری با دمای شدید
علیرغم این نواسان شدید دما، حیوانات و جاندارانی که در صحراها ژندگی می‌کنند به خوبی خودشان را با این شرایط وقف می‌دهند. Dale Denardo، فیزیولوژیست محیط زیست در دانشگاه ایالتی آریزونا که متخصص حیوانات صحرایی است، می‌گوید این نوسان دما مشکلات کمی را برای آن‌ها به وجود میاورد. چالش بزرگ‌تری که با آن روبرو هستند، پیدا کردن غذا و آب کافی برای زنده ماندن است.
خزندگان فراوان‌ترین و متنوع‌ترین گروه جانوری در کویر هستند که به دلیل خونسردی یا گرمازایی، به خوبی با تغییرات گسترده دمای هوا سازگار شده‌اند. به همین خاطر نیازی به صرف انرژی برای حفظ دمای ثابت بدن خود ندارند. در واقع خزندگان می‌توانند از این انرژی در جاهای دیگر مانند شکار استفاده کنند. برخی خزندگان که جثه کوچک‌تری دارند از این ابعاد کوچک خود استفاده می‌کنند تا روزها را در زیر سایه یک سنگ بزرگ سر کنند و شب‌ها سنگ‌های گرم‌تری را برای نشستن روی آن‌ها پیدا کنند.
با این حال، پستانداران بزرگ خون گرم یا گرماگیر مانند شتر، بزرگ‌تر از آن چیزی هستند که بخواهند از خورشید زیر یک سنگ پناه بگیرند و دمای بدن خود را پایین بیاورند. شترها با حفظ دمای بدن خود در شرایط سرد و گرم زنده می‌مانند. لایه‌ی عایقی که به صورت چربی و خز ضخیم روی بدن این موجودات است، مانع از جذب گرما در روز و از دادن دما در شب می‌شود.
در این بین گیاهان که در معرض تغییر دمای شدید قرار می‌گیرند با چالش بسیار بزرگ‌تری روبرو هستند؛ زیرا آن‌ها نمی‌توانند جابجا شوند. به همین خاطر است که گیاهانی مثل کاکتوس‌ها که نماد کویر هستند برای محافظت از آب درون خود در برابر شکارچیان از روش‌های مختلف دفاعی نظیر تیغ و سم استفاده می‌کنند. اما دمای کم در شب می‌تواند برای گیاهان کشنده باشد. زیرا آب در بافت آن‌ها یخ می‌زند و منبسط شدن آب می‌تواند به آن‌ها صدمه بزند. به همین خاطر گیاهان فقط در مناطقی رشد می‌کنند که دمای هوا بیش از چند ساعت در شب در آنجا به حد انجماد نمی‌رسد.