بیرقدار TB2 یک پهپاد مسلح ساخت صنایع دفاعی بیرقدار در ترکیه است. این پهپاد به تازگی توسط ارتش اوکراین علیه جدایی طلبان به کار رفته است.
بیرقدار TB2 یک هواپیمای بدون سرنشین با پیوستگی پروازی بالاست که ضمن انجام ماموریتهای شناسایی، دیدهبانی، اطلاعاتی، جستجو و هدایت آتش، میتواند مسلح شده و با طیف گستردهای از تسلیحات هوا پرتاب به اهداف زمینی حمله کند.
بیرقدار TB2 در سالهای اخیر تجربه جنگی بسیاری کسب کرد. ارتش ترکیه که کاربر اصلی آن است، دفعات بسیاری از این پهپاد برای انجام عملیات در سوریه و عراق علیه شبهنظامیان PKK و YPG و همچنین ارتش سوریه استفاده نمود. دولت وفاق ملی لیبی نیز با استفاده از پهپاد مذکور عملیاتهای بسیاری علیه ارتش ملی لیبی انجام داد.
و اما شرکت در جنگ ناگوره قره باغ که در سال گذشته بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان رخ داد را میتوان یکی از شاخصترین مشارکتهای این پهپاد در یک نبرد دانست. در این جنگ ترکیه که حامی و متحد اصلی آذربایجان بود پهپادهای بیرقدار TB2 را در اختیار ارتش این کشور گذاشت و ترکها با استفاده از آن شمار بسیار زیادی از ادوات نظامی ارتش ارمستان اعم از تانک و انواع خودورهای زرهی، توپخانههای خودکشش و راکتی، خودروهای سبک و پیاده نظام را مورد هدف قرار دادند.
و اما برگ زرینی که این پهپاد در کارنامه خود ثبت کرد نابودی شمار بالایی از سامانههای پدافند هوایی ارمنستان بود. از جمله این سامانهها میتوان به سیستم پدافند هوایی خودکشش 9K33 اوسا (نامگذاری ناتو: سام 8) ساخت روسیه اشاره کرد که یک سامانه کوتاهبرد جهت مقابله با اهدافی نظیر پهپاد است که در این کار شکست خورد.
پهپادهای TB2 موفق شدند دستکم 12 سامانه اوسا در کنار سامانههای دیگر نظیر 9K35 استرلا 10 (نامگذاری ناتو: سام 13) که آن هم مشابه اوسا است را نابود کنند. و اما مهمترین شکاری که این پهپاد ترکی بدست آورد نابودی دستکم 5 سیستم پدافندهوایی S-300 بود که ضعف این سامانه در برابر اهدافی نظیر یک پهپاد مسلح نشان داد. شکار سامانه پدافند هوایی مدرن روسی پنتسیر اس 1 که مخصوص مقابله با اهداف کوچکی نظیر پهپاد است نیز از دیگر سوابق درخشان TB2 محسوب میشود.
حال این پهپاد مدعی که تا پیش از این توسط ارتش اوکراین تنها برای عملیاتهای شناسایی اعزام میشد، برای نخستین بار یک حمله علیه جدایی طلبان مورد حمایت روسیه را در شرق خاک این کشور انجام داد. در این حمله یک توپ هویتزر 122 میلیمتری مدل D-30 هدف قرار گرفته و نابود شد.
فروش پهپادهای رزمی از سوی ترکیه به اوکراین نارضایتی و خشم روسیه را به همراه داشت. کرملین ضمن هشدار به آنکارا مبنی بر تسلیح ارتش اوکراین و فروش پهپاد به این کشور، این اقدام را یک عامل احتمالی برای از دست رفتن ثبات در منطقه دانست. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز به صورت غیرمستقیم اعلام کرد ترکیه بایستی درباره فروش سلاح به اوکراین تامل کند. ترکیه در جریان نبرد ناگوره قره باغ به مسکو نشان داد که روسیه دیگر تنها کشور تاثیر گذار در منطقه نیست. جاه طلبی و نفوذ این کشور در منطقه نخجوان میتواند زنگ خطری برای کرملین مبنی بر ظهر یک قدرت دیگر در حیاط خلوتش است.
اوکراین تا به امروز 12 فروند پهپاد بیرقدار TB2 از ترکیه دریافت و قرار است 24 فروند دیگر نیز خریداری کند. مجموع کل پهپادهایی که کییف قصد دارد خریداری کند نیز 48 فروند است که با توجه به اعلام تمایل این کشور مبنی بر تولید آن در خاک خود احتمال میرود 12 فروند دیگر تحت لیسانس ترکیه در این کشور تولید شوند. نیروی دریایی این کشور نیز خواهان خریدار پهپادهای ترکی است و تا پایان سال 2022 این خرید را نهایی میکند. ناگفته نماند صنایع دفاعی بیرقدار تاکنون بیش از 200 فروند پهپاد TB2 تولید کرده و این پهپادها تا به اینجای کار جملگی بیش از 300 هزار ساعت پرواز انجام دادهاند.
یک پهپاد TB2 دارای دهانه بالی به ابعاد 12 متر است و 6.5 متر طول دارد. بیشینه وزن آن هنگام برخاستن 650 کیلوگرم است که از این مقدار 150 کیلوگرمش بار قابل توسط هواپیما اعم از سنسورهای مختلف یا تسلیحات هواپرتاب است. ظرفیت مخزن سوخت این پهپاد 300 لیتر است که موتور 100 اسب بخاری آن را برای پرواز تا 27 ساعت تامین میکند. حداکثر سرعت آن 220 کیلومتر بر ساعت و سرعت پروازش هنگام عملیات یا گشت زنی حدود 130 کیلومتر بر ساعت است. سقف پروازی آن 8200 متر و ارتفاع پرواز عملیاتیاش نیز 5500 متر است.
این پهپاد همچنین به سیستمهای الکترواپتیکال (دوربین تلویزیونی) و تصویرساز فروسرخ برای دید در شب و شرایط مه-دود-غبار آلود و در کنار فاصلهیاب و نشانهگذار لیزری و همچنین سنسورهای هدفیابی مجهز است. برخلاف دیگر پهپادهای رزمی که توسط کشورهای پیشرو استفاده شده و از طریق ماهواره هدایت میشوند، TB2 ارتباط مستقیم با آنتن زمینی دارد و بدینترتیب بردش به 150 کیلومتر محدود میشود.
همانطور که گفته شد پهپاد تا 150 کیلوگرم بار اعم از مهمات حمل میکند. زیر بدنه آن 4 آویزگاه قرار دارد که برای حمل تسلیحات هواپرتاب لیزری شامل موشکهای ضدتانک اومتاس، میکرومهمات (بمبهای کوچک) هوشمند MAM، موشکهای چندمنظوره کریت و بوزاک، خمپارههای هواپرتاب توگان و بمبهای هدایتی کوزگان است.