یک دیدگاهارسال شده توسط: پوریا هاشم پور 26 بهمن 1402 ساعت 17:54
در این مطلب با اعلام جایگاه ارزش پول ایران به معرفی ۱۰ نمونه از کم ارزش ترین پول های جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی میپردازیم.
ارزش پول یک کشور به عوامل متفاوتی از جمله قدرت اقتصادی، سرانه تولید و درآمد داخلی، منابع ارزی، صادرات با پول ملی و… بستگی دارد. در بیشتر موارد، ارزش پول یک ملت بهدلیل رکود اقتصادی در داخل یک کشور کاهش مییابد. این موضوع باعث کسری تراز پرداختها و رشد نرخ تورم میشود و میتواند پیامد رکودهای مختلف اقتصادی مانند اقدامات جنگی، کاهش تولید ناخالص داخلی، کاهش قیمت کالاها که بخش بزرگی از صادرات را تشکیل میدهند، کاهش قدرت خرید، بیثباتی سیاسی در داخل کشور و غیره باشد.
کاهش ارزش پول اغلب با سیاستهای پولی بد سازماندهی شده و با تصمیمات کنترلهای مالی (سیستم بانکداری مرکزی) مرتبط است. همانطور که ارزهای مطرحی چون پوند بریتانیا، فرانک سوئیس، دلار آمریکا و یورو اتحادیه اروپا جزو برترین واحدهای پولی در جهان شناخته میشوند، اما در روی دیگر سکه، کشورهایی نیز هستند که دارای بی ارزش ترین واحدهای پولی در جهان هستند.
کم ارزش ترین پول های جهان در سال 2023 کدامند؟
در ادامه، بهترتیب ۱۰ مورد از کم ارزش ترین پول های جهان در برابر دلار که نرخ تبدیل آنها در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ به روز شده است را بررسی میکنیم.
رتبه اول. ریال ایران (IRR)
ریال ایران بهعنوان کم ارزش ترین ارز جهان در حال حاضر شناخته میشود. در زمان جنگ ایران و عراق و پس از تحریمهای اقتصادی اعمالشده بهدلیل فعالیتهای هستهای، وضعیت اقتصادی ایران روز به روز بدتر شد. علاوه بر این، طبق سیاستهای دولت وقت آن زمان دسترسی شهروندان به ارزهای خارجی محدود و در نتیجه بازار سیاه قابل توجهی ایجاد شد. این عوامل در مجموع به اقتصاد ایران آسیب زد و منجر به کاهش تقریباً 400 درصدی ارزش ریال ایران شد.
در سال 2015 میلادی، دولت ایران با چندین کشور از جمله آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان بر سر مسائل هستهای به توافق رسید. هدف از این توافق، کاهش تحریمها علیه ایران بود. در نتیجه وضعیت بهتر و ارزش پول داخلی ایران تثبیت شد. با این حال در سال 2018 آمریکا مدعی شد که ایران برنامه هستهای خود را ادامه میدهد. تحریمها تشدید شد و دسترسی این کشور به بازارهای جهانی کالا را محدود کرد. ایران دیگر نمیتوانست نفت خود را صادر کند که حدود 69 درصد درآمد سالانهاش را تشکیل میداد. این اتفاق کسری بودجه بحرانی ایجاد کرد و این تحریمها سایر صنایع از جمله پتروشیمی و متالورژی را نیز تا به امروز شامل میشوند. تا ماه می سال 2020، ایران تورم سرعتی را تجربه کرد و پول ملی یعنی ریال 600 درصد از ارزش خود را از دست داد. در حال حاضر هر دلار آمریکا معادل با 514 هزار ریال است.
رتبه دوم. دانگ ویتنام (VND)
دانگ ویتنام دومین واحد پول کم ارزش جهان شناخته میشود. ویتنام در حال گذر از یک اقتصاد متمرکز به یک اقتصاد مبتنی بر بازار است. در نتیجه، ارزش واحد پول آن در حال حاضر کاملاً کاهش یافته است. هماکنون دانگ در رتبه دوم لیست کم ارزش ترین پول جهان قرار دارد. با این حال، کارشناسان اصرار دارند که دولت ویتنام راه درستی را طی میکند و ممکن است بهزودی به همسایگان آسیایی نزدیکتر خود برسد. هر دلار آمریکا معادل با 24 هزار و 469 دانگ ویتنامی است.
رتبه سوم. لئون سیرالئون (SLL)
سیرالئون یک کشور آفریقایی بسیار فقیر است. اخیراً جنگ داخلی در آنجا رخ داده و ویروس مرگبار ابولا در حال شیوع است. در آگوست سال 2021، بانک سیرالئون تصمیم به تغییر نام لئون گرفت. اسکناسهای قدیمی با اسکناسهای جدید به نام نیو لئون با نرخ یک نیو لئون در ازای هزار لئون قدیمی جایگزین میشوند. هماکنون هر دلار آمریکا معادل با 22 هزار و 579 لئون سیرالئون است.
رتبه چهارم. کیپ لائوس (LAK)
رتبه چهارم کم ارزش ترین پول های جهان از آن کیپ لائوس است و تنها ارز موجود در این لیست است که ارزش آن کاهش نیافته، بلکه از همان ابتدا هم با نرخ بسیار پایین منتشر شده است. علاوه بر این، از زمان انتشار آن در سال 1952، این ارز در برابر دلار آمریکا تقویت شد و همچنان به بهبود ارزش خود ادامه میدهد. هر دلار آمریکا معادل با 20 هزار و 594 کیپ لائوس است.
رتبه پنجم. روپیه اندونزی (IDR)
با توجه به پایین بودن ارزش اسکناسهای طرح قدیم، با حکم ریاست جمهوری اندونزی در تاریخ 5 سپتامبر سال 2016، تعداد هفت اسکناس نو به ارزش هزار الی صد هزار روپیه منتشر شد. اندونزی از نظر اقتصادی کشوری باثبات و کاملاً توسعهیافته در جنوب شرقی آسیاست. با این حال، واحد پولی آن نرخ بسیار پایینی دارد. مقامات نظارتی کشور همه اقدامات لازم برای تقویت پول ملی را انجام دادند، اما همه تلاشهای آنها به تغییرات ناچیز منجر شد. هماکنون هر دلار آمریکا معادل با 15 هزار و 502 روپیه اندونزی است.
رتبه ششم. سوم ازبکستان (UZS)
سوم (Sum) جدید با نسبت یک «سوم» برابر هزار کوپنِ سوم از اول جولای 1994 با فرمان رئیسجمهوری ازبکستان در گردش قرار گرفت. در نتیجه آزادسازی سیاست پولی آنها از 5 سپتامبر 2017، نرخ مبادله سوم در برابر دلار آمریکا، هشت هزار و صد سوم در برابر هر دلار و با محدوده تخمینی هشت هزار تا هشت هزار و 150 سوم ازبکستان برای هر دلار تعیین شد. اکنون هر دلار آمریکا معادل با 12 هزار و 335 سوم ازبکستان است.
رتبه هفتم. فرانک گینه (GNF)
گینه، کشوری آفریقایی با یکی از پرتورمترین ارزهاست. نرخ تورم بالا، فقر رو به رشد و گروههای گانگستری در حال گسترش، ارزش پول گینه را کاهش دادند. با توجه به مواهب طبیعی این کشور مانند طلا، الماس و آلومینیوم، پول گینه باید یکی از ارزشمندترین ارزها باشد، اما اکنون هر دلار آمریکا معادل با 8 هزار و 579 فرانک گینه است.
رتبه هشتم. گوارانی پاراگوئه (PYG)
پاراگوئه دومین کشور فقیر آمریکای جنوبی است. این کشور دچار رکود اقتصادی فاجعهباری شد که ترکیبی از تورم، فساد، کیفیت پایین آموزش، تعداد زیادی از مردم فقیر، بیکاری بالا و غیره بود. پاراگوئه پنبه و سویا صادر میکند، اما این مقدار بهسختی برای تأمین نیازهای اقتصادی آن کافی است. در حال حاضر هر دلار آمریکا معادل با 7 هزار و 280 گوارانی پاراگوئه است.
رتبه نهم. ریل کامبوج (KHR)
رتبه نهم کم ارزش ترین پول های جهان، مربوط به ریل کامبوج است. ریل کامبوج، واحد پول این ایالت پادشاه در جنوب شرقی آسیاست. این واحد پولی در سال 1995 برای جایگزینی پیاستر هندوچینی صادر شد. در واقع ریل نرخ ارز پایینی داشت و در میان مردم محلی که تصمیم به استفاده از ارزهای خارجی داشتند، محبوبیت نداشت. در حال حاضر بسیاری از مردم کامبوج ترجیح میدهند از دلار آمریکا برای پرداخت استفاده کنند که باعث کاهش ارزش پول داخلی میشود. هر دلار آمریکا معادل با 4 هزار و 86 ریل کامبوج است.
رتبه دهم. پزو کلمبیا (COP)
هر پزو جمهوری کلمبیا برابر با 100 سنتاوو است. در حال حاضر بهدلیل تورم، سنتاووها از گردش خارج شدهاند. این ارز برای اولین بار در سال 1810 و با شروع جنگ استقلال کلمبیا از اسپانیا معرفی شد تا جایگزین رئال اسپانیایی شود که تا آن زمان در گردش بود. در مقاطع مختلف، پزو کلمبیا با فرانک فرانسه، پوند استرلینگ انگلیس و دلار آمریکا پیوند خورد. کاهش ارزش آن از سال 1980، زمانی که هر دلار برابر با 50 پزو بود، بهطرز چشمگیری افزایش یافته است. اکنون، ارزش پزو کلمبیا از زمان انتشار حدود سه هزار برابر کمتر شده است و هر دلار آمریکا معادل با 3 هزار و 915 پزو کلمبیا است.