آزمایش موشک فتاح 1 و فرود موفقیت آمیز آن بر سر رژیم صهیونیستی، باعث طرح این سوال شده که توان موشکی هایپرسونیک ایران چقدر است؟
روز بعد از موشک باران اسرائیل و هدف قرار دادن پایگاههای نظامی مهم و قلب تل آویو، این سوال مطرح شد که توان ایران در حوزه طراحی و تولید موشکهای هایپرسونیک چقدر است؟ شلیک موشک هایپرسونیک فتاح (1) و سرعت و دقت بینظیر آن در اصابت به اهداف، مورد تحسین بسیاری از رسانههای داخلی و خارجی قرار گرفت.
توان موشکی هایپرسونیک ایران چقدر است؟
اصابت فتاح به هدف و شکافتن قلب اسرائیل اشغالگر، نمایش قدرت و عظمت پیشرفتهای نظامی و دفاعی سپاه پاسداران بود. تا پیش از اینکه عملیات وعده صادق (2) اجرا شود، دشمن گمان میکرد که حرف و حدیثها راجع به موشک هایپرسونیک فتاح (1) شو تبلیغاتی بوده و ادعایی است که صحت آن مشخص نیست. شامگاه سه شنبه 10 مهر ماه، به اسرائیل و هم دستانش ثابت شد که حرف مساوی با عمل است!
طبق آخرین اخبار نظامی ایران، هوافضای سپاه ضمن آزمایش رسمی فتاح 1 در میدان نبرد با رژیم صهیونیستی، در حال آزمایش دومین موشک هایپرسونیک خود با نام فتاح 2 است. به وضوح مشخص است که ایران توانسته به فناوری طراحی و ساخت موشکهای فراصوت برسد و احتمال اینکه در آینده نزدیک موفق به تولید مدلهای مدرن و پیشرفته شود، زیاد است.
بیشتر بخوانید:
موشک یا بمب الکترومغناطیسی چیست و آیا ایران به EMP مجهز شده است؟
موشک هایپرسونیک یا فراصوت
به موشکی که بتواند حداقل 5 برابر سرعت صوت (5 ماخ) حرکت کند، هایپرسونیک، فراصوت یا بَرین صوت میگویند. تفاوت شاخص و موثر یک موشک بالستیک با هایپرسونیک در جهت حرکت، نحوه اصابت، سرعت و مانورپذیری است. برای مثال، موشک فتاح 1 میتواند به محض خارج شدن از جو، با حرکات دَورانی و اصلاح پیاپی مسیر، سامانههای دفاع هوایی و ضدموشکی را فریب دهد.
برخلاف موشک فراصوت، بالستیکها مسیر حرکتی ثابتی دارند و علیرغم برخورداری از سرعت بالا، نمیتوانند سپرهای موشکی را فریب دهند. یکی دیگر از مولفههای مهم و موثر، قدرت مانور فتاح است که باعث تمایز و برتری آن نسبت به موشکهایی نظیر خیبرشکن و سجیل میشود.
ایران با طراحی و ساخت فتاح توانسته در کنار کشورهای قدرتمندی مثل آمریکا، چین، روسیه و کره شمالی بایستد. توان موشکی ایران در حال حاضر محدود به دو موشک فتاح 1 و فتاح 2 میشود. در ادامه این دو سلاح مخوف و مرگبار را معرفی کرده و به مقایسه آنها با یکدیگر میپردازیم.
موشک هایپرسونیک فتاح 1
نخستین موشک هایپرسونیک هوافضای سپاه که به تازگی در حمله موشکی به اسرائیل، مورد استفاده قرار گرفته، فتاح 1 است. برد آن 1400 کیلومتر بوده و میتواند با سرعتی بین 13 تا 15 ماخ به مسیر خود ادامه دهد. سرعت، دقت و قدرت مانور این سلاح فراصوت، باعث شده تا بتواند از چنگال مرگبار سامانههای پدافند هوایی گنبد آهنین اسرائیل فرار کرده و به قلب اهداف خود اصابت کند.
سرجنگی فتاح 1 مجهز به یک پیشرانه کروی شکل است و با سوخت جامد کار میکند. این موشک از بین تمامی موشکهای برین صوت کشورهای دیگر، رتبه هشتم را کسب کرده و توانسته شهرت زیادی پس از وعده صادق (2) به دست آورد. از مهمترین مزایای این موشک میتوان به حرکت زیگزاگی و اصلاح مسیر به صورت مداوم اشاره کرد که به منظور فریب سپرهای دفاع موشکی صورت میگیرد.
ویژگی بعدی که فتاح 1 دارد، قیمت ارزان است. برای مقابله با این موشک 200 هزار دلاری، باید میلیونها دلار صرف تحقیق و توسعه سامانههای پیشرفته کرد که هم اکنون ایالات متحده در برنامه خود دارد. در شرایطی که سایر رقبای فتاح حداقل چندین میلیون دلار هزینه تولید داشتهاند، سپاه موفق شده با 200 هزار دلار، کار را جمع کند. قیمت ارزان، فرآیند تولید انبوه را تسهیل میکند و حتی میتواند راهی برای صادرات آن به کشورهای همسایه باشد. (البته در شرایط فعلی هیچ کشوری حاضر به انتقال تکنولوژی ساخت موشک فراصوت به رقبای خود نیست)
طول این موشک 11.5 متر، قطر آن 80 سانتی متر و وزنی بین 4000 تا 4600 کیلوگرم دارد. طول سرجنگی آن 3.6 متر بوده و قادر به حمل یک سرجنگی یک تنی است. سرعت فتاح 1 همانطور که ملاحظه کردید، با سوخت جامد بین 13 تا 15 ماخ است و تا 1400 کیلومتر برد دارد.
بیشتر بخوانید:
مقایسه وسعت سرزمینی ایران و اسرائیل روی نقشه
موشک هایپرسونیک فتاح 2
جدیدترین پروژه هوافضای سپاه، طراحی و توسعه موشک هاپیرسونیک فتاح 2 است. این موشک که ترکیبی از گلایدر و کروز است، قابلیتهای منحصربه فردی داشته و در مسیر توسعه قرار دارد. سرجنگی این موشک مشابه نمونههای کروز است و روی کلاهک آن عبارت HCM دیده میشود که مخفف موشک کروز هایپرسونیک است.
فتاح 2 از نظر شکل ظاهری کلاهک و ترکیب کلی، شبیه به موشک کروز X-51 بوئینگ بوده و تفاوت آنها با یکدیگر به پیشرانه رم جت X-51 باز میگردد که نیاز به ورودی هوا دارد. این در حالی است که سرجنگی موشک ایرانی، ورودی هوا و موتور رم جت ندارد و در عوض مجهز به موتور راکتی سوخت مایع شده است. (عملکرد موشک تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت)
به لحاظ طراحی باید گفت که این موشک از دو قسمت تشکیل شده: بوستر سوخت جامد که مشابه فتاح 1 بوده و سرجنگی گلایدر یا هواسُرش جداشونده که مجهز به موتور راکتی سوخت مایع است. گفتیم که سرجنگی دومین موشک فراصوت هوافضای سپاه، شبیه به ایکس 51 بوئینگ بوده و تنها تفاوت در ورودی هوا و موتور است.
قسمت ابتدایی سرجنگی به حمل مواد منفجره اختصاص داده شده است. به نظر میرسد فضای کمی برای مواد محترقه طراحی شده و به همین دلیل نباید انتظار ظرفیتی بیشتر از 200 کیلوگرم داشت. در قسمت بعدی شاهد تعبیه سامانه هدایت اینرسی و جیپیاس هستیم که به همراه رایانه قرار گرفتهاند.
پس از سامانه هدایت، مخزن دمنده قرار گرفته و به ترتیب مخزن سوخت مایع، مخزن اکسید کننده و موتو راکتی دیده میشود. پیشبینی میشود که موتور راکتی، قابلیت تغییر بردار رانش هم داشته باشد. در آخرین قسمت از سرجنگی، چهار باله به چشم میخورد که دو تا از آنها با کف سرجنگی، وظیفه برخاست موشک را بر عهده دارند.
به گزارش بعضی از منابع، سرعت موشک فتاح 2 حدود 10 ماخ است و نمیدانیم که این سرعت برای چه زمانی است! (زمان خارج شدن از جو یا ورود دوباره به جو زمین؟) به احتمال زیاد سرعت این فراصوت هنگام اصابت کردن به هدف، 5 ماخ خواهد بود. برد موشک بنابر ادعای برخی منابع، 1500 تا 1800 کیلومتر بوده، اما از آنجایی که برد فتاح 1 حدود 1400 کیلومتر است، میتوان همین برد را برای نسخه ارتقایافته پیشبینی کرد.
فتاح 2 یک موشک گلایدر هایپرسونیک با طول تقریبی 12 متر، قطر 80 سانتی متری و وزن 3500 تا 4100 کیلوگرم بوده که مجهز به یک موتور راکتی سوخت جامد مرحله اول و سوخت مایع مرحله دوم شده است. سرعت هنگام برخورد به هدف 5 ماخ و وزن سرجنگی 500 کیلوگرم است.