بررسی جدید محققان نشان میدهد اقدامات بشر طی 60 سال گذشته نظیر تبدیل جنگلها به زمینهای زراعی باعث تغییر شکل یک پنجم سطح زمین شده است.
محققان در بررسیهای جدید خود دریافتند اقداماتی که بشر طی سالهای گذشته در سیاره ما به انجام رسانده باعث شده تا یک پنجم سطح زمین تغییر شکل پیدا کند. در واقع طی 60 سال اخیر یعنی از سال ۱۹۶۰ میلادی تاکنون شکل و کاربری سرزمینهای این سیاره به اندازه دو قاره آفریقا و اروپا دستخوش تغییرات زیادی شده است که از مهمترین این تغییر شکلها میتوان به تبدیل جنگلها به زمینهای زراعی یا تبدیل سرزمینهای ساوانا به مرتع و گسترش شهرها اشاره کرد.
جزئیات تغییر شکل یک پنجم سطح زمین
کارینا وینکلر (Karina Winkler)، جغرافیدان دانشگاه واخنینگن هلند که به عنوان رهبر این تیم تحقیقات در گروه تحقیقات آب و هوایی و تغییر کاربری اراضی محسوب میشود عنوان کرد برای طراحی یک استراتژی پایدار در آینده به درک تغییرات ایجاد شده در سیاره زمین نیاز داریم؛ چرا که زمین در ایجاد تغییرات آب و هوایی، تنوع زیستی و تولید مواد غذایی دارای نقشی اساسی است. وی افزود برای مثال خاک و گیاهان به خصوص جنگالهای گرمسیری حدود 30 درصد از آلودگیهای دی اکسید کربن که از سوی انسانها تولید میشود را جذب میکنند.
این جغرافیدان دانشگاه واخنینگن هلند در ادامه تاکید کرد با توجه به نقش سیاره زمین در زندگی بشر بررسی تغییرات گستردهای که طی 60 سال گذشته در روی زمین رخ داده در برنامههای جهانی مبارزه با تغییرات آب و هوایی بسیار حائز اهمیت است. بر اساس بررسیهای انجام شده از سال 1960 تا به امروز حدود 1 میلیون کیلومتر مربع از پوشش جنگلی کره زمین کاهش پیدا کرده و همچنین به همین میزان به زمینهای زراعی و مراتع اضافه شده است.
محققان اعلام کردند تغییر کاربریها در تمام مناطق این سیاره به یک میزان اتفاق نیفتاده است. در واقع طی 60 سال اخیر در بسیاری از مناطق اروپا به ویژه روسیه، شرق آسیا و آمریکای شمالی شاهد افزایش پوشش جنگلی بودهایم، اما پوشش جنگلی در کشورهای در حال توسعه به میزان چشمگیری کاهش پیدا کرده است. همچنین مزارع کشاورزی در کشورهای ثروتمند کاهش یافته و در کشورهای در حال توسعه شاهد افزایش مزارع کشاورزی بودیم؛ به بیانی دیگر کشورهای ثروتمند فرایند تولید مواد غذایی را به کشورهای در حال توسعه منتقل کردند.
کارینا وینکلر یکی از مهمترین دلایل نابودی جنگلها را تقاضای جهانی برای کالا برشمرد و افزود کشور برزیل برای تولید گوشت گاو، نیشکر و سویا جنگلهای آمازون را نابود و آن را به مزارع تبدیل کرده است. محققان در این بررسی خود ضمن استفاده از دادهها فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) به صورت میدانی وضعیت گسترش مناطق شهری، مزارع کشاورزی، تغییرات ایجاد شده در علفزارها و مراتع و حتی مناطق دارای پوشش گیاهی کم یا فاقد پوشش گیاهی نظیر بیابانها را مورد بررسی قرار دادند. همچنین برای بررسی وضعیت این مناطق طی سالهای گذشته از دادههای جمعآوری شده ماهوارهها نیز استفاده شده است.
بر اساس گزارشی که این محققان منتشر کردند، از سال 1960 میلادی دستهبندی مربوط به پوشش گیاهی حدود 17 از سطح کره زمین حداقل یکبار به صورت کامل تغییر پیدا کرده است. همچنین در برخی از مناطق این تغییر دستهبندی بیش از یکبار مشاهده شده است که با در نظر گرفتن آنها میتوان گفت به طور کلی 32 درصد از کل سطح زمین طی 60 سال اخیر با تغییرات جدی مواجه شده و کشورها آنها را به طور کامل تغییر کاربری دادهاند.