خداحافظی با NFT؛ مرگ آهسته‌ی توکن‌های غیر قابل معاوضه آغاز شده است؟

افت قابل توجه فروش توکن های غیر قابل معاوضه (NFT)، بسیاری را به این فکر فرو برده که آیا این بازار نوپا در حال مرگ است یا صرفا در دوره‌ای موقت از نزول قرار دارد؟

توکن های غیرقابل معاوضه یا NFT، این روزها سخت در تقلا هستند و روز یکشنبه OpenSea، بزرگ‌ترین بازار این معاملات، شاهد کم‌ترین حجم فروش از ماه دسامبر بود که طی آن، تنها 52 میلیون از این توکن‌ها به فروش رسیدند. این رقم در مقایسه با ماه آوریل، یعنی زمانی‌که حجم فروش در محدوده 100 میلیون دلاری قرار داشت، افت قابل توجهی را نشان می‌دهد.

بی‌میلی فزاینده خریداران، دلیل اصلی کاهش قیمت NFT است. قیمت مجموعه توکن‌های غیر قابل معاوضه «میمون‌های کسل» که شامل قطعاتی از زمین‌های مجازی برای فروش است، در مقایسه با ماه آوریل که حدود 400000 هزار دلار قیمت داشت، روز دوشنبه به نصف کاهش یافت و تا 200000 هزار دلار ریزش داشت. هم‌چنین افت‌های مشابهی نیز در سایر مجموعه‌های بلو چیپ دیده می‌شود. مجموعه “Pixelatet Moon Birds” نیز دیگر NFT شاخصی بوده که از قیمت ابتدایی 110 هزار دلاری خود، به 44 هزار دلار سقوط کرده است، این در حالی‌است که مجموعه «دنیای زنان» که با حمایت ریس ویترسپون هنرپیشه هالیوودی ایجاد شده، افتی 10 هزار دلاری را از قیمت ابتدایی 34 هزار دلاری تجربه کرده است.

با تشدید ناامیدی و هرج و مرج در این بازار، NFT ها نیز هم‌پای بیت‌کوین و اتریوم در حال ریزش هستند. بیت‌کوین برای اولین بار از سال 2020، به زیر 30 هزار دلار سقوط کرده و اتریوم نیز با قرارگیری در محدوده 2300 دلاری، به نیمی از ارزش خود در مقایسه با ماه نوامبر سال گذشته رسیده است.

نشریه وال‌استریت ژورنال طی هفته گذشته با اشاره به کاهش شدید توکن‌های غیر قابل معاوضه خریداری شده، گزارش داد که آمار فروش NFT رو به زوال بوده است. یاهو نیز با طرح این سوال که آیا فروش 140 هزار دلاری سایبرپانک که شش ماه قبل با مبلغ 1 میلیون دلار خریداری شده بود، از نشانه‌های مرگ NFT است یا خیر و این جرقه را ایجاد کرده که برخی از بازیگران این حوزه، از مرگ قریب‌الوقوع NFT ها خبر داده‌اند.

در یک توییت که بیش از شش هزار لایک خورده، نوشته شده که بازار NFT در حال فروپاشی است و در دیگر توییتی با هزار لایک، عنوان شده که سنگ‌ها و میمون‌های دیجیتال ذخیره خوبی از ارزش‌ نبودند!

اما در میان این اظهارنظرها یک نکته نهفته است؛ NFT فناوری 4 ساله‌ای است که مردم صرفا در طول یک سال گذشته به آن توجه کرده‌اند. با این‌حال، دوام بلندمدت آنها که تقریبا به‌طور کامل توسط سرمایه‌گذاران کریپتو پشتیبانی می‌شود، بحثی جداگانه و محل سوال است. ایتان مک‌ماهون، اقتصاددان در شرکت تجزیه و تحلیل داده‌های بلاک‌چین Chainalysis، خاطر نشان کرد:

نوسانات به‌ویژه در بازار NFT مشهود است، زیرا هنوز به بلوغ کافی نرسیده و بنابراین بیش از سایر بازارها مستعد ایجاد تغییرات در احساسات کاربران است.

با این وجود، در اینجا یک عامل به تایید این اظهارنظر کمک می‌کند. مردم کاهش تعداد NFT های خریداری شده را به عنوان شواهدی از سقوط ذکر می‌کنند، غافل از آنکه بدانند پول به جای پراکنده شدن بین هزاران توکن غیر قابل معاوضه ارزان‌تر، به سمت مجموعه کوچکی از NFT های گران‌قیمت رفته است؛ چنانکه در آوریل، معامله گران به عنوان مثال یک قطعه از مجموعه میمون کسل را با پرداخت مبلغ 400 هزار دلار، بجای پرداخت 4000 دلار برای 100 توکن خریداری کردند.

گزینش نمونه‌هایی از NFTهایی که ماه‌ها پیش با مبالغی هنگفت خریداری شده و اکنون با کسری از آن فروخته می‌شوند، برای قضاوت این بازار چندان مفید نیستند. این نوع توکن‌ها بسیار فرار هستند، بدین معنا که پول به سرعت از یک روند، به روندی دیگر حرکت می‌کند. با اینکه اولین توییت جک دورسی یک سال پیش به قیمت 2.9 میلیون دلار فروخته شد و در یک حراجی در اواسط آوریل، پیشنهادی صرفا 280 دلاری را دریافت کرد، آیا این بدان معناست که دوران NFT به سر رسیده است؟ در همان هفته، معامله‌گران 76 میلیون دلار برای خرید جغدهای پیکسلی در فروش عمومی Moonbirds هزینه کردند، بنابراین پاسخ احتمالا خیر است!

اغلب مردم، تمایل چندانی به خریداری NFT ها ندارند، زیرا در کنار ضررهایی برای سیاره، در حال حاضر عمدتا به عنوان نمادی برای افراد مشهور و ثروتمند ارز دیجیتال تبدیل شده است. اما صرف اینکه ما از آنها متنفریم، دلیل بر این نیست که این توکن‌ها در حال مرگ هستند.

NFT هنوز زنده است

با وجود اینکه بازار NFT در حال حاضر با تقلا و هرج و مرج دست و پنجه نرم می‌کند، اما این معضل در رابطه با دیگر بازارها نیز صادق است.

به‌نظر می‌رسد وضعیت بد بازار، به افزایش 0.5 درصدی نرخ بهره فدرال رزرو مرتبط بوده که بزرگ‌ترین جهش در دو دهه اخیر است. با توجه به این وضعیت، اگر بازار NFT بالا می‌رفت، عملا تنها نمونه افزایشی در میان بازارها محسوب می‌شد. شاخص سهام نزدک در ماه گذشته کاهشی 20 درصدی را تجربه کرده و در مقایسه با همین روز در ماه قبل، سهام آلفابت و آمازون نیز به ترتیب 11 و 28% کاهش داشته‌اند. این افت صرفا محدود به شرکت‌های فناوری نیست، زیرا اکثر شرکت‌های مصرفی نیز از این فشار رنج می‌برند. برای مثال، سهام دیزنی در 30 روز گذشته 18 درصد کاهش یافته، WWE هم‌چنان به افت ماهانه خود ادامه می‌دهد و نایک و آدیداس نیز از سوی دیگر با افت 11 درصدی سهام خود مواجه شده‌اند.

کاهش 50 درصدی قیمت ذکر شده میمون‌های کسل، آن‌را به نوعی با افت تاریخی سهام نتفلیکس هم‌رده می‌کند. ارزش این شرکت با توجه به از دست دادن بخشی از مشترکین برای اولین بار در تاریخ شرکت، متزلزل شده است، قیمت سهام این غول استریم طی 30 روز گذشته، به نصف کاهش یافته است.

در نهایت، افت و خیز جزئی جدایی‌ناپذیر از بازارهای مالی است. بازار NFT در سال 2021 حدود 2500% رشد کرد و به ارزشی معادل 25 میلیارد دلار، در مقایسه با رقم 94 میلیون دلار در سال 2020 رسید. هیچ‌کس منکر آن نیست که گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر ایجاد حباب در بازار این توکن‌ها ایجاد شده، حتی اگر بسیاری در مورد میزان متورم شدن این حباب اختلاف نظر داشته باشند.

اما در مورد بسیاری از شرکت‌ها که ارزش‌ بازارشان پس از ماه مارس 2020 به‌ شدت افزایش یافته، تقریبا همین اتفاق صادق بوده است. سهام آمازون در جولای سال گذشته به 3777 دلار، یعنی به دو برابر قیمت پیش از دوران کووید رسید. ارزش سهام اپل، متا و نتفلیکس نیز ظرف دو سال گذشته 2 برابر شد و هم‌چنین تسلا در بالاترین قیمت تاریخی خود، به ارزشی 14 برابری در مقایسه با پایین‌ترین حد خود رسید. بنابراین چرخه بازارهای مالی در هر شرایطی ادامه خواهد داشت، بدین مفهوم که اعداد بالا و پایین می‌روند و این اتفاق بارها و بارها تکرار خواهد شد.