دانشمندان متوجه شدهاند که یک نوع رژیم غذایی کم کالری با تقلید از روزه داری میتواند زوال عقل و آلزایمر را در انسانها به تاخیر میاندازد.
براساس تحقیقات جدید در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، به نظر میرسد چرخههای ٰیک نوع رژیم غذایی که روزه داری را شبیه سازی میکند باعث کاهش علائم آلزایمر در موشهایی میشود که به طور ژنتیکی مستعد آلزایمر هستند. یک مطالعه بالینی در مورد انسانها نیز انجام شده است. نتایج تحقیقات، فواید بسیار این رژیم غذایی را نشان دادهاند.
یک رژیم غذایی برای جلوگیری از ابتلا به زوال عقل و آلزایمر
یک گروه تحقیقات به رهبری پروفسور والتر لونگو (Valter Longo) کشف کردند که موشها پس از گذراندن چندین دوره از رژیم غذایی تقلید کنندهی روزه آب، علائم کمتری از آلزایمر نشان میدهند.
ظاهراً سطوح پایینتری از دو ویژگی مهم بیماری زوال عقل، یعنی آمیلوئید بتا و پروتئین تاو هیپرفسفریله شده در این موشها مشاهده شده است. محققان همچنین دریافتند که التهاب مغز موشهایی که این رژیم غذایی را داشتند در مقایسه با سایر موشها کاهش یافته و آنها در تستهای شناختی نیز عملکرد بهتری داشتهاند.
رژیم غذایی تقلید کننده روزه (یا به اختصار FMD) سرشار از چربیهای غیراشباع و کم کالری، پروتئین و کربوهیدرات است. این رژیم خاص از روزه آب تقلید میکند؛ اما در عین حال مواد مغذی ضروری را نیز به بدن میرساند.
تحقیقاتی که به رهبری پروفسور لونگو صورت گرفته نشان میدهد که چرخههای کوتاه مدت رژیم غذایی تقلید کننده روزه، اثرات مفید مختلفی در موشها و انسانها دارد. این اثرات مفید شامل بازسازی بیشتر سلولهای بنیادی، کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی، کاهش عوامل خطر سرطان، دیابت، بیماریهای قلبی و سایر بیماریهای مرتبط با افزایش سن است.
نتایج امیدوار کننده در موش های مستعد آلزایمر
گروه تحقیقات به مطالعه موشهای سالم و دو موش مبتلا به آلزایمر (E4FAD و 3xTg) پرداختند. موشها به مدت ۴ یا ۵ روز دو بار در ماه با رژیم غذایی تقلید کننده روزه تغذیه شدند. موشها در فاصله بین چرخههای رژیم غذایی FMD اجازه داشتند به طور معمولی غذا بخورند.
همچنین در طی یک آزمایش طولانی مدت برای مشاهده اثرات در موشهای مسن، موشهای 3xTg با ۳۰ چرخه از این رژیم غذایی در طول ۱۵ ماه تغذیه شدند. آزمایشهای کوتاه مدت در موشهای 3xTg و E4FAD نیز از یک دوره رژیم FMD تا ۱۲ دوره در ۶ ماه متغیر بود.
هر دو مدل موشهایی که با ٰرژیم غذایی تقلید کننده روزه تغذیه شده بودند، کاهش در آمیلوئید بتا (تشکیل دهنده پلاکهای چسبنده و مخرب در مغز) و آسیب شناسی تاو نشان دادند. همچنین این موشها، سطوح پایینتری از التهاب مغز نشان دادند. تعداد سلولهای آسیب دیده در مغز این موشها نیز کاهش یافت.
جالب است که این موشها، سطح پایینتری از استرس اکسیداتیو را نیز نشان دادند. استرس اکسیداتیو با آسیب رساندن به نورونها و کمک به تجمع آمیلوئید در مغز در آلزایمر نقش دارد.
هر دو مدل موش مبتلا به آلزایمر که با رژیم غذایی تقلیدکننده روزه تغذیه شدند، کاهش شناختی کمتری نسبت به سایر موشها نشان دادند. رفتار شناختی در موشهای جوان قبل و پس از چرخههای رژیم غذایی FMD مورد آزمایش قرار گرفت.
مشخص شد که موشهای آلزایمری که رژیم FMD داشتند از سایر موشهای آلزایمری بهتر عمل کردند و حتی در برخی از موارد عملکرد مشابه موشهای سالم داشتند. این مسئله اثبات میکند که زوال عقل به طور قابل توجهی در این موشها کند شده است و این نتایج بسیار امیدوارکننده است.
یک مطالعه بالینی کوچک در مورد انسانها
پروفسور لونگو و همکارانش، یک مطالعه بالینی کوچک از بیماران مبتلا به آلزایمر خفیف نیز انجام دادند. برای چهل نفر با آلزایمر خفیف یا یک دوره ۵ روزه رژیم FMD در ماه در نظر گرفته شد یا یک دوره ۵ روزه که در آن نهار یا شام فرد با یک وعده غذایی مبتنی بر پاستا یا برنج جایگزین میشد.
نتایج اولیه مطالعه نشان داد که رژیم غذایی FMD برای بیماران مبتلا به آلزایمر خفیف، ایمن و امکان پذیر است. به گفته لونگو، آزمایشهای بیشتری در حال انجام هستند که عملکرد شناختی و موارد دیگر را اندازه گیری خواهند کرد.
همچنین سایر آزمایشها نیز مزایای مختلفی را از این رژیم غذایی نشان دادهاند؛ مانند کاهش توده چربی بدون از دست دادن توده عضلانی و همچنین بهبود عوامل خطر قلبی متابولیک خصوصاً در افرادی که اضافه وزن دارند.
علاوه بر این اثبات شده که چرخههای رژیم تقلیدکننده روزه با کاهش دیابت همراه است. در نظر داشته باشید که دیابت، خطر ابتلا به آلزایمر را تقریباً دو برابر میکند.