گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
تسلط روی حالت های سیستم چهار چرخ محرک یکی از ملزومات آفرود است. در ادامه با کمک سبک (4H) و کمک سنگین (4L) خودروهای آفرودی آشنا شوید.
آفرود حیطه‌ای تخصصی و در همان حال پرطرفدار از رانندگی است که به شناختی بالاتر از حد معمول از نحوه کار خودروها، تسلط روی رانندگی و تجربه بالا نیاز دارد. برای تازه‌واردها در این عرصه یا حتی آفرودرهایی که به دنبال نهایت استفاده از ظرفیت خودرو خود در آفرود هستند، آشنایی با سیستم دو دیفرانسیل یا همان چهار چرخ محرک (4WD) به‌عنوان یکی از پایه‌های آفرود واجب است. به‌طور دقیق‌تر، خصوصاً اگر تازه‌کار هستید، باید از نقش حالت‌های مختلف سیستم دو دیفرانسیل از جمله 4H (کمک سبک) و 4L (کمک سنگین) در خودروهای آفرودی آگاهی داشته باشید تا بتوانید در صورت نیاز به درستی از آن‌ها استفاده کنید.
حالت های سیستم دو دیفرانسیل خودروهای آفرودی
بر خلاف خودروهای چهار چرخ محرک تمام وقت که دائماً خروجی را به همه چرخ‌ها منتقل می‌کنند، نمونه‌های پاره وقت در حالت عادی تک محور یا تک دیفرانسیل هستند و در صورت نیاز امکان قرار دادن آن‌ها در حالت چهار چرخ محرک به‌صورت دستی وجود دارد. این از طریق ترنسفر کیس یا گیربکس کمکی ممکن می‌شود که بسته به خودروساز و زمان تولید خودرو، اهرم دنده مجزا یا کلید الکترونیک برای تنظیم آن در دسترس راننده قرار می‌گیرد. سیستم چهار چرخ محرک در این دست از خودروها هم از سه حالت 2H (تک دیفرانسیل)، 4H (کمک سبک) و 4L (کمک سنگین) برخوردار است.
از جمله خودروهای چهار چرخ محرک پاره وقت شناخته‌شده در ایران می‌توان به نیسان پاترول، تویوتا لندکروزر، نیسان رونیز و سوزوکی گرند ویتارا اشاره کرد. سوزوکی جیمنی سه درب راسا موتور و سوزوکی جیمنی پنج درب راسا موتور هم شاسی بلندهای آفرودی جدید بازار ایران هستند که از همین سیستم بهره می‌برند.
کاربرد حالت های سیستم چهار چرخ محرک پاره وقت
هر کدام از حالت های سیستم چهار چرخ محرک یا دو دیفرانسیل پاره وقت در پیکاپ‌ها و شاسی بلندهای آفرودی با کارکرد متفاوت خود می‌توانند در شرایطی مشخص به کمک راننده بیایند. در ادامه با نحوه کار این حالت‌ها و کاربرد آن‌ها آشنا می‌شوید.
حالت تک دیفرانسیل (2H)
تک دیفرانسیل یا 2H حالت پیش‌فرض ماشین های دو دیفرانسیل پاره وقت است که نیرو محرکه را به محور عقب هدایت می‌کند. این حالت برای رانندگی روزمره در سطوح صاف و آسفالت‌شده با شرایط مساعد آب‌‌وهوایی، زمانی که نیازی به چسبندگی بیشتر چرخ‌ها نیست، کاربرد دارد. در نتیجه پیشنهاد می‌شود در چنین مسیرهایی مثل خیابان‌های داخل شهر و بزرگراه‌ها از همین حالت استفاده کنید و بی‌جهت خودرو را در حالت دو دیفرانسیل قرار ندهید؛ چراکه حالت تک دیفرانسیل نه تنها کفایت می‌کند، بلکه با فشار کمتر روی پیشرانه، باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش استهلاک خواهد شد.
حالت کمک سبک (4H) در خودروهای آفرودی
حالت کمک سبک یا 4H با توزیع نیرو محرکه بین هر دو محور به‌صورت مساوی، چسبندگی خودرو روی سطح جاده را دوچندان می‌کند. در همان حال، از آنجا که تغییری در ضریب دنده به وجود نمی‌آورد، می‌توان با سرعت عادی یا حتی حداکثر سرعت مجاز بزرگراه در این حالت رانندگی کرد. البته باید در استفاده از این حالت دقت به خرج داد.
در مسیرهایی که به چسبندگی بیشتر نیاز دارند اما کماکان تا حدودی صاف و مسطح هستند می‌توان از کمک سبک بهره گرفت. به‌عنوان مثال، در مسیرهای برفی یا جاده‌خاکی می‌توان در این حالت بدون این‌که خودرو دچار ناپایداری شود با سرعت متعادل حرکت کرد. به عبارتی دیگر در آفرود سبک باید از 4H استفاده کرد؛ چون هنوز مسیر به قدری هموار است که بتوان با سرعت بالا یا دنده سبک حرکت کرد.
فعال‌سازی کمک سبک در آسفالت خشک به‌دلیل آسیب به گیربکس و احتمال تصادف به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. فرض کنید در یک جاده آسفالت به پیچ می‌رسید و در این موقعیت برای گذر از پیچ، چرخ‌های جلو باید با سرعت بیشتری نسبت به چرخ‌های عقب بچرخند. در همین وضعیت به‌خاطر سرعت یکسان چرخ‌های هر دو محور نمی‌توانید به درستی فرمان بگیرید که می‌تواند باعث از دست رفتن کنترل خودرو شود. این اتفاق آسیب شدیدی به گیربکس و تایرها هم وارد می‌کند.
حالت کمک سنگین (4L) در ماشین های دو دیفرانسیل آفرودی
حالت کمک سنگین یا 4L علاوه بر توزیع نیرو محرکه به هر چهار چرخ، با تغییر ضریب دنده، گشتاور تولیدی را افزایش و شتاب خودرو را کاهش می‌دهد. این حالت چسبندگی و پایداری خودرو روی سطح جاده را به حداکثر می‌رساند و همان‌طور که انتظار می‌رود، استفاده از آن در آفرود سنگین کاربردی است؛ جایی که کوچک‌ترین حرکات خودرو در حفظ تعادل آن و عبور از مسیر حیاتی هستند.
در مسیرهای دارای شیب تند، برف عمیق، سنگ‌های درشت یا گل فراوان و همچنین برای یدک‌کشی باید خودرو آفرودی چهار چرخ محرک خود را در حالت کمک سنگین قرار بدهید. همچنین واضح است که این حالت رانندگی با سرعت و دور موتور پایین را می‌طلبد و عمدتاً به‌خاطر احتمال صدمه به گیربکس و اجزای پیشرانه تاکید می‌شود که از 60 کیلومتر بر ساعت فراتر نروید.