مرسدس بنز C111 یک خودرو سوپر اسپرت عضلانی اروپایی است که علیرغم ویژگیهای جذاب و حیرت انگیز خود، در حد یک کانسپت باقی ماند اما یک رکورد دست نیافتنی را ثبت کرد! در ادامه با عجیبترین حقایق این خودرو مفهومی آلمانی آشنا میشویم.
برند مرسدس بنز، همیشه به خودروهای سوپر اسپرت و گاها هایپرکارهای خود معروف بوده است. از 300SL افسانهای گرفته تا مرسدس پروجکت وان یا خودرو مفهومی AVTR و همین ماشینهای فرمول یک مثل W13، همه گی نشان میدهند که اگر مرسدس بخواهد فراتر از زمانِ حال فکر کند، نتیجه شگفت انگیز خواهد بود. بعضی از این کاسنپتها مثل ویژن EQXX به سرانجام میرسند و در قامت اولین شاسی بلند و سدان تمام الکتریکی مرسدس بنز به بازار میآیند. اما بعضی دیگر مثل مرسدس بنز C111، زیاد خوش شانس نیستند و نهایتا راهی موزهها میشوند. در ادامه به این زیبای فراموش شده، نگاهی خواهیم داشت.
در ابتدای مطلب میتوانید ویدیو یکی از جدیدترین خودروهای مفهومی بنز یعنی مرسدس بنز AVTR را مشاهده کنید.
معرفی خودرو مفهومی مرسدس بنز C111
پیشرانههای خودروهای لمانز در یک سوپر اسپرت خیابانی و ثبت بالاترین رکورد سرعت با موتور دیزلی
ما معمولا پیشرانههای روتاری 3 سیلندر را در خودروهای مخصوص پیست مزدا دیدهایم؛ مثل مزدا 767! این پیشرانهها به علت صدای بسیار زیاد و ناقص سوزاندن بنزین، تقریبا در اکثر کشورهای جهان از جمله آمریکا و چند کشور اروپایی، غیر قانونی هستند اما اوضاع در دهه 70 میلادی کاملا متفاوت بوده است.
به همین علت طراحان مرسدس بنز C111 تصمیم گرفتند تا یک پیشرانه 3 سیلندر روتاری وانکل (Wankel) با ظرفیت 1.8 لیتری و قدرت 280 اسب بخار و گشتاور 295 نیوتن متر را به زیر کاپوت آن بفرستند. چنین پیشرانهای قادر بود تا فقط در مدت 4.9 ثانیه، سرعت این سوپر اسپرت آلمانی را به 100 کیلومتر بر ساعت برساند و حداکثر سرعت 280 کیلومتر بر ساعت را (طبق تستهای ثبت شده در پیست نوربرگ رینگ) به چرخهای عقب این خودرو مفهومی هدیه دهد؛ آن هم در یک خودرو 1100 کیلوگرمی.
اما هزینه بالای نگه داری، عدم سازگاری این پیشرانه با محیط زیست و مهمتر از همه، بحران جهانی روغن در اوایل دهه هفتاد میلادی، مرسدس را مجاب کرد تا فقط دو نسخه از C111 را با پیشرانه سه سیلندر روتاری وانکل تست کنند؛ چرا که کاهش مصرف روغن در این پیشرانهها، تقریبا شبیه به شوخی بود. پیشرانه بعدی هم یک 4 سیلندر روتاری با کد «DB M950 KE409» و قدرت 258 اسب بخار بود که روی سه نسخه بعدی سوار شد اما باز هم نتوانست عمر زیادی داشته باشد و نهایتا مهندسین مرسدس بنز مجبور شدند تا یک پیشرانه 5 سیلندر خطی دیزل را برای آخرین C111 تاریخ انتخاب کنند که با گیربکس دستی 5 سرعته آلمانی ZF با کد «5-Speed ZF 5 DS-25/1 Transaxle» تقریبا هماهنگی خوبی را به نمایش میگذاشت.
این موتور دیزلی 5 سیلندر تنفس طبیعی خطی 3 لیتری که بر روی خودروهایی مثل مرسدس بنز 300D هم دیده میشد، یکی از شاهکارهای زمان خود محسوب بود که میتوانست قدرت 230 اسب بخار خود را در دور موتور 13000rpm هم حفظ کند و بهتر از آن، قابلیتهای ارتقا فراوانی هم داشت. پس مهندسین آلمانی هم از این فرصت استفاده و یک توربو شارژ «Garret» را به این مجموعه اضافه کردند. بنابراین مرسدس ترجیح داد که C111 را به پیست شهر خالق خود یعنی پیست ناردو (Nardo) در جنوب ایتالیا ببرد و اینجا بود که بالاترین سرعت ثبت شده در جهان با یک موتور دیزل (تا سال 1978) با ثبت رکورد 330 کیلومتر بر ساعت، در دفتر تاریخ نوشته شد اما این پایان ماجرا نبود و مرسدس در سال بعد، باز هم برای شکستن رکورد خود به پیست ناردو باز میگردد که در ادامه به صورت مفصل راجع به آن صحبت میکنیم. در این پیست، تقریبا 4 راننده به مدت 16 ساعت با سرعت متوسط 260 کیلومتر بر ساعت، C111 را با آسفالت پیست آشنا کردند و بد نیست بدانید که در طول تمامی تستها، هیچ مشکلی برای این پیشرانه، رخ نداد.
بازگشت مرسدس به ایتالیا و ثبت رکورد سریعترین خودرو دیزلی در جهان با مرسدس بنز C111
اما مهندسین بنز به همین دستاوردها قانع نبودند. آنها میدانستند که پیست ناردو، تحمل سرعتهای بالای 300 کلیومتر بر ساعت را هم دارد اما در سمت دیگر، از این موضوع اطمینان داشتند که پیشرانه دیزل توربو شارژ l5، نمیتواند چنین کاری کند. پس به سراغ یک 8 سیلندر خورجینی دیزل 4.5 لیتری رفتند و پس از نصب دو توربو شارژ KKK، سیستم خنک کنندهی سدیم برای سوپاپها و کلاچ سه صفحهای برای تحمل گشتاوری معادل 600 نیوتن متر و بیش از 500 اسب بخار قدرت، سرانجام در روز 5 می 1979، دوباره به پیست ناردو بازگشتند اما این بار فقط صحبت از یک تست ساده نبود؛ آنها میخواستند تا تاریخ را به نفع مرسدس بنویسند. در آن روز، یکی از راننده مسابقات فرمول یک که برای فراری هم رانندگی کرده بود، پشت فرمان C111 قرار گرفت و پس از طی مسافت 100 کیلومتری در پیست، موفق شد تا سرعت 370 کیلومتر بر ساعت را ثبت کند. هر چند که این رکورد هیچ وقت به صورت رسمی از سمت فدراسیون جهانی اتوموبیلرانی (FIA) مورد قبول واقع نشد اما مسئولین پیست ناردو، همیشه این رکورد را به عنوان یکی از افتخارات پیست خود عنوان میکنند؛ افتخار ثبت رکورد سریع ترین خودرو جهان آن هم با یک پیشرانه دیزلی!
نهایتا داستان یکی از جاه طلبانهترین خودروهای کانسپت تاریخ که با آرزوهای بزرگ و خیال پردازی برای جانشینی 300SL، به 6 خودرو ختم شد که همه گی آنها راهی موزهها شدند.
سیستم تعلیق انقلابی برای یک خودرو دهه هفتادی
به علاوه C111 جزو اولین محصولات بنز بود که با سیستم تعلیق آنتی اسکوات و آنتی دایو طراحی میشد. هرچند که این نوع از سیستمهای تعلیق هم معایب زیادی داشتند اما باید قبول کنیم که اگر متولد نمیشدند، هیچگاه سیستم تعلیق مستقل چند شاخهای را نمیدیدیم. در همین راستا، آخرین نسخه تولید شده از C111 (دقیقا ششمین نسخه)، با سیستم تعلیق دو جناغی در محور جلو و سه جناغی در محور عقب، در نمایشگاه خودرو ژنو به نمایش درآمد. این نسخه از بدنهی تمام پلاستیکی و سیستم تعلیق تقویت شده برای هندل کردن لاستیکها عریض مخصوص پیست بهره مند بود که با توجه به طراحی آیرودینامیکی خود، ضریب درگ 0.325Cd را به ارمغان میآورد.