انفجار بمب اتم میتواند شهرها را به ویرانی کامل بکشاند و سبب مرگ فوری هزاران نفر شود؛ اما آيا میدانستید میتوان حتی از انفجار بمب هسته ای نیز جان سالم به در برد؟
جهان در قرن هجدهم جنگهای زیادی را پشتسر گذاشته بود و اینگونه بهنظر میرسید که با پیشرفت بشر، دیگر چنین اتفاقاتی تکرار نخواهد داشت. هرچند که جنگ جهانی اول فرا رسید و جمعیت زیادی در آن کشته شدند. سیاستمداران آن را جنگی برای پایان همه جنگها نامیدند و گمان میکردند که بشر دیگر چنین وحشتی را تکرار نخواهد کرد.
هرچند چند دهه بعد جنگ جهانی دوم آغاز شد و میلیونها نفر را به کام مرگ کشاند. البته یکی از مهمترین اتفاقات جنگ جهانی دوم استفاده آمریکا از بمب اتم علیه دو شهر هیروشیما و ناکازاکی (ناگاساکی) بود. از آن زمان بهبعد این ترس همیشه در جوامع بشری وجود داشته است که در صورت وقوع یک جنگ اتمی دیگر چیزی از زمین باقی نخواهد ماند.
راهکارهای سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای وحشتناک
اگرچه عدهای گمان میکنند که دولتها بهخاطر عواقب یک جنگ هسته ای هرگز از بمب اتم استفاده نخواهند کرد، اما تجربه دو قرن اخیر این باور را رد میکند. بههمین دلیل میخواهیم راههای سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای را بررسی کنیم.
پس از انفجار، بناهایی که در نزدیکی قرار دارند، با خاک یکسان خواهند شد و همین سبب مرگ افراد زیادی میشود. پس از آن نوبت به موج انفجار میرسد که ذرات رادیواکتیو را در محیط اطراف پراکنده میکند. در صورتی که با این ذرات تماس داشته باشید، دچار مشکلات جدی خواهید شد و حتی ممکن است این مشکلات گریبانگیر فرزندان شما هم بشود. بنابراین زنده ماندن در روزهای اولیه پس از انفجار همانند جان سالم بردن از لحظات اولیه انفجار بمب هسته ای اهمیت دارد.
آماده بودن از قبل
حمله اتمی ناگهانی و بدون دلیل نخواهد بود. تنشها معمولا از مدتها پیش بهتدریج بالا میگیرند و در نهایت ممکن است به درگیری نظامی منجر شوند. اگر کشوری با یکی از قدرتهای اتمی جهان دچار درگیری شد، بد نیست که شهروندان آن کشور کمی از نظر ذهنی آماده باشند. بمب هسته ای میتواند حجم زیادی از انرژی را در شکل انفجار، گرما و تشعشع آزاد کند. بنابراین کیف اورژانس شما نیز باید این موارد را در نظر بگیرد.
اول از همه اینکه باید تمامی موارد اولیه از جمله باند، آسپرین، مواد ضدعفونیکننده و یدید پتاسیم را با خود داشته باشید. همچنین اگر قرص خاصی مصرف میکنید، حداقل بهاندازه هفت روز مصرف خود را در کیف اورژانس قرار دهید. فراموش نکنید که اگر میخواهید از یک انفجار هسته ای جان سالم بهدر برید، نباید چند روز اول را بیرون بروید. بههمین خاطر داشتن ذخیره آب و غذا ضروری است.
بهطور کلی هر فرد در روز حداقل به ۴ لیتر آب نیاز دارد. آب باید حتما بهصورت بستهبندی باشد. همچنین غذاهای کنسروی نیز در اولویت هستند و بهتر است هیچکدام باز نشده باشند. اگر بتوانید منابع آب و غذا را برای دو هفته داشته باشید، شانس زندهماندتان بهطرز قابلملاحظهای افزایش پیدا میکند. از دیگر اقلام مورد نیاز میتوان به لباسهای تمیز، چراغقوه با باتریهای اضافه، لوازم مورد نیاز برای بهداشت شخصی، رادیو، ابزارهای مختلف، پتو و کمی پول نقد اشاره کرد.
حتما با خانواده یا دوستان خود در مورد احتمال رخدادن این اتفاق صحبت کنید. شما باید تعیین کنید که کجا همدیگر را ببینید و مسئولیت هر فرد چیست.
راهکار سالم ماندن پس از انفجار هسته ای – واکنش سریع
لحظات اولیه یک حمله اتمی قطعا وحشتناک خواهد بود؛ اما اگر میخواهید از انفجار بمب هسته ای جان سالم بهدر برید، باید سریع واکنش نشان دهید. بهترین حالت این است که هنگام انفجار درون خانه باشید. در این حالت نزدیک پنجرهها نشوید و از اجسامی که ممکن است بیفتند، فاصله بگیرید. هرچند اگر بیرون باشید، احتمالا افنجار را مشاهده خواهید کرد.
در این زمان ابتدا نور شدیدی به چشمان شما میرسد و سپس ابری قارچیشکل پدیدار میشود. نگاه مستقیم به انفجار میتواند باعث از بین رفتن بینایی شود. پس فورا روی زمین دراز بکشید و وقتی موج انفجار گذشت، وارد نزدیکترین بنا شوید. پس از انفجار حدود ۱۰ دقیقه فرصت دارید که پناهگاهی امن برای خود بیابید؛ زیرا پس از آن نوبت به بارش هسته ای میرسد.
در بارش هسته ای ذرات رادیواکتیو به آرامی از اتمسفر پایین میآیند. اگر هنوز بیرون هستید، باید دهان و بینی خود را با ماسک یا دستمالی بپوشانید و فورا به پناهگاه بروید. واکنش اولیه و پناهگاه شما نقشی کلیدی در سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای دارند.
رفتن به پناهگاه
اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، اکثر پناهگاهها نمیتوانند بهطور کامل از شما در برابر یک بمب اتمی حفاظت کنند. مخصوصا اینکه بمب های هسته ای امروزی نسبت به آنچه در ژاپن استفاده شد، فوقالعاده قدرتمندتر هستند. با وجود این، انتخاب پناهگاه مناسب میتواند شانس شما را برای سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای افزایش دهد.
عواملی همچون استحکام سازه، فاصله داشتن از مراکز نظامی یا شهری مهم و مواد استفاده شده در ساخت بنا میتوانند تاثیرگذار باشند. هدف این است که تا جای ممکن شما کمتر تحت تاثیر موج انفجار یا بارش رادیواکتیو قرار بگیرید. بهطور کلی سهدسته پناهگاه مختلف برای مواجهه با حملات هسته ای وجود دارد:
- پناهگاههای مخصوص حملات هستهای: این پناهگاهها میتوانند تا حد زیادی در برابر آسیبهای ناشی از بمب اتم مقاومت کنند. آنها معمولا توسط موادی همچون بتن، سنگ و فولاد تقویت شدهاند و در بسیاری از شهرهای جهان وجود دارند.
- پناهگاههای زیرزمینی: یکی از راههای سالم ماندن پس از انفجار هسته ای رفتن به یک پناهگاه زیرزمینی است. هرچقدر بتوانید پایینتر برید، در امنیت بیشتری خواهید بود. پناهگاههای زیرزمینی همچون تونلها، مترو و یا حتی زیرزمین خانهها میتواند از شما در برابر موج اولیه انفجار، بارش رادیواکتیو، گرما و آوارهایی که پرتاب میشوند، محافظت کنند. اگر در یک منطقه کوهستانی هستید، میتوانید در اعماق یک تونل یا غار پنهان شوید.
- سازههای بتنی و آجری: بناهایی که در ساخت آنها از بتن یا آجر تقویتشده استفاده شده است، تا حدودی مفید خواهند بود. آنها میتوانند نیروی اولیه انفجار را جذب کرده و از شما در برابر بارش رادیواکتیو محافظت کنند. البته فراموش نکنید که بهتر است در مکانهایی باشید که فاقد پنجره هستند.
در نهایت هرچقدر از مراکز مهم دور باشید، شانس بیشتری برای سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای خواهید داشت.
عوض کردن لباسهای آلوده به مواد رادیواکتیو
وحشت اتمی پس از پیدا کردن یک پناهگاه مناسب پایان نمییابد. اگر در لحظات اولیه انفجار و موج پس از آن بیرون بودهاید، این احتمال وجود دارد که ذرات رادیواکتیو روی لباسهایتان باشد. این ذرات میتوانند برای شما و افرادی که در نزدیکی شما هستند، فوقالعاده خطرناک باشند؛ زیرا تشعشع دارند. بههمین خاطر بهآرامی لباسهای خود را در بیاورید و به دهان، بینی و چشمانتان دست نزنید.
اگر آب کافی در دسترس دارید، با صابون مو و بدن خود را بشویید تا ذرات رادیواکتیو از شما جدا شوند. دقت کنید که مایع دستشویی نمیتواند کمکی بهشما بکند. اگر حیوان خانگی دارید، او را هم کاملا با آب و صابون بشویید. پس از این مرحله تمامی راههای ورود هوا را ببندید و کولر را خاموش کنید. مسدود کردن دریچه شومینه هم در اولویتتان باشد.
باقی ماندن در پناهگاه
مگر در صورتی که مقامات رسمی کشور از شما بخواهند که از پناهگاه خارج شوید، چنین کاری همچون جنون خواهد بود. در واقع در ساعات و روزهای اولیه پس از یک انفجار هسته ای، سطح مواد رادیواکتیو آنقدر بالا است که نمیتوانید بهراحتی سالم بمانید. مشکل اینجاست که شما باید در این مدت مشکلاتتان را خودتان برطرف کنید. اگر دچار جراحت جزئی شدهاید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- دستتان را با آب و صابون بشویید.
- زخم را با آب ولرم و صابون بشویید.
- با استفاده از یک پارچه به زخم فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود.
- کمی وازلین روی زخم بزنید
- با استفاده از یک باند استریل زخم را پوشانده و هر روز آن را عوض کنید.
- در صورت نیاز از مسکن استفاده کنید.
در صورتی که دچار سوختگی جزئی شدهاید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- محل سوختگی را با آب خنک کرده یا از کمپرس یخ بهمدت ۱۰ دقیقه استفاده کنید.
- ۲ یا ۳ بار در روز از وازلین استفاده کنید.
- محل سوختگی را با بانداژ استریل بپوشانید.
- در صورت نیاز از مسکن استفاده کنید.
در صورتی که قبلا قرص یدید پتاسیم را خریداری کردهاید، الان بهترین وقت استفاده از آن است. در این صورت غده تیروئید شما بهخاطر مواد رادیواکتیو آسیب نمیبیند. همچنین فراموش نکنید یکی از مسائل مهم در سالم ماندن پس از انفجار هسته ای حفظ آرامش و تعادل روانی است.
استفاده از آب و غذای تمیز
پس از بارش رادیواکتیو هرآنچه در بیرون از یک مکان مسقف قرار دارد، آلوده است. بنابراین حتی یک لحظه فکر استفاده از میوه و سبزیجاتی که بیرون هستند را نکنید. همچنین حتی دستزدن به آب موجود در دریاچهها یا چاهها فوقالعاده خطرناک خواهد بود. البته میتوانید از غذاهای بستهبندی که بیرون قرار داشتند، استفاده کنید. در این حالت باید با یک پارچه خیس بخش بیرونی بستهبندی را تمیز کرده و دستمال را در دورترین فاصله ممکن از خود قرار دهید.
بهطور کلی غذاهای کنسروی، آب معدنی و شیر خشک میتواند شانس شما را برای سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای افزایش دهد. فراموش نکنید که شما از قدرت بمب اتمی که روی شهرتان پرتاب شده، آگاه نیستید. بههمین خاطر ممکن است مجبور شوید مدت زمان زیادی در پناهگاه بمانید. در نتیجه سهمیهبندی غذا از همان روز اول فوقالعاده مهم است.
استفاده از دستگاه سنجش مواد پرتوزا
مواد رادیواکتیو میتوانند در زمان کوتاهی آسیبی جبراننشدنی به شما وارد کنند. از طرفی حتی اگر تمامی پنجرهها، درها و ورودیهای هوا را بسته باشید، امکان دارد ذرات رادیواکتیو وارد محیط پناهگاه شوند. اینجاست که داشتن یک دستگاه سنجش مواد پرتوزا میتواند بهکارتان بیاید. این دستگاهها میتوانند سطح تشعشعات موجود در پناهگاه را بهصورت لحظهای به شما اطلاع دهند. همچنین در صورتی که میزان تشعشعات از حد خاصی فراتر رود، هشدار دریافت خواهید کرد.
در این حالت خارج شدن از پناهگاه برای یافتن مکانی دیگر میتواند گزینهای خطرناک باشد. بنابراین بهتر است به یک اتاق دیگر بروید و سعی کنید تا جایی که ممکن است بین خودتان و محل آلوده مانع ایجاد کنید. همچنین استفاده از چسب و پتو برای پوشاندن پنجرهها میتواند شانس سالم ماندن پس از یک انفجار هسته ای را افزایش دهد. در نهایت اگر هیچکدام از راهحلهای فوق برایتان مقدور نبود، سعی کنید میزان تماس بدنتان با سطح آلوده را کاهش دهید.
راهکار سالم ماندن پس از انفجار هسته ای – پوشش مناسب هنگام بیرون رفتن
پیشتر گفته بودیم که بهتر است هرچه بیشتر در پناهگاه خود بمانید. چراکه ممکن است بارش رادیواکتیو حتی تا یک هفته طول بکشد. هرچند که گاهی ممکن است یک امر ضروری شما را به بیرون بکشاند. در این حالت باید از لایههای محافظ مناسب استفاده کنید تا بدن در معرض ذرات پرتوزا قرار نگیرد. اگر هم لباس مناسب ندارید، سعی کنید چندین دست لباس بپوشید.
کت، پیراهن، شلوار بلند، جورابهای ضخیم و هرآنچه در اطراف میبینید را استفاده کنید. از آنجایی که انگشتان شما ارتباط بیشتری با دنیای بیرون خواهند داشت، استفاده از دستکش چرمی یا پلاستیکی ضروری است. استفاده از ماسک برای جلوگیری از ورود ذرات ریز نیز میتواند کمک کننده باشد. در نهایت کلاه و عینک میتوانند شانس شما برای سالم ماندن پس از انفجار هسته ای را اندکی افزایش دهند.
طبیعی است که شاید پس از انفجار به تمامی لباسهای فوق دسترسی نداشته باشید. در این حالت اولویت را روی پوشاندن دهان، بینی و چشمها قرار دهید. همچنین حتما زخمهای خود را بپوشانید. حتی اگر برای اینکار مجبور شوید پیراهنتان را در آورده و دور ساق پایتان بپیچید، این کار را انجام دهید.
فراموش نکنید که پس از بازگشت به پناهگاه باید لباسها را درآورده و درون کیسهای پلاستیکی در دورترین فاصله از خود قرار دهید. شستشوی بدن با آب و صابون نیز ضروری است.
راهکار سالم ماندن پس از انفجار هسته ای – برقراری ارتباط
پس از وقوع انفجار هسته ای، سازمانهای دولتی تمام تلاش خود را خواهند کرد تا از سالم بودن تعداد بیشتری از شهروندان اطمینان حاصل کنند. طبیعتا در نتیجه انفجار بخش زیادی از زیرساختهای ارتباطی آسیب خواهد دید؛ بنابراین سازمانهای دولتی از فناوریهای مختلف برای ارتباط استفاده خواهند کرد. در این صورت رادیو، تلویزیون، اینترنت و یا حتی بلندگو کارایی خواهد داشت.
البته بهاحتمال فوقالعاده زیاد برق کل شهر قطع خواهد شد و دکلهای مخابراتی نیز نابود میشوند. در این شرایط داشتن یک رادیو کوچک بههمراه واکیتاکی میتواند مفید باشد. در این صورت حتی اگر پیامهای دولتی را دریافت نکردید، میتوانید با افرادی که پیرامون شما هستند، ارتباط برقرار کنید.
آماده شدن برای فرآیند تخلیه
اگر تا چند روز پس از انفجار هسته ای سالم بمانید، احتمالا از طریق یکی از روشهای اشاره شده پیامهای دولتی را دریافت خواهید کرد. مقامات رسمی از شما میخواهند که با رعایتکردن موارد خاصی از پناهگاه خود بیرون بیایید و از مسیرهای مشخصی حرکت کنید. آنها منطقه را ارزیابی کرده و مسیرهایی که کمترین میزان آلودگی را دارند، برای تردد انتخاب کردهاند.
در نهایت نیز افراد در محل مشخصی جمع میشوند تا درمانهای اولیه را دریافت کنند و سپس با استفاده از وسایل حملونقل عمومی بهمکانی ایمن منتقل شوند. بهتر است در هنگام خروج وسایل ضروری مورد نیاز را همراه خود داشته باشید. البته ممکن است بهدلیل احتمال انتقال آلودگی، این وسایل اجازه همراهی با شما را دریافت نکنند.
در روزها و ماههای آتی تیمهای حرفهای به شهر شما اعزام خواهند شد تا میزان آسیب را بررسی کرده و فرآيند پاکسازی را آغاز کنند. تا پایان این فرآيند شما حق برگشت به خانه خود را نخواهید داشت. البته همه اینها در صورتی خواهد بود که بتوانید پس از انفجار هسته ای سالم بمانید.