گوشیهای اندروید و آیفون همواره در حال رقابت با یکدیگر بودهاند، در اینجا ۱۰ تا از مزایا و معایب این دو سیستم عامل را باهم مقایسه خواهیم کرد.
در دنیای گوشیهای هوشمند همواره اندروید و آی او اس در حال رقابت بودهاند. با آنکه تمرکز بیشتر روی عملکرد، طراحی و تجربه کاربری بوده، اما اندروید تلاش میکند که ویژگیهای پیشرفتهای را به گوشی هایش اضافه کند. گاهی اوقات در این رقابت اندروید از آیفون پیشی گرفته و گاهی هم این ربات سبز رنگ در مسیر خود با مشکل و شکست مواجه شده است.
مزایا و معایب اندروید در مقایسه با آیفون
سیستم عامل Android به عنوان یک سیستم عامل منبع باز، همیشه به انعطاف پذیری و سازگاری خود میبالد و این مسئله کاملا آن را از گوشیهای اپل متفاوت میکند. این قابلیت راه را برای اندروید هموار کرده تا ویژگیهای پیشگامانهای را معرفی کند. در طرف دیگر، به ازای هر موفقیتی که اندروید به دست میآورد، آیفون جدید با ویژگیهای شگفت انگیزی رونمایی میشود و آن را به چالش میکشد.
ویجتها
ویجتهای آیفون افزونهی نسبتا جدیدی هستند که به آیفونها اضافه شدهاند اما تاریخ عرضه ویجتهای اندروید به زمان انتشار Android 1.5 Cupcake در سال ۲۰۰۹ بازمیگردد. Widgets به کاربران امکان نمایش بهروزشدهای از وضعیت آب و هوا، اخبار، رویدادهای تقویم و … را میدهند و از طریق آن کاربر میتواند به نوعی گوشی خود را سفارشیسازی و کارآمدتر کند و این روی ظاهر گوشی نیز تاثیر بسیار خوبی دارد.
اپل در ابتدا برای آنکه ظاهر ساده صفحه اصلی را حفظ کرده و از بهم ریختگی آن جلوگیری کند، در افزودن ویجتها شک داشت، اما در نهایت با انتشار iOS 14 در سال ۲۰۲۰ ویجتها را معرفی کرد. این تاخیر اپل باعث شده بود که بسیاری از کاربرانش همیشه حسرت این ویژگی در گوشیهای اندرویدی را بخورند.
فلسفه منبع باز بودن اندروید به توسعه دهندگان برنامهها اجازه داد تا در اکوسیستم این ویجتها مشارکت داشته باشند. با این حال، مسیر ویجتهای اندروید با چالشهای زیادی همراه بوده، زیرا منبع باز بودن اندروید باعث میشود تا محلی برای نوآوری توسعه دهندگان باشد، از این رو کاربران تجربه کاربری ثابتی نخواهند داشت.
تعداد نوتیفیکیشنهای برنامهها
نوتیفیکیشنهای دیده نشده یک برنامه که به صورت عدد کوچک روی آیکون برنامهها ظاهر میشوند، به زمان انتشار iOS 1.0 در سال ۲۰۰۷ بازمیگردد. این دایرههای قرمز رنگ با اعداد سفید به شما یادآوری میکنند که چه تعداد پیام خوانده نشده، تماسهای از دست رفته یا بهروزرسانی نصب نشده دارید. برخی از افراد دوست دارند که این رقم در برخی از برنامههای خاص به هزار برسد.
اندروید ابتدا عملکرد متفاوتی را پیش گرفت و یک سایه برای نوتیفیکیشنها در نظر گرفت و همهی اعلانها را در یک مکان مشخص قرار داد. با آنکه این روش هم بد نبود، اما آن راحتی که آی او اس در یک نگاه به کاربر ارائه میداد را نداشت. در این مورد هم کاربران اندروید دوست داشتند که همانند آیفون در یک نگاه به آیکون برنامهها متوجه نوتیفیکیشنها شوند. در نهایت اندروید به محبوبیت این روش اطلاع رسانی پی برد و در با عرضه اندروید 8.0 اوریو در سال ۲۰۱۷ اعلانها را نقطهای کرد.
این ویژگی اندروید همان روش نمایش نوتیفیکیشنها در آیفون را منعکس میکند که به صورت یک نقطه کوچک روی آیکون برنامه نشان داده میشوند و به شما از تعداد پیامهای خوانده نشده و … مطلع میسازند. با آنکه این شیوهی نمایش نوتیفیکیشنها در اندروید اثربخشی بصری بیشتری را ارائه میکند، اما در هر حال نباید فراموش کرد که ایدهی اصلی آن برای اپل بوده است.
منوی برنامه یا App drawer
منوی برنامه یا همان App drawer اندروید اولین بار با انتشار سیستم عامل اندروید 1.0 در اواخر سال ۲۰۰۸، تنها چند ماه پس از آن که اپ استور در توزیع برنامههای آی او اس انقلابی ایجاد کرده بود، کار خود را آغاز کرد. منوی برنامه راه حل اساسی برای یک از سری چالشها بود، مثلا با وجود App drawer مدیریت و دسترسی به برنامهها بدون بهم ریختگی صفحه اصلی برای کاربران راحتتر شد.
برخلاف آیفون که آیکون برنامهها مستقیما روی صفحه هوم نمایش داده میشوند، App Drawer اندروید یک فضای اختصاصی را ارائه میدهد که میتوانید به راحتی با یک ضربه یا کشیدن انگشت به فهرست جامعی از برنامههای نصب شده در گوشی خود دسترسی داشته باشید.
با وجود منوی برنامه کاربران میتوانند رابط کاربری مرتب و سازمان یافتهای را تجربه کنند و فقط برنامههای پرکاربرد و مهمی که روزانه به طور دائم از آنها استفاده میکنند را در صفحه هوم خود داشته باشند. در مقابل، آیفون تمام برنامههای نصب شده را بدون گزینهی App Drawer نمایش میدهد. به این ترتیب کاربران مجبور بودند که برنامههای خود را در چندین صفحه اصلی سازماندهی کنند یا برای مدیریت برخی از برنامهها پوشههایی را ایجاد کنند که در نتیجه تجربه بصری شلوغ و درهم ریختهای ایجاد میکرد. در نهایت اپل با درک این مسئله با انتشار iOS 14 در سال ۲۰۲۰ App Library را معرفی کرد. این ویژگی یک نمای اختیاری را به کاربران میدهد که از طریق آن میتوانند برنامهها را به صورت دسته بندی شدهای مدیریت و سازماندهی کنند.
فیلتر نور آبی
فیلتر نور آبی که در مارس ۲۰۱۶ به عنوان Night Shift در آیفونها ارائه شد، در ساعات عصر به بعد دمای رنگ نمایشگر را روی رنگ گرمتری تنظیم میکند. این تغییر کوچک اما تاثیرگذار میزان نور آبی ساطع شده از صفحه نمایش را کاهش میدهد، این نور آبی در ریتم شبانهروزی اختلال ایجاد کرده و در نهایت منجر به مشکل در خوابیدن میشود.
اندروید نیز اهمیت تاثیر این نور را پذیرفت و سرانجام در آگوست ۲۰۱۶ با انتشار اندروید 7.0 ویژگی مشابهی به نام Night Mode یا Night Light را معرفی کرد. این ویژگی به کاربران اندروید اجازه میداد تا ساعات مشخصی نمایشگر گوشیشان رنگ گرمتری را ارائه دهد، دقیقا همانند قابلیت Night Shift آیفون که در این مورد هم پیشگام بود.
اپل این موضوع را زودتر پذیرفت و کاربران آن زودتر از کاربران اندرویدی از مزایای ناشی از کاهش قرار گرفتن در معرض نور آبی بهره بردند. علاوه بر این، تحقیقات نشان دادند که پس از معرفی این ویژگیها برای کاهش نور آبی نمایشگر تاثیر زیادی در سلامت کاربران هنگام استفاده از گوشیها دیده شده است، گرچه ممکن است فیلتر کردن نور آبی تمام چیزی نباشد که باید انجام شود.
تصویر در تصویر
اندروید با ارائه حالت تصویر در تصویر، قابلیتی که به کاربران امکان میدهد حین استفاده از برنامههای دیگر ویدیوها را تماشا کنند، قدرت مالتی تسکینگ خود را نشان داد. این ویژگی خلاقانه با انتشار Android 8.0 Oreo در سال ۲۰۱۷ آغاز شد و یک جهش متحول کننده بود. این قابلیت به کاربران اجازه میدهد که حین پخش یک ویدیو آن را در پنجرهای با قابلیت تغییر اندازه کوچک کرده و آن را حین پیمایش برنامههای دیگر در اطراف صفحه حرکت داد. اندروید با افزودن این ویژگی مالتی تسکینگ پیشرفتهای را ارائه کرد.
زیاد طول نکشید که Apple هم این شگفتی Multitasking را پذیرفت و با انتشار iOS 14 در سال ۲۰۲۰ قابلیت تصویر در تصویر را در گوشیهای آیفون معرفی کرد. این بار اندروید در مقایسه با آیفون پیشگام بوده و این اپل بوده که سعی داشته با آن همسو شود. قابلیت تصویر در تصویر نه تنها به کاربران این امکان را میدهد که از توقف پخش ویدیو حین انجام کار دیگری جلوگیری کنند، بلکه قابلیت استفاده کلی از دستگاه را نیز افزایش میدهد، به عنوان مثال کاربران میتوانند هنگام تماشای ویدیوی موردعلاقهشان به ارسال پیامک، چک کردن ایمیلها یا سرچ در اینترنت بپردازند.
دستیار مجازی
اپل بار دیگر با معرفی دستیار مجازی خود به نام Siri از اندروید پیشی گرفت. سیری با معرفی آیفون 4S در سال ۲۰۱۱ شروع به کار کرد و برای همیشه نحوه استفاده و تعامل کاربران با گوشیهای هوشمندشان را تغییر داد. این دستیار صوتی اپل چیزی بیشتر از یک ویژگی بود، در واقع میتوان گفت که سیری نگاه اجمالی به آینده تعامل انسان و رایانه بود.
این دستیار صوتی اپل که قادر به درک زبان و اجرای دستورات است، شاهکاریست که کاربران سراسر جهان را مجذوب خود کرده است. از تنظیم یادآورها گرفته تا پاسخگویی به سوالات، همگی سیری را به یک همراه دیجیتالی تبدیل کردهاند که راه را برای ادغام هوش مصنوعی در زندگی روزمره را هموار کرده است.
پس از آیفون اندروید نیز در سال ۲۰۱۲ با ارائهی Google Now وارد دامنه دستیار مجازی شد. با این حال Google Now مهارت گوگل را در ارائهی اطلاعات متنی به نمایش گذاشت و فاقد درک صوتی بود که سیری به ارمغان آورده بود. در این مرحله رقابت در برتری دستیار مجازی آغاز شد و اپل همچنان در این مورد هم پیشگام بود.
با این حال اندروید به تلاشهای خود ادامه داد و در سال ۲۰۱۶ با معرفی Google Assistant جهش قابل توجهی کرد. گوگل تمام تخصص خود را به کار گرفت و در نهایت دستیار صوتی آگاهتر و توانمندتری را ارائه کرد. با این حال، تا اینجای کار سیری علیرغم آنکه دستیار ضعیفتری است، اما همچنان میلیونها کاربر آیفون به صورت روزمره از آن استفاده میکنند.
نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی
انقلاب نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی تاشو با دستگاههای مثل Razer Phone در سال ۲۰۱۷ آغاز شد که نشان داد این نمایشگرها میتوانند سرعت دوبرابری را در مقایسه با نمایشگرهای استاندارد ۶۰ هرتزی اکثر گوشیهای آن زمان ارائه کنند. نرخ رفرش بالاتر بهمعنای پیمایش روانتر، پاسخگویی بهتر نمایشگر نسبت به لمس صفحه و در مجموع تجربه بصری بهتر است. گوشیسازهای اندرویدی همچنان به نوآوری در این حوزه ادامه می دهند و اکنون نمایشگر ۱۲۰ هرتزی به اکثر گوشیهای پرچمدار و حتی میانرده بازار اضافه شده است.
سرمایه گذاری اندروید برای نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی فقط به دلیل همسو شدن با ترند تکنولوژی نبود. در واقع اندروید برای تجربه روان و بهتر کاربران از این نمایشگرها استفاده میکند. هنگامی که تصاویر متحرک روی صفحه روانتر حرکت کنند باعث میشود با تاری تصویر مواجه نشویم و در نتیجه لذت بیشتری ببریم. تولیدکنندگان مختلف از سامسونگ گرفته تا شیائومی، این نوآوری را پذیرفتند و طیف وسیعی از انتخابها و قیمتها را در اختیار کاربران قرار دادند و به این صورت کاربران اندرویدی این امکان را داشتند که از نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی بسیار خوبی بهرهمند شوند.
در طرف مقابل از آنجایی که اپل همیشه به جزئیات توجه ویژهای داشت، عملکرد سنجیدهتری را در پیش گرفت. اپل سرانجام در سال ۲۰۲۱ هنگام معرفی آیفون ۱۳ پرو برای اولین بار از نمایشگر ۱۲۰ هرتزی ProMotion رونمایی کرد. با آنکه اپل ورود خود را به قلمرو نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی در آیفون ۱۳ پرو آغاز کرد و تجربه روان و سطح بالایی را در اختیار کاربران قرار داد، اما کل خط تولید گوشیهای آیفون هنوز از این روند پیروی نکردهاند. با آنکه آیفون ۱۵ و ۱۵ پلاس که اخیرا منتشر شدهاند، جزیره پویا را از سری آیفون ۱۴ پرو به ارث بردهاند، اما نمایشگر آنها مانند آیفون ۱۴ پرو ۱۲۰ هرتزی نیست.
قابلیت Do Not Disturb
این روزها دریافت تعداد زیاد نوتیفیکیشنها که بخشی از زندگی مدرن ما شدهاند، میتواند کلافه کننده باشد، از این رو اپل با معرفی قابلیت Do Not Disturb آرامش را به کاربرانش برمیگرداند. این قابلیت با انتشار iOS 6 در سال ۲۰۱۲ معرفی شد و کاربران با استفاده از آن میتوانند برخی از نوتیفیکشنها، تماسها و هشدارها را به صورت انتخابی بیصدا کنند. ویژگی Do Not Disturb به عنوان یک پیشگام در حوزه رفاه دیجیتال ظاهر شد و زمینه استفاده آگاهانه کاربران از گوشیهای هوشمند را فراهم کرد.
رمز موفقیت این قابلیت در سادگی و اثربخشی آن است. کاربران با استفاده از آن میتوانند برخی از کارها را روی حالت بیصدا قرار داده و بعد به صورت دستی آن را فعال کنند، یا حتی میتوانند فقط برخی از تماسهای مهم و ضروری را از حالت بیصدا خارج کنند و مابقی روی حالت سایلنت باشند. این سطح از کنترل روی نوتیفیکیشنها در میان کاربران آیفون که به دنبال لحظههای تمرکز و استراحت بدون مزاحمت بودند، بسیار محبوب شد و حتی به Focus Modes تبدیل شد.
در نهایت اندروید هم اهمیت این تمرکز را درک کرد و در سال ۲۰۱۴ با انتشار Android 5.0 Lollipop ورژن اندرویدی قابلیت Do Not Disturb را معرفی کرد. با این حال، اجرای اولیه آن ظرافت لازم و رابط کاربری قابل پسندی نداشت. این شکاف بین اندروید و آيفون بسیار مشهود بود، از این رو اندروید در این مورد به رقابت پرداخت.
قابلیت تایپ Swipe
قابلیت تایپ Swip یا کشیدن انگشت روی صفحه نخستین بار با عرضه کیبورد Swype در سال ۲۰۱۰ در گوشیهای اندرویدی شروع به کار کرد. این ویژگی به این صورت است که کاربر برای تایپ یک کلمه انگشتش را روی حروف مد نظرش در کیبورد میکشد تا آنها را بدون برداشتن دست در سریعترین زمان ممکن انتخاب کند. هوش مصنوعی دستگاه از روی حرکت انگشتتان میتواند تشخیص دهد که در حال تایپ چه واژهای هستید.
از آنجایی که سیستم عامل اندروید منبع باز است، این دست توسعه دهندگان برنامهها را باز میگذارد تا با توسعه و ادغام کیبوردهایی مثل Swype، SwiftKey و Gboard کاربران بتوانند روش نوشتاری مورد نظر خود را انتخاب کنند. در نهایت تایپ Swipe به بخشی از کیبورد پیش فرض گوشیهای اندرویدی تبدیل شد.
اما اپل قابلیت تایپ بومی خود یعنی QuickPath را با انتشار iOS 13 در سال ۲۰۱۹ معرفی کرد. اسن قابلیت در اندروید به سرعت در میان کاربرانی که میخواستند سرعت تایپ کردنشان بالا برود بسیار محبوب شد. همانطور که گفتیم تایپ Swipe به کاربران اجازه میدهد تا بدون برداشتن انگشت خود از روی کیبورد به سرعت کلمهی موردنظرشان را بنویسند.
تطبیق پذیری رویکرد اندروید در زمینه کیبورد که به کاربران امکان انتخاب نحوه نوشتاری را میداد، تعهد این پلتفرم به سفارشیسازی را نشان میدهد. کاربران این آزادی را دارند که نحوه نوشتن متن خود را بر اساس ترجیحات شخصی و سبکهای تایپ تنظیم کنند.
پیمایش در صفحه
اپل بار دیگر با معرفی Gesture Navigation (که با کشیدن انگشت و ضربه زدن روی نمایشگر نحوه تعامل کاربران با دیوایسهایشان را تغییر داد) نسبت به اندروید پیشتاز شد. اپل در سال ۲۰۱۷ با حذف دکمهی هوم از آیفون X به بعد، گامی جسورانه به سمت تجربه کاربری بهتر و روانتر برداشت.
اپل با دکمه فیزیکی هوم خداحافظی کرد و یک سری حرکات بصری را جایگزین آن کرد که به کاربران اجازه میداد تا پیمایش راحت و یکپارچهای را تجربه کنند. مثلا کاربران به جای فشار داد دکمه هوم بایستی انگشت خود را از پایین صفحه به سمت بالا بکشند و برای بازگشت از یک صفحه به جای لمس دکمه Home کافیست که انگشت خود را افقی روی صفحه بکشند. حذف این دکمه باعث شد که نمایشگر سادهتر و گستردهتر شود و رابط کاربری مینیمالتری را تجربه کرد.
اندروید در سال ۲۰۱۸ با انتشار اندروید 9 Pie به Gesture Navigation روی آورد. با این حال، پذیرش Gesture Navigation در اندروید بدون چالش نبود. تنوع گوشیهای اندرویدی، صفحه نمایشهایی با سایز و اندازههای مختلف و … استاندارد کردن کنترلهای حرکتی را به یک کار پیچیده تبدیل کرده است. با آنکه هدف گوگل یکپارچگی بود، اکوسیستم بستهی اپل امکان احرای یکنواختتری را فراهم کرد و تجربه یکپارچهای را در تمام مدلهای آیفون از آیفون X به بعد ارائه داد.