شاید باورش برایتان سخت باشد اما خارج از منظومه شمسی ما این احتمال وجود دارد که باران الماس در 2 هزار سیاره ببارد. آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟
کیهان لایتناهی زیباست و جذابیتهای فراوانی برای تماشا و کاوش دارد. یکی از فرضیههای مهمی که راجع به سیارات خارج از منظومه شمسی وجود دارد، باران الماس است. به عقیده دانشمندان، احتمالا آسمان سیارات یخی در سراسر کیهان سرشار از الماس خواهد بود.
آیا باران الماس در 2 هزار سیاره میبارد؟
مطالعات نشان داده ترکیبات کربن فشرده میتوانند در دماهای فراتر از حد تصور دانشمندان به الماس تبدیل شوند که این مسئله بارش الماس را به پدیده رایجی در غولهای یخی بدل میکند. در گذشته شواهد آزمایشگاهی باعث شدند تا سردرگمی در شرایط ایجاد الماسها خصوصاً در غولهای یخی نظیر اورانوس و نپتون به وجود بیاید.
برای بررسی موضوع فوق و خروج از ابهام محققان دو نوع آزمایش انجام دادند: نوع نخست آزمایشهای فشرده سازی دینامیکی است که در آن ترکیبات کربن در معرض شوک ناگهانی قرار میگیرند و نوع دیگر آزمایشهای فشرده سازی استاتیک است که طی آن کربن وارد یک محفظه شده و به تدریج تحت فشرده سازی قرار خواهد گرفت. تا به امروز آزمایشهای دینامیکی برای تشکیل الماس به دما و فشار بسیار بالاتری احتیاج داشته است.
مونگو فراست در آزمایشگاه ملی شتاب دهنده SLAC واقع در کالیفرنیا به همراه همکارانش مجموعه جدیدی از آزمایشها را با استفاده از فشرده سازی استاتیک و گرمایش دینامیکی انجام دادند و موفق به فشرده سازی کربنی به نام پلی استایرن شدند. (همان پلیمری که برای ساخت فوم پلی استایرن به کار میرود)
با فشرده سازی این کربن بین دو الماس و سپس ضربه زدن به آن به وسیله نور اشعه ایکس، مشاهده شد که الماسها از پلی استایرن در دمای حدود 2200 درجه سانتی گراد و فشاری قریب به 19 گیگاپاسکال تشکیل میشوند که شرایطی شبیه به فضای داخلی کم عمق دو غول یخی اورانوس و نپتون است.
این فشارها بسیار کمتر از فشارهایی است که در آزمایشهای قبلی با استفاده از فشرده سازی دینامیکی برای تشکیل الماس ضروری بود. به گفته فراست، این موضوع با نتایج ثابت شده مخالف بود و آن چیزی نبود که ما انتظار داشتیم ببینیم اما به خوبی پیش رفت و همه چیز را به هم گره زد.
دانشمندان قبل از این گمان میکردند که باران الماس تنها در سیارات بزرگ و غول پیکر میبارد حال آنکه این اتفاق در سیارههای کوچکتر هم امکان پذیر است. با این اوصاف از 5600 سیاره فراخورشیدی که وجود آنها تأیید شده، نزدیک به 1900 سیاره ممکن است که بارش الماسی داشته باشند.
علاوه بر این یافتهها به نوعی ثابت میکنند که در منظومه شمسی، الماسها میتوانند در عمقهای کمتر تشکیل شوند و این موضوع درک ما از دینامیک فضای داخلی سیارات غول پیکر را تغییر میدهد. شکل گیری الماس در عمق کم میتواند به بارانهای الماسی اجازه نفوذ به مرکز سیارات را بدهد که این مسئله به نوبه خود روی میدانهای مغناطیسی جهانهای یخی تأثیر میگذارد و پیچیدگی و ناشناخته بودن آنها را تأیید خواهد کرد.