معاون فنی گمرک با اشاره به برخورد با متخلفان، اعلام کرد در چند روز گذشته 3400 مورد رجیستری موبایل لغو شده و وجه پرداختی نیز به خاطیان برنمیگردد.
با پیشنهاد گمرک و تصمیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، از اول دی ماه امسال رجیستری گوشی های تلفن همراه به صورت غیر حضوری در مبادی ورودی گمرک انجام میشود. این تصمیم در حالی گرفته شده که تقریبا دو ماه پیش و قبل از آن در اواسط مهرماه، این ستاد اعلام کرد هرگونه ثبت غیر حضوری گوشی های تلفن همراه پس از خروج از مبادی ورودی و گمرکات اجرایی توسط مسافران ممنوع است و مسافران باید فقط در محل مبادی ورودی و بعد از احراز هویت دقیق و تشخیص غیر تجاری بودن، اظهار و ثبت تلفن همراه را طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام دهند.
با توجه به پیامدهای اجرای این طرح و به خصوص عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی در دوران شیوع کرونا، گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این رویه را تغییر دادند و به این ترتیب از ابتدای ماه جاری، رجیستری گوشی های تلفن همراه به صورت غیر حضوری انجام میشود. اما زمان زیادی از اجرای این رویه نگذشته بود که انجمن واردکنندگان موبایل اعلام کرد رجیستری غیر حضوری تلفن همراه باعث افزایش قاچاق موبایل شده است. امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل اظهار کرد خلاهای قانونی در رویه جدید رجیستری موبایل های مسافری باعث هموار شدن راه قاچاقچیان شده و خرید و فروش پاسپورت به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده تا جایی که قیمت آن از 5 میلیون به 2.5 میلیون و در نهایت به 200 هزار تومان رسید.
توضیحات معاون گمرک درباره رویه جدید رجیستری موبایل
حالا مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در این باره توضیحاتی ارائه کرده است. وی ادعای مطرح شده درباره هموار شدن راه قاچاقچیان با اجرای رویه رجیستری غیر حضوری را تکذیب کرد و گفت پیش از اجرای این بخشنامه، جزئیات آن به اطلاع انجمن واردکنندگان موبایل رسیده بود و آنها نیز از این شیوه استقبال کردند. وی اضافه کرد با توجه به تسهیلاتی که گمرک برای واردات گوشی موبایل مسافری به مسافران اعطا کرده، طبیعی است که واردکنندگان به صورت تجاری تصور کنند راه برای ورود غیر قانونی و قاچاق گوشی های موبایل از طریق شیوه غیر حضوری هموار شده، در حالی که اصلا این طور نیست.
مهرداد جمال ارونقی در ادامه تاکید کرد هیچ فرایند جدیدی در رجیستری موبایل به روند قبلی اضافه نشده و حتی فرایندها و کنترلهای قبلی نیز حذف نشده است. در رویه قبلی بدون هیچگونه کنترلی در گمرک، مسافر میتوانست پس از ورود نسبت به رجیستری کردن موبایل خود اقدام کند و حتی افراد سودجو به اسم مسافران و بدون این که مسافر در جریان باشد، گوشیها را رجیستر میکردند. پس از آن تصمیم گرفته شد که حتما گوشی تلفن همراه توسط متصدیان گمرک در بدو ورود به همراه مسافر چک و مشخصات موبایل و هویت مسافر در سیستم درج شود. به این ترتیب در سریعترین وقت، کنترلها انجام و پس از آن اجازه ادامه مسیر به مسافر داده میشود. مابقی فرایند نیز پس از ورود مسافر به داخل کشور و در فرصت یک ماهه صورت میگیرد.
انجمن واردکنندگان موبایل ادعا کرده بود که سامانه EPL به هیچ وجه ورود مسافر و اطلاعات گوشی مسافر را چک نمیکند، اما معاون فنی گمرک میگوید اصلا این گونه نیست و از ابتدای دی ماه جاری به بعد، تمام اطلاعات به وسیله دستگاه بارکدخوان وارد سیستم گمرک میشود و فقط افرادی میتوانند اقدام به رجیستر کردن گوشی های خود در داخل کشور کنند که این اطلاعات در هنگام مسافر به کشور وارد سیستم شده باشد.
به گفته ارونقی، به مسافرانی که از 12 تیر 99 تا اول دی ماه وارد کشور شده و از فرایند رجیستری گوشی های تلفن همراه اطلاع نداشتند یا به هر دلیلی مانند صف طولانی یا قطعی سامانه، نتوانستند مراحل رجیستری در مبادی ورودی را انجام دهند نیز فرصت داده شد تا گوشی های خود را با ورود به سامانه رجیستر کنند. در این خصوص نیز کنترلهای لازم صورت میگیرد؛ بنابراین هیچ فرش قرمزی برای قاچاقچیان موبایل و سوءاستفاده افراد سودجو پهن نشده است.
معاون گمرک ایران در خصوص سوءاستفادههای احتمالی در جریان رجیستری غیر حضوری گوشی های تلفن همراه اظهار کرد:
طبق بخشنامه گمرک ایران، هر مسافری که به کشور وارد میشود، سالانه فقط یک گوشی تلفن همراه را میتواند به نام خود وارد و ثبت کند. اما در هنگام اجرای طرح، برخی افراد سودجو با ترفندهای دیگر اقدام به رجیستری بیش از یک گوشی کردند یا با یک گذرنامه تعداد بالایی شماره را ثبت کردند. در این موارد قطعا رجیستری این گوشیها لغو و حذف خواهد شد. پیام هشدار لازم در ابتدای هر بار ورود به سامانه به متقاضی داده میشود و فقط در صورت پذیرش موضوع توسط فرد، امکان ورود وی به سامانه رجیستری وجود دارد. در پیام هشدار تاکید شده در صورتی که با یک گذرنامه بیش از یک گوشی رجیستر شود، وجه واریزی بابت حقوق ورودی گوشی برگشت داده نمیشود و ضمن برخورد با متخلفان، این افراد به مراجع نظارتی معرفی خواهند شد.
ارونقی خاطرنشان کرد از اول دی ماه و پس از شروع رویه جدید رجیستری غیر حضوری، برخی افراد سودجو از این فضا سوءاستفاده کردند و تعداد زیادی گوشی موبایل را با یک گذرنامه رجیستر کردند که طی بررسیها، اقدامات لازم انجام شده و اکنون رجیستری بیش از 3400 گوشی لغو شده و وجه پرداختی نیز به فرد خاطی بازگشت داده نشد.
هشدار درباره گوشی های آیفون 12
از مدتی پیش مشاهده کردیم که تعداد زیادی گوشی های آیفون 12 نو در سایتهای نیازمندی و فروش آنلاین در حال معامله است. همچنین افراد زیادی برای انجام رجیستری این گوشیها آگهی کردهاند. معاون فنی گمرک در این باره هشدار داده و میگوید به دلیل تخلفات و سوءاستفادههای احتمالی، به هیچ وجه فریب این آگهیها را نخورید و متقاضیان فقط از تسهیلات مربوط به خود استفاده کنند. گمرک گوشیهایی را که از این طریق و با سوءاستفاده احتمالی و خارج از قوانین مربوطه رجیستر شدهاند، غیر فعال خواهد کرد.
وی همچنین افزود در مرزهای غربی و شرقی کشور، گمرکات اجرایی با مواردی مواجه هستند که افرادی در یک روز از کشور خارج میشوند و پس از چند ساعت برمیگردند و هر یک از آنها گوشیهایی مانند آیفون 12 را همراه دارند و میخواهند گمرک نسبت به انجام رجیستری این گوشیها اقدام کند. گمرک احساس میکند افراد سودجویی پشت پرده هدایت اینگونه افراد هستند. این موضوع به ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز انعکاس داده شده و تدابیر لازم در این رابطه اتخاذ خواهد شد. امکان دارد در خصوص رجیستر کردن گوشی های تلفن همراه اتباع خارجی به خصوص اتباع کشورهای همسایه مانند افغانستان، ترکیه و عراق تدابیر جدید و سختگیرانهتری اتخاذ شود.
معاون فنی گمرک در ادامه بیان کرد بیش از 60 درصد مسافران ورودی در پروازهای استانبول به تهران، یک نوع گوشی با برند اپل مانند آیفون 11 و آیفون 12 را همراه خود دارند. این در حالی است که با توجه به قیمت موبایل در ترکیه، این موضوع عملا مقرون به صرفه نیست و این هم شائبه سوءاستفادههای احتمالی را مطرح میکند.
ورود گوشی های پستی به کشور
موضوع دیگر مربوط به گوشی های پستی است که به کشور وارد میشوند و در خصوص تعداد آنها برای مسافران بحثهایی وجود دارد. ارونقی در این رابطه اظهار کرد این موضوع نیز توسط گمرک بررسی شده و پیش از آن که مرجع دیگری در این باره اعلام نظر کند، خود گمرک ورود کالا یا گوشی توسط پست را رصد کرده است. به گفته وی، ترخیص کالاهای پستی به جز اقلامی که ورود آنها از نظر شرعی و قانونی ممنوعیت دارد، اگر کالا جنبه تجاری نداشته باشد، به ارزش حداکثر 50 دلار بدون پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوزهای قانونی، بلامانع است.
با توجه به افزایش قابل توجه ورود گوشی های تلفن همراه از طریق پست، گمرک موضوع را رصد کرده و پس از حصول اطمینان از این که این کالاها به یک نحوی جنبه جریان تجاری دارند، مراتب را به کمیسیون ماده 1 وزارت صمت و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز منعکس کرده است. احتمالا به زودی در خصوص ورود گوشی های پستی به کشور نیز تدابیر جدیدی اتخاد میشود و ممکن است این فرایند ممنوع اعلام شود.