بلک بری، از شکوه تا سقوط؛ داستانی غم انگیز در دنیای فناوری

امروز قصد داریم نگاه مختصری داشته باشیم بر تاریخچه برند کانادایی بلک بری – Blackberry و روند حرکت آن از قله موفقیت تا شکست و حذف از بازار را بررسی کنیم.

در دنیای گوشی های هوشمند مدرن و کمپانی های فعال در این حوزه، داستانی تکراری از شکوه تا سقوط وجود دارد که برای برندهای فراوانی رخ داده است. بلک بری (Blackberry) یکی از همین برندهاست که زمانی یک نام قابل اتکا در بازار گوشی های هوشمند به شمار می‌رفت؛ اما به دلیل رقابت سنگین، حرص و طمع بیش از اندازه و البته شکست برنامه‌های تجاری، سرانجام از بازار کنار گذاشته شد.

بیشتر بخوانید:

جذاب ترین گوشی های بلک بری در تمام تاریخ

در ادامه قصد داریم تاریخچه بلک بری و کمپانی RIM را از شروع تا انتها به‌طور مختصر بررسی کنیم و نگاهی داشته باشیم به عوامل شکست این برند بزرگ.

صعود بلک بری به قله‌های درخشش!

در اواسط دهه 90 میلادی، دو مهندس کانادایی به نام‌های مایک لازاریدس و داگ فراین موفق به اختراع یک پیجر شدند که قادر به دریافت ایمیل بود. این دستگاه، دستاورد تکنولوژیک بسیار مهمی به شمار می‌رفت.

لازاریدیس به‌طور مختصر با الکترونیک آشنا بود و فراین نیز توانایی رهبری یک گروه از مهندسین را داشت. به این دو ترتیب، همکاری این دو فرد، منجر به شکل‌گیری نخستین جرقه‌های بلکبری بود.

کمپانی تحت رهبری این دو، «تحقیقات در حال انجام» (Research In Motion) بود که به اختصار، RIM خوانده می‌شد. نخستین گوشی موبایل ساخته شده توسط RIM، نویدبخش آینده ای پرفروغ برای این برند نوپا بود.

این گوشی به‌طور خاص از کیبورد QWERTY بهره می‌برد و قابلیت ارسال و دریافت امن ایمیل‌ها را داشت؛ قابلیتی که برای افرد حرفه‌ای‌تر و برخی قشر کاربران بسیار مهم تلقی می‌شد.

پس از گذشت مدتی اندک، گوشی های بلک بری به ایمنی بالا مشهور شده و توسط بسیاری تاجران رده‌بالا و مقامات ارشد سیاسی دنیا مورد استفاده قرار گرفتند.

ورود آیفون به میدان نبرد

معرفی آیفون در سال 2007، بلک بری را نیز همانند بسیاری برندهای سرشناس دیگر مثل نوکیا به سمت نابودی هدایت کرد!

قابلیت های جذاب آیفون مثل صفحه نمایش لمسی یا ویژگی‌های فراوانی که به‌راحتی در دسترس بودند باعث شدند که سهم Blackberry از بازار به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده و حتی وفادارترین کاربران این برند هم به ترک کردن آن فکر کنند!

پاسخ بلکبری به آیفون، گوشی لمسی Storm بود که البته به هیچ وجه قابل قیاس با گوشی اپل نبوده و به همین دلیل خیلی زود از صحنه رقابت کنار گذاشته شد.

بسیاری صاحب‌نظران معتقدند در آن زمان، بلک بری از ادامه مبارزه جا زد و دنبال کردن ایده‌های خلاقانه و بدیع را متوقف کرد. همین مساله خیلی زود باعث شد که سهم بازار این برند کاهش یافته و وفاداری مشتریان آن نیز با شیبی فزاینده به سمت صفر حرکت کند.

دلیل اصلی کنار رفتن بلک بری از رقابت، علاوه بر نبود خلاقیت در محصولات، مشکلات مدیریتی و مدل تجاری این برند بود. دوره مدیریت جیم بالسیل در بلک بری، دوران سختی برای این کمپانی کانادایی بود که به رشد این برند لطمه فراوانی زد. از سوی دیگر، Blackberry همچنین در شناسایی نیازها و علایق کاربران نیز به مشکل برخورده بود؛ به‌طوری که محصولاتش اصلا قادر به جذب مشتری نبودند.

مجموعه این عوامل باعث روبرو شدن این برند با مشکلات فراوان و افت شدید ارزش آن شده بود.

بیشتر بخوانید:

صدا، دوربین، بلک بری! ساخت یک فیلم درباره ظهور و سقوط گوشی‌ساز مشهور آغاز شد

فرصت‌های از دست رفته Blackberry

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، مقاومت بلک بری در برابر فناوری‌های جدید و عدم تمایل آن به گسترده کردن سبد محصولاتش زمینه‌سازان اصلی سقوط این برند بودند.

بر خلاف رقبای قدری چون اپل و سامسونگ، بلک بری سیستم عامل خود را به‌روز نکرده و قابلیت‌های جذاب چندانی را به آن اضافه ننمود. در نتیجه این اتفاق، محصولات این کمپانی، حداقل از لحاظ سخت افزاری، فرسنگ‌ها پشت سر رقبای اندرویدی خود قرار گرفتند.

به همین جهت ظرف چند سال، بلکبری بخش عمده سهم خود از بازار را به رقبای جدیدش واگذار کرد و خود، نسبت به آن‌ها عقب افتاد.

دو گوشی Blackberry Torch و Blackberry Priv در شمار آخرین تلاش‌های این کمپانی برای بازگشت به بازار به شمار می‌روند. اما تبلیغات نه چندان گسترده و نبود خلاقیت و قابلیت‌های جدید باعث شدند که این دو گوشی خوب و باکیفیت هم نتوانند مانع نابودی کمپانی کانادایی شوند.

کانادایی‌ها در سال های آخر حیات بلک بری تصمیم گرفتند محصولاتی خلاقانه‌تر را روانه بازار کنند و ایده‌های جدیدی را در آن‌ها به کار گیرند. با این وجود، سرعت رشد فناوری بسیار بیشتر از سرعت پیشرفت بلکبری بود و به همین جهت، این برند رفته رفته به سمت پایین هدایت می‌شد!

گرایش به سمت سرویس‌های اینترنت اشیا و امنیت سایبری

به دنبال افت چشمگیر ارزش Blackberry در بازار گوشی های موبایل، این برند کاربری خود را روی سرویس‌های امنیتی و اینترنت اشیا متمرکز کرد. در آن زمان، مدیران این کمپانی سرانجام متوجه شدند که در بازار گوشی های موبایل، شانسی ندارند و بنابراین به منظور بقا سعی کردند در بازار متفاوتی به فعالیت مشغول باشند.

البته با وجود این که جایگاه این برند در بازار گوشی‌های موبایل خیلی زود از دست رفت، اما بسیاری افراد هنوز از محصولات این کمپانی به‌عنوان ایمن‌ترین گوشی‌هایی که تا به امروز داشته‌اند، یاد می‌کنند!

جمع بندی

داستان بلک بری بار دیگر به این واقعیت اشاره می‌کند که لازمه بقا در دنیای دیجیتال امروز، خلاقیت، سازگاری و البته دنبال کردن مسیر طلایه‌داران بازار است.

بلک بری نشان داد که نبود یک نقشه استراتژیک و عدم تمایل برای ایجاد تغییر، چگونه می‌تواند باعث شکست حتی قدرتمندترین و موفق‌ترین کمپانی‌های دنیا شود.

خروج این برند از بازار موبایل و گرایش آن به سرویس‌هایی چون اینترنت اشیا و امنیت سایبری، زنگ خطری برای تمامی فعالان حوزه تکنولوژی به شمار می‌رود: اگر خلاق و پویا نباشید، محکوم به شکست هستید!

بیشتر بخوانید:

این گوشی بلک بری، یکی از بزرگترین شکست های صنعت موبایل در تاریخ بود