دانشمندان موفق شدند با کمک یافتههای باستان شناسی چهره قوی ترین فرعون مصر یعنی آمنهوتپ سوم را با دقت بالا بازسازی کنند. او توانسته بود برای ۴۰ سال بر سرزمین اهرام مصر حکمرانی کند.
در سالهای اخیر دانشمندان توانستهاند چهره بسیاری از شخصیتهای تاریخی را بازسازی کنند. طبیعتا مصر باستان نیز با فرهنگ غنی و جذاب خود همیشه در مرکز توجهات قرار داشته است. به همینخاطر گروه های مختلف سعی کردهاند با کمک یافته های باستان شناسی فرعون های مومیایی شده مصر را بار دیگر زنده کنند. اینبار نیز نوبت به رونمایی از چهره قوی ترین فرعون مصر یعنی آمنهوتپ سوم رسیده است.
چهره قوی ترین فرعون مصر با فیلمهای هالیوودی تفاوت بسیار زیادی دارد
وقتی کسی در تاریخ با لقب باشکوه شناخته میشود، حداقل میتوان گفت که عملکرد مثبتی در زمینه حکمرانی داشته است. بهباور تاریخدانان مصر در دوران پادشاهی آمنهوتپ سوم به اوج شکوه خود از نظر رونق اقتصادی، حضور قدرتمند در منطقه و شکوفایی آثار هنری رسید. حالا پس از گذشت ۳۵۰۰ سال از مرگ قوی ترین فرعون مصر، دانشمندان موفق شدهاند چهره او را بازسازی کنند.
آمنهوتپ سوم وقتی که کودک بود به تخت پادشاهی دودمان هجدهم مصر رسید. او توانست در کمتر از ۴۰ سال حکومت به یکی از معروفترین حکمرانان دنیای باستان تبدیل شود. بر اساس نوشتههای باستانی باید گفت که آمنهوتپ سوم بین سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۵۱ پیش از میلاد یعنی حدود ۱۲۰۰ سال پس از ساخت اهرام مصر کنترل تمدن رود نیل را در دست داشته است. از اقدامات مهم او میتوان به ساخت بخش اعظم معبد الاقصر و همچنین ساخت چنین بنای شکوهمند در کرنک و ممفیس اشاره کرد.
همچنین وی دستور داد یک معتبد تدفینی برای او ساخته شود تا پس از مرگ محل پرستش خدایان و برگزاری یادبودهای مختلف گردد. این معبد بهخاطر حضور دو مجسمه غولپیکر بهنام کولوسای ممون، ساختارهای عظیم و شگفتانگیز و نقشهای برجسته و نقاشیهای مختلف بر روی دیوارها بهیکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل شده است.
جالب اینجاست که اگرچه دانشمندان زیادی وقایع دوران حکمرانی آمنهوتپ سوم را مورد بررسی قرار دادهاند، اما مومیایی او در وضعیت جالبی قرار ندارد. سارقان بارها بهطمع رسیدن به گنجهای ارزشمند سلطنتی مقبره فرعون را مورد حمله قرار دادهاند. این مسئله در کنار رطوبت باعث شده که مومیایی تا حد زیادی آسیب ببیند. به همینخاطر بازسازی چهره قوی ترین فرعون مصر باستان کار راحتی قلمداد نمیشد.
دانشمندان معمولا با بررسی دقیق ویژگیهای صورت مومیایی چهره او را بازسازی میکنند؛ اما خرد شدن قسمتهای زیادی از صورت چنین امکانی را در رابطه با آمنهوتپ سوم نمیداد. بدتر از همه اینکه نحوه مومیایی شدن آمنهوتپ سوم با دیگر فرعونهای مصر فرق داشته است. بنابر دلایل نامشخص جسد آمنهوتپ سوم در حمام ناترون (نوعی کانی) قرار گرفته و داخل بدن با مواد مختلف پر شده است. سپس جسد را با لایههای مختلف رزین پوشاندهاند. این فرآیند سبب شده که جسد فرعون بهجای مومیایی بیشتر شبیه یک مجسمه باشد.
مجموع این دلایل باعث شد که دانشمندان برای بازسازی چهره قوی ترین فرعون مصر سراغ یادداشتهای یک آناتومیست استرالیایی بهنام Grafton Smith بروند. او در سال ۱۹۰۵ مومیایی آمنهوتپ را بررسی و مشخصات آن را با جزئیات ثبت کرده بود. مقایسه یادداشتهای اسمیت با تصاویر قدیمی باقیمانده از مومیایی باعث شد که برخی اطلاعات اشتباه نیز تصحیح شوند.
بهعنوان مثال اسمیت طول جمجمه را ۱۹۴ میلیمتر ثبت کرده بود. در صورتی که میزان درست ۱۷۴ میلیمتر بهنظر میرسید. با وجود این، اندازهگیریهای اسمیت از فاصله بین چشمان فرعون، ابعاد کاسههای چشم، عرضه بینی و دیگر ویژگیهای صورت به کارشناسان این امکان را داد تا مدل دقیقی از جمجمه فرعون بسازند. در گام بعدی تصاویر سیتی اسکن از افراد زنده روی مدل جمجمه قرار داده شد تا بافتهای نرم صورت مشخص و بازسازی کامل گردد.
از آنجایی که در دادههای مختلف جزئیات مربوط به رنگ و مدل مو فرعون، رنگ و شکل چشم و رنگ پوست او دیده نمیشد، دانشمندان چهره قوی ترین فرعون مصر را با چشمان بسته، بدون مو و بهصورت سیاهوسفید منتشر کردند. البته یک نسخه رنگی واقعگرایانه نیز از فرعون منتشر شده است که بیشتر عظمت او در دوران پادشاهی بر مصر را نشان میدهد.