گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
در اقدامی تازه، اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) بار دیگر با رأی‌گیری رسمی، به درخواست دولت جمهوری اسلامی ایران پاسخ مثبت داد و تأکید کرد که شرکت‌هایی مانند استارلینک بدون دریافت مجوز از دولت ایران، حق فعالیت در این کشور را ندارند.
با افزایش دسترسی جهانی به اینترنت ماهواره‌ای، چالش‌هایی در حوزه حاکمیت ملی، امنیت اطلاعات و انحصار قانونی پدید آمده‌اند. موضوع فعالیت استارلینک در ایران، بار دیگر این مباحث را به سطح بین‌المللی کشانده است. این در حالی‌ست که در داخل ایران، دسترسی به اینترنت آزاد با محدودیت‌های زیادی همراه است و بسیاری از کاربران برای استفاده از خدمات بین‌المللی و بدون فیلتر به اینترنت ماهواره‌ای نیاز دارند. تصمیم جدید ITU، اگرچه از منظر حقوق بین‌الملل به نفع کشورها تفسیر شده، اما در عین حال می‌تواند برای کاربران ایرانی چالش‌زا باشد.
- الزام قانونی استارلینک برای دریافت مجوز فعالیت در ایران
- نارضایتی آمریکا و ایستادگی ایران
- همراهی کشورهای دیگر با ایران در برابر اینترنت بدون مجوز
- تعریف مرزهای مجازی در دوران اینترنت ماهواره‌ای
- اقدام مهم ITU برای شفاف‌سازی بین‌المللی
- تأثیر این رأی بر آینده اینترنت فضایی
- جمع‌بندی: تقابل میان حاکمیت دیجیتال و نیاز کاربران به اینترنت آزاد
الزام قانونی استارلینک برای دریافت مجوز فعالیت در ایران
اتحادیه جهانی مخابرات در پاسخ به شکایت رسمی ایران، موضعی صریح اتخاذ کرد. طبق این رأی، استارلینک و سایر ارائه‌دهندگان اینترنت ماهواره‌ای موظف‌اند پیش از هرگونه فعالیت در خاک ایران، مجوزهای قانونی لازم را از دولت این کشور دریافت کنند. از منظر حاکمیتی، این تصمیم به‌منزله تأیید حق دولت‌ها در مدیریت فضای دیجیتال است. با این حال، برای میلیون‌ها کاربر ایرانی که با محدودیت شدید در دسترسی به اطلاعات مواجه‌اند، این تصمیم می‌تواند دسترسی به اینترنت بدون فیلتر را دشوارتر کند.
نارضایتی آمریکا و ایستادگی ایران
در حالی‌که ایالات متحده با این تصمیم مخالفت کرد و مسئولیت کنترل تجهیزات قاچاق شده به داخل ایران را از عهده خود خارج دانست، اتحادیه جهانی مخابرات موضع ایران را مشروع دانست و استارلینک را ملزم به تبعیت از قوانین گمرکی و مخابراتی ایران کرد.
همراهی کشورهای دیگر با ایران در برابر اینترنت بدون مجوز
ایران در این مسیر تنها نیست. کشورهایی مانند هند، پاکستان، ویتنام و حتی برخی کشورهای آفریقایی نیز مواضعی مشابه اتخاذ کرده‌اند. این کشورها هشدار داده‌اند که ارائه خدمات اینترنتی بدون مجوز، نقض حاکمیت ملی تلقی می‌شود و با تبعات حقوقی روبرو خواهد شد. با این وجود، در برخی از این کشورها، مشابه ایران، کاربران عادی نیز برای عبور از محدودیت‌ها به چنین خدماتی نیاز دارند.
تعریف مرزهای مجازی در دوران اینترنت ماهواره‌ای
گسترش اینترنت ماهواره‌ای از سوی شرکت‌هایی نظیر استارلینک، مفهومی تازه از «مرزهای مجازی» ایجاد کرده است. با این حال، تصمیم ITU نشان داد که این مرزها همچنان باید تحت حاکمیت قانونی کشورها تعریف شوند و شرکت‌های خصوصی موظف به رعایت آن‌ها هستند.
اقدام مهم ITU برای شفاف‌سازی بین‌المللی
به پیشنهاد ایران، اتحادیه جهانی مخابرات تصمیم گرفت صفحه‌ای عمومی در وب‌سایت خود ایجاد کند تا تمام تصمیمات و مصوبات مربوط به اینترنت ماهواره‌ای و عملکرد استارلینک را به‌صورت شفاف منتشر کند. این اقدام گامی بزرگ در راستای شفاف‌سازی و همکاری جهانی برای مدیریت فضای سایبری است.
تأثیر این رأی بر آینده اینترنت فضایی
تصمیم اخیر ITU می‌تواند الگویی برای سایر کشورها باشد تا از حاکمیت خود در فضای اینترنتی دفاع کنند. همچنین ممکن است بر سیاست‌های داخلی شرکت‌هایی نظیر اسپیس‌ایکس نیز اثرگذار باشد و آن‌ها را به تجدیدنظر در روش‌های توسعه خدمات جهانی خود وادار کند. البته در ایران، با توجه به وضعیت فیلترینگ و محدودیت‌های گسترده، نبود اینترنت ماهواره‌ای می‌تواند نیاز جامعه به اینترنت آزاد را بی‌پاسخ بگذارد.
- فشار اتحادیه جهانی مخابرات به استارلینک برای غیر فعال کردن اینترنت ماهواره‌ای در ایران
- اتحادیه جهانی مخابرات ارائه خدمات اینترنت ماهواره ای استارلینک در مرزهای ایران را غیر مجاز اعلام کرد
جمع‌بندی: تقابل میان حاکمیت دیجیتال و نیاز کاربران به اینترنت آزاد
رأی جدید اتحادیه جهانی مخابرات، پشتوانه‌ای حقوقی برای حاکمیت دیجیتال کشورها از جمله ایران محسوب می‌شود. اما در عین حال، می‌تواند محدودکننده دسترسی کاربران به اینترنت بدون فیلتر نیز باشد؛ امری که در شرایط فعلی ایران، تأثیر مستقیم بر فعالیت‌های علمی، اقتصادی و اجتماعی بسیاری از شهروندان دارد. اینترنت بدون مرز، تنها زمانی مشروع است که توازنی میان قانون و نیاز مردم ایجاد شود.
