گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
جنگنده اف 20 تایگرشارک، محصول شرکت نورتروپ در دهه 1980 به‌عنوان جایگزینی ارزان قیمتی برای F-5 طراحی شد، اما هیچ‌گاه به‌پرواز درنیامد!
شاید باورتان نشود ولی تقریباً نیم قرن از ساخت جنگنده تیزبال و پیشرفته F-20 تایگرشارک می‌گذرد. این جت جنگی در زمان خودش واقعاٌ انقلابی بود و شرکت نورثروپ، سازنده آن، بیش از هفت سال را صرف توسعه جنگنده خود کرد تا بالاخره آماده پرواز شود. اما با وجود تمام فناوری‌های پیشرفته‌ای که در خود جای داده بود، F-20 تایگرشارک هرگز به مرحله تولید انبوه نرسید. زمانی که نورثروپ بمب افکن پنهانکار مشهور B-2 Spirit را به دنیا معرفی کرد (که البته با توجه به ماهیت پنهانکار بودنشان، کمی عجیب به نظر می‌رسد)، توجهات از هواپیماهای سبک و ارزان قیمت این شرکت دور شد.
با این حال، جنگنده اف 20 تایگرشارک سزاوار قدردانی است. هرچند توسعه آن فراتر از چند نمونه اولیه پیش نرفت، اما همچنان یک طراحی پیشگامانه محسوب می‌شود که زمینه‌ساز دوره‌ای جدید از هواپیماهای پرسرعت، فوق‌العاده قابل اعتماد و خوش قیمت شد. بدون انگیزه رقابتی که نوآوری‌های نورثروپ ایجاد کرد، شاید سرنوشت جنگنده‌های مشهوری مثل F-16 هم طور دیگری رقم می‌خورد.
چرا جنگنده اف 20 تایگرشارک هیچ‌وقت تولید انبوه نشد؟
اما چرا چنین جنگنده درخشانی نتوانست به تولید انبوه برسد؟ پاسخ پیچیده است، اما بخشی از آن به شرایط سیاسی زمان عرضه آن در سال ۱۹۸۲ برمی‌گردد. با وجود اینکه مشخصات فنی این هواپیما حتی امروز هم قابل توجه است، اما برای رقابت با رقبای قدرتمندی مانند جنرال داینامیکس که از بودجه نیروی هوایی آمریکا (USAF) بهره می‌بردند کافی نبود. همچنین کاهش علاقه عمومی به سلاح‌های جنگی پیشرفته، مزه دیگری بر کام این پروژه زد. تیر خلاص هم مرگ غم‌انگیز یک خلبان آزمایشی، دارل کورنل، در سال ۱۹۸۴ هنگام نمایش مدل F-20A بود. او در حین یک مانور نمایشی دچار G-LOC (از هوش رفتن ناشی از فشار گرانشی بالا) شد و رویای پرواز F-20 برای همیشه نقش بر آب شد.
توسعه تایگرشارک در سال ۱۹۷۵ با سرمایه تحقیقاتی خود شرکت نورثروپ آغاز شد. هدف آن‌ها طراحی و ساخت هواپیمایی برای فروش در بازارهای جهانی بود. بر اساس تبلیغات آن زمان نورثروپ که اکنون در مرکز علوم کالیفرنیا نگهداری می‌شود، این هواپیما «یک و نیم برابرِ رقیب نزدیکش قابل اعتمادتر بود، به تجهیزات پشتیبانی کمتری نیاز داشت و تنها به نصف پرسنل نگهداری احتیاج داشت». در واقع پایین بودن هزینه‌های مونتاژ و نگهداری، امتیاز اصلی فروش آن به شمار می‌رفت، اما سایر مشخصات فنی‌اش نیز به همان اندازه جذاب بودند.
با طول بال ۸.۵ متری، F-20 تایگرشارک در دسته هواپیماهای سبک قرار می‌گرفت. این ساختار سبک آیرودینامیکی به آن کمک می‌کرد تا به سرعت صعودیِ خیره‌کننده ۱۶,۱۵۴ متر بر دقیقه برسد و تنها به ۴۵۰ متر باند برای برخاست نیاز داشته باشد. این جت فراصوت پس از رسیدن به آسمان، می‌توانست به سرعت ماخ ۲ دست یابد. اگر تولید آن متوقف نمی‌شد، شاید به لیست برترین بمب‌افکن‌های مافوق صوت تاریخ راه پیدا می‌کرد.
بزرگترین پیشرفت F-20 تایگرشارک، موتور GE F404 آن بود. این موتور قدرتمند با استفاده از آخرین فناوری‌های پس‌سوز، ۴۰ تا ۶۰ درصد نیروی پیشران بیشتری نسبت به موتور هواپیمای قبلی نورثروپ، یعنی F-5E تایگر ۲، تولید می‌کرد. آن هم در حالی که تایگر ۲ از دو موتور استفاده می‌کرد، در حالی که تایگرشارک تنها به یک موتور مجهز بود. نیازی به گفتن نیست که این هواپیما فوق‌العاده سریع بود.
تاریخچه کوتاه F-20 تایگرشارک: رویایی که در رقابت ناکام ماند
در حال حاضر تنها یک نمونه اولیه از F-20 در سراسر جهان باقی مانده است. این هواپیما از سقف مرکز علوم کالیفرنیا آویزان است و بر این گواهی می‌کند که گاهی اوقات فناوری‌های پیشرفته هم شکست می‌خورند. تایگرشارک از نظر طراحی، فوق‌العاده قابل اعتماد و کاربردی بود. اما تاریخ به طرح‌های روی کاغذ اهمیتی نمی‌دهد.
ایده ساخت F-20 در سال ۱۹۷۵ و در اوج جنگ سرد شکل گرفت. شرکت‌های بزرگی مانند جنرال داینامیکس (که اکنون لاکهید مارتین نامیده می‌شود) و نورثروپ (که حالا نورثروپ گرومن است) برای عقد قرارداد ساخت جنگنده با نیروی هوایی آمریکا رقابت می‌کردند. میلیاردها دلار صرف ساخت هواپیماهایی شد که بتوانند با هواپیماهای شوروی، مانند سوخو Su-27 افسانه‌ای، رقابت کنند.
اما زمانی که نورثروپ تصمیم به ساخت یک جنگنده سبک با سرعت بالا و هزینه کم گرفت، خودش بودجه این پروژه را تأمین کرد. چنین هواپیمایی در بازارهای بین‌المللی تقاضای زیادی داشت، چرا که کشورهایی مانند تایوان و کره جنوبی در آن زمان به شدت به دنبال خرید هواپیماهای غربی بودند. با این حال، تنها یک سال پیش از آماده شدن F-20 برای اولین پرواز، ریگان در سال ۱۹۸۱ به ریاست جمهوری انتخاب شد و سیاست خارجی آمریکا تقریباً یک‌شبه تغییر کرد.
بزرگترین ضربه کاری، بیانیه مشترک ایالات متحده و جمهوری خلق چین در سال ۱۹۸۲ بود که فروش سلاح به بسیاری از رقبای چین، از جمله تایوان را متوقف می‌کرد. در نتیجه نورثروپ مجبور شد بازار هدف خود را به داخل آمریکا تغییر دهد. با این شرایط، پروژه F-20 که با سرمایه خود شرکت پیش می‌رفت، به یک سرمایه‌گذاری ناموفق تبدیل شد. تا سال ۱۹۷۸، F-16 Fighting Falcon (جنگنده شاهین) به گزینه محبوب نیروی هوایی آمریکا تبدیل شده بود. نورثروپ با درک این موضوع و با دیدن موانع پیش رو، پس از ساخت تنها سه نمونه اولیه، توسعه بیشتر F-20 را لغو کرد.
